ಅಕ್ಕ_ವಚನ_86
ನಾನಿನ್ನಾವ ಮನದಲ್ಲಿ ಧ್ಯಾನವ ಮಾಡುವೆನಯ್ಯಾ?
ಸಂಸಾರವನಾವ ಮನದಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀಯವಾಹೆನಯ್ಯಾ?
ಅಕಟಕಟಾ, ಕೆಟ್ಟೆ ಕೆಟ್ಟೆ! ಸಂಸಾರಕ್ಕಲ್ಲಾ, ಪರಮಾರ್ಥಕ್ಕಲ್ಲ;
ಎರಡಕ್ಕೆ ಬಿಟ್ಟ ಕರುವಿನಂತೆ: ಬಿಲ್ವ ಬೆಳವಲಕಾಯನೊಂದಾಗಿ ಹಿಡಿಯಬಹುದೆ
ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ?
ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ (Literal Translation)
O Lord, in which mind shall I meditate on You?
In which mind shall I be absorbed in worldly affairs?
Alas, alas, I am ruined, ruined!
Neither for the world, nor for the ultimate reality.
Like a calf left between two cows.
Can a bilva fruit (the sacred) and a belavala fruit (the worldly) be held as one,
O Chennamallikarjuna?
ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಅನುವಾದ (Poetic Translation)
So in which mind, my Lord, shall I be absorbed in You?
And with which mind attend to all this worldly life asks me to do?
Oh, I am wrecked, I am ruined, lost to all eternity!
Not for this life of passing things, nor for that truth sublime,
A calf with two mothers to feed, yet starved of its need and time.
Can one hand hold the bilva, sacred and true,
And the worldly wood-apple too, my Lord of Jasmine-white, for you?
ಭಾಗ 1: ಮೂಲಭೂತ ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಚೌಕಟ್ಟು (Fundamental Analytical Framework)
ಈ ವಿಸ್ತೃತ ವರದಿಯು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಅನುಭಾವಿ ಕವಯಿತ್ರಿ ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ವಚನವಾದ "ಉಳ್ಳುದೊಂದು ತನು, ಉಳ್ಳುದೊಂದು ಮನ" ಎಂಬುದನ್ನು ಬಹುಶಿಸ್ತೀಯ ಮತ್ತು ಆಳವಾದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು ಕೇವಲ ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಪಠ್ಯವಾಗಿರದೆ, ಅದು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ತಾತ್ವಿಕ ಸಂಘರ್ಷ, ಮಾನಸಿಕ ತಳಮಳ, ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ತುಡಿತಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳ ಮೂಲಕ ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು ಈ ವರದಿಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ವಚನವನ್ನು ಅದರ ಭಾಷಿಕ, ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ, ತಾತ್ವಿಕ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ-ಮಾನವೀಯ ಆಯಾಮಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಜಿಸಿ, ನಂತರ ವಿಶೇಷ ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳಿಂದ ಅದನ್ನು ಪುನರ್ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ.
1.1 ಭಾಷಿಕ ಆಯಾಮ: ಪದಗಳ ವಿಭಜನೆ (Linguistic Dimension: Deconstruction of Words)
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನದ ಭಾಷಿಕ ರಚನೆಯನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿ, ಅದರ ಪದಗಳ ಅರ್ಥ, ಮೂಲ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮುಂದಿನ ಎಲ್ಲಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳಿಗೆ ಭದ್ರ ಬುನಾದಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಪದ-ಹಾಗೂ-ಪದದ ಗ್ಲಾಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಲೆಕ್ಸಿಕಲ್ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ (Word-for-Word Glossing and Lexical Mapping)
ಅಕ್ಕನ ವಚನಗಳ ಶಕ್ತಿಯು ಅದರ ಸರಳ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಅಡಗಿರುವ ತಾತ್ವಿಕ ಆಳದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ವಚನದ ಪ್ರತಿ ಪದವನ್ನು ವಿಭಜಿಸಿ ನೋಡುವುದರಿಂದ ಅದರ ಸಂಕೀರ್ಣ ಅರ್ಥದ ಪದರಗಳು ಅನಾವರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ಕೋಷ್ಟಕ 1: ವಚನದ ಲೆಕ್ಸಿಕಲ್ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್
ಕನ್ನಡ ಪದ | ಲಿಪ್ಯಂತರಣ | ಪದಶಃ ಅರ್ಥ | ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ | ತಾತ್ವಿಕ/ಸಂದರ್ಭೋಚಿತ ಅರ್ಥ |
ಉಳ್ಳುದು | uḷḷudu | Having/Possessing | What is had/There is | ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವುದು, ನನ್ನದಾಗಿರುವುದು. ಇದು ಸಾಧಕನ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಮೂಲಭೂತ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. |
ಒಂದು | ondu | One | One | ಏಕ, ಏಕಮಾತ್ರ. ಇದು ಸಾಧಕನ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಸೀಮಿತತೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಅನಿವಾರ್ಯ ಆಯ್ಕೆಯ ಸಂಕಟವನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ. |
ತನು | tanu | Body | Body | ದೇಹ. ವೀರಶೈವ ತತ್ವದಲ್ಲಿ, ಇದು 'ಅಂಗ' (Anga - the individual soul) ವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ - ಅಂದರೆ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆತ್ಮ, ಕರ್ಮದ ಅನುಭವದ ತಾಣ, ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆಯ ವಾಹಕ. |
ಮನ | mana | Mind | Mind | ಮನಸ್ಸು. ಚಿಂತನೆ, ಭಾವನೆ, ಮತ್ತು ಸಂಕಲ್ಪದ ಕೇಂದ್ರ. ಯೋಗ ಮತ್ತು ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ, ಇದು ನಿಯಂತ್ರಿಸಬೇಕಾದ ಚಂಚಲ ಸಾಧನ. |
ನಾನು | nānu | I | I | ನಾನು. ಅಹಂಕಾರ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಸ್ಮಿತೆ. ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪಯಣದಲ್ಲಿ ಕರಗಿಸಬೇಕಾದ 'ನಾನು' (I) ಎಂಬ ಭಾವ. |
ನಿನ್ನ | ninna | Your | Your | ನಿನ್ನ. ದೈವವನ್ನು ಸಂಬೋಧಿಸುವ ಪದ, ಇದು ಭಕ್ತ ಮತ್ತು ಭಗವಂತನ ನಡುವಿನ ಆಪ್ತತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. |
ಯಾವ | yāva | Which | Which | ಯಾವ. ಆಯ್ಕೆಯ ಅಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ದ್ವಂದ್ವವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಕ ಪದ. |
ಮನದಲ್ಲಿ | manadalli | In the mind | In which mind | ಯಾವ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ. ಮನಸ್ಸಿನ ವಿಭಜನೆಯನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ; ಒಂದೇ ಮನಸ್ಸು ಎರಡು ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೇಗೆ ಸೀಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂಬ ಸಂಕಟ. |
ಧ್ಯಾನವ | dhyānava | Meditation | Meditation | ಧ್ಯಾನ. ಏಕಾಗ್ರ ಚಿಂತನೆ, ದೇವರಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವ ಯೌಗಿಕ ಕ್ರಿಯೆ. |
ಮಾಡುವೆನು | māḍuvenu | I will do | Shall I do | ನಾನು ಮಾಡುವೆನೇ? ಕ್ರಿಯೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಮತ್ತು ಅಸಹಾಯಕತೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಪ್ರಶ್ನೆ. |
ಅಯ್ಯಾ | ayyā | O Lord/Sir | O Lord | ಅಯ್ಯಾ. ದೇವರಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಗೌರವಪೂರ್ಣ ಮತ್ತು ಆರ್ದ್ರ ಸಂಬೋಧನೆ. ಇದು ಸಂವಾದಾತ್ಮಕ (dialogic) ಶೈಲಿಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. |
ಸಂಸಾರವನು | saṃsāravanu | Worldly life | The worldly life | ಸಂಸಾರವನ್ನು. ಕೇವಲ ಕುಟುಂಬ ಅಥವಾ ಜಗತ್ತು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಹುಟ್ಟು-ಸಾವಿನ ಚಕ್ರ, ಮಾಯೆ (maya), ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಬಂಧನಗಳು. |
ತಲ್ಲೀಯವಾಹೆನು | tallīyavāhenu | I will become absorbed | Shall I be engrossed | ತಲ್ಲೀನನಾಗುವುದೇ? ಲೌಕಿಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮಗ್ನನಾಗುವುದು ಹೇಗೆ? ಇದು ತ್ಯಜಿಸುವಿಕೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಒಂದೇ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಎರಡು ಕಡೆ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಗ್ನವಾಗುವ ಅಸಾಧ್ಯತೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆ. |
ಅಕಟಕಟಾ | akaṭakaṭā | Alas! | Alas! | ಅಯ್ಯೋ, ಕಷ್ಟವೇ! ತೀವ್ರವಾದ ನೋವು, ಹತಾಶೆ ಮತ್ತು ಸಂಕಟವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಧ್ವನ್ಯಾತ್ಮಕ ಪದ. |
ಕೆಟ್ಟೆ | keṭṭe | I am ruined | I am ruined | ನಾನು ನಾಶವಾದೆ. ಸಂಪೂರ್ಣ ಸೋಲು ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಪದ. |
ಸಂಸಾರಕೆ | saṃsārake | For worldly life | For the world | ಲೌಕಿಕ ಜೀವನಕ್ಕೆ. |
ಅಲ್ಲಾ | allā | Not | Not | ಅಲ್ಲ. ನಿರಾಕರಣೆ, ಸೇರಿಲ್ಲದ ಸ್ಥಿತಿ. |
ಪರಮಾರ್ಥಕೆ | paramārthake | For ultimate reality | For the ultimate truth | ಪರಮ ಸತ್ಯಕ್ಕೆ, ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ (liberation). ವೀರಶೈವದಲ್ಲಿ ಶಿವನಲ್ಲಿ ಐಕ್ಯವಾಗುವ (union) ಅಂತಿಮ ಗುರಿ. |
ಎರಡಕ್ಕೆ | eraḍakke | For two | For two | ಎರಡಕ್ಕೂ. |
ಬಿಟ್ಟ | biṭṭa | Left/Separated from | Left to choose between two | ಎರಡು ಹಸುಗಳಿಂದ ಹಾಲು ಕುಡಿಯಲು ಬಿಟ್ಟಂತೆ; ಎರಡು ಪೋಷಣೆಯ ಮೂಲಗಳ ನಡುವೆ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡು, ಯಾವುದನ್ನೂ ಪಡೆಯಲಾಗದ ಸ್ಥಿತಿ. |
ಕರುವಿನಂತೆ | karuvinante | Like a calf | Like a calf | ಕರುವಿನ ಹಾಗೆ. |
ಬಿಲ್ವ | bilva | Bilva fruit | Bilva fruit | ಬಿಲ್ವ ಪತ್ರೆ ಹಣ್ಣು. ಶಿವನಿಗೆ ಪವಿತ್ರವಾದದ್ದು, ಇದು 'ಪರಮಾರ್ಥ' ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜೀವನದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. |
ಬೆಳವಲಕಾಯ | beḷavalakāya | Wood apple | Wood apple (Belavala fruit) | ಬೇಲದ ಹಣ್ಣು. ಇದು 'ಸಂಸಾರ' ಅಥವಾ ಲೌಕಿಕ ಜೀವನದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. |
ಒಂದಾಗಿ | ondāgi | As one | As one | ಒಂದಾಗಿಸಿ, ಒಟ್ಟಿಗೆ. |
ಹಿಡಿಯಬಹುದೆ | hiḍiyabahude | Can it be held? | Is it possible to hold? | ಹಿಡಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಅಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ವಾಕ್ಚಾತುರ್ಯದ ಪ್ರಶ್ನೆ. |
ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ | cennamallikārjunā | O Chennamallikarjuna | O Chennamallikarjuna | ಅಕ್ಕನ ಅಂಕಿತನಾಮ (pen-name); "ಮಲ್ಲಿಗೆಯಂತೆ ಸುಂದರನಾದ ಅರ್ಜುನ (ಶಿವ)". |
ಅಕ್ಷರಶಃ ಮತ್ತು ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥದ ಅರ್ಥ (Literal and Denotative Meaning)
ಮೇಲಿನ ಕೋಷ್ಟಕದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ವಚನದ ನೇರ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೀಗೆ ಗ್ರಹಿಸಬಹುದು: "ನನಗಿರುವುದು ಒಂದೇ ದೇಹ, ಮತ್ತು ಇರುವುದು ಒಂದೇ ಮನಸ್ಸು. ಓ ದೇವರೇ, ನಾನು ಯಾವ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿನ್ನನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸಲಿ? ಯಾವ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಈ ಲೌಕಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮಗ್ನಳಾಗಲಿ? ಅಯ್ಯೋ, ನಾನು ಹಾಳಾದೆ, ಹಾಳಾದೆ! ನಾನು ಸಂಸಾರಕ್ಕೂ ಸೇರಿದವಳಲ್ಲ, ಪರಮಾರ್ಥಕ್ಕೂ ಸೇರಿದವಳಲ್ಲ. ಎರಡು ಹಸುಗಳಿಂದ ಹಾಲು ಕುಡಿಯಲು ಬಿಟ್ಟ ಕರುವಿನಂತೆ ನನ್ನ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ. ಓ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ, ಬಿಲ್ವದ ಹಣ್ಣು (ಪರಮಾರ್ಥ) ಮತ್ತು ಬೇಲದ ಹಣ್ಣನ್ನು (ಸಂಸಾರ) ಒಂದೇ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವೇ?" ಈ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥವು ಸಾಧಕಿಯೊಬ್ಬಳ ತೀವ್ರವಾದ ಆಂತರಿಕ ಸಂಘರ್ಷ ಮತ್ತು ಅಸಹಾಯಕತೆಯ ಆರ್ತನಾತವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
ನಿರುಕ್ತ ಮತ್ತು ಧಾತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Etymology and Root Word Analysis)
ವಚನದ ಪದಗಳ ಮೂಲವನ್ನು ಶೋಧಿಸುವುದರಿಂದ ಅದರ ತಾತ್ವಿಕ ಆಳ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
ತನು (Tanu) ಮತ್ತು ಮನ (Mana): ಇವು ಮೂಲ ದ್ರಾವಿಡ ಪದಗಳು. ಇವುಗಳ ಸರಳತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಚೀನತೆ, ಮಾನವ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಎರಡು ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶಗಳಾದ ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ನಡುವಿನ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ದ್ವಂದ್ವವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.
ಸಂಸಾರ (Saṃsāra): ಇದು ಸಂಸ್ಕೃತದ 'ಸಮ್' (sam - together) ಮತ್ತು 'ಸೃ' (sṛ - to flow) ಎಂಬ ಧಾತುಗಳಿಂದ ಬಂದಿದೆ. ಇದರರ್ಥ "ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹರಿಯುವುದು" ಅಥವಾ "ನಿರಂತರವಾಗಿ ಅಲೆಯುವುದು". ಈ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಯು ಅಕ್ಕ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಬಂಧನದ, ಚಕ್ರೀಯ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಹಿಡಿದಿಡುತ್ತದೆ.
ಪರಮಾರ್ಥ (Paramārtha): ಇದು ಸಂಸ್ಕೃತದ 'ಪರಮ' (parama - highest) ಮತ್ತು 'ಅರ್ಥ' (artha - goal, essence) ಎಂಬ ಪದಗಳ ಸಂಯೋಗ. ಇದು ಅಂತಿಮ ಸತ್ಯ ಅಥವಾ ಪರಮ ಗುರಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ವೀರಶೈವ ದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಇದು ಶಿವನೊಂದಿಗೆ ಐಕ್ಯವಾಗುವುದಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ವಚನದ ಸಂಘರ್ಷವು 'ಹರಿಯುವ ಜಗತ್ತು' ಮತ್ತು 'ಅತ್ಯುನ್ನತ ಗುರಿ'ಯ ನಡುವಿನದು.
ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ (Chennamallikārjuna): ಅಕ್ಕನ ಅಂಕಿತನಾಮವು ದ್ರಾವಿಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಂಶಗಳ ಸುಂದರ ಸಮ್ಮಿಳನವಾಗಿದೆ. 'ಚೆನ್ನ' (Chenna) ಎಂಬುದು ಅಚ್ಚ ಕನ್ನಡ ಪದ, ಇದರರ್ಥ 'ಸುಂದರ'. 'ಮಲ್ಲಿಕಾ' (Mallika) ಎಂದರೆ ಮಲ್ಲಿಗೆ ಹೂವು, ಇದು ಪರಿಶುದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಸುವಾಸನೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. 'ಅರ್ಜುನ' (Arjuna) ಎಂಬುದು ಶಿವನ ಒಂದು ಹೆಸರು. ಇನ್ನೊಂದು ನೋಟದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದಾದರೆ 'ಮಲೆ' (ಬೆಟ್ಟ), 'ಅರ' (ಧರ್ಮ) , 'ಅರಸನ್' (ಒಡೆಯ) ಎಂಬ ಪದಾಗಳಿಂದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಪದ ಉಂಟಾಗಿದೆ. ಮಲೆಕೆ ಅರಸನ್ ಮಲೆಕರಸನ್ > ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ. ಇದು ಅಲೌಕಿಕ ದೈವವನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ, ಮೂರ್ತ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಗ್ರಹಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ.
ಈ ಪದಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಿಂದ, ವಚನದ ಶಬ್ದಕೋಶವೇ ಒಂದು ದ್ವಂದ್ವಾತ್ಮಕ ಸಂಘರ್ಷದ ತಾಣವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು 'ತನು', 'ಮನ', 'ಒಂದು' ಮುಂತಾದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು 'ಸಂಸಾರ', 'ಪರಮಾರ್ಥ' ದಂತಹ ಗಹನವಾದ ಸಂಸ್ಕೃತ ತಾತ್ವಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಷಿಕ ಮಿಶ್ರಣವು ವಚನದ ವಿಷಯಾಧಾರಿತ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನೇ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
ಲೆಕ್ಸಿಕಲ್ ಮತ್ತು ಭಾಷಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Lexical and Linguistic Analysis)
ವೀರಶೈವ ಶಬ್ದಕೋಶದ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪದಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿದಾಗ, 'ಸಂಸಾರ' (samsara) ಎಂಬುದು ಕೇವಲ 'ಕುಟುಂಬ'ವಲ್ಲ, ಅದು ಸಾಧಕನು ಜಯಿಸಬೇಕಾದ 'ಮಾಯೆ' (maya) ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಆಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. 'ಪರಮಾರ್ಥ' (paramartha) ಎಂಬುದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲ, ಅದು 'ಲಿಂಗ' (Linga) ದೊಂದಿಗೆ 'ಐಕ್ಯ' (aikya - union) ಹೊಂದುವ ಜೀವಂತ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ. "ತಲ್ಲೀಯವಾಹೆನಯ್ಯಾ" ಎಂಬ ಪದವು 'ತಲ್ಲೀನ' (tallīna) ಅಥವಾ 'ಮಗ್ನವಾಗುವುದು' (to be engrossed) ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಅಕ್ಕನ ಸಂಘರ್ಷವು ಜಗತ್ತನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಅಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಒಂದೇ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಕಡೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮಗ್ನವಾಗುವ ಅಸಾಧ್ಯತೆಯ ಬಗ್ಗೆ. ಇದು ಶರಣರ 'ಕಾಯಕವೇ ಕೈಲಾಸ' (work is worship) ತತ್ವದ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಸಂಕಟವನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. "ಅಕಟಕಟಾ, ಕೆಟ್ಟೆ ಕೆಟ್ಟೆ?" ಎಂಬ ಆರ್ತನಾದವು ಈ ತಾತ್ವಿಕ ಸಂದಿಗ್ಧತೆಯನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಮಾನವೀಯಗೊಳಿಸುವ, ಆಡುಮಾತಿನ ಹತಾಶೆಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
ಅನುವಾದಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Translational Analysis)
ಈ ವಚನವನ್ನು ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದು ಸವಾಲಿನ ಕೆಲಸ. 'ಸಂಸಾರ' (samsara) ಪದದ ದ್ವಂದ್ವಾರ್ಥವನ್ನು (ಕೌಟುಂಬಿಕ ಜಗತ್ತು ಮತ್ತು ಜನ್ಮ-ಮರಣಗಳ ಚಕ್ರ) ಹೇಗೆ ತರುವುದು? "ತಲ್ಲೀಯವಾಹೆನಯ್ಯಾ" ಎಂಬ ಪದದ 'ಮಗ್ನವಾಗುವ' ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿರೂಪಿಸುವುದು? "ಅಕಟಕಟಾ" (akatakata) ದಂತಹ ಧ್ವನ್ಯಾತ್ಮಕ ಸಂಕಟವನ್ನು ಅದರ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಿರ್ದಿಷ್ಟತೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳದೆ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ನಿರೂಪಿಸುವುದು? ಎ.ಕೆ. ರಾಮಾನುಜನ್ ಅವರಂತಹ ಅನುವಾದಕರು, ಆಧುನಿಕ ಕಾವ್ಯದ ಭಾಷೆಗೆ ಒಗ್ಗಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವಾಗ, 'ಅಯ್ಯಾ' (ayya) ದಂತಹ ಸಂವಾದಾತ್ಮಕ ಸಂಬೋಧನೆಗಳನ್ನು ಕೈಬಿಡುವ ಮೂಲಕ ಪಠ್ಯವನ್ನು 'ನಾಗರಿಕ'ಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವಿಮರ್ಶಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು, ಅನುವಾದವು ಒಂದು ತಟಸ್ಥ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರದ ಕ್ರಿಯೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
1.2 ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಆಯಾಮ: ಸಂಕಟ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಸೌಂದರ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ (Literary Dimension: The Aesthetics of Anguish and Devotion)
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನವನ್ನು ಒಂದು ಕಲಾಕೃತಿಯಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತದೆ, ಅದರ ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಸಾಧನಗಳು, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಗುಣಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಾಹಿತ್ಯ ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ವಿಷಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Literary Style and Thematic Analysis)
ಅಕ್ಕನ ಶೈಲಿಯು ಅದರ ನೇರತೆ, ಭಾವಗೀತಾತ್ಮಕ ತೀವ್ರತೆ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ವಚನವು ಈ ಶೈಲಿಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇದರ ಕೇಂದ್ರ ವಿಷಯವು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧಕನ ಮೂಲಭೂತ 'ದ್ವಂದ್ವ' (dvandva - duality/conflict) ಆಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸಂಘರ್ಷವು ಇಹ (the worldly) ಮತ್ತು ಪರ (the spiritual) ಗಳ ನಡುವಿನ ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಒಂದೇ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ (ಏಕ ಸಾಧನ) ಎರಡರಲ್ಲೂ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮಗ್ನವಾಗುವ (ತಲ್ಲೀನ) ಅಸಾಧ್ಯತೆಯಾಗಿದೆ. ವಚನದ ನಿರೂಪಣೆಯು ತನ್ನ ದೈವಿಕ ಪ್ರೇಮಿಯಾದ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನಿಗೆ ಕೇಳಿದ ಒಂದು ಹತಾಶ, ವಾಕ್ಚಾತುರ್ಯದ ಪ್ರಶ್ನೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿದೆ, ಇದು ಕವಿತೆಯನ್ನು ಒಂದು ಆಪ್ತ, ಆದರೂ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಸೌಂದರ್ಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Poetic and Aesthetic Analysis)
ರೂಪಕ (Metaphor) ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಮೆ (Imagery): ಈ ವಚನವು ಅಸಾಧ್ಯತೆಯ ಎರಡು ಶಕ್ತಿಯುತ, ಹೆಣೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಪ್ರತಿಮೆಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದೆ.
ಎರಡಕ್ಕೆ ಬಿಟ್ಟ ಕರುವಿನಂತೆ: "ಎರಡು ಹಸುಗಳಿಂದ ಹಾಲು ಕುಡಿಯಲು ಬಿಟ್ಟ ಕರುವಿನಂತೆ." ಈ ಪ್ರತಿಮೆಯು ಕೇವಲ ಪರಿತ್ಯಕ್ತತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಒಂದು ಸಕ್ರಿಯ ಸಂದಿಗ್ಧತೆಯನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಎರಡು ಪೋಷಣೆಯ ಮೂಲಗಳ ನಡುವೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಬಿಟ್ಟ ಕರು, ಯಾವುದನ್ನು ಆರಿಸಬೇಕೆಂದು ತಿಳಿಯದೆ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಎರಡರಿಂದಲೂ ವಂಚಿತವಾಗಿ ಹಸಿವಿನಿಂದ ಬಳಲುತ್ತದೆ. ಇದು ಎರಡು ಸಮಾನವಾದ ಆದರೆ ಪರಸ್ಪರ ವಿರುದ್ಧವಾದ ಬೇಡಿಕೆಗಳ (ಸಂಸಾರ ಮತ್ತು ಪರಮಾರ್ಥ) ನಡುವೆ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡು, ಎರಡನ್ನೂ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ದುರಂತ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಸೆರೆಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ.
ಬಿಲ್ವ ಬೆಳವಲಕಾಯನೊಂದಾಗಿ ಹಿಡಿಯಬಹುದೆ: "ಬಿಲ್ವದ ಹಣ್ಣು ಮತ್ತು ಬೇಲದ ಹಣ್ಣನ್ನು ಒಂದಾಗಿ ಹಿಡಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವೇ?" ಈ ಪ್ರತಿಮೆಯು ಕೇವಲ ಭೌತಿಕ ಅಸಾಧ್ಯತೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಆಳವಾದ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. 'ಬಿಲ್ವ' (Bilva) ಹಣ್ಣು ಶಿವನಿಗೆ ಪವಿತ್ರವಾದುದು, ಅದು 'ಪರಮಾರ್ಥ' (Paramartha) ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. 'ಬೆಳವಲ' (Belavala - wood apple) ಸಾಮಾನ್ಯ, ಲೌಕಿಕ ಹಣ್ಣಾಗಿದ್ದು, 'ಸಂಸಾರ' (Samsara) ಅಥವಾ ಭೌತಿಕ ಜಗತ್ತನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಯು "ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ಒಂದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಒಂದೇ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹಿಡಿದಿಡಲು ಸಾಧ್ಯವೇ?" ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತದೆ. ಇದು ವಚನದ ಕೇಂದ್ರ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಒಂದು ಅಂತಿಮ, ನಿರಾಕರಿಸಲಾಗದ ರೂಪಕದಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಡುತ್ತದೆ.
ರಸ ಸಿದ್ಧಾಂತದ (Rasa Theory) ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ಈ ವಚನವು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ 'ರಸಾನುಭವ'ವನ್ನು (aesthetic experience) ನೀಡುತ್ತದೆ.
'ಸ್ಥಾಯಿ ಭಾವ' (sthayi bhava - permanent emotion) 'ವಿಷಾದ' (vishada - sorrow/despair) ಮತ್ತು 'ದೈನ್ಯ' (dainya - helplessness)ಗಳ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿದೆ, ಇದು ಕರುಣ ರಸ (karuna rasa - pathos) ವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. "ಕೆಟ್ಟೆ ಕೆಟ್ಟೆ?" ಎಂಬ ಕೂಗು ಇದರ ಸ್ಪಷ್ಟ 'ಅನುಭಾವ' (anubhava - external manifestation of emotion) ವಾಗಿದೆ.
ಇದರ ಮೇಲೆ ಭಕ್ತಿ ರಸ (bhakti rasa - devotion) ದ ಪದರವಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇಡೀ ಪ್ರಲಾಪವು ಅವಳ ಪ್ರಭುವಿಗೆ ಸಂಬೋಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಕ್ರಿಯೆಯೇ 'ಮಧುರ ಭಾವ' (madhura bhava - sweet emotion of love) ದ ಒಂದು ಆಪ್ತ ಭಕ್ತಿಯ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.
ಎರಡೂ ಆಯ್ಕೆಗಳಿಂದ ದೂರವಿರುವ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಭಾವನೆಯು, ಅನುಭಾವಿಯ ಅಂತಿಮ ಗುರಿಯಾದ ಶಾಂತ ರಸ (shanta rasa - peace) ದ ಕಡೆಗೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು ಈ ಸ್ಥಿತಿಯ ಕಡೆಗಿನ ನೋವಿನ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ.
ಬೆಡಗು (Bedagu): ಅಂತಿಮ ಸಾಲು ಒಂದು ರೀತಿಯ 'ಬೆಡಗು' (Bedagu - riddle/enigma) ಆಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಉತ್ತರವಿಲ್ಲದ ಪ್ರಶ್ನೆ, ಅತೀಂದ್ರಿಯ ವಿರೋಧಾಭಾಸವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಒಂದು ಒಗಟು. ಎರಡು ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಹಿಡಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರುವುದು ಪರಿಹರಿಸಬೇಕಾದ ಸಮಸ್ಯೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಆಲೋಚಿಸಬೇಕಾದ ಸತ್ಯ. ಇದು ಓದುಗ/ಕೇಳುಗನನ್ನು ತಾರ್ಕಿಕ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಮೀರಿ, ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಅನುಭವದ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ದ್ವಂದ್ವಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮೀರಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.
ಈ ವಚನದ ರಚನೆಯು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಹತಾಶೆಯ ಪಯಣವಾಗಿದೆ. ಇದು ಒಂದು ಸರಳ ವಾಸ್ತವದ ಹೇಳಿಕೆಯಿಂದ ("ಒಂದು ತನು, ಒಂದು ಮನ") ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ, ವೈಯಕ್ತಿಕ, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ (ಕರು) ಚಲಿಸಿ, ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ, ತಾತ್ವಿಕ ವಿರೋಧಾಭಾಸದಲ್ಲಿ (ಹಣ್ಣುಗಳು) ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ರಚನೆಯು ಸಾಧಕನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಸಂದಿಗ್ಧತೆಯವರೆಗಿನ ಪಯಣವನ್ನು ಕೌಶಲ್ಯದಿಂದ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯ (Musicality and Oral Tradition)
ವಚನಗಳು "ಲಯಬದ್ಧ ಬರವಣಿಗೆ" ಅಥವಾ "ಮೌಖಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯ" (orature) ಆಗಿದ್ದು, ಅವುಗಳನ್ನು ಹಾಡಲು ಅಥವಾ ಪಠಿಸಲು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಆವ ಮನದಲ್ಲಿ" ಎಂಬ ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಮತ್ತು "ಅಕಟಕಟಾ, ಕೆಟ್ಟೆ ಕೆಟ್ಟೆ?" ಎಂಬ ಹತಾಶ ಲಯವು ಸಂಗೀತ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಪ್ರದರ್ಶನವು ವಚನದ 'ಭಾವ' (bhava - emotion) ವನ್ನು ಹೇಗೆ ವರ್ಧಿಸುತ್ತದೆ, ಅದನ್ನು ಲಿಖಿತ ಪಠ್ಯದಿಂದ ಸಾಮೂಹಿಕ, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಅನುಭವವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯ.
1.3 ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಯಾಮ: ಷಟ್ಸ್ಥಲದ ಮಾರ್ಗ (Philosophical and Spiritual Dimension: The Path of Shatsthala)
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನದ ಆಂತರಿಕ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ವೀರಶೈವದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ತಾತ್ವಿಕ ಚೌಕಟ್ಟಿಗೆ ಜೋಡಿಸುತ್ತದೆ.
ತಾತ್ವಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮತ್ತು ನಿಲುವು (Philosophical Doctrine and Stance)
ಈ ವಚನವು ಅಂಗ-ಲಿಂಗ (Anga-Linga) ಸಂಬಂಧದ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಸಾಕಾರವಾಗಿದೆ. 'ತನು' ಮತ್ತು ಅದರ 'ಸಂಸಾರ'ದೊಂದಿಗಿನ ಬಂಧವು ಅಂಗ (Anga) (ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆತ್ಮ) ವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. 'ಪರಮಾರ್ಥ'ದ ಕರೆಯು ಲಿಂಗ (Linga) (ದೈವ) ದ ಸೆಳೆತವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಧಕಿಯು ಈ ಸಂಬಂಧದ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡಿದ್ದಾಳೆ, 'ಸಾರಮಸ್ಯ'ವನ್ನು (sāmarasya - identity/union) ಹಂಬಲಿಸುತ್ತಾಳೆ ಆದರೆ ಅಂಗದ ಲೌಕಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಹರಿದುಹೋದಂತೆ ಭಾವಿಸುತ್ತಾಳೆ.
ಶಕ್ತಿ ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತ (Shakti Vishishtadvaita) ದ ತತ್ವವೂ ಇಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಜಗತ್ತು ('ಸಂಸಾರ') ಸಂಪೂರ್ಣ ಭ್ರಮೆಯಲ್ಲ, ಅದು ಶಿವನ ಶಕ್ತಿಯ ನೈಜ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಂಘರ್ಷವು ನೈಜ ಮತ್ತು ಅವাস্তವದ ನಡುವೆ ಅಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ದೈವದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಎರಡು ನೈಜ, ಆದರೆ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯಾಗದಂತೆ ತೋರುವ ಆಯಾಮಗಳ ನಡುವೆ ಇದೆ. ಇದು ಸಂದಿಗ್ಧತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಆಳ ಮತ್ತು ನೋವಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಷಟ್ಸ್ಥಲ (Shatsthala) (ಆರು ಹಂತಗಳ ಮಾರ್ಗ): ಈ ವಚನವನ್ನು ಷಟ್ಸ್ಥಲದ ಪಯಣಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸಬಹುದು. ಸಾಧಕಿಯು ಬಹುಶಃ ಒಂದು ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿದ್ದಾಳೆ, ಬಹುಶಃ 'ಭಕ್ತ ಸ್ಥಲ' (Bhakta Sthala) ದಿಂದ (ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಜಗತ್ತಿನೊಳಗೆ ಆಚರಿಸುವ ಹಂತ) 'ಪ್ರಾಣಲಿಂಗಿ ಸ್ಥಲ' (Pranalingi Sthala) ಅಥವಾ 'ಶರಣ ಸ್ಥಲ' (Sharana Sthala) ದಂತಹ ಉನ್ನತ ಹಂತಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ, ಅಲ್ಲಿ ಆಂತರಿಕ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯ ಜಗತ್ತುಗಳು ವಿಲೀನಗೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಅಪಾರ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. 'ಸಂಸಾರ'ದಲ್ಲಿ ಮಗ್ನವಾಗುವುದು ಮತ್ತು 'ಪರಮಾರ್ಥ'ದಲ್ಲಿ ಮಗ್ನವಾಗುವುದನ್ನು ಸಮನ್ವಯಗೊಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರುವುದು ಈ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹಂತದ ಕೇಂದ್ರ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಾಗಿದೆ.
ಯೌಗಿಕ ಆಯಾಮ (Yogic Dimension)
ವಚನವು 'ಪ್ರತ್ಯಾಹಾರ' (pratyahara - withdrawal of senses) ಮತ್ತು 'ಧ್ಯಾನ' (dhyana - meditation) ದ ಪ್ರಮುಖ ಸವಾಲನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. "ನಾನಿನ್ನಾವ ಮನದಲ್ಲಿ ಧ್ಯಾನವ ಮಾಡುವೆನಯ್ಯಾ?" ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯು 'ಏಕಾಗ್ರತೆ' (ekagrata - one-pointed concentration) ಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಯೌಗಿಕ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವಾಗಿದೆ. ಅಕ್ಕನ ಪ್ರಶ್ನೆಯ ತಿರುಳು, ಒಂದೇ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ (ಏಕ ಸಾಧನ) ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ (ಇಹ ಮತ್ತು ಪರ) ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ 'ತಲ್ಲೀನ'ಳಾಗುವುದು (absorbed) ಎಂಬುದಾಗಿದೆ. ಇದು ಯೋಗದ 'ಏಕಾಗ್ರತೆ'ಯ ತತ್ವಕ್ಕೆ ನೇರ ಸವಾಲಾಗಿದೆ.
ಅನುಭಾವದ ಆಯಾಮ (Mystical Dimension)
ಈ ವಚನವು ಅನುಭಾವಿಯ "ಆತ್ಮದ ಕತ್ತಲೆಯ ರಾತ್ರಿ" (dark night of the soul) ಯ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ತೀವ್ರ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಪರಕೀಯತೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. "ಕೆಟ್ಟೆ ಕೆಟ್ಟೆ" ಎಂದು ಭಾವಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಎರಡೂ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಸೇರದವಳು ಎಂಬ ಭಾವನೆಯು ಈ ಹಂತದ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ. ಇದು ವೈಫಲ್ಯದ ಸಂಕೇತವಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಅಂತಿಮ ಐಕ್ಯದ ಮೊದಲು ಲೌಕಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಎರಡೂ ಗುರುತುಗಳಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಅಹಂಕಾರವು ಕರಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಶುದ್ಧೀಕರಣದ ಅವಶ್ಯಕ ಹಂತವಾಗಿದೆ. ಈ ವಚನವು ಒಂದು ತಾತ್ವಿಕ ಪ್ರಬಂಧವಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ನೇರ ಅನುಭವದಿಂದ ('ಅನುಭಾವ' - anubhava - direct mystical experience) ಹುಟ್ಟಿದ ಒಂದು "ಅನುಭಾವಿಕ ನುಡಿ" ('ವಚನ').
1.4 ಸಾಮಾಜಿಕ-ಮಾನವೀಯ ಆಯಾಮ: ಪುರುಷ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀಯ ಧ್ವನಿ (Socio-Humanistic Dimension: A Woman's Voice in a Man's World)
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನವನ್ನು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬಳ ಜೀವಂತ ಅನುಭವದಲ್ಲಿ ಬೇರೂರಿರುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ದಾಖಲೆಯಾಗಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಾಮಾಜಿಕ-ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶ (Socio-Historical Context)
12ನೇ ಶತಮಾನದ ವಚನ ಚಳುವಳಿಯು ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪಿತೃಪ್ರಭುತ್ವದ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳ ವಿರುದ್ಧ ನಡೆದ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಾಂತಿಯಾಗಿತ್ತು. ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗೃಹಕೃತ್ಯಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಅಕ್ಕನ ಜೀವನ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕೌಶಿಕರಾಜನೊಂದಿಗಿನ ತನ್ನ ಮದುವೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದು, ಒಂದು ತೀವ್ರವಾದ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ವಚನವನ್ನು ಈ ಸಾಮಾಜಿಕ ಒತ್ತಡದ ನೇರ ಪ್ರತಿಬಿಂಬವಾಗಿ ಓದಬಹುದು. ಮಹಿಳೆಗೆ 'ಸಂಸಾರ'ದಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀನಳಾಗುವುದು ಎಂದರೆ ಕೌಟುಂಬಿಕ ಜಗತ್ತು, ಮದುವೆ ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಕರ್ತವ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಗ್ನಳಾಗುವುದು. 'ಪರಮಾರ್ಥ'ದಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀನಳಾಗುವುದು ಅವಳ ವೈಯಕ್ತಿಕ, ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳಿಲ್ಲದ ದೇವರ ಮಾರ್ಗವಾಗಿತ್ತು. ಈ ವಚನವು ಈ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಇಲ್ಲದ ಬೇಡಿಕೆಗಳಿಂದ ಹರಿದುಹೋದ ಆತ್ಮದ ಕೂಗಾಗಿದೆ.
ಲಿಂಗ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Gender Analysis)
ಈ ಸಂಘರ್ಷವು ಆಳವಾಗಿ ಲಿಂಗ-ಆಧಾರಿತವಾಗಿದೆ. ಪುರುಷ ಸನ್ಯಾಸಿಯು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನುಮೋದನೆಯೊಂದಿಗೆ 'ಸಂಸಾರ'ವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಬಹುದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅಕ್ಕನಂತಹ ಮಹಿಳೆಗೆ, ತನ್ನ ಪತಿ ಮತ್ತು ಕೌಟುಂಬಿಕ ಜೀವನದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಗ್ನಳಾಗದೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಚಿಂತನೆಯಲ್ಲಿ ಮಗ್ನಳಾಗುವುದು ಒಂದು ತೀವ್ರವಾದ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿತ್ತು. "ಸಂಸಾರವನಾವ ಮನದಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀಯವಾಹೆನಯ್ಯಾ?" ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯು ಈ ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿರೀಕ್ಷೆಯ ಭಾರವನ್ನು ಹೊತ್ತಿದೆ.
ಬೋಧನಾಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Pedagogical Analysis)
ವಚನವು ಸಹಾನುಭೂತಿ ಮತ್ತು ಹಂಚಿಕೊಂಡ ದುರ್ಬಲತೆಯ ಮೂಲಕ ಬೋಧಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸುಲಭ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಉತ್ತರಿಸಲಾಗದ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಕೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಇದು ಕೇಳುಗನನ್ನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಾರ್ಗದ ಕಷ್ಟವನ್ನು ಎದುರಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಮೂಲಕ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಂವಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಹೋರಾಟದ ಅಧಿಕೃತ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮೂಲಕ ಸಂವಹಿಸುತ್ತದೆ, ಪಾಠವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಆಳ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿಕವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ / ಚಿತ್ತ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Psychological / Mind-Consciousness Analysis)
ಈ ವಚನವು ಅರಿವಿನ ಅಸಾಂಗತ್ಯ (cognitive dissonance) ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಶಕ್ತಿಯುತ ಚಿತ್ರಣವಾಗಿದೆ. "ಒಂದು ಮನಸ್ಸು" ವಿಭಜನೆಗೊಂಡಿದೆ, "ಶಿವನ ಭಕ್ತೆ" ಮತ್ತು "ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಹೆಂಡತಿ" ಎಂಬ ಎರಡು ಸಂಘರ್ಷದ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಗ್ನವಾಗಲು ಅಸಮರ್ಥವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ "ಅಕಟಕಟಾ, ಕೆಟ್ಟೆ ಕೆಟ್ಟೆ?" ಎಂಬ ಕೂಗಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುವ ಮಾನಸಿಕ ಸಂಕಟದ ಸ್ಥಿತಿ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. "ಎರಡಕ್ಕೆ ಬಿಟ್ಟ ಕರು"ವಿನ ಚಿತ್ರಣವು ಬಾಂಧವ್ಯದ ಆಘಾತ ಮತ್ತು ಆಯ್ಕೆಯ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿನಿಂದ (paralysis of choice) ಉಂಟಾಗುವ ವಿಘಟಿತ ಆತ್ಮದ ಭಾವನೆಗೆ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯುತ ಮಾನಸಿಕ ರೂಪಕವಾಗಿದೆ.
1.5 ಅಂತರ್ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ತುಲನಾತ್ಮಕ ಆಯಾಮ (Interdisciplinary and Comparative Dimension)
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನದ ಕೇಂದ್ರ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ವಿಶಾಲವಾದ, ಜಾಗತಿಕ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇರಿಸುತ್ತದೆ.
ದ್ವಂದ್ವಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Dialectical Analysis)
ವಚನವು ತನು/ಮನ (ದೇಹ/ಮನಸ್ಸು), ಸಂಸಾರ/ಪರಮಾರ್ಥ (ಜಗತ್ತು/ಆತ್ಮ), ಲೌಕಿಕ/ಅಲೌಕಿಕ (ಇಹ/ಪರ) ಎಂಬ ದ್ವಂದ್ವಾತ್ಮಕ (dialectical) ವಿರೋಧಗಳನ್ನು ಮುಂದಿಡುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಇದು ಸರಳ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಇದು ಪ್ರಮೇಯ ಮತ್ತು ವಿರೋಧ ಪ್ರಮೇಯಗಳ ಸಂಕಟದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸುತ್ತದೆ, "ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ"ಯು ತಾರ್ಕಿಕ ರಾಜಿ ಅಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ದ್ವಂದ್ವವೇ ಕರಗುವ ಒಂದು ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಹಾರುವುದು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ - ಈ ಸ್ಥಿತಿಯು ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನೊಂದಿಗಿನ ಅವಳ ಐಕ್ಯದಿಂದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ಜ್ಞಾನಮೀಮಾಂಸಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Cognitive and Epistemological Analysis)
ವಚನವು ನಿಜವಾದ ಜ್ಞಾನದ ಮೂಲವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಅದು 'ಸಂಸಾರ'ದಲ್ಲಿನ ದೇಹದ ಅನುಭವದಿಂದ ಬರುತ್ತದೆಯೇ? ಅಥವಾ 'ಪರಮಾರ್ಥ'ದ ಮೇಲೆ ಮನಸ್ಸಿನ ಧ್ಯಾನದಿಂದ ಬರುತ್ತದೆಯೇ? ಅಕ್ಕನ ಜ್ಞಾನಮೀಮಾಂಸೆಯು 'ಅನುಭಾವ' (anubhava - direct mystical experience) ದಲ್ಲಿ ಬೇರೂರಿದೆ, ಇದು ಇಂದ್ರಿಯ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ತಾರ್ಕಿಕತೆ ಎರಡನ್ನೂ ಮೀರಿದೆ. ಈ ವಚನವು ಅಂತಿಮ ಸತ್ಯವನ್ನು ಅರಿಯಲು ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ನೋವಿನಿಂದ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ, ವಿಭಿನ್ನ, ಹೆಚ್ಚು ಸಮಗ್ರವಾದ ಜ್ಞಾನದ ಮಾರ್ಗದ ಅವಶ್ಯಕತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ತುಲನಾತ್ಮಕ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ (Comparative Philosophy)
ಸೂಫಿಸಂ (Sufism): ಅಕ್ಕನ ತೀವ್ರ ಹಂಬಲ ಮತ್ತು ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು 'ಇಷ್ಕ್' (ishq - divine love) ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ 'ನಫ್ಸ್' (nafs - lower self) ವಿರುದ್ಧದ ಹೋರಾಟದ ಸೂಫಿ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗೆ ಹೋಲಿಸಬಹುದು. 'ಸಂಸಾರ'ದ ಸೆಳೆತವು ಸೂಫಿಯು 'ಫನಾ' (fana - annihilation in God) ಸಾಧಿಸಲು ಜಯಿಸಬೇಕಾದ 'ದುನಿಯಾ' (duniya - material world) ದ ಸೆಳೆತಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ.
ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಅನುಭಾವ (Christian Mysticism): 'ತನು' ಮತ್ತು 'ಪರಮಾರ್ಥ' ನಡುವಿನ ಒತ್ತಡವು ಪೌಲನ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ "ಶರೀರ" ಮತ್ತು "ಆತ್ಮ" ನಡುವಿನ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂತ ತೆರೆಸಾ ಆಫ್ ಆವಿಲಾ ಅಥವಾ ಸಂತ ಜಾನ್ ಆಫ್ ದಿ ಕ್ರಾಸ್ ಅವರಂತಹ ಅನುಭಾವಿಗಳು ಇದೇ ರೀತಿಯ ತೀವ್ರ ಅನುಮಾನ ಮತ್ತು ನಿರ್ಜನತೆಯ (ಕತ್ತಲೆಯ ರಾತ್ರಿ) ಅವಧಿಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಆತ್ಮವು ದೇವರು ಮತ್ತು ಜಗತ್ತು ಎರಡರಿಂದಲೂ ಕೈಬಿಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತದೆ.
ಪಾರಿಸರಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Ecological Analysis)
ವಚನದ ಚಿತ್ರಣವು "ಕರು", "ಬಿಲ್ವ" (ಶಿವನಿಗೆ ಪವಿತ್ರ) ಮತ್ತು "ಬೆಳವಲ" (ಸಾಮಾನ್ಯ ಹಣ್ಣು) ಹಣ್ಣುಗಳಂತಹ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಜಗತ್ತಿನಿಂದ ಬಂದಿದೆ. ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಆಯ್ಕೆಗಳು ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಕೇವಲ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಾಗಿ ನೋಡದೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅರ್ಥವನ್ನು ನೀಡುವ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ದೈಹಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Somatic Analysis)
ವಚನವು ದೇಹ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. 'ತನು' (body) ಸಮಸ್ಯೆಯ ಮೂಲ, ಲೌಕಿಕ ಬಂಧನದ ತಾಣ. ಎರಡು ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಹಿಡಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರುವ ಅಂತಿಮ ಚಿತ್ರಣವು ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಒಂದು ದೈಹಿಕ, ದೈಹಿಕ ರೂಪಕವಾಗಿದೆ. ದೇಹವು ಕೇವಲ ಒಂದು ಅಮೂರ್ತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲ; ಅದು ಸಂಘರ್ಷದ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ, ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಅಷ್ಟು ಅಸಾಧ್ಯ ಮತ್ತು ನೋವಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ವಸ್ತುವಾಗಿದೆ.
1.6 ಸಮಕಾಲೀನ ಆಯಾಮ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆ (Contemporary Dimension and Legacy)
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಚನದ ಶಾಶ್ವತ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಮಗ್ರ ಸಾರಾಂಶ ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾರೆ ಸಂದೇಶ (Holistic Synthesis and Overall Message)
ವಚನದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಸಂದೇಶವು ಮಾನವ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅಂತರ್ಗತ ವಿಭಜನೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುವುದಾಗಿದೆ. ಇದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಾರ್ಗವು ಸುಗಮ ಆರೋಹಣವಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯಾಗದ ಬೇಡಿಕೆಗಳೊಂದಿಗಿನ ನೋವಿನ ಹೋರಾಟ ಎಂದು ವಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಅದರ ಅಂತಿಮ ಸಂದೇಶವು ಹತಾಶೆಯದ್ದಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಕೃಪೆಗಾಗಿ ಒಂದು ಆಳವಾದ ಮನವಿ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಐಕ್ಯದ ಮೂಲಕ ಅಂತಹ ವಿಭಜನೆಗಳು ಗುಣವಾಗುವ ವಾಸ್ತವತೆಯತ್ತ ಒಂದು ಸೂಚಕವಾಗಿದೆ.
ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ವಾಗತ ಮತ್ತು ಸಮಕಾಲೀನ ಪ್ರಸ್ತುತತೆ (Historical Reception and Contemporary Relevance)
ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ಈ ವಚನವು ಅಕ್ಕನ ಕೃತಿಗಳ ಆಧಾರಸ್ತಂಭವಾಗಿದ್ದು, ಅವಳನ್ನು ತೀವ್ರ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹೋರಾಟದ ಕವಯಿತ್ರಿ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂದು, ಅದರ ಪ್ರಸ್ತುತತೆ ಬಹುಮುಖಿಯಾಗಿದೆ.
ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಪ್ರವಚನ (Feminist Discourse): ಇದು ಮಹಿಳೆಯರು ವೃತ್ತಿಪರ/ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ/ಕೌಟುಂಬಿಕ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳ ನಡುವೆ ಎದುರಿಸುವ "ದ್ವಿಮುಖ ಬಂಧನ" (double bind) ಕ್ಕೆ ಧ್ವನಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಮನೋವಿಜ್ಞಾನ (Psychology): ಇದು ಆಧುನಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದದ ಆತಂಕ, ಗುರುತಿನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು, ಮತ್ತು ವಿಘಟಿತ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ಆತ್ಮದ ಹುಡುಕಾಟದ ತಿಳುವಳಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಅನುರಣಿಸುತ್ತದೆ.
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧಕರು (Spiritual Seekers): ಇದು ಯಾವುದೇ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿರುವ, ಅನುಮಾನ ಮತ್ತು ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವವರಿಗೆ ಸಾಂತ್ವನ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಅವರ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಪ್ರಯಾಣದ ಒಂದು ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ ಮತ್ತು ಅವಶ್ಯಕ ಭಾಗವಾಗಿ ಮೌಲ್ಯೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.
ಭಾಗ 2: ವಿಶೇಷ ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Specialized Interdisciplinary Analysis)
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅರ್ಥದ ಪದರಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಲು ಹೆಚ್ಚು ವಿಶಿಷ್ಟ ಮತ್ತು ಸಮಕಾಲೀನ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.
2.1 ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Legal and Ethical Philosophy Analysis)
ಈ ವಚನವು ಎರಡು ನೈತಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ: 'ಸಂಸಾರ' (samsara) ದ ಕಾನೂನು (ಸಾಮಾಜಿಕ, ಕೌಟುಂಬಿಕ, ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಕರ್ತವ್ಯಗಳು) ಮತ್ತು 'ಪರಮಾರ್ಥ' (paramartha) ದ ಕಾನೂನು (ದೇವರಿಗೆ ಭಕ್ತಿಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ನೈತಿಕ ಆದೇಶ). ಅಕ್ಕ ತಾನು ಎರಡೂ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ "ಕಾನೂನುಬದ್ಧ" ಪ್ರಜೆಯಾಗಿ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳ ಸಂದಿಗ್ಧತೆಯು ಆಂತರಿಕ ಸದ್ಗುಣಗಳೇ ಪರಮೋಚ್ಚ ಕಾನೂನು ಎಂಬ ವೀರಶೈವ ತತ್ವವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮ ಕಾನೂನು ಬಾಹ್ಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಹಿತೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಆತ್ಮದ ಆಂತರಿಕ ಕರೆ. 'ಕಾಯಕ' (Kayaka) ಮತ್ತು 'ದಾಸೋಹ' (Dasoha) ದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು 'ಸಂಸಾರ' ಮತ್ತು 'ಪರಮಾರ್ಥ' ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿರದ ಸಮಾಜವನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಾಗಿವೆ, ಆದರೆ ಈ ವಚನವು ಆ ಆದರ್ಶವು ಸಾಕಾರಗೊಳ್ಳದಿದ್ದಾಗ ಆಗುವ ವೈಯಕ್ತಿಕ ನೋವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
2.2 ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನ (Performance Studies Analysis)
ಈ ವಚನವು ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿ ನಾಟಕೀಯವಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಭಾಷಣಕಾರ (ಅಕ್ಕ), ಸಂಬೋಧಿತ (ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ), ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಸಂಘರ್ಷವಿದೆ. ಅದರ ರಚನೆಯು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಹತಾಶೆಯ ಸ್ವಗತವಾಗಿದೆ. ವಚನ ಗಾಯನ (Vachana Gayana) ದಲ್ಲಿ, ಗಾಯಕನು ಘೋಷಣಾತ್ಮಕ ಆರಂಭದಿಂದ ತೀವ್ರ ಪ್ರಶ್ನಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ, ಹತಾಶ ವಾಕ್ಚಾತುರ್ಯದ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಬದಲಾಗುವುದನ್ನು ರಾಗದ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಮತ್ತು ಗತಿಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಮೂಲಕ ತಿಳಿಸಬಹುದು. **ಭಾವದ ಸಂವಹನ (Transmission of Bhava)**ವು ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿರುತ್ತದೆ; ಪ್ರದರ್ಶನವು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ "ಎರಡು ತಾಯಿಯರ ನಡುವಿನ ಕರು"ವಿನ ಹರಿಯುವ ಸಂವೇದನೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಪಠ್ಯವನ್ನು ಕವಿತೆಯಿಂದ ಜೀವಂತ, ನಾಟಕೀಯ ಅನುಭವವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ.
2.3 ವಸಾಹತೋತ್ತರ ಅನುವಾದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Postcolonial Translation Analysis)
ಈ ವಚನವನ್ನು ಅನುವಾದಿಸುವುದು ಒಂದು ರಾಜಕೀಯ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ತೇಜಸ್ವಿನಿ ನಿರಂಜನಾ ಅವರು ರಾಮಾನುಜನ್ ಅವರ ಕೃತಿಯನ್ನು ವಿಮರ್ಶಿಸಿದಂತೆ, ವಚನಗಳನ್ನು "ಆಧುನಿಕ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಕಾವ್ಯ"ಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದು ಅವುಗಳ ಮೂಲಭೂತ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ-ಆಧಿಪತ್ಯದ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. "ಸಂಸಾರ" (samsara) ವನ್ನು "ಕುಟುಂಬ" ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸುವುದು ಅದರ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಭಾರವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. "ಕೆಟ್ಟೆ ಕೆಟ್ಟೆ" (kette kette) ಯನ್ನು "I am lost" ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸುವುದು ಅದರ ಕಚ್ಚಾ, ಆಡುಮಾತಿನ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಪರಕೀಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ವಸಾಹತೋತ್ತರ ಅನುವಾದವು ಈ ಅಧಿಕಾರದ ರಾಜಕಾರಣ (Politics of Power) ದೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡಬೇಕು ಎಂದು ವಾದಿಸುತ್ತದೆ.
2.4 ನ್ಯೂರೋಥಿಯಾಲಜಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Neurotheological Analysis)
ನ್ಯೂರೋಥಿಯಾಲಜಿಯ (Neurotheology) ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ವಚನವು ತೀವ್ರ ಸಂಘರ್ಷದ ಮೆದುಳಿನ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. "ಒಂದು ಮನಸ್ಸು" ಅನ್ನು ಮೆದುಳಿನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಕಾರ್ಯವಾಗಿ (ಪ್ರಿಫ್ರಂಟಲ್ ಕಾರ್ಟೆಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿರುವ) ನೋಡಬಹುದು, ಇದು ಎರಡು ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ, ಹೆಚ್ಚು ಸಕ್ರಿಯಗೊಂಡ ನರಮಂಡಲಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಿದೆ: ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಮತ್ತು ಬದುಕುಳಿಯುವಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು ('ಸಂಸಾರ'), ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಅನುಭಾವಿಕ ಅನುಭವ ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ-ಅತಿಕ್ರಮಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ಯಾರೈಟಲ್ ಲೋಬ್ಗಳಲ್ಲಿನ ಚಟುವಟಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಲಿಂಬಿಕ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಚಟುವಟಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದರೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ). "ಹರಿದುಹೋದ" ಮತ್ತು "ಹಾಳಾದ" ಭಾವನೆಯು ಈ ತೀವ್ರ ನರ ಸಂಘರ್ಷದ ವ್ಯಕ್ತಿನಿಷ್ಠ ಅನುಭವವಾಗಿರಬಹುದು. ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನೊಂದಿಗಿನ ಐಕ್ಯದ ಹಂಬಲವು ನರಗಳ ಏಕೀಕರಣದ ಸ್ಥಿತಿಗಾಗಿನ ಹಂಬಲವಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಈ ಸಂಘರ್ಷವು ನಿಲ್ಲುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಹಂಕಾರದ ಕರಗುವಿಕೆ (ego dissolution) ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
2.5 ರಸ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Rasa Theory Analysis)
ವಿಭಾಗ 1.2 ರಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ, ವಚನವು ಸಂಕೀರ್ಣ ರಸಾನುಭವ (complex rasa experience) ವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರಧಾನ ರಸವು ಕರುಣ ರಸ (karuna rasa) ವಾಗಿದೆ, ಇದು 'ಶೋಕ' (shoka) ದ ಸ್ಥಾಯಿಭಾವ (sthayibhava) ದಿಂದ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು 'ದೈನ್ಯ' (dainya - helplessness), 'ಚಿಂತಾ' (chinta - anxiety), ಮತ್ತು 'ವಿಷಾದ' (vishada - despair) ಮುಂತಾದ ವ್ಯಭಿಚಾರಿ ಭಾವಗಳು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಕರುಣ ರಸವು ಲೌಕಿಕವಲ್ಲ; ಇದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಗೊಂಡಿದೆ, ಇದು ಭಕ್ತಿ ರಸ (bhakti rasa) ದ ಒಂದು ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಇಡೀ ವಚನವು 'ವಿರಹ' (viraha - longing in separation) ದ ಒಂದು ರೂಪವಾಗಿದೆ, ಇದು 'ಮಧುರ ಭಕ್ತಿ' (madhura bhakti) ಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಅಂತಿಮ ತಾತ್ವಿಕ ಶರಣಾಗತಿಯು ಶಾಂತ ರಸ (shanta rasa) ದ ಕಡೆಗೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
2.6 ಆರ್ಥಿಕ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Economic Philosophy Analysis)
ವಚನವು ಎರಡು ಆರ್ಥಿಕತೆಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. 'ಸಂಸಾರ' (samsara) ವು ಲೌಕಿಕ ಕರ್ತವ್ಯಗಳು, ಆಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ಭೌತಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. 'ಪರಮಾರ್ಥ' (paramartha) ವು ಒಂದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆ (Spiritual Economy) ಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಚಲಾವಣೆಯು ಭಕ್ತಿ, ಬಂಡವಾಳವು ಕೃಪೆ, ಮತ್ತು ಲಾಭವು ಮೋಕ್ಷವಾಗಿದೆ. ಅಕ್ಕನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಒಂದೇ "ಮನಸ್ಸು" ಅನ್ನು ತನ್ನ ಬಂಡವಾಳವಾಗಿ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಎರಡೂ ಆರ್ಥಿಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಡುವುದರಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಶರಣರ ಭೌತಿಕವಾದದ ಮೇಲಿನ ವಿಶಾಲವಾದ ವಿಮರ್ಶೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಪರ್ಯಾಯ ಆರ್ಥಿಕ ಮಾದರಿಗಳಾದ ಕಾಯಕ (Kayaka) ಮತ್ತು ದಾಸೋಹ (Dasoha) ವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
2.7 ಕ್ವಿಯರ್ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Queer Theory Analysis)
ಈ ವಚನವನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯ ದ್ವಂದ್ವಗಳ ಶಕ್ತಿಯುತ ನಿರಾಕರಣೆಯಾಗಿ ಓದಬಹುದು. ಜಗತ್ತು ಅಕ್ಕನಿಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತದೆ: ಹೆಂಡತಿಯಾಗಿರು ಅಥವಾ ಸನ್ಯಾಸಿನಿಯಾಗಿರು. ಅವಳ ಕೂಗು ಈ ಬಲವಂತದ ಆಯ್ಕೆಯ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ. "ಸಂಸಾರಕಲ್ಲಾ, ಪರಮಾರ್ಥಕಲ್ಲಾ" ಎಂಬ ಅವಳ ಸ್ಥಿತಿಯು ಒಂದು "ಕ್ವಿಯರ್" (Queer) ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ, ಇದು ರೂಢಿಗತ ವರ್ಗಗಳ ಹೊರಗೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ವಿಮರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನೊಂದಿಗಿನ ಅವಳ ಸಂಬಂಧವು, ಅವಳ ವಿಶಾಲ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅನ್ವೇಷಿಸಿದಂತೆ, ಲೌಕಿಕ, ಭಿನ್ನಲಿಂಗೀಯ ರೂಢಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿದ ಒಂದು ಅಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಬಂಧ (unconventional kinship) ವಾಗಿದೆ.
2.8 ಟ್ರಾಮಾ (ಆಘಾತ) ಅಧ್ಯಯನದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Trauma Studies Analysis)
ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ 'ಆಘಾತದ ನಿರೂಪಣೆ' (trauma narrative) ಯಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯು ವಿಘಟಿತ ಮತ್ತು ಪುನರಾವರ್ತಿತವಾಗಿದೆ ("ಕೆಟ್ಟೆ ಕೆಟ್ಟೆ?"). "ಎರಡು ಹಸುಗಳಿಂದ ಹಾಲು ಕುಡಿಯಲು ಬಿಟ್ಟ ಕರು"ವಿನ ಪ್ರಮುಖ ಚಿತ್ರಣವು ಬಾಂಧವ್ಯದ ಆಘಾತಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಆಯ್ಕೆಯ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿಗೆ ಒಂದು ತೀವ್ರವಾದ ರೂಪಕವಾಗಿದೆ. ಎರಡು ಜಗತ್ತುಗಳನ್ನು ಸಮನ್ವಯಗೊಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರುವ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಆಘಾತದ ನಂತರದ ಒತ್ತಡದ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿ ನೋಡಬಹುದು, ಅಲ್ಲಿ ಆತ್ಮವು ವಿಘಟಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. "ಅಕಟಕಟಾ" ಎಂಬ ಕೂಗು ಈ ಮಾನಸಿಕ ಗಾಯದ ಹೇಳಲಾಗದ ನೋವಿ (unspeakable pain) ನ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
2.9 ಮಾನವೋತ್ತರವಾದಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Posthumanist Analysis)
ವಚನವು ಮಾನವತಾವಾದದ ಸ್ಥಿರ, ಸ್ವಾಯತ್ತ "ಮಾನವ" ವಿಷಯವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಆತ್ಮವು ಒಂದು ಸುಸಂಬದ್ಧ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಸಂಘರ್ಷದ ವಿಘಟಿತ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ಅಂತಿಮ ಗುರಿಯಾದ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನೊಂದಿಗಿನ ಐಕ್ಯವು ಮಾನವ-ದೈವ ದ್ವಂದ್ವದ ನಿರಾಕರಣೆ (Rejection of the Human-Divine Duality) ಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಮಾನವನು ದೈವದಲ್ಲಿ ಕರಗುತ್ತಾನೆ. ತನ್ನ ಮಾನವ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಪ್ರಾಣಿ ("ಕರು") ಮತ್ತು ಸಸ್ಯ ("ಹಣ್ಣುಗಳು") ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಮಾನವ-ಪ್ರಕೃತಿ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಅಳಿಸುತ್ತದೆ (Erasing Human-Nature Boundaries), ಮಾನವಕೇಂದ್ರಿತ ಶ್ರೇಣೀಕರಣಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಜೀವಿಗಳ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ದೇಹ ('ತನು') ಒಂದು ಸ್ಥಿರ ಜೈವಿಕ ಸತ್ಯವಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ದೈವದೊಂದಿಗಿನ ಅದರ ಸಂಬಂಧದ ಮೂಲಕ ಮರುವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ತಾಣವಾಗಿದೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಇದು ದೇಹದ ಮರುವ್ಯಾಖ್ಯಾನ (Redefining the Body) ವಾಗಿದೆ.
2.10 ಪರಿಸರ-ಧೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಭೂಗೋಳದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Eco-theology and Sacred Geography Analysis)
ವಚನದ ಚಿತ್ರಣ—ಬಿಲ್ವ ಹಣ್ಣು (ಶಿವನಿಗೆ ಪವಿತ್ರ), ಒಂದು ಕರು—ಅದರ ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಂದು ಪರಿಸರ-ಧೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರ (Eco-theology) ವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ದೈವವು ಪ್ರಕೃತಿಯಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಅದರೊಳಗೆ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತದೆ. "ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ" ಎಂಬ ಅಂಕಿತನಾಮವೇ, "ಮಲ್ಲಿಗೆಯಂತೆ ಬೆಳ್ಳಗಿನ ಪರ್ವತದ ಒಡೆಯ" ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೊತ್ತು, ದೈವವನ್ನು ಒಂದು ಪವಿತ್ರ ಭೂಗೋಳ (Sacred Geography) ಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಭಾಗ 3: ತೀರ್ಮಾನದ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ (Concluding Synthesis)
ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ "ಉಳ್ಳುದೊಂದು ತನು, ಉಳ್ಳುದೊಂದು ಮನ" ಎಂಬ ವಚನವು ಕೇವಲ ಒಂದು ಕವಿತೆಯಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಆಳವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಸಂಕಟದ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ. ಈ ವಿಸ್ತೃತ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು, ವಚನವನ್ನು ಅದರ ಭಾಷಿಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸಮಕಾಲೀನ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳವರೆಗೆ ಬಹುಮುಖಿಯಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿದೆ. ಈ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಆ ಎಲ್ಲಾ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ, ವಚನದ ಸಮಗ್ರ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.
ವಚನದ ತಿರುಳು ಇರುವುದು ಅದರ ದ್ವಂದ್ವದಲ್ಲಿ. 'ತನು' (body) ಮತ್ತು 'ಮನ' (mind), 'ಸಂಸಾರ' (worldly life) ಮತ್ತು 'ಪರಮಾರ್ಥ' (ultimate reality)—ಈ ವಿರೋಧಾಭಾಸಗಳು ಕೇವಲ ತಾತ್ವಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಸಾಧಕಿಯೊಬ್ಬಳ ಜೀವಂತ ಅನುಭವದ ನೋವಿನ ಭಾಗಗಳಾಗಿವೆ. ಅಕ್ಕನ ಸಂಘರ್ಷವು ಇಹವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ಪರವನ್ನು ಸೇರುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಅಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, ಒಂದೇ ಮನಸ್ಸು (ಏಕ ಸಾಧನ) ಎಂಬ ಸೀಮಿತ ಸಂಪನ್ಮೂಲದಿಂದ, ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಗ್ನತೆಯನ್ನು (ತಲ್ಲೀನತೆ) ಬಯಸುವ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಎಂಬ ಗೊಂದಲವಾಗಿದೆ. ಲೌಕಿಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ (ಸಂಸಾರ) ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಚಿಂತನೆಯಲ್ಲಿ (ಧ್ಯಾನ) ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀನಳಾಗುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂಬುದು ಅವಳ ಪ್ರಶ್ನೆ.
ಸಾಹಿತ್ಯಿಕವಾಗಿ, "ಎರಡು ಹಸುಗಳಿಂದ ಹಾಲು ಕುಡಿಯಲು ಬಿಟ್ಟ ಕರು" ಮತ್ತು "ಬಿಲ್ವ (ಪರಮಾರ್ಥ) ಮತ್ತು ಬೆಳವಲ (ಸಂಸಾರ) ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಒಂದಾಗಿ ಹಿಡಿಯಲಾಗದು" ಎಂಬ ಶಕ್ತಿಯುತ, ಸಾಂಕೇತಿಕ ಪ್ರತಿಮೆಗಳ ಮೂಲಕ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಕಟವನ್ನು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಅಸಾಧ್ಯತೆಯ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ಏರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕರುಣ, ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಾಂತ ರಸಗಳ ಸಂಕೀರ್ಣ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ತಾತ್ವಿಕವಾಗಿ, ಈ ವಚನವು ವೀರಶೈವದ 'ಅಂಗ-ಲಿಂಗ' ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ವಿವರಣೆಯಾಗಿದೆ. 'ಅಂಗ'ವಾದ ಜೀವವು 'ಲಿಂಗ'ವಾದ ಶಿವನೊಂದಿಗೆ ಐಕ್ಯವಾಗಲು ಪಡುವ ತಳಮಳವೇ ಇಲ್ಲಿನ ಸಂಘರ್ಷ. ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ, ಇದು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬಳು ತನ್ನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ನಡೆಸಿದ ಹೋರಾಟದ ಧ್ವನಿಯಾಗಿದೆ.
ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಈ ವಚನದ ಮಹತ್ವವು ಅದರ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಅದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಸುಲಭ ಅಥವಾ ಸುಂದರವೆಂದು ಚಿತ್ರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, ಅದೊಂದು ನೋವಿನ, ವಿಭಜನೆಯ ಮತ್ತು ಹತಾಶೆಯ ಅನುಭವವಾಗಿಯೂ ಇರಬಲ್ಲದು ಎಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಈ ಹತಾಶೆಯು ಅಂತ್ಯವಲ್ಲ. ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಈ ಆರ್ತ ಮನವಿಯು, ಈ ಎಲ್ಲಾ ದ್ವಂದ್ವಗಳನ್ನು ಮೀರಿದ ಒಂದು ಐಕ್ಯದ ಸ್ಥಿತಿಯ ಕಡೆಗೆ ಒಂದು ಹಂಬಲವಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಈ ವಚನವು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಅನುಭಾವಿಯೊಬ್ಬಳ ಕೂಗಾಗಿದ್ದು, 21ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲೂ ಪ್ರಸ್ತುತವಾಗಿದೆ. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಸ್ತ್ರೀವಾದ, ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದದ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿರುವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧಕರು ಎದುರಿಸುವ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಸಂಘರ್ಷಗಳೊಂದಿಗೆ ಅನುರಣಿಸುತ್ತದೆ.
ಕಾಮೆಂಟ್ಗಳಿಲ್ಲ:
ಕಾಮೆಂಟ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿ