ವಚನಗಳಲ್ಲಿ ಕರಿ, ಕರಿಗೊಳು, ಕರಿಗೊಂಡ ಎಂಬ ಪದಗಳ ಅರ್ಥ

Listen to summary

ಪೀಠಿಕೆ

ಹನ್ನೆರಡನೆಯ ಶತಮಾನದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ವಚನ ಚಳುವಳಿಯು ಕೇವಲ ಒಂದು ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿರದೆ, ಅದೊಂದು ಸಮಗ್ರ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕ್ರಾಂತಿಯಾಗಿತ್ತು.¹ ಬಸವಾದಿ ಶರಣರು ಅನುಭಾವದ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನಿಂತು, ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲ ಸ್ತರಗಳ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದ ನಡೆಸಿದರು. ಅವರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮಾಧ್ಯಮವೇ ವಚನ. ಈ ವಚನಗಳು ಕೇವಲ ಕಾವ್ಯಗಳಲ್ಲ, ಅವು ಅನುಭಾವದ ಆಳದಿಂದ ಮೂಡಿಬಂದ ಸತ್ಯದ ನುಡಿಗಳು, ಕೊಟ್ಟ ಮಾತು, ಪ್ರಮಾಣಗಳು.² ಈ ಚಳುವಳಿಯ ಮೂಲಭೂತ ತತ್ವಗಳಾದ ಕಾಯಕ (ಶ್ರಮದ ಪಾವಿತ್ರ್ಯ) ಮತ್ತು ದಾಸೋಹ (ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಣೆ) ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಬದುಕನ್ನು ಒಂದೇ ನಾಣ್ಯದ ಎರಡು ಮುಖಗಳೆಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದವು.³ ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಶರಣರು ತಮ್ಮ ಅನುಭಾವದ ಗಹನವಾದ ಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸಲು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕ್ಲಿಷ್ಟ ಪದಗಳ ಮೊರೆಹೋಗದೆ, ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ದೈನಂದಿನ ಬದುಕಿನಿಂದಲೇ ಪದಗಳನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಂಡು, ಅವುಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ತಾತ್ವಿಕ ಆಯಾಮವನ್ನು ನೀಡಿದರು.⁴

ಅಂತಹ ಪದಗಳಲ್ಲಿ "ಕರಿಗೊಳು" ಮತ್ತು ಅದರ ರೂಪಾಂತರಗಳಾದ "ಕರಿಗೊಳ್ಳು", "ಕರಿಗೊಂಡು" ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾದವು. ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯಾಪದದಂತೆ ಕಂಡರೂ, ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದು 'ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಪದ'ವಾಗಿ (technical term) ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ, ಪುನರಾವರ್ತನೀಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಅದರ ಪರಿಣಾಮವಾದ ಅಂತಿಮ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಂದು, ತನ್ನ ಮೂಲ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು, ಹೊಸ, ಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಪರಿಶುದ್ಧ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪುವ 'ಕರಿಯಾಗುವ' ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ರೂಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು, ಶರಣರು ಜ್ಞಾನ, ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಅರಿವಿನ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವರ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಈ ವರದಿಯು "ಕರಿಗೊಳು" ಎಂಬ ಪದದ ಆಳವಾದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದರ ಉದ್ದೇಶ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪ್ತಿಗಳು ಹೀಗಿವೆ: ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, 'ಕರಿ' ಎಂಬ ಪದದ ದ್ರಾವಿಡ ಮೂಲವನ್ನು ಶೋಧಿಸಿ, ಅದರ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ಅರ್ಥವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು. ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಈ ಪದವು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ವಿವಿಧ ತಾತ್ವಿಕ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು, ಅನೇಕ ವಚನಕಾರರ ಉದಾಹರಣೆಗಳ ಮೂಲಕ ವಿವೇಚಿಸುವುದು. ಮೂರನೆಯದಾಗಿ, 'ಕರಿ' (ಕಪ್ಪಾಗು) ಮತ್ತು 'ಕಲಿ' (ಬೆರೆ, ಸೇರು) ಎಂಬ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಮೂಲಧಾತುಗಳು ತಾತ್ವಿಕವಾಗಿ ಹೇಗೆ ಒಂದೇ ಗುರಿಯತ್ತ ಸಾಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವುದು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಈ ಗಹನವಾದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗೆ ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸಂವಾದಿಯಾದ ಪದಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುವುದು. ಈ ಮೂಲಕ, ಸಾಮಾನ್ಯ ಪದವೊಂದು ಅನುಭಾವದ ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಅರಳಿ, ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಪದವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟ ಪರಿಯನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸುವುದು ಈ ವರದಿಯ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ.

ಭಾಗ ೧: "ಕರಿ" ಪದದ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ಅರ್ಥವ್ಯಾಪ್ತಿ

"ಕರಿಗೊಳು" ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು, ಅದರ ಮೂಲವಾದ "ಕರಿ" ಎಂಬ ಪದದ ಭಾಷಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಈ ಪದವು ಕೇವಲ ಒಂದು ಬಣ್ಣದ ಸೂಚಕವಾಗಿರದೆ, ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷಾ ಸಮೂಹದಲ್ಲಿ ಆಳವಾದ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರವಾದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

೧.೧ ದ್ರಾವಿಡ ಮೂಲಧಾತು *ಕರ್- (ಕಪ್ಪು)

ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಪ್ರಕಾರ, "ಕರಿ" ಪದದ ಮೂಲವು ಪ್ರೋಟೋ-ದಕ್ಷಿಣ-ದ್ರಾವಿಡ (Proto-South Dravidian) ಭಾಷೆಯ *kar- ಎಂಬ ಧಾತುವಿನಲ್ಲಿದೆ. ಇದರ ಮೂಲಭೂತ ಅರ್ಥ "ಕಪ್ಪು" ಅಥವಾ "ಕಪ್ಪಾದ ವಸ್ತು".⁵ ಈ ಮೂಲಧಾತುವಿನ ಪ್ರಾಚೀನತೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿನ ಇದರ ಬಳಕೆಯು ದೃಢಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ದ್ರಾವಿಡ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಕೋಶದಲ್ಲಿ (Dravidian Etymological Dictionary - DEDR 1125) దీనికి ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಮಾಹಿತಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.⁵

ಈ ಮೂಲಧಾತುವಿನ ಸ್ಥಿರತೆಯು ಒಂದು ಪ್ರಬಲ ರೂಪಕದ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಎರವಲು ಪದಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಇದರ ಅರ್ಥವು ದ್ರಾವಿಡ ಜನರ ಸಾಮೂಹಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿರುವುದರಿಂದ, ವಚನಕಾರರು ಇದನ್ನು ಬಳಸಿದಾಗ ಅದರ ರೂಪಕಾರ್ಥವು ಜನರಿಗೆ ಸಹಜವಾಗಿ ಮತ್ತು ತಕ್ಷಣವೇ ಮನದಟ್ಟಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

ಕೋಷ್ಟಕ ೧: ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ *ಕರ್- ಮೂಲದ ಪದಗಳು

ಭಾಷೆ	ಮೂಲ ಪದ(ಗಳು)	ಅರ್ಥ	ಆಧಾರ
ತಮಿಳು	karu, kari, karumai	ಕಪ್ಪು, ಇದ್ದಿಲು, ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ	5
ಮಲಯಾಳಂ	kari, karu, karima	ಕಪ್ಪು, ಇದ್ದಿಲು, ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ	5
ಕನ್ನಡ	kari, kare, karidu	ಇದ್ದಿಲು, ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ, ಕಪ್ಪಾದ	5
ಕೊಡವ	kari	ಕಪ್ಪು, ಸುಟ್ಟ	5
ತುಳು	kari, kariya, kardụ	ಮಸಿ, ಇದ್ದಿಲು, ಕಪ್ಪಾದ	5

೧.೨ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ *ಕರ್- ಮೂಲದ ಪದಗಳು

*ಕರ್- ಎಂಬ ಮೂಲಧಾತುವಿನಿಂದ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪದಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇವು ನಾಮಪದ, ವಿಶೇಷಣ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳಾಗಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿವೆ.

• ನಾಮಪದಗಳು:

  • ಕರಿ: ಇದ್ದಿಲು, ಕೆಂಡವನ್ನು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಆರಿಸಿದಾಗ ಸಿಗುವ ವಸ್ತು.⁸

  • ಕರಿ: ಆನೆ (ಕಪ್ಪಾದ ಪ್ರಾಣಿ ಎಂಬರ್ಥದಲ್ಲಿ).⁹

  • ಕರೆ: ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ, ಕಳಂಕ.

  • ಕರಿಮೋಡ: ಕಪ್ಪಾದ ಮೋಡ.

  • ಕರಿಕುಪ್ಪಸ: ಕಪ್ಪು ರವಿಕೆ, ಕಾಡಸಿದ್ಧೇಶ್ವರರ ವಚನ 361ರಲ್ಲಿ ಇದರ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ.¹¹

  • ಕರಿಗೊರಳು: ಕಪ್ಪಾದ ಕುತ್ತಿಗೆಯುಳ್ಳವನು, ಅಂದರೆ ಶಿವ. ಬಸವಣ್ಣನವರ ವಚನ 1134ರಲ್ಲಿ "ಕರಿಗೊರಳು ಮೆರೆವ ಚತುರ್ಭುಜ" ಎಂಬ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ.¹¹

  • ಕಬ್ಬಿಣ: ಈ ಪದದ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಯು ಅತ್ಯಂತ ಕುತೂಹಲಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಕರುಂ ಪೊನ್ ಅಂದರೆ "ಕಪ್ಪು ಹೊನ್ನು" ಅಥವಾ "ಕಪ್ಪು ಲೋಹ" ಎಂಬುದರಿಂದ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತಾರೆ.⁵ ಕಬ್ಬಿಣವು ಕೇವಲ ಕಪ್ಪಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಅದನ್ನು ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಯಿಸಿ, ತಟ್ಟಿ, ಹದಗೊಳಿಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಅದಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಉಪಯೋಗ ಬರುತ್ತದೆ. ಈ 'ಹದಗೊಳ್ಳುವ' ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು "ಕರಿಗೊಳು"ವಿನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ರೂಪಕಕ್ಕೆ ಒಂದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಮಾನಾಂತರವಾಗಿದೆ. ಹೇಗೆ ಕಬ್ಬಿಣವು ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಂದು ತನ್ನ ದೌರ್ಬಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಗಟ್ಟಿಯಾದ, ಉಪಯುಕ್ತ ವಸ್ತುವಾಗುವುದೋ, ಹಾಗೆಯೇ ಶರಣನು ಅನುಭಾವದ ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಸುಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಪರಿಶುದ್ಧನಾಗಿ, ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ 'ಕಾಯಕ' ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧನಾದ, ದೃಢವಾದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಈ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಸಂಬಂಧವು 'ಕರಿಗೊಳು'ವಿನ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೇವಲ ಶುದ್ಧೀಕರಣದಿಂದಾಚೆಗೆ, ಸಬಲೀಕರಣ ಮತ್ತು ಸ್ಥೈರ್ಯದ ಆಯಾಮಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತದೆ.

• ವಿಶೇಷಣಗಳು:

  • ಕರಿದು: ಕಪ್ಪಾದ ವಸ್ತು.

  • ಕರಿಯ: ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ.⁸

• ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳು:

  • ಕರಿ: ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಹುರಿಯುವುದು, ಬೇಯಿಸುವುದು, ಸುಡುವುದು.⁷ ಈ ಕ್ರಿಯಾಪದದ ಅರ್ಥವು 'ಬೆಂಕಿಯ ಸಂಪರ್ಕ'ವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು "ಕರಿಗೊಳು"ವಿನ ರೂಪಕಕ್ಕೆ ನೇರವಾದ ಆಧಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

೧.೩ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಕೇತವಾಗಿ "ಕರಿ"

ಕನ್ನಡ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ 'ಕರಿ' ಅಥವಾ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣವು ದ್ವಂದ್ವಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಒಂದೆಡೆ ಅಶುಭ, ದುಃಖ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಸಂಕೇತವಾದರೆ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾಂಗಲ್ಯದ ಸಂಕೇತವೂ ಆಗಿದೆ.

• ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಸೂಚನೆಗಳು: ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಮಂಗಲಕರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದುಃಖದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿಭಟನೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು 'ಕರಿಪತಾಕೆ'ಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.⁹ ಕೆಡುಕು, ಮಾಟ-ಮಂತ್ರಗಳಂತಹ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದೊಂದಿಗೆ ತಳುಕು ಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ.

• ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಸೂಚನೆಗಳು: ಆದರೆ, ಇದೇ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣವು ಸೌಂದರ್ಯದ ಸಂಕೇತವೂ ಹೌದು. 'ಕರಿಯ ಕೂದಲು', 'ಕಣ್ಣಿನ ಕಾಡಿಗೆ' ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧಕಗಳು.⁹ ದೃಷ್ಟಿಯಾಗಬಾರದೆಂದು ಮಗುವಿನ ಕೆನ್ನೆಗೆ 'ಕರಿದು' ಇಡುವ ಪದ್ಧತಿಯಿದೆ. ವಿವಾಹಿತ ಮಹಿಳೆಯರು ಧರಿಸುವ 'ಕರಿಯ ಬಳೆ' ಮಾಂಗಲ್ಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.⁹

ಈ ದ್ವಂದ್ವಾರ್ಥತೆಯು ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ "ಕರಿಗೊಳು" ಪದದ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಪ್ರತಿಫಲಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದೆಡೆ ಅದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯ ಉತ್ತುಂಗ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರೆ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ವಿರಹದ ತೀವ್ರವಾದ ನೋವನ್ನು, ಶೋಕದಿಂದ 'ಬೆಂದ' ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ.

ಭಾಗ ೨: ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ "ಕರಿಗೊಳು" - ಒಂದು ತಾತ್ವಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ

ವಚನಕಾರರು 'ಕರಿಗೊಳು' ಕ್ರಿಯಾಪದವನ್ನು ಅದರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅರ್ಥದ ಚೌಕಟ್ಟಿನಿಂದ ಹೊರತಂದು, ಅದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಗಹನವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಆಯಾಮವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಒಂದು ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಅಂತಿಮ ಸ್ಥಿತಿಯ ದ್ಯೋತಕ. ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ನೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಬಹುದು.

೨.೧ ಮೂಲರೂಪಕ - ಬೆಂದು ಕರಿಯಾಗುವಿಕೆ

"ಕರಿಗೊಳು"ವಿನ ತಾತ್ವಿಕತೆಯ ಅಡಿಪಾಯವಿರುವುದು 'ಮರವು ಬೆಂದು ಕರಿಯಾಗುವ' ಭೌತಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ. ಈ ರೂಪಕವು ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ನಿಖರವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಉಪ್ಪರಗುಡಿಯ ಸೋಮಿದೇವರು ತಮ್ಮ ವಚನವೊಂದರಲ್ಲಿ ಈ ರೂಪಕವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ:

"ಮರನುರಿದು ಬೆಂದು ಕರಿಯಾದ ಮತ್ತೆ

ಉರಿಗೊಡಲಾದುದ ಕಂಡು,

ಆತ್ಮ ಪರಿಭವಕ್ಕೆ ಬಪ್ಪುದಕ್ಕೆ ಇದೆ ದೃಷ್ಟ.

ಕರಿ ಭಸ್ಮವಾದ ಮತ್ತೆ ಉರಿಗೊಡಲಿಲ್ಲ,

ಅರಿಕೆ ನಿಂದಲ್ಲಿ ಆತ್ಮ ಪರಿಭವಕ್ಕೆ ಬರಲಿಲ್ಲ..." 11

ಈ ವಚನದಲ್ಲಿನ ತರ್ಕವು ಸರಳ ಮತ್ತು ನೇರವಾಗಿದೆ. ಮರವನ್ನು ಸುಡಬಹುದು, ಆದರೆ ಅದು ಬೆಂದು 'ಕರಿ' (ಇದ್ದಿಲು) ಆದ ನಂತರ, ಆ ಕರಿಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಮೂಲ ಮರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆ ಕರಿ ಮತ್ತೆ ಉರಿಯುವುದಿಲ್ಲ, ಅದು ತನ್ನ ದಹನಶೀಲತೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಭೌತಿಕ ಗುಣವೇ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ರೂಪಕವಾಗುತ್ತದೆ. ಶರಣನ ಪ್ರಜ್ಞೆಯು ಒಮ್ಮೆ 'ಕರಿಗೊಂಡರೆ', ಅಂದರೆ ಅನುಭಾವದ ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಂದು ಪರಿಶುದ್ಧವಾದರೆ, ಆ ಪರಿವರ್ತನೆಯು ಶಾಶ್ವತ ಮತ್ತು ಅಪರಿವರ್ತನೀಯ (irreversible). ಅವನು ಮತ್ತೆ ಹಿಂದಿನ ಅಜ್ಞಾನದ, ಸಂಸಾರ ಬಂಧನದ ('ಭವ'ದ) ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಮರಳಲಾರ. ಇದೇ ರೀತಿ ಷಣ್ಮುಖಸ್ವಾಮಿಗಳು, ಒಮ್ಮೆ ಮರವು ಇದ್ದಿಲಾದರೆ (ಕರಿಗೊಂಡ ಇದ್ದಲಿ), ಅದರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಅಗ್ನಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಅದರ ಮೂಲ ಸ್ವಭಾವವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಾಶವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತಾರೆ.¹¹ ಹೀಗೆ, "ಕರಿಗೊಳು" ಎಂಬುದು ಅಂತಿಮ, ಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಪರಿಪೂರ್ಣ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪುವುದರ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.

೨.೨ ಜ್ಞಾನದ ಪರಿಪಕ್ವ ಸ್ಥಿತಿ - "ಅರಿವು ಕರಿಗೊಂಡು"

ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ "ಕರಿಗೊಳು"ವಿನ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಬಳಕೆ ಎಂದರೆ 'ಅರಿವು' ಅಥವಾ ಜ್ಞಾನದ ಪರಿಪಕ್ವ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲು. ಇಲ್ಲಿ 'ಅರಿವು' ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ಬೌದ್ಧಿಕ ಅಥವಾ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಜ್ಞಾನವಲ್ಲ, ಅದು ಅನುಭವದ ಮೂಸೆಯಲ್ಲಿ ಹದಗೊಂಡು, ಜ್ಞಾನ, ಜ್ಞಾನಿ ಮತ್ತು ಜ್ಞೇಯ ಎಂಬ ತ್ರಿಪುಟಿಯನ್ನು ಮೀರಿ, ಅರಿವೇ ತಾನಾದ ಸ್ಥಿತಿ.

ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಾಧಕನ ಮನಸ್ಸು 'ಅರಿವು' (ತಿಳುವಳಿಕೆ) ಮತ್ತು 'ಮರವು' (ಮರೆವು)ಗಳ ನಡುವೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಹೋರಾಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, "ಅರಿವು ಕರಿಗೊಂಡ" ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಈ ದ್ವಂದ್ವವು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹೇಗೆ ಇದ್ದಿಲು ಇಂಗಾಲದ ಒಂದು ಸ್ಥಿರ ರೂಪವೋ, ಹಾಗೆಯೇ ಈ ಪರಿಪಕ್ವ ಜ್ಞಾನವು ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಒಂದು ಸ್ಥಿರ ಸ್ಥಿತಿ. ಅದು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಸಂಶಯ, ಮರೆವುಗಳ ಅಲೆಗಳಿಗೆ ಸಿಲುಕುವುದಿಲ್ಲ. ಆದಯ್ಯನವರು ಇದನ್ನು "ಅರಿವು ಮರಹಿಗೆ ತೆರಹಿಲ್ಲದ ಕರಿಗೊಂಡರಿವು" ಎಂದು ವರ್ಣಿಸುತ್ತಾರೆ.¹¹ ಅಂದರೆ, ಮರೆವಿಗೆ ಜಾಗವೇ ಇಲ್ಲದಂತೆ ಅರಿವು ದೃಢಗೊಂಡ ಸ್ಥಿತಿ.

ಈ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹಲವಾರು ವಚನಕಾರರು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ:

• ಅಂಬಿಗರ ಚೌಡಯ್ಯನವರು, "ಅರಿವು ಕರಿಗೊಂಡಲ್ಲಿ ಸುರುಳಿ ಸುರುಳಿ ಬಿಡಲೇತಕ್ಕೆ?" ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ.¹¹ ಅನುಭಾವದಿಂದ ಜ್ಞಾನವು ದೃಢಪಟ್ಟ ಮೇಲೆ, ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಶಾಸ್ತ್ರಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಓದುವ, ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಅಗತ್ಯವೇನಿದೆ ಎಂಬುದು ಇದರರ್ಥ. ಇದು ಅನುಭವ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪುಸ್ತಕ ಜ್ಞಾನದ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

• ಮೋಳಿಗೆ ಮಾರಯ್ಯನವರು, "ಅರಿವನ್ನಕ್ಕ ಸ್ಥಲ, ಅರಿವು ಕರಿಗೊಂಡಲ್ಲಿ ಪರಿಪೂರ್ಣ" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.¹¹ ಅರಿತುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಇರುವವರೆಗೂ 'ಸ್ಥಲ' (ಒಂದು ಹಂತ) ಇರುತ್ತದೆ; ಆ ಅರಿವು ಪರಿಪೂರ್ಣವಾಗಿ 'ಕರಿಗೊಂಡಾಗ' ಮಾತ್ರ ಅದು ಪರಿಪೂರ್ಣ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ.

• ದಸರಯ್ಯಗಳ ಪುಣ್ಯಸ್ತ್ರೀ ವೀರಮ್ಮನವರು, "ಅರುಹು ಕರಿಗೊಂಡಾತನ ಮಂಕು ಮರುಳು ಎಂಬೆ" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.¹¹ ಇಲ್ಲಿ 'ಅರುಹು' (ಪ್ರಜ್ಞೆ) ಪರಿಪೂರ್ಣವಾದವನನ್ನು ಲೋಕದ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 'ಮರುಳ' (ಹುಚ್ಚ) ಎನ್ನಬಹುದು, ಆದರೆ ಅದು ದೈವಿಕವಾದ ಹುಚ್ಚುತನ, ಲೌಕಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಮೀರಿದ ಸ್ಥಿತಿ.

೨.೩ ಭಾವ, ನಿಷ್ಠೆ, ಧ್ಯಾನಗಳ ದೃಢೀಕರಣ

"ಕರಿಗೊಳು" ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಕೇವಲ ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದು ಭಕ್ತಿ, ನಿಷ್ಠೆ, ಧ್ಯಾನದಂತಹ ಆಂತರಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗಳು ದ್ರವರೂಪದಿಂದ ಘನರೂಪಕ್ಕೆ ಬಂದಂತೆ, ಚಂಚಲತೆಯಿಂದ ಸ್ಥಿರತೆಗೆ ಬಂದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಲೂ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ಪದದ ವ್ಯಾಕರಣ ರೂಪವೇ ಅದರ ತಾತ್ವಿಕತೆಯನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿಡುತ್ತದೆ. '-ಗೊಳು' ಅಥವಾ '-ಕೊಳ್ಳು' ಎಂಬುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆತ್ಮಾರ್ಥಕ (reflexive) ಅಥವಾ ಸ್ವಪ್ರಯೋಜನಾರ್ಥಕ (self-benefactive) ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೊಡುವ ಪ್ರತ್ಯಯ. 'ತನ್ನದಾಗಿಸಿಕೊ', 'ತಾನೇ ಆಗು' ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಇದು ನೀಡುತ್ತದೆ. 'ಕರಿ'ಗೆ '-ಗೊಳು' ಸೇರಿದಾಗ, 'ಕರಿಗೊಳು' ಎಂದರೆ 'ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹದಗೊಳಿಸಿಕೊ', 'ತಾನೇ ಬೆಂದು ಪರಿಪೂರ್ಣನಾಗು' ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪರಿವರ್ತನೆಯು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಹೇರಿದ್ದಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಸಾಧಕನು ತಾನೇ ಅನುಭವಿಸಿ, ಆಂತರ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ವ್ಯಾಕರಣ ರೂಪವು ಧ್ವನಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಶರಣರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಾಧನೆ ಮತ್ತು ಅನುಭಾವದ ಮೇಲಿನ ಒತ್ತನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ.

• ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭುಗಳು, "ಚಿತ್ತ ಶುದ್ಧವಿಲ್ಲದವರಲ್ಲಿ ಮನ ಸಂಚಲ ನಿಲ್ಲದು. ಮನ ಸಂಚಲ ನಿಲ್ಲದವರಲ್ಲಿ ಶಿವಧ್ಯಾನ ಕರಿಗೊಳ್ಳದು" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.¹¹ ಚಂಚಲ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಧ್ಯಾನವು ಬೇರೂರುವುದಿಲ್ಲ, ಸ್ಥಿರವಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಹದಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಇದರರ್ಥ.

• ಆದಯ್ಯನವರು, "ತನುಭಾವವಳಿದು ಬ್ರಹ್ಮಭಾವ ಕರಿಗೊಂಡಲ್ಲದೆ ಅಷ್ಟಾದಶದೋಷಂಗಳಳಿಯವು" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.¹¹ 'ನಾನು ಬ್ರಹ್ಮ' ಎಂಬ ಭಾವವು ಕೇವಲ ಬೌದ್ಧಿಕ ತಿಳುವಳಿಕೆಯಾಗಿ ಉಳಿಯದೆ, ಅದು ಅನುಭವದಲ್ಲಿ ದೃಢಗೊಂಡು, ಸ್ಥಿರವಾಗದ ಹೊರತು ದೋಷಗಳು ಅಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ.

• ಗುರುಸಿದ್ಧದೇವರು, ದೀಕ್ಷೆಯ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾ, "ಏಕಲಿಂಗನೈಷ್ಠೆಯಿಂದ ಸಾವಧಾನಭಕ್ತಿ ಕರಿಗೊಂಡು" ಎಂಬ ಮಾತನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.¹¹ ಇಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಯು ಚಂಚಲವಾದ ಭಾವನೆಯಾಗಿರದೆ, ದೃಢವಾದ, ಹದಗೊಂಡ ನಿಷ್ಠೆಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡಿದೆ.

೨.೪ ವಿರಹ ಮತ್ತು ಶೋಕದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ

ಬೆಂಕಿಯ ರೂಪಕವು ದ್ವಂದ್ವ ಸ್ವಭಾವವುಳ್ಳದ್ದು. ಬೆಂಕಿಯು ಒಂದೆಡೆ ಕಬ್ಬಿಣವನ್ನು ಹದಗೊಳಿಸಿ ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುವಂತೆ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಕಾಡನ್ನು ಸುಟ್ಟು ನಾಶಮಾಡಬಲ್ಲದು. ಇದೇ ದ್ವಂದ್ವವು "ಕರಿಗೊಳು" ಪದದ ಬಳಕೆಯಲ್ಲೂ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ದೈವಿಕ ಅನುಭಾವ ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಶಿಸ್ತು ಎಂಬ 'ಬೆಂಕಿ'ಯಲ್ಲಿ ಬೆಂದಾಗ ಅದು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯಾದರೆ, ವಿರಹ, ಶೋಕದಂತಹ ಲೌಕಿಕ 'ಬೆಂಕಿ'ಯಲ್ಲಿ ಬೆಂದಾಗ ಅದು ನಕಾರಾತ್ಮಕವಾದ ಬಾಡುವಿಕೆ, ಕರಗುವಿಕೆ ಆಗುತ್ತದೆ.

ಈ ಅರ್ಥಛಾಯೆಯು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗಜೇಶ ಮಸಣಯ್ಯಗಳ ವಚನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾಯಕಿಯು ತನ್ನ ಪ್ರಿಯತಮನಾದ ದೈವದ ಅಗಲಿಕೆಯಿಂದ ಅನುಭವಿಸುವ ತೀವ್ರ ನೋವನ್ನು "ಕರಿಗೊಳು" ಎಂಬ ಪದದ ಮೂಲಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾಳೆ.

"ಅವನ ಸೋಂಕಿನಲ್ಲಿ ಸುಖಿಯಾದಳು.

ಅಗಲಿದಡೆ ಕರಿಗೊಂಡಳು." 11

"ಸೋಂಕಿದಡೆ ಸುಖಿಯಾದೆ,

ಉಳಿದಡೆ ಕರಿಗೊಂಡೆ." 11

ಇಲ್ಲಿ 'ಕರಿಗೊಂಡಳು' ಎಂದರೆ 'ಬೆಂದು ಕರಕಾದಳು', 'ಬಾಡಿ ಹೋದಳು', 'ಶೋಕದಿಂದ ಕೃಶಳಾದಳು' ಎಂಬರ್ಥ ಬರುತ್ತದೆ. ದೈವದ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯವು ಸುಖವನ್ನು ನೀಡಿದರೆ, ಅದರ ಅಗಲಿಕೆಯು ಅವಳನ್ನು ಸುಟ್ಟುಹಾಕುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ, ಒಂದೇ ರೂಪಕವು ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಉನ್ನತಿ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಯಾತನೆ ಎರಡನ್ನೂ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುವುದು ವಚನಕಾರರ ಭಾಷಾಪ್ರತಿಭೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.

ಭಾಗ ೩: "ಕರಿ" ಮತ್ತು "ಕಲಿ" - ಧಾತುಮೂಲಗಳ ತಾತ್ವಿಕ ಸಂವಾದ

ಬಳಕೆದಾರರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಶ್ನೆಯಲ್ಲಿಯೇ 'ಕರಿ/ಕಱಿ/ಕಡಿ/ಕಳಿ/ಕಲಿ' ಇವುಗಳ ಅರ್ಥಗಳು ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಒಂದರಲ್ಲೊಂದು ಬೆರೆತಿರಬಹುದು ಎಂಬ ಸುಧಾರಿತವಾದ ಊಹೆಯನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಊಹೆಯು ಭಾಷಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕವಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. 'ಕರಿ' (ಬೆಂದು ಒಂದಾಗು) ಮತ್ತು 'ಕಲಿ' (ಬೆರೆತು ಒಂದಾಗು) ಎಂಬ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಯ ಪದಗಳು, ವಚನಕಾರರ ಅನುಭಾವದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ತಾತ್ವಿಕ ಗುರಿಯಾದ 'ಐಕ್ಯ' ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲು ಹೇಗೆ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ಭಾಗವು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ.

೩.೧ *ಕಲ್- ಧಾತುವಿನ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ಬಳಕೆ

ಮೊದಲಿಗೆ, *ಕಲ್- ಧಾತುವಿನ ಸ್ವತಂತ್ರ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಅವಶ್ಯಕ. ಪ್ರೋಟೋ-ದಕ್ಷಿಣ-ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ *kalǝ- ಎಂಬ ಮೂಲಧಾತುವು "ಬೆರೆಸು, ಸೇರಿಸು, ಒಂದಾಗು" ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.⁶ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಈ ಧಾತುವಿನಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ ಪದಗಳು:

• ಕಲಸು: ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡು (to mix).

• ಕಲೆ: ಸೇರು, ಕೂಡು (to join).

• ಕಳಿತ: ಹಣ್ಣು ಮಾಗಿದ ಸ್ಥಿತಿ (ripened). ಇಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣು ಮಾಗುವುದು ಎಂದರೆ, ಅದರೊಳಗಿನ ಸತ್ವಗಳು ಒಂದರಲ್ಲೊಂದು 'ಬೆರೆತು' ಒಂದು ಹದಕ್ಕೆ ಬರುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ.

• ಕಲಿವ: ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭುಗಳ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವಚನ 801ರಲ್ಲಿ "ಮಾತು ಮಾತ ಕಲಿವ ಹಾಗೆ" ಎಂಬ ಪ್ರಯೋಗವಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ 'ಕಲಿವ' ಎಂದರೆ ಒಂದರಲ್ಲೊಂದು ಬೆರೆತು, ತಮ್ಮ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು.¹¹

ಈ ಪದಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ 'ವಿಲೀನ' ಅಥವಾ 'ಮಿಶ್ರಣ'ದ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.

೩.೨ ತಾತ್ವಿಕ ಸಂಗಮ: ಅರ್ಥಗಳ ಸಮನ್ವಯ

'ಲಿಂಗೈಕ್ಯ' ಅಥವಾ ಪರಮಾತ್ಮನೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗುವ ಅಂತಿಮ ಸ್ಥಿತಿಯು ಸಾಮಾನ್ಯ ಭಾಷೆಯ ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ಸಿಗದ ಅನುಭವ. ಅದು ಅವರ್ಣನೀಯ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಶರಣರು ಆ ಸ್ಥಿತಿಯತ್ತ ಬೊಟ್ಟು ಮಾಡಲು ಅನೇಕ ರೂಪಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ಇಲ್ಲಿಯೇ 'ಕರಿ' ಮತ್ತು 'ಕಲಿ' ಧಾತುಗಳು ತಾತ್ವಿಕವಾಗಿ ಸಂಗಮಿಸುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳು ಒಂದೇ ಸತ್ಯವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಬಳಸುವ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ರೂಪಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಾಗಿವೆ.

1. *ಕಲ್- ಮೂಲದ ರೂಪಕ - ವಿಲೀನದ ಮೂಲಕ ಐಕ್ಯ (Union by Merging): ಈ ರೂಪಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು 'ಬೆರೆಯುವಿಕೆ' ಅಥವಾ 'ಕರಗುವಿಕೆ'ಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಸಕ್ಕರೆಯು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗಿ, ತನ್ನ ರೂಪವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗುವಂತೆ, ಅಥವಾ ನದಿಗಳು ಸಾಗರವನ್ನು ಸೇರಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ, ಶರಣನ ವ್ಯಕ್ತಿ ಪ್ರಜ್ಞೆಯು ಪರಮಾತ್ಮನಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಂಡು, ಅಹಂಕಾರವು ಕರಗಿ, ತಾನೇ ಆ ದೈವಸ್ವರೂಪನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭುಗಳು ಇದನ್ನೇ, "ಬಯಲು ಬಯಲು ಕೂಡಿದ ಹಾಗೆ, ಮಾತು ಮಾತ ಕಲಿವ ಹಾಗೆ" ಎಂದು ವರ್ಣಿಸುತ್ತಾರೆ.¹¹ ಇಲ್ಲಿ ಗಡಿಗಳು ಅಳಿಸಿಹೋಗಿ, ಎರಡಾಗಿದ್ದದ್ದು ಒಂದಾಗುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

2. *ಕರ್- ಮೂಲದ ರೂಪಕ - ಅಗ್ನಿಸಂಸ್ಕಾರದ ಮೂಲಕ ಐಕ್ಯ (Union by Transformation): ಈ ರೂಪಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು 'ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಂದು ಪರಿವರ್ತನೆ' ಹೊಂದುವುದನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅಹಂಕಾರವು 'ಕರಗಿ' ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅದನ್ನು ಜ್ಞಾನದ ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ 'ಸುಡಲಾಗುತ್ತದೆ'. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವುದು ಪರಿಶುದ್ಧವಾದ, ಮೂಲಭೂತವಾದ ಸತ್ವ. ಹೇಗೆ ಮರವು ಬೆಂದು ಕರಿಯಾದಾಗ, ಅದರ ಮೂಲಗುಣಗಳು ನಾಶವಾಗಿ, ಕೇವಲ ಇಂಗಾಲದ ಶುದ್ಧರೂಪ ಉಳಿಯುವುದೋ, ಹಾಗೆಯೇ ಶರಣನ ಅಹಂಕಾರ, ಮಲತ್ರಯಗಳು ಸುಟ್ಟುಹೋದಾಗ, ಉಳಿಯುವ ಶುದ್ಧ ಚೈತನ್ಯವೇ ಶಿವನ ಸ್ವರೂಪವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ 'ಅಳಿಯುವಿಕೆ'ಗಿಂತ 'ಪರಿಶುದ್ಧೀಕರಣ' ಮತ್ತು 'ಮರುಹುಟ್ಟಿಗೆ' ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

ಈ ಎರಡೂ ರೂಪಕಗಳು ಪರಸ್ಪರ ವಿರುದ್ಧವಾದವಲ್ಲ; ಬದಲಾಗಿ ಪೂರಕವಾದವು. ಅವು ಅವರ್ಣನೀಯವಾದ 'ಐಕ್ಯ' ಸ್ಥಿತಿಯ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಮುಖಗಳನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ವಚನಕಾರರು ತಾವು ಹೇಳಬಯಸುವ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅರ್ಥದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಈ ರೂಪಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಕೋಷ್ಟಕ ೨: "ಕರಿಗೊಳು" ಮತ್ತು "ಕಲಸು/ಕೂಡು" - ತಾತ್ವಿಕ ಅರ್ಥಗಳ ತುಲನಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ

ರೂಪಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ	ಪ್ರಮುಖ ಪದ	ವಚನದ ಸಾಲು	ವಚನಕಾರ	ತಾತ್ವಿಕ ಸೂಚ್ಯಾರ್ಥ
ಅಗ್ನಿ ಸಂಸ್ಕಾರ	ಕರಿಗೊಂಡಿತ್ತು	"ಬೆರಗು ಬೆರಗಿನೊಳಗೆ ಕರಿಗೊಂಡಿತ್ತು ಇದೇನೊ?" 11	ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭು	ಅಹಂಕಾರದ ದಹನ, ಪರಿಶುದ್ಧೀಕರಣ, ಅಪರಿವರ್ತನೀಯ ಸ್ಥಿತಿ, ದ್ವಂದ್ವಗಳ ನಾಶ.
ಅಗ್ನಿ ಸಂಸ್ಕಾರ	ಕರಿಗೊಂಡವನೆ	"ತನ್ನಲ್ಲಿದ್ದು ಕರಿಗೊಂಡವನೆ ಸಾಕ್ಷಿ" 11	ಅಂಬಿಗರ ಚೌಡಯ್ಯ	ಅನುಭವದಿಂದ ದೃಢಪಟ್ಟ ಜ್ಞಾನ, ಸ್ಥಿರ ಪ್ರಜ್ಞೆ, ಅರಿವು-ಮರವುಗಳ ಮೀರಿದ ಸ್ಥಿತಿ.
ವಿಲೀನದಿಂದ ಐಕ್ಯ	ಕಲಿವ ಹಾಗೆ	"ಮಾತು ಮಾತ ಕಲಿವ ಹಾಗೆ" 11	ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭು	ಗಡಿಗಳ ಅಳಿಸುವಿಕೆ, ವಿಲೀನ, ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಲೋಪ, ಅದ್ವೈತ ಭಾವ.
ವಿಲೀನದಿಂದ ಐಕ್ಯ	ಕೂಡಿದ ಹಾಗೆ	"ಬಯಲು ಬಯಲು ಕೂಡಿದ ಹಾಗೆ" 11	ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭು	ಶೂನ್ಯದಲ್ಲಿ ಶೂನ್ಯ ಬೆರೆಯುವುದು, ಭೇದವಿಲ್ಲದ ಏಕತೆ, ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಮರಸ.
ವಿಲೀನದಿಂದ ಐಕ್ಯ	ಬೆರಸಿ	"ಬೆರಸಿ ತನ್ನೊಳಗೆ ತಾನಚ್ಚೊತ್ತಿ ಕರಿಗೊಂಡಿತ್ತಾಗಿ" 11	ಉಳಿಯುಮೇಶ್ವರ ಚಿಕ್ಕಣ್ಣ	ಎರಡೂ ರೂಪಕಗಳ ಸಂಗಮ: ಬೆರೆತು (ಕಲಿ) ಅಚ್ಚೊತ್ತಿ, ಕರಿಗೊಳ್ಳುವ (ಕರಿ) ಸ್ಥಿತಿ.

ಭಾಗ ೪: ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು

"ಕರಿಗೊಳು" ಎಂಬ ಪದದ ಗಹನವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಅರ್ಥವನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ಗೆ ಕೇವಲ ಒಂದೇ ಪದದಿಂದ ಭಾಷಾಂತರಿಸುವುದು ಅಸಾಧ್ಯ. ಅದರ ವಿಭಿನ್ನ ಅರ್ಥಛಾಯೆಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡಲು, ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪರಿಕಲ್ಪನಾತ್ಮಕ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಅವಶ್ಯಕ. ಇದು ಭಾಷಾಂತರಕಾರರಿಗೆ ಮತ್ತು ವಿದ್ವಾಂಸರಿಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಬಲ್ಲದು.

ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು (For the Spiritual Process)

• To be tempered: ಉಕ್ಕನ್ನು ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಯಿಸಿ ಹದಗೊಳಿಸುವಂತೆ. ಇದು ಪರೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಶಿಸ್ತಿನ ಮೂಲಕ ಬಲಗೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

• To be annealed: ಲೋಹಶಾಸ್ತ್ರದ ಒಂದು ತಾಂತ್ರಿಕ ಪದ. ಲೋಹವನ್ನು ಕಾಯಿಸಿ, ನಿಧಾನವಾಗಿ ತಣಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅದರ ಆಂತರಿಕ ಒತ್ತಡಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿ, ಅದನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ. ಇದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆಯ ಮೂಲಕ ಮನಸ್ಸಿನ ಒತ್ತಡಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿ, ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವುದಕ್ಕೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂವಾದಿಯಾಗಿದೆ.

• To be consummated: ಒಂದು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ತನ್ನ ಅಂತಿಮ ಮತ್ತು ಪರಿಪೂರ್ಣ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

• To be internalized / To become ingrained: ಜ್ಞಾನ ಅಥವಾ ಭಕ್ತಿಯು ಕೇವಲ ಹೊರಗಿನ ವಿಷಯವಾಗಿ ಉಳಿಯದೆ, ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಆಳವಾದ, ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗುವುದನ್ನು ಇದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

• To crystallize: ದ್ರವರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಅಥವಾ ಚಂಚಲವಾಗಿದ್ದ ಸ್ಥಿತಿಯು ಘನ, ಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಶಾಶ್ವತ ರೂಪವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಪರಿಣಾಮವಾದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು (For the Resulting State)

• Realized / Perfected: "Realized knowledge" (ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಂಡ ಜ್ಞಾನ) ಅಥವಾ "perfected devotion" (ಪರಿಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ಭಕ್ತಿ).

• Absorbed into / Fused with / Unified with: 'ಐಕ್ಯ'ದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗೆ ಸಂವಾದಿಯಾದ ಪದಗಳು.

• Consummate (adj.): "A consummate master" (ಪರಿಪೂರ್ಣ ಗುರು), ಪರಿಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ಕೌಶಲ್ಯ ಅಥವಾ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಅರ್ಥವನ್ನು (ವಿರಹ/ಶೋಕ) ಸೂಚಿಸಲು (For the Negative Connotation)

• To be withered / To be blighted: ಜೀವಶಕ್ತಿಯು ಬತ್ತಿ ಹೋಗಿ, ಬಾಡಿಹೋಗುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

• To be scorched / To be consumed by (grief/separation): ಬೆಂಕಿಯ ರೂಪಕದ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಮುಖವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಭಾಷಾಂತರಿಸುತ್ತದೆ. ದುಃಖ ಅಥವಾ ವಿರಹದಿಂದ 'ಸುಟ್ಟುಹೋಗುವ' ಸ್ಥಿತಿ.

ಭಾಗ ೫: ಧ್ವನಿಸಾಮ್ಯ ಪದಗಳ ತೌಲನಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ

ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಧ್ವನಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿಂದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಕೊಡುವ ಪದಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ. ನೀವು ಗುರುತಿಸಿರುವಂತೆ, ಕಡಿ, ಕಳಿ, ಕಲಿ, ಕರಿ, ಕಱಿ, ಮತ್ತು ಕೞಿ - ಈ ಪದಗಳು ಉಚ್ಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಹತ್ತಿರವಿದ್ದರೂ, ಅವುಗಳ ಅರ್ಥ ಮತ್ತು ಬಳಕೆಗಳು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ. ಕೆಲವು ಕಡೆ ಹಳೆಗನ್ನಡದ ರೂಪಗಳು ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಂಡಿದ್ದರೆ, ಇನ್ನು ಕೆಲವು ತಮ್ಮ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಈ ಪದಗಳ ತುಲನಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಇಲ್ಲಿದೆ.

• ಕಡಿ (kaḍi)

  • ಮೂಲ/ಧ್ವನಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: 'ಡ' ಧ್ವನಿಯು ಗಟ್ಟಿತನ, ತೀಕ್ಷ್ಣತೆ ಅಥವಾ ಕ್ರಿಯೆಯ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

  • ಪ್ರಮುಖ ಅರ್ಥಗಳು:

    1. ಕ್ರಿಯಾಪದ (Verb): ಕತ್ತರಿಸು, ತುಂಡರಿಸು, ಹಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಗಾಯಮಾಡು (to cut, to slice, to bite).

    2. ವಿಶೇಷಣ (Adjective): (ಸಮಾಸದಲ್ಲಿ) ತೀಕ್ಷ್ಣ, ಕಠಿಣ, ಏರು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 'ಕಡಿದಾದ' ಎಂದರೆ 'ತೀಕ್ಷ್ಣವಾದ ಏರು' ಅಥವಾ 'steep'. ¹⁴

  • ಬಳಕೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು:

    • "ನಾಯಿ ಅವನ ಕೈಯನ್ನು ಕಡಿಯಿತು." (The dog bit his hand.)

    • "ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ದಾರಿ ಬಹಳ ಕಡಿದಾಗಿತ್ತು." (The path to the hill was very steep.)

• ಕಳಿ (kaḷi)

  • ಮೂಲ/ಧ್ವನಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: 'ಳ' ಧ್ವನಿಯು ಮೃದುತ್ವ, ಮಾಗುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಹಿಗ್ಗುವಿಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

  • ಪ್ರಮುಖ ಅರ್ಥಗಳು:

    1. ಕ್ರಿಯಾಪದ (Verb): ಹಣ್ಣಾಗು, ಮಾಗು, ಪಕ್ವವಾಗು (to ripen, to mature).

    2. ಕ್ರಿಯಾಪದ (Verb): ಸಂತೋಷಪಡು, ಹಿಗ್ಗು (to rejoice, to be delighted). ¹⁵

    3. ನಾಮಪದ (Noun): ಗಂಜಿ, ಅಂಬಲಿ (a kind of porridge). ¹⁵

  • ಬಳಕೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು:

    • "ಮಾವಿನ ಮರದಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣುಗಳು ಕಳೆತಿವೆ." (The fruits on the mango tree have ripened.)

    • "ಮಗನ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಂಡು ತಂದೆ-ತಾಯಿ ಕಳಿಸಿದರು." (The parents rejoiced seeing their son's success.)

• ಕಲಿ (kali)

  • ಮೂಲ/ಧ್ವನಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: 'ಲ' ಧ್ವನಿಯು ಸೇರುವಿಕೆ, ಕಲಿಯುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪದಕ್ಕೆ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಅರ್ಥಗಳಿವೆ.

  • ಪ್ರಮುಖ ಅರ್ಥಗಳು:

    1. ಕ್ರಿಯಾಪದ (Verb): ಜ್ಞಾನ ಅಥವಾ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಪಡೆ, ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡು (to learn, to practice). ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಅರ್ಥ. ¹⁶

    2. ಕ್ರಿಯಾಪದ (Verb): (ಹಳೆಗನ್ನಡ/ಕಾವ್ಯ) ಸೇರು, ಬೆರೆ, ಒಂದಾಗು (in Old Kannada/poetry: to join, to mix, to become one). ¹³ ನಿಮ್ಮ ಉದಾಹರಣೆಯಾದ "ಅನ್ನ ಸಾರು ಕಲಸು" ಈ ಮೂಲಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.

    3. ನಾಮಪದ (Noun): ಶೂರ, ವೀರ (a valiant soldier, hero). ¹⁶

  • ಬಳಕೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು:

    • "ಮಕ್ಕಳು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಪಾಠಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ." (Children learn new lessons in school.)

    • ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭುಗಳು ಹೇಳುವಂತೆ, ಪರಮಾತ್ಮನಲ್ಲಿ ಐಕ್ಯವಾಗುವುದು "ಮಾತು ಮಾತ ಕಲಿವ ಹಾಗೆ". (As Allamaprabhu says, becoming one with the supreme is "like word mixing with word".)

• ಕರಿ (kari)

  • ಮೂಲ/ಧ್ವನಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: 'ರ' ಧ್ವನಿಯುಳ್ಳ ಈ ಪದವು 'ಕಪ್ಪು' ಎಂಬ ದ್ರಾವಿಡ ಮೂಲದಿಂದ ಬಂದಿದೆ.

  • ಪ್ರಮುಖ ಅರ್ಥಗಳು:

    1. ನಾಮಪದ/ವಿಶೇಷಣ (Noun/Adjective): ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ (black color).

    2. ನಾಮಪದ (Noun): ಇದ್ದಿಲು (charcoal). ⁸

    3. ನಾಮಪದ (Noun): ಆನೆ (elephant). ⁸

    4. ಕ್ರಿಯಾಪದ (Verb): ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಹುರಿ, ಬೇಯಿಸು (to fry in oil, to cook).

  • ಬಳಕೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು:

    • "ಅವಳು ಕರಿ ಬಣ್ಣದ ಸೀರೆಯನ್ನುಟ್ಟಿದ್ದಳು." (She wore a black saree.)

    • "ಅಡುಗೆಗೆ ಈರುಳ್ಳಿಯನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕರಿ." (Fry the onions well for the dish.)

• ಕಱಿ (kaṟi) ಮತ್ತು ಕರಗು (karagu)

  • ಮೂಲ/ಧ್ವನಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ಇಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಪದಗಳಿವೆ. ಕಱಿ ಎಂಬುದು ಹಳೆಗನ್ನಡದ ಪದವಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಱ (ಶಕಟ ರೇಫ) ಎಂಬ ವಿಶೇಷ 'ರ'ಕಾರವಿದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ ರ ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತಿ ಉಚ್ಚರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿತ್ತು. ¹⁸ ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ

    ಱ ಮತ್ತು ರ ಒಂದೇ ಆಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ. ಕಱಿ ಎಂಬುದು ಕರಿ (ಕಪ್ಪು/ಇದ್ದಿಲು) ಪದದ ಹಳೆಯ ರೂಪ. ನೀವು ನೀಡಿದ ಉದಾಹರಣೆ "ಸಕ್ಕರೆ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗಿತು" ಎಂಬುದು ಕರಗು ಎಂಬ ಕ್ರಿಯಾಪದಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದು, ಅದು ಬೇರೆಯೇ ಪದ.

  • ಪ್ರಮುಖ ಅರ್ಥಗಳು:

    1. ಕಱಿ (kaṟi): ಕರಿ (ಕಪ್ಪು, ಇದ್ದಿಲು) ಪದದ ಹಳೆಗನ್ನಡ ರೂಪ.

    2. ಕರಗು (karagu): ದ್ರವದಲ್ಲಿ ಲೀನವಾಗು, ಕರಗಿಹೋಗು (to dissolve, to melt). ²⁰

  • ಬಳಕೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು:

    • ಹಳೆಗನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕಱೆ ಎಂದರೆ 'ಕಲೆ' ಅಥವಾ 'ಕಪ್ಪು' ಎಂಬ ಅರ್ಥಗಳಿದ್ದವು. (In Old Kannada, kaṟe had meanings like 'stain' or 'black'.)

    • "ಸಕ್ಕರೆಯು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬೇಗ ಕರಗುತ್ತದೆ." (Sugar dissolves quickly in water.)

• ಕೞಿ (kaḻi)

  • ಮೂಲ/ಧ್ವನಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ೞ (ಕುಳ) ಹಳೆಗನ್ನಡದ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಶೇಷ ಧ್ವನಿ. ಇದು ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಳ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಂಡಿದೆ. ²¹ ಆದ್ದರಿಂದ,

    ಕೞಿ ಮತ್ತು ಕಳಿ ಪದಗಳ ಅರ್ಥಗಳು ಕೆಲವು ಕಡೆ ಒಂದರಮೇಲೊಂದು ಬಂದಿವೆ. ಆದರೆ ಕೞಿ ಪದಕ್ಕೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅರ್ಥಗಳಿವೆ.

  • ಪ್ರಮುಖ ಅರ್ಥಗಳು:

    1. ಕ್ರಿಯಾಪದ (Verb): ಸಮಯವನ್ನು ನಡೆಸು, ಯಾಪಿಸು (to spend or pass time).

    2. ಕ್ರಿಯಾಪದ (Verb): ತೆಗೆದುಹಾಕು, ವ್ಯವಕಲನ ಮಾಡು (to remove, to subtract).

    3. ಕ್ರಿಯಾಪದ (Verb): ದಾಟು, ಮೀರು (to cross, to pass beyond).

  • ಬಳಕೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು:

    • "ಅವರು ತಮ್ಮ ರಜಾದಿನಗಳನ್ನು ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು." (They spent their holidays in the village.)

    • "ಹತ್ತರಿಂದ ಐದನ್ನು ಕಳೆದರೆ ಐದು ಉಳಿಯುತ್ತದೆ." (If you subtract five from ten, five remains.)

ಉಪಸಂಹಾರ

"ಕರಿ" ಎಂಬ ಪದದ ತಾತ್ವಿಕ ಪಯಣವು ವಚನಕಾರರ ಭಾಷಾಪ್ರಜ್ಞೆ ಮತ್ತು ಅನುಭಾವಿಕ ಆಳಕ್ಕೆ ಹಿಡಿದ ಕನ್ನಡಿಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರೋಟೋ-ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಯ *ಕರ್- ಎಂಬ ಮೂಲಧಾತುವಿನಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ, 'ಕಪ್ಪು' ಅಥವಾ 'ಇದ್ದಿಲು' ಎಂಬ ಸರಳ ಅರ್ಥವಿದ್ದ ಈ ಪದವು, ಹನ್ನೆರಡನೆಯ ಶತಮಾನದ ಶರಣರ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಮರುಹುಟ್ಟು ಪಡೆಯಿತು. ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಂದು, ತನ್ನೆಲ್ಲ ಕಲ್ಮಶಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು, ಅಪರಿವರ್ತನೀಯವಾದ, ಶುದ್ಧವಾದ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರವಾದ 'ಕರಿ'ಯಾಗುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು, ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಸುಟ್ಟು, ಅರಿವನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿಕೊಂಡು, ದೈವದೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗುವ ಶರಣನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪಯಣಕ್ಕೆ ಪ್ರಬಲ ರೂಪಕವಾಯಿತು.

ಈ ವರದಿಯು "ಕರಿಗೊಳು" ಎಂಬುದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಪದವಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ತಾತ್ವಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ. ಇದು ಜ್ಞಾನದ ದೃಢೀಕರಣ, ಭಕ್ತಿಯ ಸ್ಥಿರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅರಿವು-ಮರವುಗಳ ದ್ವಂದ್ವವನ್ನು ಮೀರಿದ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದೇ ರೂಪಕವು ವಿರಹದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಬಣ್ಣಿಸಲೂ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುವುದು ಅದರ ವ್ಯಾಪಕತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, 'ಕರಿ' (ಬೆಂದು ಒಂದಾಗು) ಮತ್ತು 'ಕಲಿ' (ಬೆರೆತು ಒಂದಾಗು) ಎಂಬ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ರೂಪಕಗಳು ಹೇಗೆ ಒಂದೇ ಅದ್ವೈತ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲು ಪೂರಕವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಅಂತಿಮವಾಗಿ, "ಕರಿಗೊಳು" ಎಂಬ ಪದವು ಶರಣರ ಭಾಷಿಕ ಪ್ರತಿಭೆಗೆ ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ತಾತ್ವಿಕ ಶಬ್ದಕೋಶವನ್ನು ಅಮೂರ್ತವಾದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಂದ ಕಟ್ಟದೆ, ಕನ್ನಡದ ಮಣ್ಣಿನಿಂದ, ದೈನಂದಿನ ಬದುಕಿನ ಅನುಭವಗಳಿಂದ ರೂಪಿಸಿದರು. ದೈವದತ್ತ ಸಾಗುವ ದಾರಿಯು ಜಗತ್ತಿನ ಮೂಲಕವೇ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಅವರ ನಂಬಿಕೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ಭಾಷೆಯು ಕೂಡ ಅನುಭಾವದ ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಹದಗೊಂಡು, ಅವರ್ಣನೀಯವನ್ನು ವರ್ಣಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯಬಲ್ಲದು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ "ಕರಿಗೊಳು"ವಿನ ಪರಿವರ್ತನೆಯೇ ಜೀವಂತ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.