ಅಕ್ಕ_ವಚನ_102

ಎನ್ನ ಮಾಯದ ಮದವ ಮುರಿಯಯ್ಯಾ.
ಎನ್ನ ಕಾಯದ ಕತ್ತಲೆಯ ಕಳೆಯಯ್ಯಾ.
ಎನ್ನ ಜೀವದ ಜಂಜಡವ ಮಾಣಿಸಯ್ಯಾ.
ಎನ್ನ ದೇವ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಯ್ಯಾ,
ಎನ್ನ ಸುತ್ತಿದ ಪ್ರಪಂಚವ ಬಿಡಿಸಾ ನಿಮ್ಮ ಧರ್ಮ!

೧. ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ (Literal Translation):

Break the intoxication of my illusion.
Dispel the darkness of my body.
Make cease the entanglement of my life-force.
O my God, Chennamallikarjuna,
To release me from the world that has wound around—is your Dharma!

೨. ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಅನುವಾದ (Poetic Translation):

O break this drunken pride of Maya’s art,
This binding darkness, sever from my flesh,
Still this tangled, vexing knot of my heart,
My handsome Lord of the Hills, my love afresh.
The world that wraps and suffocates my soul—
To set me free is Your most righteous role!

೩. ಅನುಭಾವ ಅನುವಾದ (Mystic Translation):

Shatter this I, on Maya’s wine intoxicated,
This fleshly shadow, from my soul dissever,
Unravel the knot where life’s-breath is frustrated.
O Sovereign of the Peaks, my love forever,
To un-become this world that clings to me—
Is Your own nature, Your Dharma’s decree!

-------------------------------

"ಎನ್ನ ಸುತ್ತಿದ ಪ್ರಪಂಚವ ಬಿಡಿಸಾ": ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ ವಚನವೊಂದರ ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಬಹುಮುಖಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ

ಪೀಠಿಕೆ (Introduction)

ಎನ್ನ ಮಾಯದ ಮದವ ಮುರಿಯಯ್ಯಾ.
ಎನ್ನ ಕಾಯದ ಕತ್ತಲೆಯ ಕಳೆಯಯ್ಯಾ.
ಎನ್ನ ಜೀವದ ಜಂಜಡವ ಮಾಣಿಸಯ್ಯಾ.
ಎನ್ನ ದೇವ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಯ್ಯಾ,
ಎನ್ನ ಸುತ್ತಿದ ಪ್ರಪಂಚವ ಬಿಡಿಸಾ ನಿಮ್ಮ ಧರ್ಮ!

ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ ಈ ವಚನವು, ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಒಂದು ಸರಳ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯಂತೆ ಕಂಡರೂ, ಅದರ ಆಳದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಸಂಕಟ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಂಘರ್ಷ ಮತ್ತು ಬಿಡುಗಡೆಯ ತೀವ್ರ ಹಂಬಲವನ್ನು ಹೊತ್ತ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯುತ ಘೋಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಕೇವಲ ದೀನ ಮೊರೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ತನ್ನ ಇಷ್ಟದೈವವಾದ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನ ಮುಂದೆ ತನ್ನ ಹಕ್ಕನ್ನು ಮಂಡಿಸುವ, ಅಧಿಕಾರಯುತವಾಗಿ ಬೇಡುವ ಆತ್ಮವೊಂದರ ತೀವ್ರವಾದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ವರದಿಯು, ಈ ವಚನವನ್ನು ಕೇವಲ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಪಠ್ಯವಾಗಿ (literary text) ನೋಡದೆ, ಅದನ್ನು ಒಂದು ಅನುಭಾವ (mysticism), ಯೋಗ (yoga), ಶಾಸ್ತ್ರ (scripture), ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ (cultural), ತಾತ್ವಿಕ (philosophical), ಸಾಮಾಜಿಕ (social) ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯ (humanistic) ವಿದ್ಯಮಾನವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ವಚನವನ್ನು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬೇರೂರಿಸಿ, ಅದರ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಪ್ರಸ್ತುತತೆಯನ್ನು ಆಧುನಿಕ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮಸೂರಗಳ (modern theoretical lenses) ಮೂಲಕ ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸುವುದು ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ.

ವರದಿಯು ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡನೆಯಾಗಿದೆ: ಮೂಲಭೂತ ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಚೌಕಟ್ಟು, ವಿಶೇಷ ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ, ಸಮಗ್ರ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ, ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಈ ಆಳವಾದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರೂಪಿಸಲಾದ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದಗಳ ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ.

ಭಾಗ ೧: ಮೂಲಭೂತ ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಚೌಕಟ್ಟು (Fundamental Analytical Framework)

ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನವನ್ನು ಅದರ ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶಗಳಾದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂದರ್ಭ, ಭಾಷಿಕ ರಚನೆ, ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಸೌಂದರ್ಯ, ತಾತ್ವಿಕ ನೆಲೆಗಟ್ಟು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ-ಮಾನವೀಯ ಆಯಾಮಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಆಳವಾಗಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ.

ಅಧ್ಯಾಯ ೧: ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ನೆಲೆಗಟ್ಟು (Historical and Contextual Foundation)

೧.೧. ಪಾಠಾಂತರಗಳು ಮತ್ತು ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ (Textual Variations and Place in Shunyasadampadane)

ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಶತಮಾನಗಳ ಕಾಲ ಮೌಖಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ತಾಳೆಗರಿಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿದು ಬಂದಿದ್ದರಿಂದ, ಪಾಠಾಂತರಗಳು (textual variations) ಸಹಜವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಚನದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ಸಂಗ್ರಹಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಲುಗಳ ವ್ಯತ್ಯಾಸದೊಂದಿಗೆ ಪುನರುಕ್ತಿಗೊಂಡಿರುವ ಉಲ್ಲೇಖಗಳಿವೆ. ಇದು ವಚನಗಳ ಸಂಪಾದನಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಜಟಿಲತೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಕಾಲಾಂತರದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗಬಹುದಾದ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಗಳು (Shunyasadampadane), ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಲಗೆಯಾರ್ಯ ಮತ್ತು ಶಿವಗಣಪ್ರಸಾದಿ ಸಂಪಾದಿತ ಕೃತಿಗಳು, ಶರಣರ ಜೀವನದ, ಅದರಲ್ಲೂ ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯ ಅನುಭವ ಮಂಟಪ (Anubhava Mantapa) ಪ್ರವೇಶದಂತಹ ನಾಟಕೀಯ ಘಟ್ಟಗಳನ್ನು ತಾತ್ವಿಕ ಸಂವಾದಗಳ ಮೂಲಕ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತವೆ. ಆದರೆ, ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಚನವು ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಗಳಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಗೊಂಡಿರುವ ಸ್ಪಷ್ಟ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇದರ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖವಾದ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತೆರೆದಿಡುತ್ತದೆ: ಈ ವಚನವು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂವಾದದ ಭಾಗವಾಗಿರದೆ, ಅಕ್ಕನ ಅತ್ಯಂತ ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭಾವದ ತೀವ್ರ ಕ್ಷಣದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿರಬಹುದು.

೧.೨. ವಚನೋಕ್ತಿಯ ಸಂದರ್ಭ: ಅನುಭವ ಮಂಟಪದ ಒಳಗೆ ಅಥವಾ ಹೊರಗೆ? (Context of Utterance: Inside or Outside the Anubhava Mantapa?)

ಅನುಭವ ಮಂಟಪವು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಒಂದು ಅದ್ವಿತೀಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಸತ್ತು. ಅಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಚರ್ಚೆಗಳು ತರ್ಕಬದ್ಧ (rational), ತೀಕ್ಷ್ಣ (sharp) ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನಕೇಂದ್ರಿತವಾಗಿದ್ದವು. ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭು ಮತ್ತು ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯ ನಡುವಿನ ಸಂವಾದವು ಇದಕ್ಕೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆ. ಅಲ್ಲಮರು ಅಕ್ಕನ ವೈರಾಗ್ಯ (renunciation) ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನದ ಆಳವನ್ನು ಕಠಿಣ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಡ್ಡುತ್ತಾರೆ. "ನಿನ್ನ ಸೌಂದರ್ಯದ ಮೋಹ ನಿನಗಿನ್ನೂ ಉಳಿದಿದೆಯಲ್ಲವೇ?" ಎಂಬಂತಹ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಆ ಸಂವಾದದ ಬೌದ್ಧಿಕ ಮತ್ತು ಪರೀಕ್ಷಾ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.

ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ಪ್ರಸ್ತುತ ವಚನದ ಧ್ವನಿಯು ತರ್ಕಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಶರಣಾಗತಿಯನ್ನು, ಹತಾಶೆಯ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಆರ್ತ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. "ಮುರಿಯಯ್ಯಾ," "ಕಳೆಯಯ್ಯಾ," "ಮಾಣಿಸಯ್ಯಾ" ಎಂಬ ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳು ಜ್ಞಾನದ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಿಂತ ದೌರ್ಬಲ್ಯದ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪಕ್ಕಾಗಿನ ಹಂಬಲವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಈ ವಚನವು ಅನುಭವ ಮಂಟಪದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವಿಸಿದ್ದಕ್ಕಿಂತ, ಎರಡು ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಲ್ಲಿ ರಚನೆಯಾಗಿರಬಹುದು:

ಅನುಭವ ಮಂಟಪಕ್ಕೆ ಬರುವ ಮೊದಲು: ಕೌಶಿಕನ ಅರಮನೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ, ಕಲ್ಯಾಣದತ್ತ ಸಾಗುವ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ, ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ಸಂಘರ್ಷಗಳ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಈ ಮಾತುಗಳು ಆಕೆಯ ಹೃದಯದಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ಹೊಮ್ಮಿರಬಹುದು.
ಅನುಭವ ಮಂಟಪದ ನಂತರ: ಮಂಟಪದಲ್ಲಿನ ಬೌದ್ಧಿಕ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಸಂವಾದಗಳ ನಂತರ, ಏಕಾಂತದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪತಿ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸಿದ ಖಾಸಗಿ, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಭಾಷಣೆಯಾಗಿರಬಹುದು.

ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಅಕ್ಕನನ್ನು ಕೇವಲ ಒಬ್ಬ ಜ್ಞಾನಿ, ಬಂಡಾಯಗಾರ್ತಿ ಅಥವಾ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿಯಾಗಿ ನೋಡದೆ, ಆಂತರಿಕ ಸಂಘರ್ಷಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿದ, ದೌರ್ಬಲ್ಯವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಕೃಪೆಗಾಗಿ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಹಂಬಲಿಸಿದ ಒಬ್ಬ ಸಂಕೀರ್ಣ ಅನುಭಾವಿಯಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಆಕೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಆಳವಾದ ಮಾನವೀಯ ಆಯಾಮವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

೧.೩. ಪ್ರಚೋದಕ ಘಟನೆಗಳು (Triggering Events)

ಈ ವಚನದ ತೀವ್ರತೆಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಪ್ರಚೋದಕಗಳನ್ನು ಅಕ್ಕನ ಜೀವನದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಸಂಘರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದು:

ಲೌಕಿಕ ಬಂಧನ (Worldly Bondage): ಸ್ಥಳೀಯ ಅರಸ ಕೌಶಿಕನೊಂದಿಗಿನ ಬಲವಂತದ ವಿವಾಹದ ಪ್ರಸಂಗ, ಅರಮನೆಯ ಸುಖಭೋಗಗಳ ತಿರಸ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ಉಂಟಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅವಮಾನ ಹಾಗೂ ಸಂಘರ್ಷಗಳು 'ಸುತ್ತಿದ ಪ್ರಪಂಚ' ಎಂಬ ರೂಪಕಕ್ಕೆ ನೇರ ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು.
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಂಕಟ (Spiritual Anguish): ಯಾವುದೇ ಸಾಧಕನ ಪಯಣದಲ್ಲಿ ಎದುರಾಗುವ ಅಹಂಕಾರ (ego) ('ಮಾಯದ ಮದ'), ಅಜ್ಞಾನ (ignorance) ('ಕಾಯದ ಕತ್ತಲೆ'), ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಗೊಂದಲಗಳು (mental turmoil) ('ಜೀವದ ಜಂಜಡ') ಈ ವಚನದ ರಚನೆಗೆ ಆಂತರಿಕ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳಾಗಿವೆ. ಇದು ಸಾಧನೆಯ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಹಂತದ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಮತ್ತು ಕಟು ಚಿತ್ರಣವಾಗಿದೆ.

ಅಧ್ಯಾಯ ೨: ಭಾಷಿಕ ಮತ್ತು ನಿರುಕ್ತಿಕ ಆಯಾಮ: ಪದಗಳ ಆತ್ಮ (Linguistic and Etymological Dimension: The Soul of Words)

ವಚನದ ನಿಜವಾದ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಆಳ ಅಡಗಿರುವುದು ಅದರ ಪದಗಳ ಆಯ್ಕೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ-ತಾತ್ವಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿದೆ.

೨.೧. ಪದ-ಮೂಲ ಮತ್ತು ಧಾತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Etymology and Root Word Analysis)

ವಚನಗಳ ಭಾಷೆಯು ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಸರಳವೆನಿಸಿದರೂ, ಅದರ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪದವೂ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ತೂಕವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಶರಣರು ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದರೂ, ಅವುಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮದೇ ಆದ, ಅನುಭಾವಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಾದ, ಕನ್ನಡದ್ದೇ ಆದ ಅರ್ಥದ ಲೇಪನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ವಚನದ ಪ್ರಮುಖ ಪದಗಳ ಕನ್ನಡ ಮೂಲದ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಎನ್ನ (Enna): ಇದು 'ಏನ್' / 'ಆನ್' (ನಾನು) ಎಂಬ ದ್ರಾವಿಡ ಮೂಲದಿಂದ (Dravidian root) ಬಂದಿದೆ. 'ಎನ್ನ' ಎಂಬುದು 'ನನ್ನ' (my/mine) ಎಂಬರ್ಥದ ಷಷ್ಠಿ ವಿಭಕ್ತಿ ರೂಪ. ವಚನದಲ್ಲಿ ಇದರ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯು, ಅಕ್ಕನು ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಶವನ್ನು—ಮದ, ಕಾಯ, ಜೀವ—ಬೇರ್ಪಡಿಸಿ, ಅವುಗಳನ್ನು ದೇವರಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೇವಲ 'ನನ್ನದು' ಎಂಬ ಒಡೆತನವಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ 'ನನಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು' ಎಂಬ ನೋವಿನ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯಾಗಿದೆ.
ಮಾಯ (Māya): ಇದರ ಕನ್ನಡ ಧಾತು (Kannada root) 'ಮಾಯ್' / 'ಮರೆ' (ಮರೆಯಾಗು, ಕಾಣದಂತೆ ಹೋಗು, ಮುಚ್ಚಿಡು). ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ 'ಮಾಯೆ'ಯನ್ನು 'ಮಿಥ್ಯೆ' (illusion/unreality) ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದರೆ, ಶರಣರು ಅದನ್ನು ಕನ್ನಡದ 'ಮಾಯ್' (to disappear/to conceal) ಎಂಬ ಕ್ರಿಯಾಧಾತುವಿನ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನೋಡುತ್ತಾರೆ. 'ಗಾಯ ಮಾಯಿತು' ಎಂದರೆ ಗಾಯವು ಇಲ್ಲದಂತಾಗಲಿಲ್ಲ, ಅದು ವಾಸಿಯಾಗಿ ಮರೆಯಾಯಿತು. ಹಾಗೆಯೇ, ಶರಣರ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತು ಶಿವನ ಶಕ್ತಿಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯೇ ಆಗಿದ್ದು, ಅದು ಸತ್ಯ. ಆದರೆ, ಈ ಶಕ್ತಿಯು ಸತ್ಯವನ್ನು 'ಮರೆ'ಮಾಚಿ, ಜೀವಾತ್ಮನನ್ನು ಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ 'ಮಾಯದ ಮದ' ಎಂದರೆ, ಈ ಜಗತ್ತೇ ಸತ್ಯವೆಂದು ನಂಬಿ, ಅದರಲ್ಲೇ ಮುಳುಗಿ, ನಿಜತತ್ವವನ್ನು 'ಮರೆ'ತು ಉಂಟಾದ ಅಹಂಕಾರ.
ಕಾಯ (Kāya): ಇದರ ಕನ್ನಡ ಧಾತು 'ಕಾಯ್' (ಫಲಿಸು, ಮಾಗು, ಕಾಯಿ ಬಿಡು, ಕಾಪಾಡು). 'ಕಾಯಿ'ಯು (unripe fruit) ಅಪಕ್ವ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರೆ, 'ಕಾಯ'ವು ಪಕ್ವಗೊಂಡು, ಮಾಗಬೇಕಾದ ಒಂದು ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು (ದೇಹವನ್ನು) ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ದೇಹವು ಕರ್ಮಫಲಗಳನ್ನು (fruits of karma) ಅನುಭವಿಸಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ ಪಕ್ವಗೊಂಡು, ಅಂತಿಮವಾಗಿ 'ಮೋಕ್ಷ'ವೆಂಬ ಹಣ್ಣಾಗಲು ಇರುವ ಸಾಧನ. ಇದು ದೇಹವನ್ನು ಕೇವಲ ಭೌತಿಕ ವಸ್ತುವಾಗಿ ನೋಡದೆ, ಅದೊಂದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ (spiritual laboratory) ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುವ ಶರಣರ ವಿಶಿಷ್ಟ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಜೀವ (Jīva): ಇದರ ಕನ್ನಡ ಧಾತು ಸಂಬಂಧ 'ಜೀ' / 'ಜೀವ; / 'ಜೀಯ' / 'ಜಿಜ್ಜಿ' / 'ಜೀತ'. 'ಜೀವ' ಪದವು ಸಂಸ್ಕೃತದ 'ಜೀವ್' (ಬದುಕು) ಧಾತುವಿನಿಂದ ಬಂದಿದೆ ಎಂಬುದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾದರೂ, ವಚನಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಕನ್ನಡದ್ದೇ ಆದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಅರ್ಥದ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನೋಡುವುದು ಸೂಕ್ತ.
- ಜೀವ (Jeeva): ವ್ಯಕ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಚೈತನ್ಯ, ಪ್ರಾಣ (life-force).
- ಜಿಜ್ಜಿ (Jijji) : ಒಡೆಯ, ದೇವರು, ವಿಶ್ವ ಚೈತನ್ಯ
- ಜೀಯ (Jeeya): ಶರಣಾಗತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಪದ. "ಜೀಯಾ, ಕೇಳಯ್ಯ" ಎಂದರೆ "ಸ್ವಾಮಿ, ಕೇಳು" ಎಂಬ ದೀನಭಾವ (a term of surrender).
- ಜೀತ (Jeeta): ಸೇವೆ, ದಾಸ್ಯ (service, servitude).
  ಈ ಮೂರು ಪದಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ನೋಡಿದಾಗ, ಶರಣರ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 'ಜೀವ' ಎನ್ನುವುದು ಕೇವಲ ಬದುಕಿರುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲ. ಅದು ದೇವರಿಗೆ 'ಜೀಯ' ಎಂದು ಶರಣಾಗಿ, ಅವನ 'ಜೀತ'ದಲ್ಲಿ (ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ) ತೊಡಗಿಕೊಂಡಾಗ ಮಾತ್ರ ಸಾರ್ಥಕವಾಗುವ ಚೈತನ್ಯ. ಹೀಗೆ, 'ಜೀವದ ಜಂಜಡ' ಎಂದರೆ, ಈ ಸಹಜವಾದ ಶರಣಾಗತಿ ಮತ್ತು ಸೇವೆಯ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, 'ನಾನು', 'ನನ್ನದು' ಎಂಬ ಅಹಂಕಾರದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಂಡಾಗ ಉಂಟಾಗುವ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಗೋಜಲು (existential entanglement).
ಮುರಿ, ಕಳೆ, ಮಾಣಿಸು, ಬಿಡಿಸು: ಇವೆಲ್ಲವೂ ಅಚ್ಚ ಕನ್ನಡದ, ಶಕ್ತಿಯುತವಾದ ಕ್ರಿಯಾಧಾತುಗಳು (native Kannada verbs). ಈ ಸರಳ, ನೇರ ಮತ್ತು ಬಲವಾದ ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳ ಬಳಕೆಯು ಅಕ್ಕನ ಬೇಡಿಕೆಯ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ತುರ್ತನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ (Chennamallikarjuna): ಇದರ ಕನ್ನಡ ಧಾತು ವಿಭಜನೆ ಮಲೆ + ಕೆ + ಅರಸನ್. 'ಮಲೆ' (ಬೆಟ್ಟ/hill) + '-ಕೆ' (ಚತುರ್ಥಿ ವಿಭಕ್ತಿ ಪ್ರತ್ಯಯ/dative case suffix) + 'ಅರಸನ್' (ರಾಜ/king) ಸೇರಿ "ಬೆಟ್ಟಗಳ ಒಡೆಯ" (Lord of the Hills) ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಭೌತಿಕವಾಗಿ ಶ್ರೀಶೈಲ ಪರ್ವತವನ್ನು ಮತ್ತು ಯೌಗಿಕವಾಗಿ ಸಹಸ್ರಾರ ಚಕ್ರವನ್ನು (Sahasrara Chakra) ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ. 'ಅರ' ಎಂದರೆ ಧರ್ಮವಾದ್ದರಿಂದ, 'ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ' ಎಂದರೆ 'ಧರ್ಮದೊಡೆಯ' (Lord of Righteousness) ಎಂಬ ಆಳವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಅರ್ಥವೂ ಇದೆ. 'ಚೆನ್ನ' (ಸುಂದರ/beautiful) ಎಂಬ ವಿಶೇಷಣವು ಆ ದೈವದ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರೇಮ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಧರ್ಮ (Dharma): ಸಂಸ್ಕೃತದ 'ಧೃ' (ಧರಿಸು/to hold) ಧಾತುವಿನಿಂದ ಬಂದರೂ, ವಚನದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ "ನಿಮ್ಮ ಧರ್ಮ!" ಎಂಬ ಉದ್ಗಾರವು ಇದಕ್ಕೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಅರ್ಥವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ 'ಧರ್ಮ' ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ನೀತಿಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಒಂದು ವಸ್ತುವಿನ 'ಸಹಜಗುಣ' (innate nature) ಅಥವಾ 'ಮೂಲಭೂತ ಜವಾಬ್ದಾರಿ' (fundamental responsibility). ಶರಣಾಗತನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಪರಮಾತ್ಮನಾದ ನಿನ್ನ ಸಹಜಗುಣ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಎಂದು ಅಕ್ಕನು ಇಲ್ಲಿ ಹಕ್ಕಿನಿಂದ ವಾದಿಸುತ್ತಾಳೆ.

೨.೨. ಪದ-ವಿಶ್ಲೇಷಣಾ ಕೋಶ (Lexical Analysis Table)

ಈ ಕೋಷ್ಟಕವು ವಚನದ ಪ್ರಮುಖ ಪದಗಳ ಬಹುಮುಖಿ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಪದ (Word)	ಮೂಲ ಧಾತು (Root)	ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ (Literal)	ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಅರ್ಥ (Contextual)	ತಾತ್ವಿಕ/ಯೌಗಿಕ ಅರ್ಥ (Philosophical/Yogic)	ಸಂಭಾವ್ಯ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸಮಾನಾರ್ಥಕಗಳು (Possible English Equivalents)
ಮಾಯ (māya)	ಕನ್ನಡ: 'ಮಾಯ್' (ಮರೆಯಾಗು)	ಮರೆಮಾಚುವಿಕೆ	ಭ್ರಮೆಗೊಳಿಸುವ ಶಕ್ತಿ	ಶಿವನ ಸೃಜನಶೀಲ ಆದರೆ ಬಂಧನಕಾರಕ ಶಕ್ತಿ (ಶಕ್ತಿ-ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತ)	Illusion, Delusion, Divine Play, Creative Power, Veiling Force
ಮದ (mada)	ಸಂಸ್ಕೃತ: ಮದ್ (ಮತ್ತಾಗು)	ಮತ್ತ, ಅಹಂಕಾರ	ಭೌತಿಕ ಜಗತ್ತೇ ಸತ್ಯವೆಂಬ ಸೊಕ್ಕು	ಅಹಂಕಾರ, ಆತ್ಮಪ್ರಜ್ಞೆಯ ವಿಕೃತಿ	Pride, Arrogance, Intoxication, Egoistic Madness
ಕಾಯ (kāya)	ಕನ್ನಡ: 'ಕಾಯ್' (ಫಲಿಸು)	ದೇಹ, ಶರೀರ	ಕರ್ಮಾನುಭವದ ಕ್ಷೇತ್ರ	ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆಯ ಸಾಧನ, ಪಕ್ವಗೊಂಡು ಮೋಕ್ಷ ಪಡೆಯುವ ಕ್ಷೇತ್ರ	Body, Embodiment, Field of Karma, Vessel for Transformation
ಜಂಜಡ (janjaḍa)	ದೇಶ್ಯ (Deshya - native)	ಗೋಜಲು, ತೊಂದರೆ	ಜೀವದ ಆಂತರಿಕ-ಬಾಹ್ಯ ಸಂಘರ್ಷ	ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದಿ ಸಿಕ್ಕು, ದ್ವಂದ್ವ, ಸಂಶಯ, ಮಾನಸಿಕ ಅಶಾಂತಿ	Entanglement, Turmoil, Anxiety, Existential Knot, Vexation
ಪ್ರಪಂಚ (prapan̄ca)	ಸಂಸ್ಕೃತ: ಪ್ರ+ಪಂಚ	ವಿಸ್ತಾರಗೊಂಡ ಐದು ಭೂತಗಳು	ಲೌಕಿಕ ಜಗತ್ತು	ಸಂಸಾರ, ಕರ್ಮಬಂಧನ, ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳ ಜಾಲ	World, Samsara, Entangling Web, Phenomenal Reality, Social Matrix
ಧರ್ಮ (dharma)	ಸಂಸ್ಕೃತ: ಧೃ (ಧರಿಸು)	ಕರ್ತವ್ಯ, ನೀತಿ	ನೈತಿಕ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ	ದೈವಿಕ ನ್ಯಾಯ, ವಿಶ್ವನಿಯಮ (Cosmic Law), ನಿನ್ನ ಸಹಜಗುಣ	Duty, Righteousness, Cosmic Law, Your Nature, Moral Obligation

೨.೩. ಅನುವಾದಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Translational Analysis)

ಈ ವಚನವನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದು ಹಲವಾರು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಒಡ್ಡುತ್ತದೆ. 'ಮದ', 'ಕತ್ತಲೆ', 'ಜಂಜಡ', 'ಪ್ರಪಂಚ' ಮುಂತಾದ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಮಾನವಾದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪದಗಳಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 'pride' ಎಂಬುದು 'ಮದ'ದ ಅಹಂಕಾರದ ಆಯಾಮವನ್ನು ಹಿಡಿದರೆ, ಅದರ 'ಮತ್ತಿನ' (intoxication) ಆಯಾಮವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. 'entanglement' ಎಂಬುದು 'ಜಂಜಡ'ದ ಗೋಜಲನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರೆ, ಅದರ ಆಂತರಿಕ ಆತಂಕದ (anxiety) ಭಾವವನ್ನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಅನುವಾದಕ ಎ. ಕೆ. ರಾಮಾನುಜನ್ ಅವರು ಹೇಳುವಂತೆ, ಅನುವಾದವು ಕೇವಲ ಪದಗಳ ಬದಲಾವಣೆಯಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಅನುಭಾವದ ಪುನರ್-ಸೃಷ್ಟಿ. ಅನುವಾದಕನು ಮೂಲಕ್ಕೆ ನಿಷ್ಠನಾಗಿರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ತನಗೂ ನಿಷ್ಠನಾಗಿರಬೇಕು. ವಚನದ "ಆಂತರಿಕ ರಚನೆ" (interior landscape) ಮತ್ತು ಅದರ "ಚಲನಶೀಲ" (moving) ಗುಣವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮುಖ್ಯ. ಈ ವಚನದ ಅನುವಾದದಲ್ಲಿ ಅದರ ಆವೇಗ, ಲಯ ಮತ್ತು ಬೇಡಿಕೆಯ ಅಧಿಕಾರಯುತ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲಾಗಿದೆ.

ಅಧ್ಯಾಯ ೩: ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮತ್ತು ಸೌಂದರ್ಯ ಮೀಮಾಂಸೆ (Literary and Aesthetic Analysis)

೩.೧. ಸಾಹಿತ್ಯ ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ವಿಷಯ (Literary Style and Theme)

ಅಕ್ಕನ ವಚನಗಳ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳಾದ ನೇರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ತೀವ್ರತೆ, ಮತ್ತು ಆತ್ಮನಿಷ್ಠ ನಿರೂಪಣೆಗೆ (subjective narration) ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯು ಸರಳವಾಗಿದ್ದರೂ, ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಭಾವದ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ ಮತ್ತು ತೀವ್ರತೆಯು ಅದನ್ನು ಅಸಾಧಾರಣ ಕಾವ್ಯವನ್ನಾಗಿಸಿದೆ. ಆತ್ಮ-ಶೋಧನೆ (self-exploration), ಬಂಧನದಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಹಂಬಲ, ಮತ್ತು ದೈವದೊಂದಿಗೆ ನೇರ, ಅನ್ಯೋನ್ಯ ಸಂವಾದವು ಈ ವಚನದ ಕೇಂದ್ರ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.

೩.೨. ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಸೌಂದರ್ಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Poetic and Aesthetic Analysis)

ರೂಪಕ (Metaphor): ವಚನವು ಪ್ರಬಲವಾದ ರೂಪಕಗಳ ಸರಣಿಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿದೆ:
- 'ಮಾಯದ ಮದ': ಮಾಯೆಯನ್ನು ಒಂದು ಮತ್ತೇರಿಸುವ, ವಿವೇಕವನ್ನು ಮರೆಮಾಚುವ ಮಾದಕ ವಸ್ತುವಿಗೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗಿದೆ.
- 'ಕಾಯದ ಕತ್ತಲೆ': ದೇಹವನ್ನು ಅಜ್ಞಾನವೆಂಬ ಅಂಧಕಾರ ಆವರಿಸಿರುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.
- 'ಜೀವದ ಜಂಜಡ': ಜೀವವನ್ನು ಒಂದು ಜಟಿಲವಾದ, ಬಿಡಿಸಲಾಗದ ಗಂಟಿಗೆ ಅಥವಾ ಸಿಕ್ಕಾದ ದಾರಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗಿದೆ.
- 'ಸುತ್ತಿದ ಪ್ರಪಂಚ': ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಸಾಧಕಿಯನ್ನು ಬಂಧಿಸಿರುವ ಒಂದು ಬಲೆಗೆ ಅಥವಾ ಹಗ್ಗಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ರೂಪಕಗಳ ಸರಣಿಯು ಸಾಧಕಿಯ ಬಂಧನದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬಹುಮುಖಿಯಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ರಸ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅನ್ವಯ (Application of Rasa Theory): ಭಾರತೀಯ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ (Indian aesthetics) ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ 'ದೈನ್ಯ' (humility/surrender) ಮತ್ತು 'ನಿರ್ವೇದ' (detachment) ಸ್ಥಾಯಿ ಭಾವಗಳಾಗಿವೆ (dominant emotions). ಇವುಗಳಿಂದ 'ಭಕ್ತಿ' (devotion) ಮತ್ತು 'ಕರುಣ' (pathos) ರಸಗಳು (aesthetic flavors) ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ನಿಷ್ಪನ್ನವಾಗುತ್ತವೆ. ಸಾಧಕಿಯ ಆರ್ತತೆ ಮತ್ತು ಅಸಹಾಯಕತೆಯು ಓದುಗರಲ್ಲಿ ಕರುಣ ರಸವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿದರೆ, ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನ ಮೇಲಿನ ಅವಳ ಅನನ್ಯ ನಿಷ್ಠೆಯು ಭಕ್ತಿ ರಸವನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಭಾವಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ 'ಶಾಂತ' ರಸವನ್ನು (tranquility) ಹೊಂದುವ ಹಂಬಲವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ವಚನಕಾರರಿಗೆ ಕಾವ್ಯದ ರಸಕ್ಕಿಂತ ಜೀವನವೇ ರಸಮಯವಾಗುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿತ್ತು, ಮತ್ತು ಈ ವಚನವು ಆ ಜೀವನ-ರಸದ ಹುಡುಕಾಟದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಧ್ವನಿ (Suggestion): ವಚನದ ನೇರ ಅರ್ಥದ ಆಚೆಗೆ, "ನಿಮ್ಮ ಧರ್ಮ!" ಎಂಬ ಅಂತಿಮ ಉದ್ಗಾರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ 'ಧ್ವನಿ' (suggested meaning) ಇದೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಬೇಡಿಕೆಯಲ್ಲ; ಇದೊಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ದೇವರಿಗೆ ಅವನ ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ನೆನಪಿಸುವ, ಹಕ್ಕಿನಿಂದ ಕೇಳುವ ಧ್ವನಿ. "ನನ್ನನ್ನು ಈ ಬಂಧನಗಳಿಂದ ಪಾರುಮಾಡುವುದು ನಿನ್ನ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಮತ್ತು ಸಹಜಗುಣ" ಎಂಬ ಅರ್ಥವು ಇಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿತವಾಗಿದೆ.

೩.೩. ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯ (Musicality and Oral Tradition)

ವಚನಗಳು ಮೂಲತಃ ಹಾಡಿದರೆ ಹಾಡಾಗುವ, ಓದಿದರೆ ಗದ್ಯವಾಗುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರಕಾರ. ಈ ವಚನದ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ರಚನೆ ('ಎನ್ನ... ಮುರಿಯಯ್ಯಾ', 'ಎನ್ನ... ಕಳೆಯಯ್ಯಾ', 'ಎನ್ನ... ಮಾಣಿಸಯ್ಯಾ') ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ಲಯವು ಅದನ್ನು ಗೇಯತೆಗೆ (musicality) ಅತ್ಯಂತ ಸಹಜವಾಗಿ ಒಗ್ಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ. ಮೌಖಿಕವಾಗಿ ಹಾಡಿದಾಗ, ಅದರ ಆರ್ತತೆ, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಆವೇಗ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯ ತುರ್ತು ಕೇಳುಗರ ಮೇಲೆ ನೇರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.

ಅಧ್ಯಾಯ ೪: ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಳ (Philosophical and Spiritual Depth)

೪.೧. ವೀರಶೈವ ದರ್ಶನದ ನೋಟ (Veerashaiva Philosophical Perspective)

ಷಟ್‍ಸ್ಥಲ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Shatsthala Doctrine): ಈ ವಚನವು ವೀರಶೈವ ದರ್ಶನದ ಕೇಂದ್ರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾದ ಷಟ್‍ಸ್ಥಲ ಸಿದ್ಧಾಂತದ (doctrine of six stages) ಮೊದಲ ಹಂತವಾದ 'ಭಕ್ತಸ್ಥಲ'ದ (stage of the devotee) ಸಂಘರ್ಷಗಳನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತಸ್ಥಲದಲ್ಲಿ ಸಾಧಕನು ಗುರು-ಲಿಂಗ-ಜಂಗಮದಲ್ಲಿ ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಟ್ಟು, ತನ್ನೊಳಗಿನ ಅರಿಷಡ್ವರ್ಗಗಳು (six inner enemies) ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಆಸಕ್ತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುತ್ತಾನೆ. 'ಮಾಯದ ಮದ', 'ಕಾಯದ ಕತ್ತಲೆ', ಮತ್ತು 'ಜೀವದ ಜಂಜಡ' ಇವೆಲ್ಲವೂ ಭಕ್ತಸ್ಥಲದ ಸಾಧಕನು ದಾಟಲೇಬೇಕಾದ ಅಡೆತಡೆಗಳು. ಐಕ್ಯಸ್ಥಲವೆಂಬ (stage of union) ಅಂತಿಮ ಗುರಿಯನ್ನು ತಲುಪುವ ಪಯಣದಲ್ಲಿನ ಆರಂಭಿಕ ಹಂತದ ಈ ತೀವ್ರ ಸಂಕಟವು ಇಲ್ಲಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಗೊಂಡಿದೆ.
ಮಾಯೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ (Concept of Maya and Prapancha): ಶಕ್ತಿವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತದ (Shaktivishishtadvaita) ಪ್ರಕಾರ, ಮಾಯೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚವು ಶಿವನಿಂದ ಬೇರೆಯಲ್ಲ, ಅವು ಅವನ ಶಕ್ತಿಯ ರೂಪಗಳು. ಅವು ಶಂಕರರ ವೇದಾಂತದಲ್ಲಿ ಹೇಳುವಂತೆ 'ಮಿಥ್ಯೆ'ಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ 'ಸತ್ಯ'. ಆದರೆ ಈ ಸತ್ಯವೇ ಜೀವಾತ್ಮನನ್ನು ಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ಬೇಡಿಕೆಯು ಈ ಜಗತ್ತನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವುದಕ್ಕಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅದರ 'ಬಂಧನ'ವನ್ನು ಕಳಚುವುದಕ್ಕಾಗಿ. 'ಬಿಡಿಸು' (release/untie) ಎಂಬ ಪದವು ಇದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅವಳು ಪ್ರಪಂಚದ ತಿರಸ್ಕಾರವನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಿಲ್ಲ, ಪ್ರಪಂಚದ ಬಂಧನದಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ.

೪.೨. ಶರಣಸತಿ-ಲಿಂಗಪತಿ ಭಾವ (Sharana-sati Linga-pati Bhava)

ಈ ಭಾವದಲ್ಲಿ (mode of devotion), ಸಾಧಕನು (ಸ್ತ್ರೀ ಅಥವಾ ಪುರುಷ) ತನ್ನನ್ನು 'ಸತಿ' (wife) ಎಂದೂ, ಶಿವನನ್ನು 'ಪತಿ' (husband) ಎಂದೂ ಭಾವಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ವಚನವನ್ನು ಆ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೋಡಿದಾಗ, ಇದು ಲೌಕಿಕ ಪತಿಯಾದ ಕೌಶಿಕನನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ, ಅಲೌಕಿಕ ಪತಿಯಾದ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನಿಗೆ ತನ್ನೆಲ್ಲ ಸಂಕಟಗಳನ್ನು ತೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಪತ್ನಿಯ ಆರ್ತ ಮೊರೆಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಈ ಭಾವವು ಕೇವಲ ದಾಸ್ಯಭಾವವಲ್ಲ. ಅದು ಪ್ರೇಮ, ಸಮಾನತೆ, ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಕ್ಕಿನಿಂದ ಜಗಳವಾಡುವ, ಬೇಡುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. "ನಿಮ್ಮ ಧರ್ಮ!" ಎಂಬ ಕೊನೆಯ ಸಾಲು ಈ ಹಕ್ಕೊತ್ತಾಯದ (rightful demand) ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆ. "ನಾನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿನಗೆ ಸೇರಿದವಳು, ನನ್ನನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು ನಿನ್ನ ಕರ್ತವ್ಯ" ಎಂಬ ಪ್ರೇಮದ ಅಧಿಕಾರ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ದೇವ-ಭಕ್ತರ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಕೇವಲ ಅಧಿಕಾರ ಶ್ರೇಣಿಯಿಂದ (hierarchy) ತೆಗೆದು, ಅನ್ಯೋನ್ಯತೆಯ (intimacy) ಮತ್ತು ಪರಸ್ಪರ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ தளಕ್ಕೆ ತರುತ್ತದೆ.

೪.೩. ಯೌಗಿಕ ಮತ್ತು ಅನುಭಾವದ ಆಯಾಮ (Yogic and Mystical Dimension)

ಯೋಗದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ವಚನವು ಅಹಂಕಾರದ ('ಮದ') ವಿಸರ್ಜನೆ, ಚಿತ್ತವೃತ್ತಿಗಳ ('ಜಂಜಡ') ನಿರೋಧ, ಮತ್ತು ಅಜ್ಞಾನದ ('ಕತ್ತಲೆ') ನಾಶಕ್ಕಾಗಿ ಮಾಡುವ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯಾಗಿದೆ. ಇವು ಪತಂಜಲಿಯ ಅಷ್ಟಾಂಗಯೋಗ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ಯೋಗಮಾರ್ಗಗಳ ಮೂಲಭೂತ ಗುರಿಗಳಾಗಿವೆ. ಅನುಭಾವದ ಪಯಣದ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ, ಇದು 'ಶುದ್ಧೀಕರಣ' (Purgation) ಹಂತದ ತೀವ್ರ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಧಕಿಯು ತನ್ನೊಳಗಿನ ಕಲ್ಮಶಗಳನ್ನು (ಮದ, ಕತ್ತಲೆ, ಜಂಜಡ) ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿ, ಅವುಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು ದೈವಿಕ ಸಹಾಯವನ್ನು ಕೋರುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಇದು ಮುಂದಿನ 'ಜ್ಞಾನೋದಯ' (Illumination) ಮತ್ತು 'ಐಕ್ಯ' (Union) ಹಂತಗಳಿಗೆ ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾದ ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾದ ಮತ್ತು ನೋವಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ ಸಂಘರ್ಷವಾಗಿದೆ.

ಅಧ್ಯಾಯ ೫: ಸಾಮಾಜಿಕ-ಮಾನವೀಯ ಆಯಾಮ (Socio-Humanistic Dimension)

೫.೧. ಸಾಮಾಜಿಕ-ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶ (Socio-Historical Context)

12ನೇ ಶತಮಾನದ ಕರ್ನಾಟಕವು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟು, ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಮತ್ತು ಅರ್ಥಹೀನ कर्मकाण्डಗಳ (rituals) ಪ್ರಾಬಲ್ಯವಿದ್ದ ಕಾಲವಾಗಿತ್ತು. ಈ ವಚನದಲ್ಲಿನ 'ಸುತ್ತಿದ ಪ್ರಪಂಚ' ಎಂಬುದು ಈ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳ ಜಾಲವನ್ನೂ ನೇರವಾಗಿ ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಬೇಡಿಕೆಯು ಕೇವಲ ವೈಯಕ್ತಿಕ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮುಕ್ತಿಗಾಗಿ ಅಲ್ಲ, ಅದು ತನ್ನನ್ನು ಬಂಧಿಸಿರುವ ಈ ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯಮಗಳ ಜಾಲದಿಂದ ಪಾರಾಗುವ ಹಂಬಲವೂ ಆಗಿದೆ.

೫.೨. ಲಿಂಗ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Gender Analysis)

'ಸುತ್ತಿದ ಪ್ರಪಂಚ' ಎಂಬ ರೂಪಕವು ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ (patriarchal system) ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಕಟ್ಟಿಹಾಕುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯಮಗಳು, ಕೌಟುಂಬಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳು, ಮತ್ತು ಅವರ ದೇಹ ಹಾಗೂ ಲೈಂಗಿಕತೆಯ ಮೇಲಿನ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಬಲವಾಗಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ದಿಗಂಬರತ್ವವು (nudity) ಈ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹೊದಿಕೆಗಳನ್ನು ಭೌತಿಕವಾಗಿ ಕಿತ್ತೊಗೆಯುವ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಕ್ರಿಯೆಯಾದರೆ, ಈ ವಚನವು ಆ ಬಂಧನಗಳಿಂದ ಉಂಟಾದ ಆಂತರಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ನೋವಿನ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. 'ಕಾಯದ ಕತ್ತಲೆ' ಎಂಬುದು ಕೇವಲ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಜ್ಞಾನವಲ್ಲ; ಅದು ಸ್ತ್ರೀ ದೇಹವನ್ನು ಕೇವಲ ಭೋಗದ ವಸ್ತುವಾಗಿ, ಪಾಪದ ಮೂಲವಾಗಿ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸಬೇಕಾದ ஒன்றாக ನೋಡುವ ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಉಂಟಾದ 'ಕತ್ತಲೆ'ಯೂ ಹೌದು. ಆ ಕತ್ತಲೆಯನ್ನು 'ಕಳೆ' ಎಂದು ಕೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಅಕ್ಕ ತನ್ನ ದೇಹವನ್ನು ಆ ಅವಮಾನಕರ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಕೇವಲ ಆತ್ಮದ ಸಾಧನವಾಗಿ ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಬೇಡುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ.

೫.೩. ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ / ಚಿತ್ತ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Psychological / Mind-Consciousness Analysis)

ಈ ವಚನವು ಮಾನವನ ಮನಸ್ಸಿನ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಹೋರಾಟಗಳ ಒಂದು ನಿಖರವಾದ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಆಂತರಿಕ ಸಂಘರ್ಷಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ:

ಅಹಂಕಾರ (Ego): 'ಮಾಯದ ಮದ' – ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಇರುವ ಅವಿವೇಕದ ಹೆಮ್ಮೆ.
ಅಜ್ಞಾನ (Ignorance): 'ಕಾಯದ ಕತ್ತಲೆ' – ತನ್ನ ನಿಜ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅರಿಯದಿರುವಿಕೆ ಮತ್ತು ದೇಹವನ್ನೇ ಸರ್ವಸ್ವ ಎಂದು ಭಾವಿಸುವುದು.
ಆತಂಕ (Anxiety): 'ಜೀವದ ಜಂಜಡ' – ಭವಿಷ್ಯದ ಚಿಂತೆ, ಭೂತಕಾಲದ ಹೊರೆ ಮತ್ತು ವರ್ತಮಾನದ ಗೊಂದಲಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಮಾನಸಿಕ ಅಶಾಂತಿ.

ಸಂಪೂರ್ಣ ಹತಾಶೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟು ಒಂದು ಉನ್ನತ ಶಕ್ತಿಗೆ ಶರಣಾಗುವುದು (surrender) ಒಂದು ಪ್ರಬಲ ಚಿಕಿತ್ಸಕ (therapeutic) ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಬಲ್ಲದು. ಈ ವಚನವು ಆ ಶರಣಾಗತಿಯ ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರವಾದ ಮತ್ತು ಪರಿವರ್ತಕ ಕ್ಷಣವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡುತ್ತದೆ.

ಭಾಗ ೨: ವಿಶೇಷ ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Specialized Interdisciplinary Analysis)

ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ವಿಶಿಷ್ಟ ಮತ್ತು ನವೀನ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳ ಮೂಲಕ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ, ಅದರ ಅರ್ಥದ ಹೊಸ ಪದರಗಳನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

೬.೧. ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Legal and Ethical Philosophy Analysis)

"ಎನ್ನ ಸುತ್ತಿದ ಪ್ರಪಂಚವ ಬಿಡಿಸಾ ನಿಮ್ಮ ಧರ್ಮ!" ಎಂಬ ಅಂತಿಮ ಸಾಲು ಒಂದು ಆಳವಾದ ನೈತಿಕ ಮತ್ತು ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ವಾದವನ್ನು ಮುಂದಿಡುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ 'ಧರ್ಮ' ಎಂಬ ಪದವು ಕೇವಲ 'ನೀತಿ'ಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಅದೊಂದು ದೈವಿಕ ಕರ್ತವ್ಯ (divine obligation) ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಕ್ತ ಮತ್ತು ದೈವದ ನಡುವಿನ ಒಂದು ಅಲಿಖಿತ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು (covenant) ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. "ನಾನು ನಿನಗೆ ಸರ್ವವನ್ನೂ ಅರ್ಪಿಸಿ ಶರಣಾಗಿದ್ದೇನೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ನನ್ನನ್ನು ಈ ಸಂಕಟಗಳಿಂದ ಪಾರುಮಾಡುವುದು ನಿನ್ನ 'ಧರ್ಮ' (ನೈತಿಕ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಕರ್ತವ್ಯ)" ಎಂಬುದು ಇದರ ವಾದ. ಈ ಮೂಲಕ, ಅಕ್ಕ ಲೌಕಿಕ ಕಾನೂನು (ಕೌಶಿಕನ ಅಧಿಕಾರ) ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯಮಗಳಿಗಿಂತ ದೈವಿಕ ನ್ಯಾಯವೇ (Divine Justice) ಪರಮೋಚ್ಚವಾದುದು ಎಂದು ಸಾರುತ್ತಾಳೆ.

೬.೨. ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನ (Performance Studies Analysis)

ವಚನ ಗಾಯನವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನದ (Performance Studies) ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೋಡಿದಾಗ, ಅದು ಕೇವಲ ಪಠ್ಯದ ಸಂಗೀತಮಯ ಪ್ರಸ್ತುತಿಯಾಗಿ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಅದು ಭಾವದ ಸಂವಹನ (transmission of bhava), ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸ್ಮೃತಿಯ ಪುನರುತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಪ್ರದರ್ಶಕ ಹಾಗೂ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ನಡುವಿನ ಒಂದು ಜೀವಂತ ಸಂವಾದವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವನ್ನು ಹಾಡಿದಾಗ, ಅದರ ಲಯ (rhythm), ಸ್ವರ ಸಂಯೋಜನೆ (intonation), ಮತ್ತು ಉಚ್ಚಾರಣೆಗಳು (pronunciation) ಪಠ್ಯದ ಆರ್ತತೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ತಲುಪಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರದರ್ಶನವು ವಚನದ 'ಭಾವ'ವನ್ನು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಸಂವಹನಗೊಳಿಸಿ, ಅವರಲ್ಲಿ ಕರುಣ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ರಸಗಳನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

೬.೩. ವಸಾಹತೋತ್ತರ ಅನುವಾದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Postcolonial Translation Analysis)

'ಮಾಯ', 'ಕಾಯ', 'ಪ್ರಪಂಚ' ಮುಂತಾದ ಪದಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಸಂಸ್ಕೃತದ ವೇದಾಂತಿಕ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿಯೇ (ಉದಾ: ಮಾಯೆ=ಮಿಥ್ಯೆ) ಅನುವಾದಿಸುವುದು ಒಂದು ರೀತಿಯ 'ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಮೀಕರಣ' (domestication) ಅಥವಾ ಪ್ರಬಲ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೊಳಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಅವುಗಳ ಕನ್ನಡ-ದ್ರಾವಿಡ ಮೂಲದ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸಿ, ಆ ಸ್ಥಳೀಯ ತಾತ್ವಿಕತೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಅನುವಾದಿಸುವುದು ಒಂದು 'ಅನ್ಯೀಕರಣ' (foreignization) ತಂತ್ರ. ಈ ಎರಡನೆಯ ವಿಧಾನವು ವಚನ ಚಳುವಳಿಯ ಸ್ಥಳೀಯ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತ-ಕೇಂದ್ರಿತ ಜ್ಞಾನಪರಂಪರೆಗೆ ಪ್ರತಿರೋಧ ಒಡ್ಡುವ ಆಯಾಮವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಅನುವಾದದ ರಾಜಕೀಯವನ್ನು (politics of translation) ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ.

೬.೪. ನ್ಯೂರೋಥಿಯಾಲಜಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Neurotheological Analysis)

ಅನುಭಾವಿಕ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ನರವೈಜ್ಞಾನಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ನ್ಯೂರೋಥಿಯಾಲಜಿಯ (Neurotheology) ಪ್ರಕಾರ, 'ಮಾಯದ ಮದವ ಮುರಿ' ಎಂಬ ಬೇಡಿಕೆಯು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮೆದುಳಿನ ಸ್ಥಿತಿಗಾಗಿನ ಹಂಬಲವನ್ನು ಸೂಚಿಸಬಹುದು. ಮೆದುಳಿನ 'ಡೀಫಾಲ್ಟ್ ಮೋಡ್ ನೆಟ್ವರ್ಕ್' (Default Mode Network - DMN) ಭಾಗವು 'ಸ್ವಯಂ' ಅಥವಾ 'ಅಹಂ'ನ ಪ್ರಜ್ಞೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ತೀವ್ರವಾದ ಧ್ಯಾನ ಅಥವಾ ಅನುಭಾವದ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಭಾಗದ ಚಟುವಟಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ, 'ಅಹಂಕಾರದ ಕರಗುವಿಕೆ' (ego-dissolution) ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾದ ಭಾವನೆ (oceanic boundlessness) ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ಬೇಡಿಕೆಯು ಇಂತಹ ಒಂದು ನರವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಅನುಭಾವಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗಾಗಿನ ತೀವ್ರವಾದ ಬಯಕೆಯಾಗಿರಬಹುದು.

೬.೫. ರಸ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Rasa Theory Analysis)

ಭಾರತೀಯ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ರಸ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಮೂಲಕ ಈ ವಚನವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿದಾಗ, ಅದರ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಆಳವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ವಚನದ ಸ್ಥಾಯಿ ಭಾವವು 'ದೈನ್ಯ' (ಶರಣಾಗತಿ) ಮತ್ತು 'ನಿರ್ವೇದ' (ವೈರಾಗ್ಯ) ಆಗಿದೆ. ಇವುಗಳಿಂದ 'ಭಕ್ತಿ' ಮತ್ತು 'ಕರುಣ' ರಸಗಳು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ನಿಷ್ಪನ್ನವಾಗುತ್ತವೆ. ಆದರೆ, ವಚನಕಾರರಿಗೆ ಕಾವ್ಯದ ರಸಕ್ಕಿಂತ ಜೀವನವೇ ರಸಮಯವಾಗುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಈ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ವಚನವು ಕೇವಲ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಕರುಣ ರಸವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಅದು 'ವಿಚಾರ ರಸ'ಕ್ಕೂ (rasa of contemplation) ಸ್ಥಾನ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಈ ಎಲ್ಲಾ ಭಾವಗಳು 'ಶಾಂತ' ರಸವನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಂಬಲವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತವೆ.

೬.೬. ಆರ್ಥಿಕ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ಕಾಯಕ ಮತ್ತು ಪರಿತ್ಯಾಗ (Economic Philosophy: Kayaka and Renunciation)

ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ 'ಕಾಯಕ' (work as worship) ಮತ್ತು 'ದಾಸೋಹ' (service to community) ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿವೆ. ಶರಣರು ಭಿಕ್ಷಾಟನೆಯನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿ, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ತಮ್ಮ ಶ್ರಮದಿಂದ ಬದುಕಬೇಕೆಂದು ಸಾರಿದರು. ಆದರೆ, ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯ ಮಾರ್ಗವು ಸಂಪೂರ್ಣ ಪರಿತ್ಯಾಗದ್ದಾಗಿತ್ತು (renunciation). ಅವಳು "ಹಸಿವಾದರೆ ಭಿಕ್ಷಾನ್ನಗಳುಂಟು" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ತಾನು ಕಾಯಕದಿಂದ ಜೀವಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅಸಂಗ್ರಹ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಕಾಯಕ ತತ್ವಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಈ ತೋರಿಕೆಯ ವಿರೋಧಾಭಾಸವನ್ನು ಸಮನ್ವಯಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯು ವಿಭಿನ್ನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಾರ್ಗಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿತ್ತು. ಅಕ್ಕನ ಪರಿತ್ಯಾಗವು ಕಾಯಕ ತತ್ವದ ನಿರಾಕರಣೆಯಲ್ಲ. ಅವಳ ಪಾಲಿಗೆ, ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೇಮವೇ ಒಂದು ಪೂರ್ಣಾವಧಿಯ 'ಕಾಯಕ'ವಾಗಿತ್ತು. ಅವಳ ಕಾಯಕವು ಬಾಹ್ಯ ಶ್ರಮಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಆಂತರಿಕ, ಯೌಗಿಕ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಾಧನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅವಳ 'ದಾಸೋಹ'ವು ಭೌತಿಕ ವಸ್ತುಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ; ಬದಲಾಗಿ, ತನ್ನ ಅನುಭಾವದ ಸಾರವಾದ ವಚನಗಳನ್ನು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ನೀಡುವುದೇ ಅವಳ ದಾಸೋಹವಾಗಿತ್ತು.

೬.೭. ಕ್ವಿಯರ್ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Queer Theory Analysis)

ಕ್ವಿಯರ್ ಸಿದ್ಧಾಂತವು (Queer Theory) ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ, ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ, ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕೇಂದ್ರಿತ ಸಂಬಂಧ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ 'ಶರಣಸತಿ-ಲಿಂಗಪತಿ' ಭಾವವನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ, ಅದು ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ 'ಕ್ವಿಯರ್' ಸಂಬಂಧ ಮಾದರಿಯಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ.

ಅಕ್ಕನು ಲೌಕಿಕ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕೇಂದ್ರಿತ ವಿವಾಹವನ್ನು (ಕೌಶಿಕನೊಂದಿಗೆ) ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾಳೆ.
ಅವಳು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ದೈವಿಕ ಸಂಬಂಧವು ಲೈಂಗಿಕವಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸಂತಾನಕ್ಕಾಗಿ ಅಲ್ಲ. ಅದು ಲಿಂಗಾತೀತವಾದ (gender-fluid) ಆತ್ಮಗಳ ಮಿಲನ. ಇಲ್ಲಿ 'ಸತಿ' ಎಂಬುದು ಜೈವಿಕ ಹೆಣ್ಣಿನ ಪಾತ್ರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಶರಣಾಗತಿಯ ಒಂದು 'ಭಾವ' ಅಥವಾ 'ಸ್ಥಿತಿ'ಯಾಗಿದೆ.
ಈ ಸಂಬಂಧವು ಸಮಾಜದ ನಿಯಮಗಳಿಗೆ ಬದ್ಧವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದು ಇಬ್ಬರು (ಆತ್ಮ ಮತ್ತು ಪರಮಾತ್ಮ) ಮಾತ್ರ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲ ಖಾಸಗಿ, ಅಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಬಂಧವಾಗಿದೆ (unconventional kinship).
ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು 'ಶರಣಸತಿ-ಲಿಂಗಪತಿ' ಭಾವವನ್ನು ಕೇವಲ ರೂಪಕವಾಗಿ ನೋಡದೆ, ಅದನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಮೀರಿದ ಒಂದು ಪರ್ಯಾಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಂಬಂಧ ಮಾದರಿಯಾಗಿ, ಒಂದು 'ಕ್ವಿಯರ್' ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ.

೬.೮. ಟ್ರಾಮಾ (ಆಘಾತ) ಅಧ್ಯಯನದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Trauma Studies Analysis)

ಅಕ್ಕನ ಜೀವನವು ಆಘಾತಕಾರಿ ಘಟನೆಗಳ ಸರಣಿಯಾಗಿದೆ: ಬಲವಂತದ ವಿವಾಹದ ಒತ್ತಡ, ಲೈಂಗಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯದ ಸಾಧ್ಯತೆ, ಅರಮನೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ದಿಗಂಬರಳಾಗಿ ಹೊರಬಂದಾಗ ಉಂಟಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅವಮಾನ ಮತ್ತು ಬಹಿಷ್ಕಾರ. ಈ ವಚನದ ಭಾಷೆಯು ಆಘಾತದ ನಿರೂಪಣೆಯ (trauma narrative) ಹಲವು ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ತುರ್ತು ಮತ್ತು ಪುನರಾವರ್ತನೆ: ವಚನವು ತುಂಡು ತುಂಡಾದ, ಪುನರಾವರ್ತಿತ ರಚನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ('ಎನ್ನ... ಎನ್ನ... ಎನ್ನ...'). ಇದು ಆಘಾತದ ಅನುಭವವನ್ನು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಡಲು ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಿರುವ ಮನಸ್ಸಿನ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳು: 'ಮುರಿ', 'ಕಳೆ', 'ಮಾಣಿಸು', 'ಬಿಡಿಸು' ಎಂಬ ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳು ಕೇವಲ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಅವು ಒಂದು ರೀತಿಯ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಬೇರ್ಪಡುವಿಕೆಯ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.
ಬಂಧನದ ಚಿತ್ರಣ: 'ಸುತ್ತಿದ ಪ್ರಪಂಚ' ಎಂಬ ರೂಪಕವು ಆಘಾತದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಬಂಧನದ, ಉಸಿರುಗಟ್ಟಿಸುವ ಅನುಭವದ (feeling of being trapped) ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಬಲವಾದ ಚಿತ್ರಣವಾಗಿದೆ. ಈ ವಚನವು ಆಘಾತದಿಂದ ಉಂಟಾದ 'ಹೇಳಲಾಗದ ನೋವಿನ' (unspeakable pain) ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.

೬.೯. ಮಾನವೋತ್ತರವಾದಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Posthumanist Analysis)

ಮಾನವೋತ್ತರವಾದವು (Posthumanism) ಮಾನವ-ಕೇಂದ್ರಿತ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮಾನವ (ಅಕ್ಕ) ಮತ್ತು ದೈವ (ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ) ನಡುವಿನ ಗಡಿಯನ್ನು ಅಳಿಸಿಹಾಕಿ, ಐಕ್ಯವಾಗುವ ಹಂಬಲವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. 'ಕಾಯ', 'ಜೀವ' ಎಂಬ ಮಾನವಿಕ ವರ್ಗೀಕರಣಗಳನ್ನು ಮತ್ತು 'ನಾನು' ಎಂಬ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ದಾಟಿ, ನಿರಾಕಾರ, ನಿರವಯಲಾದ ದೈವಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯಲ್ಲಿ ಕರಗಿಹೋಗುವ ಬಯಕೆ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಮಾನವನ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಸೀಮಿತ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿ, ಒಂದು ವಿಸ್ತಾರವಾದ, ಮಾನವೋತ್ತರವಾದ ಪ್ರಜ್ಞೆಯಲ್ಲಿ ಲೀನವಾಗುವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಶಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

೬.೧೦. ಪರಿಸರ-ಧೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಭೂಗೋಳದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Eco-theology and Sacred Geography Analysis)

ಪರಿಸರ-ಧೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರ (Eco-theology): ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಗೆ ಪ್ರಕೃತಿಯು ಕೇವಲ ಜಡ ವಸ್ತುವಲ್ಲ, ಅದು ದೈವತ್ವದ ಜೀವಂತ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ. ಅವಳು ಲೌಕಿಕ ಜಗತ್ತನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದಾಗ, ಅವಳು ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದಿದ್ದು ಇದೇ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮಡಿಲಲ್ಲಿ. ಅವಳ ವಚನಗಳಲ್ಲಿ, "ನೀನೇ ಗಿಡ, ನೀನೇ ಮರ, ನೀನೇ ಗಿಡವನದೊಳಗಾಡುವ ಮೃಗ ಪಕ್ಷಿ" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಅವಳು ತನ್ನ ಪ್ರಿಯತಮ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನನ್ನು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಶದಲ್ಲೂ ಕಾಣುತ್ತಾಳೆ.
ಪವಿತ್ರ ಭೂಗೋಳ (Sacred Geography): ಇದು ಭೌಗೋಳಿಕ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅರ್ಥಗಳಿಂದ ತುಂಬುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ. ಅಕ್ಕನ ಜೀವನವು ಉಡುತಡಿಯಿಂದ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕೆ, ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಶ್ರೀಶೈಲದ ಕದಳಿವನಕ್ಕೆ ಸಾಗುವ ಒಂದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀಶೈಲವು ಅವಳಿಗೆ ಕೇವಲ ಒಂದು ಪರ್ವತವಲ್ಲ, ಅದು ಅವಳ 'ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ' (ಬೆಟ್ಟಗಳ ಒಡೆಯ) ನೆಲೆಸಿರುವ ಪವಿತ್ರ ಕ್ಷೇತ್ರ, ಅವಳ ಆತ್ಮವು ಪರಮಾತ್ಮನೊಂದಿಗೆ ಐಕ್ಯವಾಗುವ ಅಂತಿಮ ತಾಣ.

೬.೧೧. ತುಲನಾತ್ಮಕ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ: ಮಧುರ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸೂಫಿಸಂ (Comparative Philosophy: Bridal Mysticism and Sufism)

ಮಧುರ ಭಕ್ತಿ (Bridal Mysticism): ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯ 'ಶರಣಸತಿ-ಲಿಂಗಪತಿ' ಭಾವವನ್ನು ಭಾರತದ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಇತರ ಮಹಿಳಾ ಅನುಭಾವಿಗಳಾದ ಆಂಡಾಳ್, ಮೀರಾಬಾಯಿ, ಮತ್ತು ಸ್ಪೇನ್‌ನ ಸಂತ ತೆರೇಸಾ ಆಫ್ ಆವಿಲಾ ಅವರ 'ಮಧುರ ಭಕ್ತಿ'ಯೊಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಸಬಹುದು. ಆಂಡಾಳ್ ತನ್ನ ಪ್ರಿಯತಮ ವಿಷ್ಣುವಿಗಾಗಿ ಹಂಬಲಿಸಿದರೆ, ಅಕ್ಕ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನಿಗಾಗಿ ಹಂಬಲಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಈ ಹೋಲಿಕೆಯು 'ಮಧುರ ಭಕ್ತಿ'ಯು ಒಂದು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಅನುಭಾವಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಸೂಫಿ ತತ್ವದೊಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆ (Comparison with Sufism): ಶರಣರ ಅದ್ವೈತ ಭಾವನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಫಿ ತತ್ವಗಳ ನಡುವೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಮ್ಯತೆಗಳಿವೆ. "ಭಗವಂತ ಹಾಗೂ ಮನುಷ್ಯ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಅಲ್ಲ" ಎಂಬುದು ಸೂಫಿ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಸಾರ. ಶರಣರ 'ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಾಮರಸ್ಯ' (union of Anga and Linga) ಮತ್ತು ಸೂಫಿಗಳ 'ಫನಾ-ಫಿ-ಅಲ್ಲಾ' (annihilation in God) ಎರಡೂ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ದೈವದೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗುವ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನೇ ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.

ಭಾಗ ೩: ಸಮಗ್ರ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ (Concluding Synthesis)

ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ "ಎನ್ನ ಮಾಯದ ಮದವ ಮುರಿಯಯ್ಯಾ" ಎಂಬ ವಚನವು, ಈ ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಬಹುಮುಖಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಮೂಲಕ, ಕೇವಲ ಒಂದು ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಗೀತೆಯಾಗಿ ಉಳಿಯದೆ, ಹಲವು ಪದರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಲಾಕೃತಿಯಾಗಿ ಅನಾವರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಕಟದ ಆರ್ತ ಕರೆಯಾಗಿ, ದೃಢವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಘೋಷಣೆಯಾಗಿ, ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧದ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪ್ರತಿರೋಧವಾಗಿ, ಮತ್ತು ಅನುಭಾವದ ಆಳವಾದ ಅನುಭವವಾಗಿ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ವರದಿಯ ವಿವಿಧ ವಿಭಾಗಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಹೆಣೆದಾಗ, ಒಂದು ಸಮಗ್ರ ಚಿತ್ರಣವು ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತದೆ. ಭಾಷಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲಾದ 'ಮಾಯ', 'ಕಾಯ', 'ಜೀವ' ಮತ್ತು 'ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ' ಪದಗಳ ಕನ್ನಡ-ದ್ರಾವಿಡ ಮೂಲಗಳು, ವಚನದ ತಾತ್ವಿಕತೆಯನ್ನು ಶಕ್ತಿವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತದ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಭದ್ರವಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲಾದ 'ಮದ', 'ಕತ್ತಲೆ', 'ಜಂಜಡ' ಮತ್ತು 'ಸುತ್ತಿದ ಪ್ರಪಂಚ' ಎಂಬ ರೂಪಕಗಳು, ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಆಘಾತ ಅಧ್ಯಯನದ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಾಗ, ಅಕ್ಕನ ಆಂತರಿಕ ಸಂಘರ್ಷ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಆಘಾತಗಳನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತವೆ.

'ಶರಣಸತಿ-ಲಿಂಗಪತಿ' ಭಾವವು ಕೇವಲ ಭಕ್ತಿಯ ರೂಪಕವಾಗಿ ಉಳಿಯದೆ, ಲಿಂಗ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ, ಕ್ವಿಯರ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳಿಗೆ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. "ನಿಮ್ಮ ಧರ್ಮ!" ಎಂಬ ಉದ್ಗಾರದಲ್ಲಿನ ಹಕ್ಕೊತ್ತಾಯವು, ಈ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿನ ಅನ್ಯೋನ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆಯ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಪರಿಸರ-ಧೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಅಕ್ಕನ ಪ್ರಕೃತಿ ಪ್ರೇಮವನ್ನು ಮತ್ತು ಭೌಗೋಳಿಕತೆಯನ್ನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಗೊಳಿಸುವ ಆಕೆಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಿದರೆ, ಕಾಯಕ ಮತ್ತು ಪರಿತ್ಯಾಗದ ಚರ್ಚೆಯು ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯೊಳಗಿನ ತಾತ್ವಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಅಂತಿಮವಾಗಿ, "ಎನ್ನ ಸುತ್ತಿದ ಪ್ರಪಂಚವ ಬಿಡಿಸಾ" ಎಂಬುದು ಕೇವಲ 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಶರಣೆಯೊಬ್ಬಳ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯಲ್ಲ. ಅದು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಯಾವುದೇ ದೇಶದಲ್ಲಿ, ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಬಂಧನಗಳನ್ನು – ಅದು ಅಹಂಕಾರವಿರಬಹುದು, ಅಜ್ಞಾನವಿರಬಹುದು, ಅಥವಾ ಅನ್ಯಾಯದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳಿರಬಹುದು – ಮೀರಿ, ಸಂಪೂರ್ಣ ಬಿಡುಗಡೆ ಮತ್ತು ಸತ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹಂಬಲಿಸುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮಾನವನ ಆತ್ಮದ ಕೂಗಾಗಿದೆ. ಈ ವಚನದ ಕಲಾತ್ಮಕ ತೇಜಸ್ಸು, ಅದರ ತಾತ್ವಿಕ ಅನನ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಓದುಗರನ್ನು, ಕೇಳುಗರನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಅದರ ನಿರಂತರ ಶಕ್ತಿಯು ಇಂದಿಗೂ, ಎಂದಿಗೂ ಅಕ್ಷುಣ್ಣ.

ಭಾಗ ೪: ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದಗಳ ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಸುಧಾರಿತ ಆವೃತ್ತಿಗಳು (Critical Analysis and Improved Versions of English Translations)

ಯಾವುದೇ ಅನುವಾದವು ಒಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ. ಅದು ಮೂಲದ ಅರ್ಥ, ಭಾವ, ಲಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಗುರಿ ಭಾಷೆಗೆ (target language) ಸಾಗಿಸುವ ಒಂದು ಸೃಜನಶೀಲ ಪ್ರಯತ್ನ. ಇಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಗೆಯ ಅನುವಾದಗಳನ್ನು ವಿಮರ್ಶಿಸಿ, ಸುಧಾರಿಸಲಾಗಿದೆ.

೧. ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ (Literal Translation): ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥನೆ

ಗುರಿ: ಈ ಅನುವಾದದ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವು ಮೂಲ ಕನ್ನಡ ವಚನದ ಪದ-ರಚನೆ, ಸಾಲುಗಳ ಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ನಿಷ್ಠವಾಗಿರುವುದು. ಇದು ಓದುಗರಿಗೆ ಮೂಲದ ರಚನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಶಬ್ದಾರ್ಥದ (semantic) ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತದೆ.