ಶಿವನ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡು | ಮನಕೆ ಶಾಂತಿ ನೀಡು ||
ಶಿವನನ್ನು ನಿನ್ನಲ್ಲೇ ನೀ ನೋಡು ||
ಶಿವನನ್ನು ನಿನ್ನಲ್ಲೇ ನೀನು ನೋಡು ||
ನಿಶ್ಚಲವೆಂಬ ಕೊಳದಿ ಮಿಂದು | ನಿರ್ಮಲವೆಂಬ ಮಡಿಯನ್ನುಟ್ಟು ||
ಚರಣ ೨ (Stanza 2):
ಭೂತಂಗಳೈದನು ಕಟ್ಟಿ| ಇಂದ್ರಿಯಗಳೆಂಬುದನು ಮೆಟ್ಟಿ ||
ಗುರು ಮಂತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸಿ | ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿ ||
ಪರಮಪಾವನ ಸುಂದರ ಸ್ಪರ್ಶ| ದರ್ಶನ ಭವಹರಣ ||
ಚರಣ ೩ (Stanza 3):
ದೃಷ್ಟಿಯಿಟ್ಟು ಮನದಿ ನೋಡು| ಗುರು ಕೊಟ್ಟ ಘನಲಿಂಗದಿ ನೋಡು ||
ಭಕ್ತ, ಮಾಹೇಶ, ಪ್ರಸಾದಿ| ಪ್ರಾಣಲಿಂಗಿ, ಶರಣ, ಐಕ್ಯನು ನೀನು ||
ತತ್ವಪದದ ಸಮಗ್ರ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ಅಂತರಂಗದ ಮಾರ್ಗ
ಪೀಠಿಕೆ: ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ದಾರಿದೀಪವಾದ ಹಾಡು
ಈ ಕನ್ನಡ ತತ್ವ ಪದವು ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕವಿತೆಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮದೆ, ಶರಣ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಂಪರೆಗಳ ಒಂದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಲಾಕೃತಿಯಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ವೀರಶೈವ ಚಳವಳಿಯ ಮೂಲ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ರೂಪವಾಗಿದೆ: ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವೀಕರಣ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯ, ದೇವಾಲಯ-ಕೇಂದ್ರಿತ ಆಚರಣೆಗಳಿಂದ ಆಂತರಿಕ, ಅನುಭವ-ಆಧಾರಿತ ಅರಿವಿನೆಡೆಗಿನ ಮಹತ್ತರ ಬದಲಾವಣೆ.
ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು, ಈ ಹಾಡು ವೀರಶೈವ ಸಾಧಕನಿಗೆ (ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಭ್ಯಾಸಿ) ಒಂದು ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಕೈಪಿಡಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಶಕ್ತಿ ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತದ ಸಂಕೀರ್ಣ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಿವ-ಯೋಗದ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಹಂತಗಳು, ಭಕ್ತಿಯ ಭಾವಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಷಟ್ಸ್ಥಳ ಮಾರ್ಗದ ಗಹನವಾದ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಒಂದೇ, ಹಾಡಬಹುದಾದ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಕೌಶಲ್ಯದಿಂದ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಕೇಂದ್ರ, ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಸೂಚನೆಯು ದೈವತ್ವದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಆಂತರಿಕೀಕರಣವಾಗಿದೆ, ಈ ಆಜ್ಞೆಯು "ಶಿವನನ್ನು ನಿನ್ನಲ್ಲೇ ನೀ ನೋಡು" ಎಂಬ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಪಲ್ಲವಿಯಲ್ಲಿ ಅಡಕವಾಗಿದೆ.
ಭಾಗ ೧: ಮೂಲಭೂತ ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಚೌಕಟ್ಟು
೧. ಸನ್ನಿವೇಶ (Context)
ಈ ತತ್ವಪದವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅದರ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಅರಿಯುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ.
ಪಾಠಾಂತರಗಳು ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆ: ತತ್ವಪದಗಳು ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದುಬಂದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಕಾರ. ಹೀಗಾಗಿ, ಕಾಲ ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ಪಾಠಾಂತರಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಹಜ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಹಾಡಿನ ಮೂಲ ಆಶಯವು ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ವಚನ ಚಳುವಳಿಯ ನಂತರ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ 15ನೇ ಶತಮಾನದ ನಂತರ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬೆಳೆದ ತತ್ವಪದ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಈ ಪರಂಪರೆಯು ಶರಣರ ಅನುಭಾವವನ್ನು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಲುಪಿಸುವ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮಾಧ್ಯಮವಾಯಿತು.
ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ: ಈ ತತ್ವಪದವು ನೇರವಾಗಿ 'ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆ'ಯ ಭಾಗವಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಅದರ ತಾತ್ವಿಕ ಸಾರವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಯು ಶರಣರ ಅನುಭಾವಿ ಸಂವಾದಗಳ ಮೂಲಕ ಆತ್ಮದ ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯ (ಶೂನ್ಯ) ಅರಿವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.
3 ಈ ಹಾಡು ಕೂಡ ಅದೇ ಗುರಿಯನ್ನು, ಅಂದರೆ ಆತ್ಮ-ಪರಮಾತ್ಮರ ಐಕ್ಯವನ್ನು, ಒಂದು ಸರಳ ಮತ್ತು ನೇರವಾದ ಸಾಧನಾ ಮಾರ್ಗದ ಮೂಲಕ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಯು ಸಂವಾದ ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದರೆ, ಈ ತತ್ವಪದವು ಗೀತ ರೂಪದಲ್ಲಿದೆ.ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಪದಗಳು: ಈ ಗೀತೆಯು ವೀರಶೈವ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಅನೇಕ ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ನಿಶ್ಚಲ, ನಿರ್ಮಲ, ನಿರಾಕಾರ, ಓಂಕಾರ, ಚಿತ್ಕಳೆ, ಚಿದಾನಂದ, ಘನಲಿಂಗ, ಷಟ್ಸ್ಥಳ (ಭಕ್ತ, ಮಾಹೇಶ, ಇತ್ಯಾದಿ), ಮತ್ತು ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಮರಸ - ಈ ಪದಗಳು ಕೇವಲ ಶಬ್ದಗಳಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಆಳವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಯೌಗಿಕ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತಿರುವ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿವೆ. ಇವುಗಳ ಸರಿಯಾದ ತಿಳುವಳಿಕೆಯು ಹಾಡಿನ ಆಳವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಲು ಅತ್ಯಗತ್ಯ.
೨. ಭಾಷಿಕ ಆಯಾಮ (Linguistic Dimension)
ಪದ-ಪದದ ಅರ್ಥ ಮತ್ತು ನಿರುಕ್ತಿ:
ಪಲ್ಲವಿ:
ಶಿವನ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡು: ಶಿವನ ಮೇಲೆ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸು.
ಮನಕೆ ಶಾಂತಿ ನೀಡು: ಮನಸ್ಸಿಗೆ ನೆಮ್ಮದಿಯನ್ನು ಕೊಡು.
ಶಿವನನ್ನು ನಿನ್ನಲ್ಲೇ ನೀ ನೋಡು: ಪರಮಾತ್ಮನನ್ನು ನಿನ್ನ ಅಂತರಂಗದಲ್ಲಿಯೇ ಕಾಣು.
ಚರಣ ೧:
ನಿಶ್ಚಲವೆಂಬ ಕೊಳದಿ ಮಿಂದು: ಸ್ಥಿರತೆ ಅಥವಾ ಅಚಲತೆ ಎಂಬ ಕೊಳದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ.
ನಿರ್ಮಲವೆಂಬ ಮಡಿಯನ್ನುಟ್ಟು: ಕಲ್ಮಶರಹಿತ ಶುದ್ಧತೆ ಎಂಬ ವಸ್ತ್ರವನ್ನು ಧರಿಸಿ.
ನಿರಾಕಾರ ಶಿವನ ಓಂಕಾರ ಮಧ್ಯದಿ ನೋಡು: ಆಕಾರವಿಲ್ಲದ ಶಿವನನ್ನು 'ಓಂ' ಎಂಬ ಪ್ರಣವದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ದರ್ಶಿಸು.
ಚಿತ್ಕಳೆ ಎಂಬ ಹೊಂಬೆಳಕಲ್ಲಿ ಚಿದಾನಂದನೊಡಗೂಡು: ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಜ್ವಾಲೆ ಎಂಬ ಹೊಂಬಣ್ಣದ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ, ಪ್ರಜ್ಞಾನಂದಸ್ವರೂಪನೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗು.
ತನ್ಮಯದಿ ಓಲಾಡು: ಆನಂದದ ಭಾವಪರವಶತೆಯಲ್ಲಿ ತೇಲಾಡು.
ಚರಣ ೩:
ಭೂತಂಗಳೈದನು ಕಟ್ಟಿ: ಪಂಚಮಹಾಭೂತಗಳನ್ನು (ಪೃಥ್ವಿ, ಅಪ್, ತೇಜ, ವಾಯು, ಆಕಾಶ) ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ.
ಇಂದ್ರಿಯಗಳೆಂಬುದನು ಮೆಟ್ಟಿ: ಜ್ಞಾನೇಂದ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕಿ.
ಗುರು ಮಂತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸಿ: ಗುರುವು ನೀಡಿದ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಜಪಿಸಿ.
ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿ: ತಲುಪಬೇಕಾದ ಅಂತಿಮ ಗುರಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಿಸಿಕೊ.
ಪರಮಪಾವನ ಸುಂದರ ಸ್ಪರ್ಶ, ದರ್ಶನ ಭವಹರಣ: ಪರಮ ಪವಿತ್ರ ಮತ್ತು ಸುಂದರವಾದ ಸ್ಪರ್ಶಾನುಭವ, ಮತ್ತು ಸಂಸಾರ ಚಕ್ರವನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ದರ್ಶನ.
ಚರಣ ೪:
ದೃಷ್ಟಿಯಿಟ್ಟು ಮನದಿ ನೋಡು: ಏಕಾಗ್ರತೆಯಿಂದ ಮನಸ್ಸಿನೊಳಗೆ ನೋಡು.
ಗುರು ಕೊಟ್ಟ ಘನಲಿಂಗದಿ ನೋಡು: ಗುರುವು ನೀಡಿದ ಪರಮಸತ್ಯದ ಪ್ರತೀಕವಾದ ಲಿಂಗದಲ್ಲಿ ನೋಡು.
ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಮರಸವಾಗೆ: ಆತ್ಮ (ಅಂಗ) ಮತ್ತು ಪರಮಾತ್ಮ (ಲಿಂಗ) ಒಂದೇ ರಸ ಅಥವಾ ಸಾರದಲ್ಲಿ ಬೆರೆತಾಗ.
ಅಂಗಾಂಗ ಲಿಂಗವ ನೋಡು: ದೇಹದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಗದಲ್ಲೂ ಲಿಂಗವನ್ನು (ದೈವತ್ವವನ್ನು) ಕಾಣು.
ಭಕ್ತ, ಮಾಹೇಶ, ಪ್ರಸಾದಿ, ಪ್ರಾಣಲಿಂಗಿ, ಶರಣ, ಐಕ್ಯನು ನೀನು: ಷಟ್ಸ್ಥಳದ ಆರೂ ಹಂತಗಳು ನೀನೇ ಆಗಿದ್ದೀಯೆ.
ಅನುವಾದಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ಈ ಗೀತೆಯನ್ನು ಬೇರೆ ಭಾಷೆಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದು ಸವಾಲಿನ ಕೆಲಸ. 'ನಿಶ್ಚಲವೆಂಬ ಕೊಳ', 'ನಿರ್ಮಲವೆಂಬ ಮಡಿ' ಮುಂತಾದ ರೂಪಕಗಳು ಕನ್ನಡ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿವೆ. 'ಘನಲಿಂಗ'ದಂತಹ ಪದಕ್ಕೆ ನೇರವಾದ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಪದ ಸಿಗುವುದು ಕಷ್ಟ. ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದವು ಅದರ ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಭಾವಾನುವಾದ ಅಥವಾ ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಅನುವಾದವು ಅದರ ಸಾರವನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಹಿಡಿದಿಡಬಲ್ಲದು (ನೋಡಿ: ಭಾಗ ೪). 'ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಮರಸ'ದಂತಹ ಪದಗಳನ್ನು ಅನ್ಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಸವಾಲಿನ ಕೆಲಸ. "Linga-body harmony" ಎಂಬ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದವು, ಅಂಗ ಮತ್ತು ಲಿಂಗಗಳು ಒಂದೇ ತತ್ವದ ಎರಡು ರೂಪಗಳೆಂಬ ಅದ್ವೈತದ ಆಳವನ್ನು ('consubstantial union') ತಿಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ . ಅಂತೆಯೇ, 'ಷಟ್‍ಸ್ಥಲ'ವನ್ನು "six stages" ಎಂದು ಭಾಷಾಂತರಿಸುವುದು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸರಿ ಎನಿಸಿದರೂ, 'ಸ್ಥಲ' ಎಂಬುದು ಕೇವಲ ಒಂದು 'ಹಂತ'ವಲ್ಲ, ಅದು ಒಂದು 'ಅನುಭವದ ನೆಲೆ' ಮತ್ತು 'ಅರಿವಿನ ಸ್ಥಿತಿ' ಎಂಬ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಪದಗಳು (Loaded Terminology)
ಈ ಗೀತೆಯು ವಚನ ಪರಂಪರೆಯಿಂದ ಬಳುವಳಿಯಾಗಿ ಬಂದಿರುವ ತಾತ್ವಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಅನುಭಾವಿಕವಾಗಿ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾದ ಅನೇಕ ಪದಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳೆಂದರೆ: ನಿಶ್ಚಲ, ನಿರ್ಮಲ, ನಿರಾಕಾರ, ಓಂಕಾರ, ಚಿತ್ಕಳೆ, ಚಿದಾನಂದ, ತನ್ಮಯ, ಭೂತಂಗಳೈದು, ಇಂದ್ರಿಯಗಳು, ಗುರು, ಮಂತ್ರ, ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನ, ದೃಷ್ಟಿ, ಘನಲಿಂಗ, ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಮರಸ, ಮತ್ತು ಷಟ್‍ಸ್ಥಲದ ಆರು ಹಂತಗಳಾದ ಭಕ್ತ, ಮಾಹೇಶ, ಪ್ರಸಾದಿ, ಪ್ರಾಣಲಿಂಗಿ, ಶರಣ, ಹಾಗೂ ಐಕ್ಯ.
2. ಭಾಷಿಕ ಆಯಾಮ (Linguistic Dimension)
ಪದ-ಹಾಗೂ-ಪದದ ಗ್ಲಾಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಲೆಕ್ಸಿಕಲ್ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ (Word-for-Word Glossing and Lexical Mapping)
ಈ ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಪ್ರಮುಖ ತಾತ್ವಿಕ ಪದಗಳ ಆಳವಾದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಅವುಗಳ ಬಹುಸ್ತರದ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ, ಲೌಕಿಕ ಪದಗಳು ಅನುಭಾವದ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಅಸಾಮಾನ್ಯ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಕೋಷ್ಟಕವು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.
| ಕನ್ನಡ ಪದ (Kannada Word) | ನಿರುಕ್ತ (Etymology) | ಮೂಲ ಧಾತು (Root) | ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ (Literal) | ಸಂದರ್ಭೋಚಿತ ಅರ್ಥ (Contextual) | ಅನುಭಾವಿಕ/ತಾತ್ವಿಕ/ಯೌಗಿಕ ಅರ್ಥ (Mystical/Philosophical/Yogic) | ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸಮಾನಾರ್ಥಕಗಳು (English Equivalents) |
| ನಿಶ್ಚಲ | ಸಂಸ್ಕೃತ: ನಿಃ (ಇಲ್ಲದೆ) + ಚಲ (ಚಲನೆ) | ಚಲ್ (ಚಲಿಸು) | ಚಲನೆಯಿಲ್ಲದ | ಮನಸ್ಸಿನ ಅಲುಗಾಟವಿಲ್ಲದ, ಶಾಂತವಾದ | ಚಿತ್ತವೃತ್ತಿ ನಿರೋಧದ ಸ್ಥಿತಿ; ಅರಿವಿನ ಅಚಲ ಸ್ಥಿತಿ, ಇದು ಸತ್ಯದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಪೂರ್ವಾಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ . | Stillness, Immovable, Unwavering, Serene |
| ನಿರ್ಮಲ | ಸಂಸ್ಕೃತ: ನಿಃ (ಇಲ್ಲದೆ) + ಮಲ (ಕೊಳೆ) | ಮಲ್ (ಕೊಳೆ) | ಕೊಳೆ ಇಲ್ಲದ, ಶುದ್ಧ | ಪಾಪ, ವಾಸನೆ, ಮತ್ತು ಅಜ್ಞಾನದಿಂದ ಮುಕ್ತವಾದ | ಮಲತ್ರಯಗಳಿಂದ (ಆಣವ, ಮಾಯಾ, ಕಾರ್ಮಿಕ) ಮುಕ್ತವಾದ ಆತ್ಮದ ಸಹಜ ಸ್ಥಿತಿ; ದೈವಿಕತೆಯನ್ನು ಯಥಾವತ್ತಾಗಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಶುದ್ಧ ಪ್ರಜ್ಞೆ . | Pure, Immaculate, Stainless, Unblemished |
| ನಿರಾಕಾರ | ಸಂಸ್ಕೃತ: ನಿಃ (ಇಲ್ಲದೆ) + ಆಕಾರ (ರೂಪ) | ಆ + ಕೃ (ಮಾಡು) | ರೂಪವಿಲ್ಲದ | ಭೌತಿಕ ಆಕಾರವನ್ನು ಮೀರಿದ ಶಿವತತ್ವ | ಪರಶಿವನ ರೂಪರಹಿತ, ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಸ್ವರೂಪ. ಇದನ್ನು ಬಾಹ್ಯ ಇಂದ್ರಿಯಗಳಿಂದಲ್ಲ, ಕೇವಲ ಅಂತರಂಗದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಮಾತ್ರ ಅರಿಯಲು ಸಾಧ್ಯ. | Formless, Unmanifest, Incorporeal |
| ಚಿತ್ಕಳೆ | ಸಂಸ್ಕೃತ: ಚಿತ್ (ಚೈತನ್ಯ) + ಕಲಾ (ಅಂಶ, ಕಿಡಿ) | ಚಿತ್ (ಅರಿವು) | ಚೈತನ್ಯದ ಕಿಡಿ | ದೈವಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಒಂದು ಕಿಡಿ ಅಥವಾ ಅಂಶ | ಪರಶಿವನ ಅನಂತ ಚೈತನ್ಯದ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕಿಡಿ. ಸಾಧಕನು ತನ್ನೊಳಗೆ ಈ ಚಿತ್ಕಳೆಯನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಂಡಾಗ, ಅವನು ತನ್ನ ದೈವಿಕ ಮೂಲವನ್ನು ಅರಿಯುತ್ತಾನೆ. ಇದು ಜ್ಞಾನೋದಯದ ಮೊದಲ ಹೊಳಹು . | Spark of Consciousness, Divine Spark |
| ಘನಲಿಂಗ | ಸಂಸ್ಕೃತ: ಘನ (ಗಟ್ಟಿ, ಅವಿಭಾಜ್ಯ) + ಲಿಂಗ | ಘನ (ಗಟ್ಟಿ) | ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಲಿಂಗ | ಶಿವಯೋಗದಲ್ಲಿ ಧ್ಯಾನಿಸುವ ಪರಶಿವನ ಘನರೂಪ | ಪರಶಿವನ ಅವಿಭಾಜ್ಯ, ನಿತ್ಯ, ಪರಿಪೂರ್ಣ ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಭೂ ತತ್ವ. ಇದು ಇಷ್ಟಲಿಂಗ, ಪ್ರಾಣಲಿಂಗ ಮತ್ತು ಭಾವಲಿಂಗಗಳ ಏಕೀಕೃತ ರೂಪ. ಘನಲಿಂಗದ ದರ್ಶನವು ಶಿವಯೋಗದ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಿತಿ. | Solid Linga, Great Linga, Undivided Principle |
| ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಮರಸ | ಲಿಂಗ + ಅಂಗ + ಸಮರಸ | ಲಿಂಗ (ಶಿವ) + ಅಂಗ (ಜೀವ) + ರಸ (ಸಾರ) | ಲಿಂಗ ಮತ್ತು ಅಂಗಗಳ ಸಮಾನವಾದ ಸಾರ | ಜೀವ ಮತ್ತು ಶಿವನ ಅದ್ವೈತ ಸ್ಥಿತಿ | ಶರಣ ತತ್ವದ ಪರಮ ಗುರಿ: ಜೀವಾತ್ಮವು (ಅಂಗ) ಪರಮಾತ್ಮನೊಂದಿಗೆ (ಲಿಂಗ) ತನ್ನ ಮೂಲಭೂತ ಏಕತೆಯನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡು, ದ್ವೈತಭಾವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರಸ್ಯದ ಸ್ಥಿತಿ . | Harmonious union of Anga and Linga; Consubstantial Union |
| ಷಟ್‍ಸ್ಥಲ | ಸಂಸ್ಕೃತ: ಷಟ್ (ಆರು) + ಸ್ಥಲ (ಹಂತ) | ಸ್ಥಾ (ನಿಲ್ಲು) | ಆರು ಹಂತಗಳು | ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆರೋಹಣದ ಆರು ಹಂತಗಳು | ಭಕ್ತನ ಹಂತದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ ಐಕ್ಯದ ಹಂತದವರೆಗೆ ಜೀವಾತ್ಮವು ತನ್ನ ಮೂಲಕ್ಕೆ ಮರಳುವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಕಾಸದ ಆರು ಹಂತಗಳ ಮಾರ್ಗ . | The Six-fold Path/Stage |
೩. ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಆಯಾಮ (Literary Dimension)
ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಸೌಂದರ್ಯ: ಈ ತತ್ವಪದದ ಶೈಲಿಯು ಸರಳ, ನೇರ ಮತ್ತು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿದೆ. ಇದು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಶರಣರ "ನುಡಿದಂತೆ ನಡೆಯುವ" ಆದರ್ಶವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
5 ಭಾಷೆಯು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿದ್ದು, ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಆಡುನುಡಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದೆ. 'ಕೊಳದಿ ಮಿಂದು', 'ಮಡಿಯನ್ನುಟ್ಟು', 'ಇಂದ್ರಿಯಗಳ ಮೆಟ್ಟಿ' ಮುಂತಾದ ಕ್ರಿಯಾರೂಪಕಗಳು ಗಹನವಾದ ಯೌಗಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ದೃಶ್ಯ ಆಯಾಮವನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. 'ತನ್ಮಯದಿ ಓಲಾಡು' ಎಂಬ ಸಾಲು ಅನುಭಾವದ ಆನಂದವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಸೌಂದರ್ಯ (Poetic Aesthetics)
ರೂಪಕ (Metaphor): ಈ ಗೀತೆಯು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಮತ್ತು ಮೂಲಭೂತ ರೂಪಕಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದೆ: 'ನಿಶ್ಚಲವೆಂಬ ಕೊಳ' (the pond of stillness), 'ನಿರ್ಮಲವೆಂಬ ಮಡಿ' (the cloth of purity), ಮತ್ತು 'ಚಿತ್ಕಳೆ ಎಂಬ ಹೊಂಬೆಳಕು' (the golden light of consciousness-spark). ಮೊದಲಿನ ಎರಡು ರೂಪಕಗಳು ಅಮೂರ್ತವಾದ ಯೌಗಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಮೂರ್ತವಾದ, ಇಂದ್ರಿಯಗಮ್ಯ ಅನುಭವಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತವೆ. ಆದರೆ, 'ಚಿತ್ಕಳೆ' ಎಂಬ ರೂಪಕವು ಭೌತಿಕ ಜಗತ್ತನ್ನು ಮೀರಿ, ನೇರವಾಗಿ ಅನುಭಾವದ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ದೈವಿಕ ಜ್ಞಾನದ ಮೊದಲ ಹೊಳಹನ್ನು ಒಂದು ಬೆಳಕಿನ ಕಿಡಿಯಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
ಪ್ರತಿಮೆ (Imagery): ಶುದ್ಧೀಕರಣ (ಸ್ನಾನ, ಶುಭ್ರ ವಸ್ತ್ರ) ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನೋದಯ (ಹೊಂಬೆಳಕು) ಈ ಗೀತೆಯ ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರತಿಮೆಗಳಾಗಿವೆ. ಇವು ಕೇಳುಗನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ದೃಶ್ಯ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಪಥವನ್ನು ಮೂಡಿಸುತ್ತವೆ.
ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ರಸ (Dhvani and Rasa): ಈ ಗೀತೆಯ ಪ್ರಧಾನ ರಸವು 'ಶಾಂತ' (peace), ಮತ್ತು ಇದನ್ನು 'ಭಕ್ತಿ' ರಸವು ಪೋಷಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಧ್ವನಿ (suggested meaning) ಏನೆಂದರೆ, ಆಂತರಿಕ ಶಾಂತಿಯು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಸಕ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಕ್ರಮಬದ್ಧವಾದ ಸಾಧನೆಯ ಮೂಲಕ ಸಾಧಿಸಬಹುದಾದ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ .
ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕತೆ (Musicality and Orality)
ಗೇಯತೆ (Musicality): ಗೀತೆಯ ಪಲ್ಲವಿ-ಚರಣಗಳ ರಚನೆ, ಸ್ಥಿರವಾದ ಲಯ ಮತ್ತು ಸರಳ ಪ್ರಾಸಗಳು ಇದನ್ನು ಹಾಡಲು ಅತ್ಯಂತ ಯೋಗ್ಯವಾಗಿಸಿವೆ. ಇದು ವಚನಗಳ ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಪಠ್ಯಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಓದುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹಾಡಿ ಅನುಭವಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು .
ಸ್ವರವಚನ (Swaravachana) Dimension: ಇದು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ವರವಚನವಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಆಧುನಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಅದರ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ರಚನೆಯು ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜನೆಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಸಹಜವಾಗಿ ಒಗ್ಗಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಇದೇ ಇದರ ಜನಪ್ರಿಯತೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವಚನಗಳನ್ನು ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವರವಚನಗಳಾಗಿ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಅಳವಡಿಸಲಾಯಿತು . ಆದರೆ ಈ ಆಧುನಿಕ ಗೀತೆಯು ಬಹುಶಃ ಒಂದು ಮಧುರ ರಾಗದೊಂದಿಗೆಯೇ ರಚನೆಯಾಗಿರಬಹುದು. ಇದು ಸಂಗೀತದ ಮೂಲಕ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡುವ ಶರಣರ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶದೊಂದಿಗೆ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ರಾಗ/ತಾಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Raga/Tala Analysis): ಗೀತೆಯ ಶಾಂತ ರಸದ ಭಾವವು ಮೋಹನ, ಭೂಪಾಲಿ ಅಥವಾ ಶಿವరంజనిಯಂತಹ ರಾಗಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಸ್ಥಿರವಾದ, ಬೋಧನಾತ್ಮಕ ಗತಿಯು ಆದಿ ತಾಳ (8 ಮಾತ್ರೆಗಳು) ಅಥವಾ ರೂಪಕ ತಾಳ (3 ಮಾತ್ರೆಗಳು) ದಂತಹ ಸರಳ ತಾಳಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ .
ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕತೆ (Musicality and Orality):
ಗೇಯತೆ ಮತ್ತು ವಚನ ಗಾಯನ: ಈ ತತ್ವಪದವು ತನ್ನ ರಚನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಸಂಗೀತಮಯತೆಯನ್ನು (ಗೇಯತೆ) ಹೊಂದಿದೆ. ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಪಲ್ಲವಿ ಮತ್ತು ಚರಣಗಳ ವಿನ್ಯಾಸವು ಇದನ್ನು ಸಮುದಾಯ ಗಾಯನಕ್ಕೆ (ಭಜನೆ) ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ತವಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ವಚನ ಗಾಯನ ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ, ಇಂತಹ ಗೀತೆಗಳು ಕೇವಲ ಮನರಂಜನೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಸಾಮೂಹಿಕ ಧ್ಯಾನ ಮತ್ತು ತತ್ವ ಪ್ರಸಾರದ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಾಗಿವೆ. ಬಸವಣ್ಣನವರೇ "ಎನ್ನ ಕಾಯವ ದಂಡಿಗೆಯ ಮಾಡಯ್ಯ" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಸಂಗೀತದ ಬಗ್ಗೆ ತಮಗಿದ್ದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸ್ವರವಚನ ಆಯಾಮ: ಈ ಗೀತೆಯನ್ನು ಒಂದು ಸ್ವರವಚನವಾಗಿ (ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜನೆಗೊಂಡ ವಚನ) ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಬಹುದು. ಇದರ ಪ್ರಶಾಂತ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಪೂರ್ಣ ಭಾವವು (ರಸ) ಆನಂದಭೈರವಿ, ಸಹಾನ ಅಥವಾ ಮೋಹನ ರಾಗಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಸರಳ ಮತ್ತು ಸಮತೋಲಿತ ಲಯವು ಆದಿ ತಾಳ ಅಥವಾ ರೂಪಕ ತಾಳಕ್ಕೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜನೆಯು ಕೇವಲ ಅಲಂಕಾರವಲ್ಲ, ಅದು ಹಾಡಿನ ಭಾವವನ್ನು ತೀವ್ರಗೊಳಿಸಿ, ಕೇಳುಗನನ್ನು ಅಥವಾ ಸಾಧಕನನ್ನು ಧ್ಯಾನಸ್ಥ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಧ್ವನಿ-ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ (Phonosemantics): ಈ ಗೀತೆಯ ಧ್ವನಿ ವಿನ್ಯಾಸವು ಅದರ ಅರ್ಥವನ್ನು ಉಪಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ. 'ಮ' ಮತ್ತು 'ನ' ಕಾರದಂತಹ ಮೃದು ಅನುನಾಸಿಕಗಳ ಪುನರಾವರ್ತನೆ (ಮನಕೆ, ನಿರ್ಮಲ, ಮಂತ್ರ, ತನ್ಮಯ) ಶಾಂತ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನಸ್ಥ ಭಾವವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, 'ಭೂತಂಗಳೈದನು ಕಟ್ಟಿ', 'ಇಂದ್ರಿಯಗಳೆಂಬುದನು ಮೆಟ್ಟಿ' ಎಂಬಲ್ಲಿನ ಕಠಿಣ ಸ್ಪರ್ಶಧ್ವನಿಗಳು ಇಂದ್ರಿಯ ನಿಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ದೃಢ ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನು ಧ್ವನಿಸುತ್ತವೆ.
೪. ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಯಾಮ (Philosophical and Spiritual Dimension)
ಸಿದ್ಧಾಂತ (ಷಟ್‍ಸ್ಥಲ): ಈ ಗೀತೆಯ ತಾತ್ವಿಕ ತಿರುಳು ವೀರಶೈವ ಧರ್ಮದ ಶಕ್ತಿ ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತ ಮತ್ತು ಷಟ್ಸ್ಥಳ ಸಿದ್ಧಾಂತದಲ್ಲಿದೆ.
ಶಕ್ತಿ ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತ: ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಕಾರ, ಶಿವನು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯ ಮೂಲಕವೇ ಜಗತ್ತು ಮತ್ತು ಜೀವವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತಾನೆ.
6 ಆದ್ದರಿಂದ, ಜೀವ (ಅಂಗ) ಮತ್ತು ಶಿವ (ಲಿಂಗ) ಮೂಲತಃ ಒಂದೇ. "ಶಿವನನ್ನು ನಿನ್ನಲ್ಲೇ ನೀ ನೋಡು" ಎಂಬ ಸಾಲು ಈ ಅಭೇದವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡುವ ನೇರ ಕರೆ. ಇದು ಶಂಕರರ ಅದ್ವೈತ (ಜಗನ್ಮಿಥ್ಯಾ) ಮತ್ತು ರಾಮಾನುಜರ ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತ (ಭೇದಾಭೇದ) ಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾದ, ಪರಿಣಾಮವಾದವನ್ನು ಒಪ್ಪುವ ದರ್ಶನವಾಗಿದೆ.7 ಷಟ್ಸ್ಥಳ: ಅಂತಿಮ ಚರಣವು ಷಟ್ಸ್ಥಳ ಮಾರ್ಗದ (ಭಕ್ತ, ಮಾಹೇಶ್ವರ, ಪ್ರಸಾದಿ, ಪ್ರಾಣಲಿಂಗಿ, ಶರಣ, ಐಕ್ಯ) ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. "ಐಕ್ಯನು ನೀನು" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಇದು ಷಟ್ಸ್ಥಳವನ್ನು ಏರಬೇಕಾದ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳಾಗಿ ನೋಡದೆ, ಸಾಧಕನಲ್ಲೇ ಇರುವ ಸಹಜ ಸ್ಥಿತಿಗಳಾಗಿ ನೋಡುತ್ತದೆ.
9 ಹಾಡಿನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸೂಚನೆಯೂ ಷಟ್ಸ್ಥಳದ ಒಂದೊಂದು ಹಂತವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ (ನೋಡಿ: ಹಿಂದಿನ ವರದಿಯ ಕೋಷ್ಟಕ ೧).ಅಷ್ಟಾವರಣ ಮತ್ತು ಪಂಚಾಚಾರ: ಈ ಗೀತೆಯು ಅಷ್ಟಾವರಣ ಮತ್ತು ಪಂಚಾಚಾರಗಳನ್ನು ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಗುರು, ಲಿಂಗ, ಮತ್ತು ಮಂತ್ರ ಇವು ಅಷ್ಟಾವರಣದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಗಗಳು.
10 'ನಿರ್ಮಲವೆಂಬ ಮಡಿಯನ್ನುಟ್ಟು' ಮತ್ತು 'ಇಂದ್ರಿಯಗಳ ಮೆಟ್ಟಿ' ಎಂಬ ಸಾಲುಗಳುಸದಾಚಾರ (ನೈತಿಕ ನಡತೆ) ಮತ್ತು ಲಿಂಗಾಚಾರ (ಏಕದೇವೋಪಾಸನೆ) ಎಂಬ ಪಂಚಾಚಾರಗಳ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ.
12
ಯೌಗಿಕ ಆಯಾಮ (ಶಿವಯೋಗ): ಈ ಹಾಡು ಶಿವಯೋಗದ ಒಂದು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಕೈಪಿಡಿಯಾಗಿದೆ.
ಅಷ್ಟಾಂಗ ಯೋಗದ ಹಂತಗಳು: 'ನಿಶ್ಚಲ' ಮತ್ತು 'ನಿರ್ಮಲ' ಸ್ಥಿತಿಗಳು ಯಮ-ನಿಯಮಗಳನ್ನು (ನೈತಿಕ ಸಿದ್ಧತೆ) ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. 'ಇಂದ್ರಿಯಗಳ ಮೆಟ್ಟಿ' ಎಂಬುದು ಪ್ರತ್ಯಾಹಾರ (ಇಂದ್ರಿಯಗಳ ಹಿಂತೆಗೆತ). 'ದೃಷ್ಟಿಯಿಟ್ಟು ಮನದಿ ನೋಡು' ಮತ್ತು 'ಘನಲಿಂಗದಿ ನೋಡು' ಎಂಬುದು ಧಾರಣಾ (ಏಕಾಗ್ರತೆ). 'ಶಿವನ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡು' ಎಂಬುದು ಧ್ಯಾನ. ಮತ್ತು 'ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಮರಸ' ಹಾಗೂ 'ಐಕ್ಯ' ಸ್ಥಿತಿಗಳು ಸಮಾಧಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ.
ಅನುಭಾವದ ಆಯಾಮ ಮತ್ತು ತುಲನಾತ್ಮಕ ಅನುಭಾವ:
ಅನುಭಾವದ ಆಯಾಮ (Mystical Dimension)
ಈ ಗೀತೆಯು ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಅನುಭಾವಿ ಪಯಣವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ:
ಶುದ್ಧೀಕರಣ (Purification): 'ನಿಶ್ಚಲವೆಂಬ ಕೊಳದಿ ಮಿಂದು...'
ಜ್ಞಾನೋದಯ (Illumination): 'ಚಿತ್ಕಳೆ ಎಂಬ ಹೊಂಬೆಳಕಲ್ಲಿ...'
ಐಕ್ಯತೆ (Union): 'ಚಿದಾನಂದನೊಡಗೂಡು', 'ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಮರಸವಾಗೆ'
ವಿದ್ಯಮಾನಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Phenomenological Analysis): ಈ ಗೀತೆಯು ಬಾಹ್ಯ ಸತ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಸಾಧಕನ ವ್ಯಕ್ತಿನಿಷ್ಠ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. 'ನಿಶ್ಚಲತೆ', 'ಚಿತ್ಕಳೆ', 'ತನ್ಮಯತೆ'ಯಂತಹ ಸ್ಥಿತಿಗಳು ಸಾಧಕನ ಪ್ರಜ್ಞೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.
14 ಇದು ಅನುಭವವೇ ಜ್ಞಾನದ ಮೂಲ ಎಂಬ ಶರಣರ ನಿಲುವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾ ದರ್ಶನ: ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಶೈವ ಪಂಥದ 'ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾ' (ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ) ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಕಾರ, ಮುಕ್ತಿಯೆಂದರೆ ಹೊಸದಾಗಿ ಏನನ್ನೋ ಪಡೆಯುವುದಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ತಾನು ಮೂಲತಃ ಶಿವನೇ ಆಗಿದ್ದೇನೆ ಎಂಬುದನ್ನು 'ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು'.
16 "ಶಿವನನ್ನು ನಿನ್ನಲ್ಲೇ ನೀ ನೋಡು" ಎಂಬ ಸಾಲು ಈ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾ ತತ್ವದ ನೇರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.ತುಲನಾತ್ಮಕ ಅನುಭಾವ: ಈ ಗೀತೆಯಲ್ಲಿನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪಯಣವು (ಶುದ್ಧೀಕರಣ, ಜ್ಞಾನೋದಯ, ಐಕ್ಯತೆ) ಜಗತ್ತಿನ ಇತರ ಅನುಭಾವಿ ಪರಂಪರೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸೂಫಿ ಪಂಥದ 'ಫನಾ' (ಅಹಂಕಾರದ ನಾಶ) ಮತ್ತು 'ಬಕಾ' (ದೈವತ್ವದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವ) ಹಂತಗಳು
18 ಝೆನ್ ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದ'ಸಟೋರಿ' (ಕ್ಷಣಿಕ ಜ್ಞಾನೋದಯ)
20 ಮತ್ತು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಅನುಭಾವಿಗಳ'ವಿಯಾ ಪರ್ಗಟಿವಾ' (ಶುದ್ಧೀಕರಣ ಮಾರ್ಗ), 'ವಿಯಾ ಇಲ್ಯುಮಿನೇಟಿವಾ' (ಜ್ಞಾನೋದಯ ಮಾರ್ಗ), ಮತ್ತು 'ವಿಯಾ ಯುನಿಟಿವಾ' (ಐಕ್ಯತೆಯ ಮಾರ್ಗ) ಗಳೊಂದಿಗೆ ಇದನ್ನು ಹೋಲಿಸಬಹುದು.
21
೫. ಸಾಮಾಜಿಕ-ಮಾನವೀಯ ಆಯಾಮ (Socio-Humanistic Dimension)
ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶ ಮತ್ತು ಸಬಾಲ್ಟರ್ನ್ ಅಧ್ಯಯನಗಳು: ತತ್ವಪದಗಳು ಮತ್ತು ವಚನಗಳು ಸಂಸ್ಕೃತ-ಕೇಂದ್ರಿತ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಶಾಹಿ ಜ್ಞಾನಪರಂಪರೆಗೆ ಒಂದು ಪರ್ಯಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದವು. ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮವನ್ನು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಅವು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವೀಕರಣಗೊಳಿಸಿದವು. ಈ ಗೀತೆಯು ಯಾವುದೇ ಜಾತಿ, ಲಿಂಗ ಅಥವಾ ವರ್ಗದ ಭೇದವಿಲ್ಲದೆ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅನ್ವಯವಾಗುವ ಸಾಧನಾ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಬೋಧಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ (subaltern) ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಗೆ ಧ್ವನಿ ನೀಡುವ ಒಂದು ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ.
23 ಲಿಂಗ (Gender): "ಭಕ್ತ... ಐಕ್ಯನು ನೀನು" ಎಂದು ಹೇಳುವಾಗ, ಅದು ಪುರುಷನಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ನೀಡಿತು. ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯಂತಹ ಶರಣೆಯರು ಈ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪಿದರು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಈ ಹಾಡಿನ 'ನೀನು' ಎಂಬ ಸಂಬೋಧನೆಯು ಲಿಂಗಾತೀತವಾಗಿದೆ.
ಬೋಧನಾಶಾಸ್ತ್ರ (Pedagogy): ಈ ಹಾಡು ಒಂದು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಬೋಧನಾ ಸಾಧನ. ಇದು ಸಂಕೀರ್ಣ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಸರಳ ರೂಪಕಗಳ ಮೂಲಕ ಕಲಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಪುನರಾವರ್ತನೆಯನ್ನು ಬಳಸಿ, ಇದು ತನ್ನ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಕೇಳುಗರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಅನುಭವ-ಕೇಂದ್ರಿತ ಕಲಿಕೆಯ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆ.
ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Psychological Analysis):
ಯೂಂಗಿಯನ್ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ಕಾರ್ಲ್ ಯೂಂಗ್‌ನ 'ವೈಯಕ್ತೀಕರಣ' (Individuation) ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಈ ಗೀತೆಯನ್ನು ನೋಡಬಹುದು. ಸಾಧಕನು ತನ್ನ 'ಪೆರ್ಸೋನಾ' (ಸಾಮಾಜಿಕ ಮುಖವಾಡ)ವನ್ನು ಕಳಚಿ, ತನ್ನ 'ನೆರಳು' (Shadow - ಇಂದ್ರಿಯಗಳು, ಅಹಂಕಾರ)ವನ್ನು ಎದುರಿಸಿ, ಅದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ತನ್ನ 'ಆತ್ಮ'ದೊಂದಿಗೆ (Self) ಒಂದಾಗುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯೇ ಈ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪಯಣ.
25 'ಗುರು' ಇಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನದಾತನ ಮೂಲರೂಪವಾಗಿ (Archetype) ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾನೆ.
೬. ಅಂತರ್‌ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ತುಲನಾತ್ಮಕ ಆಯಾಮ (Interdisciplinary and Comparative Dimension)
ಜ್ಞಾನಮೀಮಾಂಸೆ (Epistemology): ಈ ಗೀತೆಯು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನವು ಕೇವಲ ಬೌದ್ಧಿಕ ತಿಳುವಳಿಕೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ನೇರ ಅನುಭವ (ಅನುಭಾವ). ಇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಿ, ಅಂತರಂಗಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ನಿಜವಾದ ಜ್ಞಾನ (ಶಿವನ ದರ್ಶನ) ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬುದು ಇದರ ಜ್ಞಾನಮೀಮಾಂಸೆಯಾಗಿದೆ.
ಪರಿಸರ-ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರ (Eco-theology): "ನಿಶ್ಚಲವೆಂಬ ಕೊಳದಿ ಮಿಂದು" ಎಂಬ ರೂಪಕವು ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು (ಕೊಳ) ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಶುದ್ಧೀಕರಣದ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ನೋಡುತ್ತದೆ. "ಅಂಗಾಂಗ ಲಿಂಗವ ನೋಡು" ಎಂಬ ಅಂತಿಮ ಸಾಲು, ಇಡೀ ದೇಹವೇ ದೈವಸ್ವರೂಪ ಎಂದಾದರೆ, ಆ ದೇಹದ ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಪ್ರಕೃತಿಯೂ ದೈವಸ್ವರೂಪವೇ ಎಂಬ ತತ್ವವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ದೈವತ್ವವನ್ನು ಕಾಣುವ, ಪವಿತ್ರ ಭೂಗೋಳದ (Sacred Geography) ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದೆ.
27
ಭಾಗ ೨: ವಿಶೇಷ ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ
೧. ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ
ಈ ಗೀತೆಯು ನೇರವಾಗಿ ಕಾನೂನನ್ನು ಚರ್ಚಿಸದಿದ್ದರೂ, ಅದು ಒಂದು ಬಲವಾದ ನೈತಿಕ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. 'ನಿರ್ಮಲವೆಂಬ ಮಡಿಯನ್ನುಟ್ಟು' ಮತ್ತು 'ಇಂದ್ರಿಯಗಳ ಮೆಟ್ಟಿ' ಎಂಬ ಸಾಲುಗಳು ಶರಣರ ಪಂಚಾಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ 'ಸದಾಚಾರ'ವನ್ನು (ಉತ್ತಮ ನಡತೆ) ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ.
೨. ರಸ ಸಿದ್ಧಾಂತ
ಭಾರತೀಯ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ರಸ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಗೀತೆಯ ಪ್ರಧಾನ ರಸವು ಶಾಂತ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ. "ಮನಕೆ ಶಾಂತಿ ನೀಡು" ಎಂಬ ಪಲ್ಲವಿಯ ಸಾಲೇ ಶಾಂತರಸವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ. 'ಚಿದಾನಂದನೊಡಗೂಡು', 'ತನ್ಮಯದಿ ಓಲಾಡು' ಮುಂತಾದ ಸಾಲುಗಳು ಭಕ್ತಿಯ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆಯಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಆನಂದವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಚಂಚಲವಾದ, ಬೇಡುವ ಭಕ್ತಿಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಅರಿವಿನಿಂದ ಬಂದ ಪ್ರಶಾಂತವಾದ, ಆನಂದಮಯವಾದ ಭಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
೩. ಪ್ರದರ್ಶನ ಅಧ್ಯಯನಗಳು (Performance Studies)
ಈ ತತ್ವಪದವು ಕೇವಲ ಒಂದು ಪಠ್ಯವಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಪ್ರದರ್ಶನ (performance). ಭಜನಾ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಹಾಡಿದಾಗ, ಅದು ಒಂದು ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗುತ್ತದೆ (ritual). ಇಲ್ಲಿ ಗಾಯಕರು ಮತ್ತು ಕೇಳುಗರು ಕೇವಲ ಪ್ರದರ್ಶಕರು ಮತ್ತು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಾಗಿ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಸಾಮೂಹಿಕ ಗಾಯನವು ಒಂದು 'ಲಿಮಿನಲ್' (liminal) ಅನುಭವವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಜ್ಞೆಯು ಮರೆಯಾಗಿ, ಎಲ್ಲರೂ ಒಂದು ಸಾಮೂಹಿಕ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯಲ್ಲಿ ('ಕಮ್ಯುನಿಟಾಸ್' - communitas) ಒಂದಾಗುತ್ತಾರೆ.
೪. ಸಂಕೇತ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Semiotic Analysis)
ಈ ಗೀತೆಯು ಸಂಕೇತಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದೆ.
ಘನಲಿಂಗ: ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಕಲ್ಲಿನ ವಸ್ತುವಲ್ಲ. ಅದು ನಿರಾಕಾರ, ಪರಮ ಸತ್ಯದ (signified) ಒಂದು ಮೂರ್ತ ಸಂಕೇತ (signifier).
30 ಕೊಳ, ಮಡಿ: ಇವು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧತೆಯಂತಹ ಅಮೂರ್ತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿವೆ.
ಹೊಂಬೆಳಕು: ಇದು ಜ್ಞಾನೋದಯ ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅರಿವಿನ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
ಈ ಸಂಕೇತಗಳ ಮೂಲಕ, ಗೀತೆಯು ಅಗೋಚರವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸತ್ಯಗಳನ್ನು ಗೋಚರವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
೫. ವಾಕ್-ಕ್ರಿಯಾ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Speech-Act Theory)
ಜೆ.ಎಲ್. ಆಸ್ಟಿನ್ ಅವರ ವಾಕ್-ಕ್ರಿಯಾ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಕಾರ, ಮಾತುಗಳು ಕೇವಲ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ, ಅವು ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತವೆ. ಈ ಗೀತೆಯು ಇಂತಹ ಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.
ಇಲ್ಲೊಕ್ಯೂಷನರಿ ಕ್ರಿಯೆಗಳು (Illocutionary Acts): "ಶಿವನ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡು", "ನಿನ್ನಲ್ಲೇ ನೀ ನೋಡು", "ಇಂದ್ರಿಯಗಳ ಮೆಟ್ಟಿ" - ಇವೆಲ್ಲವೂ ನೇರವಾದ ಆಜ್ಞೆಗಳು (directives).
32 "ಭಕ್ತ... ಐಕ್ಯನು ನೀನು" ಎಂಬುದು ಒಂದುಘೋಷಣೆ (declaration). ಈ ಮಾತುಗಳು ಕೇವಲ ವಿವರಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಕೇಳುಗನನ್ನು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಅಥವಾ ಅರಿವಿಗೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತವೆ.
33 ಪೆರ್ಲೊಕ್ಯೂಷನರಿ ಪರಿಣಾಮ (Perlocutionary Effect): ಈ ಗೀತೆಯನ್ನು ಹಾಡುವುದರಿಂದ ಅಥವಾ ಕೇಳುವುದರಿಂದ ಸಾಧಕನಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ, ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನಸ್ಥ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶಿತ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ.
33
೬. ಅಪನಿರ್ಮಾಣವಾದಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Deconstructionist Analysis)
ಜಾಕ್ ಡೆರಿಡಾನ ಅಪನಿರ್ಮಾಣವಾದವು ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ದ್ವಂದ್ವ ವಿರೋಧಗಳನ್ನು (binary oppositions) ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಗೀತೆಯು ಹಲವಾರು ದ್ವಂದ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ: ಅಂಗ-ಲಿಂಗ, ದೇಹ-ಆತ್ಮ, ಬಾಹ್ಯ-ಆಂತರಿಕ, ಸಗುಣ-ನಿರಾಕಾರ.
ದ್ವಂದ್ವಗಳ ತಲೆಕೆಳಗು: ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ, ದೇವರು (ಲಿಂಗ) ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಜೀವ (ಅಂಗ) ಕನಿಷ್ಠ. ಆದರೆ, "ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಮರಸವಾಗೆ" ಮತ್ತು "ಅಂಗಾಂಗ ಲಿಂಗವ ನೋಡು" ಎಂಬ ಸಾಲುಗಳು ಈ ಶ್ರೇಣೀಕರಣವನ್ನು ಅಳಿಸಿಹಾಕುತ್ತವೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಅಂಗವೇ ಲಿಂಗವಾಗುತ್ತದೆ, ಲಿಂಗವೇ ಅಂಗವಾಗುತ್ತದೆ.
ಡಿಫರಾನ್ಸ್ (Différance): 'ಭಕ್ತ' ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ 'ಐಕ್ಯ' ಸ್ಥಿತಿಯವರೆಗಿನ ಪಯಣವು ಒಂದು ಸ್ಥಿರವಾದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಮುಂದೂಡುತ್ತಲೇ ಸಾಗುತ್ತದೆ. 'ಐಕ್ಯ' ಸ್ಥಿತಿಯು ಅಂತಿಮ ಸತ್ಯವಾದರೂ, ಅದು ಉಳಿದ ಐದು ಸ್ಥಿತಿಗಳ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹಂತವು ತನ್ನ ಅರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಇತರ ಹಂತಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ, ಇದು ಅರ್ಥದ ನಿರಂತರ ಚಲನೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
34
೭. ನರ-ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರ (Neuro-theology)
ಈ ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾದ ಧ್ಯಾನಸ್ಥ ಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ನರವಿಜ್ಞಾನದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೂ ನೋಡಬಹುದು.
'ನಿಶ್ಚಲ' ಸ್ಥಿತಿ: ಧ್ಯಾನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸಿನ ಚಟುವಟಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದು ಮೆದುಳಿನ 'ಡೀಫಾಲ್ಟ್ ಮೋಡ್ ನೆಟ್ವರ್ಕ್' (Default Mode Network) ನ ಚಟುವಟಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದರೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.
'ಚಿತ್ಕಳೆ ಎಂಬ ಹೊಂಬೆಳಕು': ಆಳವಾದ ಧ್ಯಾನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುವ ಬೆಳಕು, ಮೆದುಳಿನ ಆಕ್ಸಿಪಿಟಲ್ ಲೋಬ್ (ದೃಷ್ಟಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಭಾಗ) ಅಥವಾ ಪೈನಿಯಲ್ ಗ್ರಂಥಿಯ (pineal gland) ಉತ್ತೇಜನದಿಂದ ಉಂಟಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಕೆಲವು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಹೇಳುತ್ತವೆ.
35 'ಐಕ್ಯ' ಸ್ಥಿತಿ: 'ತಾನು' ಮತ್ತು 'ಇತರ' ಎಂಬ ಭೇದ ಅಳಿಸಿಹೋಗುವ ಅನುಭವವು ಮೆದುಳಿನ ಪ್ಯಾರೈಟಲ್ ಲೋಬ್‌ನ (parietal lobe) ಚಟುವಟಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದರೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ, ಈ ಭಾಗವು ನಮ್ಮ ದೈಹಿಕ ಗಡಿಗಳ ಅರಿವನ್ನು ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ.
35
ಭಾಗ ೩: ಸಮಗ್ರ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ
ಈ ತತ್ವಪದವು ಕೇವಲ ಒಂದು ಭಕ್ತಿಗೀತೆಯಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಸಮಗ್ರ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕೈಪಿಡಿ. ಇದು ವೀರಶೈವದ ಗಹನವಾದ ಶಕ್ತಿ ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತ ತತ್ವವನ್ನು ಸರಳವಾದ, ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುವ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಶಿವಯೋಗದ ಹಂತ-ಹಂತದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ, ಸಾಧಕನನ್ನು ಬಾಹ್ಯ ಪ್ರಪಂಚದಿಂದ ಅಂತರಂಗದ ಅರಿವಿನೆಡೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತದೆ. ಷಟ್ಸ್ಥಳ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಕೇವಲ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಚೌಕಟ್ಟಾಗಿ ಉಳಿಸದೆ, ಅದನ್ನು ಸಾಧಕನ ಸಹಜ ಸ್ಥಿತಿಯೆಂದು ಘೋಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಾಹಿತ್ಯಿಕವಾಗಿ, ತನ್ನ ರೂಪಕಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಮಯತೆಯಿಂದ ಇದು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ, ಇದು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವೀಕರಣಗೊಳಿಸಿ, ಯಾವುದೇ ಜಾತಿ-ಲಿಂಗದ ಭೇದವಿಲ್ಲದೆ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಮುಕ್ತಿಯ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ತೆರೆದಿಡುತ್ತದೆ. ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ, ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬನ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಮೀರಿ, ತನ್ನ ಸಮಗ್ರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ 'ವೈಯಕ್ತೀಕರಣ'ದ ಪಯಣವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
ಅಂತಿಮವಾಗಿ, "ಶಿವನನ್ನು ನಿನ್ನಲ್ಲೇ ನೀ ನೋಡು" ಎಂಬ ಪಲ್ಲವಿಯು ಈ ಗೀತೆಯ ಸಾರಸರ್ವಸ್ವ. ಇದು ದೇವಾಲಯ, ಮೂರ್ತಿ, ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಆಚೆಗೆ, ಮಾನವನ ಅಂತರಂಗದಲ್ಲಿಯೇ ದೈವತ್ವವನ್ನು ಕಾಣುವ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಗೀತೆಯು ಕೇವಲ ಮಾರ್ಗದ ವಿವರಣೆಯಲ್ಲ; ಅದುವೇ ಮಾರ್ಗ, ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಅಡಕವಾಗಿದೆ, ನಡೆಯಲು, ಹಾಡಲು, ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಕಾಯುತ್ತಿದೆ.
ಭಾಗ ೪: ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದಗಳು
ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ (Literal Translation)
Refrain:
See Shiva within yourself
See Shiva within yourself
Bathing in the pond called stillness
Wearing the pure cloth called flawlessness
See the formless Shiva in the middle of Omkara
In the golden-light called the flame of consciousness, unite with the one who is consciousness-bliss
Sway in absorption
(Meditate on Shiva...)
Binding the five elements
Treading upon that which is called the senses
Chanting the Guru's mantra
Climbing to the destination
The supremely holy, beautiful touch
A vision that destroys worldly existence
(Meditate on Shiva...)
Fixing the gaze, look in the mind
Look in the Ghanalinga given by the Guru
As Linga and Anga become one in essence
See Linga in every limb
You are the Bhakta, Mahesha, Prasadi,
Pranalingi, Sharana, and Aikya.
(Meditate on Shiva...)
ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಅನುವಾದ (Poetic Translation)
Refrain:
Behold the Lord Shiva dwelling deep inside.
Yes, see the great Shiva dwelling deep inside.
Bathe in the tranquil pool of stillness deep,
Wear the sacred cloth of purity you keep.
In Omkara's heart, see the Formless One's grace,
In consciousness's flame, find bliss in that space,
And in that union, ecstatically sway.
(Meditate on Shiva...)
With the five elements bound and held in check,
And senses conquered, bowing at your beck,
Chant the sacred mantra your Guru did impart,
Ascend to the goal, with a devoted heart.
A touch of pure grace, a vision so divine,
That shatters the chains of this worldly design.
(Meditate on Shiva...)
With focused gaze, now turn your sight within,
Look through the Linga where all truths begin.
When soul and the Divine in essence unite,
See God in every limb, a radiant light.
For you are the Devotee, the Resolute one,
The Saint of Grace, the Yogi, the Surrendered son,
And finally, the one in Union, you are He.
(Meditate on Shiva...)
ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳಿಲ್ಲ:
ಕಾಮೆಂಟ್‌ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿ