ವಚನ (Vachana)
ಆನೊಂದರಿಯೆನಯ್ಯಾ. ।
ಎನ್ನ ಗತಿ ನೀನಾಗಿ, ।
ಎನ್ನ ಮತಿ ನೀನಾಗಿ, ।
ಪ್ರಾಣ ನಿನಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು. ।
ನೀನಲ್ಲದೆ ಪೆರತೊಂದ ನೆನೆದಡೆ, ।
ಆಣೆ, ನಿಮ್ಮಾಣೆ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ. ॥
✍ – ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ
ಪಾಂಡಿತ್ಯಪೂರ್ಣ ಲಿಪ್ಯಂತರ (Scholarly Transliteration - IAST)
ānondariyenayyā. |
enna gati nīnāgi, |
enna mati nīnāgi, |
prāṇa ninagarpitavāyittu. |
nīnallade peratonda nenedaḍe, |
āṇe, nimmāṇe cennamallikārjunā. ||
ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ (Literal Translation)
I know nothing else, O Lord.
You having become my state of being,
You having become my mind,
the life-breath has become an offering to You.
If I think of another,
I swear, by Your own oath, O Chennamallikarjuna.
ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಅನುವಾದ (Poetic Translation)
consecrated, Lord, to you;
I know no other thing.
You are my only way of being,
you are my only mind.
My very breath is now your own,
an offering made to you.
And should I think of anyone but you,
I swear by your own sacred name,
my beautiful Lord, white as jasmine.
ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ ವಚನದ ಒಂದು ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಮಹಾವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: "ಕರಣ ಮೀಸಲಾಗಿ ನಿಮಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು"
ಭಾಗ ೧: ಮೂಲಭೂತ ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಚೌಕಟ್ಟು (Fundamental Analytical Framework)
ಈ ವರದಿಯು ಹನ್ನೆರಡನೆಯ ಶತಮಾನದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಅನುಭಾವಿ (mystic), ವಚನಕಾರ್ತಿ (Vachana poet) ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ "ಕರಣ ಮೀಸಲಾಗಿ ನಿಮಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು" ಎಂಬ ವಚನದ (Vachana) ಆಳವಾದ ಮತ್ತು ಬಹುಮುಖಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು ಕೇವಲ ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಪಠ್ಯವಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಒಂದು ಸಮಗ್ರ ಅನುಭಾವಿಕ (mystical), ಯೌಗಿಕ (yogic), ತಾತ್ವಿಕ (philosophical), ಸಾಮಾಜಿಕ (social) ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯ (humanistic) ವಿದ್ಯಮಾನವಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ನಿಗದಿತ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ, ವಚನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪದರವನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ.
1. ಸನ್ನಿವೇಶ (Context)
ಯಾವುದೇ ಪಠ್ಯದ ಆಳವಾದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಲು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ (historical), ಪಠ್ಯಕ (textual) ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ (philosophical) ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಈ ವಚನದ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
1.1. ಪಾಠಾಂತರಗಳು (Textual Variations)
ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವು (Vachana literature) ಶತಮಾನಗಳ ಕಾಲ ತಾಳೆಗರಿಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿದು ಬಂದಿರುವುದರಿಂದ, ಪಾಠಾಂತರಗಳು (textual variations) ಸಹಜವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಈ ವಚನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಪಾಠಾಂತರವು ಲಭ್ಯವಿದೆ.
ಮೂಲ ಪಾಠ: "ಕರಣ ಮೀಸಲಾಗಿ ನಿಮಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು" ಎಂಬುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಂಗೀಕೃತವಾದ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಪಾಠವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ 'ಕರಣ' (karana) ಎಂಬ ಪದವು ಅಂತಃಕರಣ ಚತುಷ್ಟಯವನ್ನು (the four inner faculties: ಮನಸ್ಸು (mind), ಬುದ್ಧಿ (intellect), ಚಿತ್ತ (consciousness), ಅಹಂಕಾರ (ego)) ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನೇಂದ್ರಿಯ (sensory organs), ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನು (motor organs) ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಪಾಠಾಂತರ: ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಗಳಲ್ಲಿ "ಕಾಯ ಮೀಸಲಾಗಿ ನಿನಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು" ಎಂಬ ಪಾಠಾಂತರವು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ 'ಕಾಯ' (kāya) ಎಂಬ ಪದವು ಇಡೀ ಭೌತಿಕ ದೇಹವನ್ನು (physical body) ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಎರಡು ಪಾಠಾಂತರಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಕೇವಲ ಶಬ್ದದ್ದಲ್ಲ, ಅದು ತಾತ್ವಿಕವಾದದ್ದು. 'ಕರಣ'ದ (karana) ಅರ್ಪಣೆ ಎಂಬುದು ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಪ್ರಪಂಚದ ಸಮರ್ಪಣೆಯಾದರೆ, 'ಕಾಯ'ದ (kāya) ಅರ್ಪಣೆ ಎಂಬುದು ದೈಹಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಮರ್ಪಣೆಯಾಗಿದೆ. ಶರಣ ತತ್ವದಲ್ಲಿ (Sharana philosophy) ಕಾಯ ಮತ್ತು ಕರಣಗಳು ಬೇರ್ಪಡಿಸಲಾಗದಷ್ಟು ಹೆಣೆದುಕೊಂಡಿವೆ. "ದೇಹವೇ ದೇಗುಲ" (the body itself is the temple) ಎಂಬ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಮಾತಿನಂತೆ, ಕಾಯವು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕರಣಗಳು ಆ ಸಾಧನೆಯ ಉಪಕರಣಗಳಾಗಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಈ ಎರಡೂ ಪಾಠಾಂತರಗಳು ಒಂದನ್ನೊಂದು ವಿರೋಧಿಸದೆ, ಪರಸ್ಪರ ಪೂರಕವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತವೆ. ಕರಣಗಳ ಸಮರ್ಪಣೆಯು ಕಾಯದ ಸಮರ್ಪಣೆಯಿಲ್ಲದೆ ಅಪೂರ್ಣ ಮತ್ತು ಕಾಯದ ಸಮರ್ಪಣೆಯು ಕರಣಗಳಿಲ್ಲದೆ ಅಸಾಧ್ಯ. ಈ ಪಾಠಾಂತರಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವವು ಅಕ್ಕನ ಸಮರ್ಪಣೆಯು ಎಷ್ಟು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮತ್ತು ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕವಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ—ಅದು ಮಾನಸಿಕ-ಬೌದ್ಧಿಕ (psycho-cognitive) ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ-ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದಿ (somatic-existential) ಎರಡೂ ನೆಲೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ 'ಕರಣ'ವನ್ನು ಮೂಲಪಾಠವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿದರೂ, 'ಕಾಯ'ದ ತಾತ್ವಿಕ ಆಯಾಮವನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಗಮನದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
1.2. ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆ (Shunyasampadane)
ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಯು (Shunyasampadane) 15ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ರಚಿತವಾದ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಗ್ರಂಥವಾಗಿದ್ದು, 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಶರಣರ (Sharanas) ಅನುಭಾವ ಗೋಷ್ಠಿಗಳನ್ನು (mystical assemblies) ನಾಟಕೀಯ ಸಂವಾದಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯ ಈ ವಚನವು ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ.
ಅಕ್ಕನು ಕಲ್ಯಾಣದ ಅನುಭವ ಮಂಟಪವನ್ನು (Anubhava Mantapa) ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ, ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭು ಮತ್ತು ಇತರ ಶರಣರು ಅವಳನ್ನು ಕಠಿಣ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದು ಅವಳ ಸ್ತ್ರೀ ದೇಹ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕುರಿತಾಗಿತ್ತು. ಅವಳ ದಿಗಂಬರ ಸ್ಥಿತಿಯು ನಿಜವಾದ ವೈರಾಗ್ಯದ (renunciation) ಸಂಕೇತವೇ ಅಥವಾ ತನ್ನ ಸೌಂದರ್ಯದ ಬಗೆಗಿನ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅಭಿಮಾನದ ಪ್ರದರ್ಶನವೇ ಎಂದು ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ತೀವ್ರವಾದ ಅನುಭಾವಿಕ ವಿಚಾರಣೆಯ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆಯಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕನು ಈ ವಚನವನ್ನು ನುಡಿಯುತ್ತಾಳೆ.
ಈ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ, ಈ ವಚನವು ಕೇವಲ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಭಕ್ತಿಯ (devotion) ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಅದು ಅನುಭವ ಮಂಟಪದ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಯೋಗ್ಯತೆಯನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುವ ಒಂದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ (public testament) ವಾಗುತ್ತದೆ. "ಕರಣ ಮೀಸಲಾಗಿ ನಿಮಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಲೌಕಿಕ ಜಗತ್ತನ್ನು ಗ್ರಹಿಸುವ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವ ತನ್ನೆಲ್ಲ ಆಂತರಿಕ ಸಾಧನಗಳನ್ನೂ ತಾನು ಈಗಾಗಲೇ ತನ್ನ ದೈವವಾದ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನಿಗೆ (Chennamallikarjuna) ಅರ್ಪಿಸಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಹೀಗೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ಅವಳು ತನ್ನ ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ಮೇಲಿನ ಲೌಕಿಕ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನೇ ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳ ದೇಹವು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಅವಳದ್ದಲ್ಲ, ಅದು ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನಿಗೆ ಮೀಸಲಾದ ಪವಿತ್ರ ವಸ್ತು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅದರ ಕುರಿತಾದ ಲೌಕಿಕ ನಾಚಿಕೆ, ಅಭಿಮಾನ ಅಥವಾ ಮೋಹಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶವೇ ಇಲ್ಲ. ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಯ ಸಂಪಾದಕರು ಈ ವಚನವನ್ನು ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ, ಅಕ್ಕನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಜಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಶರಣ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಅವಳ ಸ್ವೀಕಾರವನ್ನು ನಾಟಕೀಯವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
1.3. ಸಂದರ್ಭ (Context of Utterance)
ಈ ವಚನದ ಉಗಮಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ವೇಗವರ್ಧಕವನ್ನು (catalyst) ಅಕ್ಕನ ಜೀವನದ ಪಯಣದಲ್ಲಿಯೇ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಉಡುತಡಿಯಿಂದ ಕೌಶಿಕರಾಜನ ಅರಮನೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ, ದಿಗಂಬರಳಾಗಿ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನನ್ನು ಅರಸುತ್ತಾ ಹೊರಟ ಅವಳ ಪಯಣವು ಒಂದು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿತ್ತು (via negativa) - ಅಂದರೆ, ಲೌಕಿಕ ಬಂಧನಗಳ ನಿರಾಕರಣೆ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಗ. ಅವಳು ಪತಿ, ಸಂಸಾರ, ಸಮಾಜ, ಸಂಪತ್ತು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನೂ ತ್ಯಜಿಸಿದಳು.
ಈ ವಚನವು ಆ ತ್ಯಾಗದ ನಂತರದ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು (via positiva) ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಕಳೆದುಕೊಂಡ ನಂತರ ಉಳಿದದ್ದೇನು? ಆ ಶೂನ್ಯವನ್ನು ತುಂಬಿದ್ದು ಯಾರು? ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರವೇ ಈ ವಚನ. ಇದು ಅಹಂಕಾರದ ವಿಸರ್ಜನೆ ಮತ್ತು ದೈವಿಕತೆಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಯನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತದೆ. "ಆನೊಂದರಿಯೆನಯ್ಯಾ" ಎಂಬ ಸಾಲು ಅಹಂ-ಪ್ರಜ್ಞೆಯ (ego-consciousness) ಮರಣವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರೆ, "ಎನ್ನ ಗತಿ ನೀನಾಗಿ, ಎನ್ನ ಮತಿ ನೀನಾಗಿ" ಎಂಬ ಸಾಲುಗಳು ಆ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ದೈವಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯು ಸ್ಥಾಪಿತಗೊಂಡುದನ್ನು ಘೋಷಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಅವಳ ಪ್ರಯಾಣದ ಒಂದು ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮೈಲಿಗಲ್ಲು. ಲೌಕಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ನೋವು ಮತ್ತು ಸಂಘರ್ಷದಿಂದ ಪಾರಾಗಿ, ದೈವಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಆನಂದ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡ ಕ್ಷಣದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಇದು. ಈ ವಚನವು ಅನುಭವ ಮಂಟಪವನ್ನು ತಲುಪಿದ ನಂತರದ, ಅವಳ ಅನುಭಾವವು (mystical experience) ಪರಿಪಕ್ವಗೊಂಡ ಹಂತದಲ್ಲಿ ರಚಿತವಾಗಿರಬೇಕು.
1.4. ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಪದಗಳು (Loaded Terminology)
ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪದವೂ ಶರಣ ತತ್ವದ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ಮತ್ತು ಗಹನವಾದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಪದಗಳು ಕೇವಲ ಶಬ್ದಗಳಲ್ಲ, ಅವು ತಾತ್ವಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ವಾಹಕಗಳು. ಪ್ರಮುಖ ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಪದಗಳು ಹೀಗಿವೆ:
ಕರಣ (karana)
ಮೀಸಲು (mīsalu)
ಅರ್ಪಿತ (arpita)
ಗತಿ (gati)
ಮತಿ (mati)
ಪ್ರಾಣ (prāṇa)
ಪೆರತು (peratu)
ಆಣೆ (āṇe)
ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ (Chennamallikārjuna)
2. ಭಾಷಿಕ ಆಯಾಮ (Linguistic Dimension)
ವಚನದ ಭಾಷೆಯು ಸರಳವಾಗಿ ಕಂಡರೂ, ಅದರ ಪದಗಳು ಆಳವಾದ ನಿರುಕ್ತಿ (etymology), ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಅನುಭಾವಿಕ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.
2.1. ಪದ-ಹಾಗೂ-ಪದದ ಗ್ಲಾಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಲೆಕ್ಸಿಕಲ್ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ (Word-for-Word Glossing and Lexical Mapping)
ಈ ವಚನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪದವನ್ನು ಆರು ಆಯಾಮಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಕೋಷ್ಟಕವನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದು ವಚನದ ಭಾಷಿಕ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಅದರ ತಾತ್ವಿಕ ಆಳವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
| ಕನ್ನಡ ಪದ (Kannada Word) | ನಿರುಕ್ತ (Etymology) | ಮೂಲ ಧಾತು (Root Word) | ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ (Literal Meaning) | ಸಂದರ್ಭೋಚಿತ ಅರ್ಥ (Contextual Meaning) | ಅನುಭಾವಿಕ/ತಾತ್ವಿಕ ಅರ್ಥ (Mystical/Philosophical/Yogic Meaning) | ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸಮಾನಾರ್ಥಕಗಳು (English Equivalents) |
| ಕರಣ (karaṇa) | ಸಂಸ್ಕೃತ (Sanskrit): root 'kṛ' - ಮಾಡು, to do. 'ಮಾಡುವ ಸಾಧನ'. | ಕೃ (kṛ) | ಇಂದ್ರಿಯ, ಸಾಧನ, ಉಪಕರಣ. | ಮನಸ್ಸು, ಬುದ್ಧಿ, ಚಿತ್ತ, ಅಹಂಕಾರ ಎಂಬ ಅಂತಃಕರಣ ಚತುಷ್ಟಯ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನೇಂದ್ರಿಯಗಳು. | ಅಹಂಕಾರ ಮತ್ತು ದ್ವೈತಭಾವವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಆಂತರಿಕ ಸಾಧನಗಳ ಸಮೂಹ; ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಅರಿವನ್ನು ನೀಡುವ ಮನೋ-ಬೌದ್ಧಿಕ ಸಂರಚನೆ. | Senses, inner organ, instrument, faculty, psyche. |
| ಮೀಸಲಾಗಿ (mīsalāgi) | ಅಚ್ಚಗನ್ನಡ. | ಮೀಸಲು (mīsalu) | ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಇರಿಸಿದ. | ನಿನಗಾಗಿಯೇ ಕಾದಿರಿಸಿ, ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲದಂತೆ. | ಲೌಕಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ಕೇವಲ ದೈವಿಕ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಪವಿತ್ರೀಕರಿಸಿದ ಸ್ಥಿತಿ. | Set aside, reserved, dedicated, consecrated. |
| ನಿಮಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು (nimagarpitavāyittu) | ಸಂಸ್ಕೃತ: ಅರ್ಪಿತ (arpita) - ಅರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ. | ಅರ್ಪಿಸು (arpisu) | ನಿಮಗೆ ಅರ್ಪಣೆ ಆಯಿತು. | ನನ್ನ ಇಂದ್ರಿಯಗಳು ನಿನಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದವು. | ಮಾಲೀಕತ್ವ ಮತ್ತು ಕರ್ತೃತ್ವವನ್ನು ಭಕ್ತನಿಂದ ದೈವಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವ, ಹಿಂಪಡೆಯಲಾಗದ ಸಮರ್ಪಣಾ ಕ್ರಿಯೆ. ಇದು ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಷಟ್‍ಸ್ಥಲ ಮಾರ್ಗದ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. | Became offered unto You, was surrendered to You. |
| ಆನೊಂದರಿಯೆನಯ್ಯಾ (ānondariyenayyā) | ಅಚ್ಚಗನ್ನಡ ಸಮಾಸ: ಆನು + ಒಂದು + ಅರಿಯೆನು + ಅಯ್ಯಾ | ಅರಿ (ari) - to know | ನಾನು ಒಂದನ್ನೂ ಅರಿಯೆನು, ಅಯ್ಯಾ. | ನಿನ್ನನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಬೇರೇನೂ ನನಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. | ಅಹಂ-ಲಯದ (ego-dissolution) ಸ್ಥಿತಿ. 'ನಾನು' ಎಂಬ ಕರ್ತೃಪ್ರಜ್ಞೆ ಕರಗಿ, ದ್ವೈತ ಜ್ಞಾನವು ಇಲ್ಲವಾಗಿ, ಕೇವಲ ಅದ್ವೈತದ ಅನುಭಾವ ಮಾತ್ರ ಉಳಿದಿರುವ ಪರಮಾವಸ್ಥೆ. | I know nothing else, O Lord. |
| ಎನ್ನ ಗತಿ ನೀನಾಗಿ (enna gati nīnāgi) | ಸಂಸ್ಕೃತ (Sanskrit): root 'gam' - ಹೋಗು, to go. | ಗಮ್ (gam) | ನನ್ನ ದಾರಿ, ಸ್ಥಿತಿ, ಆಶ್ರಯ ನೀನಾಗಿ. | ನನ್ನ ಅಂತಿಮ ಗುರಿ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಇರುವಿನ ಸ್ಥಿತಿ ನೀನೇ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ. | ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಮೂಲ, ಚಲನೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಗುರಿ ಎಲ್ಲವೂ ದೈವವೇ ಆಗಿರುವ ಸ್ಥಿತಿ. ಇದು ಕೇವಲ ದೈವದೆಡೆಗಿನ ಪಯಣವಲ್ಲ, ದೈವವೇ ಪಯಣವಾಗಿರುವ ಅನುಭಾವ. | You having become my state/path/refuge. |
| ಎನ್ನ ಮತಿ ನೀನಾಗಿ (enna mati nīnāgi) | ಸಂಸ್ಕೃತ (Sanskrit): root 'man' - ಯೋಚಿಸು, to think. | ಮನ್ (man) | ನನ್ನ ಬುದ್ಧಿ, ತಿಳುವಳಿಕೆ, ಇಚ್ಛೆ ನೀನಾಗಿ. | ನನ್ನ ಚಿಂತನೆ, ನನ್ನ ಸಂಕಲ್ಪ ಎಲ್ಲವೂ ನೀನೇ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ. | ಸಂಕಲ್ಪ-ವಿಕಲ್ಪಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಬೌದ್ಧಿಕ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದೈವದ ಅಧೀನವಾಗಿ, ದೈವಿಕ ಇಚ್ಛೆಯೇ ಸಾಧಕನ ಇಚ್ಛೆಯಾಗಿರುವ ಸ್ಥಿತಿ. | You having become my mind/intellect/will. |
| ಪ್ರಾಣ (prāṇa) | ಸಂಸ್ಕೃತ (Sanskrit): 'pra' + root 'an' - to breathe. | ಅನ್ (an) | ಜೀವ, ಉಸಿರು. | ನನ್ನ ಜೀವಶಕ್ತಿ. | ಕೇವಲ ಉಸಿರಲ್ಲ, ದೇಹವನ್ನು ಚೈತನ್ಯಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಭೂತ ಜೀವಶಕ್ತಿ. ಪ್ರಾಣದ ಸಮರ್ಪಣೆಯು ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಮೂಲಭೂತ ಸ್ತರದಲ್ಲಿನ ಸಮರ್ಪಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಷಟ್‍ಸ್ಥಲದ 'ಪ್ರಾಣಲಿಂಗಿ' ಸ್ಥಿತಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. | Life-breath, life-force, vital energy, soul. |
| ಪೆರತೊಂದ (peratonda) | ಅಚ್ಚಗನ್ನಡ: ಪೆರತು + ಒಂದನು. | ಪೆರ (pera) | ಬೇರೆ ಒಂದನ್ನು. | ನಿನ್ನನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಅನ್ಯ ವಿಷಯವನ್ನು. | ದೈವಿಕ ಏಕತೆಯಿಂದ ಹೊರತಾದ ಯಾವುದೇ ದ್ವೈತ ಭಾವದ ವಸ್ತು, ಯೋಚನೆ ಅಥವಾ ಆಸೆ. | Another thing, anything else, another object. |
| ಆಣೆ, ನಿಮ್ಮಾಣೆ (āṇe, nimmāṇe) | ಅಚ್ಚಗನ್ನಡ. | ಆಣೆ (āṇe) | ಪ್ರಮಾಣ, ಶಪಥ. | ನಾನು ಮಾಡುವ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ, ನಿನ್ನ ಮೇಲೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ. | ಒಂದು ಅನುಭಾವಿಕ ಸತ್ಯವನ್ನು ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕ ಸ್ಥಿರೀಕರಿಸುವ ಮತ್ತು ಹಿಂಪಡೆಯಲಾಗದಂತೆ ಮಾಡುವ ಒಂದು ವಾಗ್ದಾನ (performative utterance). ಇದು ಭಕ್ತ ಮತ್ತು ದೈವದ ನಡುವಿನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಮುದ್ರೆಯೊತ್ತಿ ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. | Oath, I swear, by Your oath. |
| ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ (Chennamallikārjuna) | ಅಚ್ಚಗನ್ನಡ (User Mandated): ಮಲೆ+ಕೆ+ಅರಸನ್ (male+ke+arasan). | ಮಲೆ (male) | ಬೆಟ್ಟಗಳ ಒಡೆಯ; ಮಲ್ಲಿಗೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಜುನ ವೃಕ್ಷಗಳಿರುವವನು (ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ). | ಅಕ್ಕನ ಇಷ್ಟದೈವ, ಅಂಕಿತನಾಮ. | ಅಕ್ಕನ ಪಾಲಿಗೆ ಶಿವನ ವೈಯಕ್ತಿಕ, ಪ್ರೇಮಮಯ ಮತ್ತು ಸೌಂದರ್ಯಮಯ ('ಚೆನ್ನ') ರೂಪ. ಇದು ನಿರಾಕಾರ ಪರತತ್ವದ ಸಾಕಾರ, ಪ್ರೇಮಮಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ. ಬೆಟ್ಟಗಳ ಒಡೆಯ ಎಂಬ ನಿರುಕ್ತಿಯು ದೈವವನ್ನು ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಮೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. | The Beautiful Lord, White as Jasmine; King of the Hills. |
2.2. ನಿರುಕ್ತ ಮತ್ತು ಧಾತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Etymology and Root Word Analysis)
ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಬಳಕೆದಾರರ ನಿರ್ದೇಶನದಂತೆ, ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ ನಿರುಕ್ತಿಯನ್ನು (etymology) ಬದಿಗಿರಿಸಿ, ಅಚ್ಚಗನ್ನಡ ಅಥವಾ ದ್ರಾವಿಡ ಮೂಲವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ.
ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ: ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ 'ಮಲ್ಲಿಕಾ' (ಮಲ್ಲಿಗೆ ಹೂವು) ಮತ್ತು 'ಅರ್ಜುನ' (ಮದ್ದಿ ಮರ) ವೃಕ್ಷಗಳ ಕೆಳಗೆ ನೆಲೆಸಿದವನು ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಬಳಕೆದಾರರ ನಿರ್ದೇಶನದಂತೆ, ಇದನ್ನು ಅಚ್ಚಗನ್ನಡ ನಿರುಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಾಗ, ಮಲೆ + ಕೆ + ಅರಸನ್ = ಮಲೆಗೆ ಅರಸನ್ (ಬೆಟ್ಟಗಳ ಒಡೆಯ) ಎಂಬ ಅರ್ಥ ಹೊಮ್ಮುತ್ತದೆ. ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಅಕ್ಕನ ದೈವವನ್ನು ಪೌರಾಣಿಕ ಚೌಕಟ್ಟಿನಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಿ, ಅದನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ. ಅವಳ ಶಿವನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಪುರಾಣಗಳ ಅಮೂರ್ತ ದೇವನಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅವಳ ನೆಲದ, ಬೆಟ್ಟ-ಗುಡ್ಡಗಳ ಒಡೆಯ. 'ಚೆನ್ನ' ಎಂಬ ವಿಶೇಷಣವು ಆ ದೈವಕ್ಕೆ ಅವಳು ನೀಡಿದ ವೈಯಕ್ತಿಕ, ಸೌಂದರ್ಯಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಪ್ರೇಮಮಯ ಆಯಾಮವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಮಾಯೆ (māye): ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಪದವನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತದಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 'ಭ್ರಮೆ' (illusion) ಅಥವಾ 'ಜಗತ್ತನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿ' ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ನಿರ್ದೇಶನದಂತೆ, ಇದರ ಮೂಲವನ್ನು ಕನ್ನಡದ 'ಮಾಯು' (māyu) / 'ಮಾಯಿತು' (māyitu) ಎಂಬ ಕ್ರಿಯಾಪದದಲ್ಲಿ ಹುಡುಕಿದಾಗ, 'ಕಣ್ಮರೆಯಾಗು', 'ಅಳಿಸಿಹೋಗು' ಅಥವಾ 'ಮರೆಯಾಗು' ಎಂಬ ಅರ್ಥ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ನೋಡಿದಾಗ, ಮಾಯೆಯು ಒಂದು ವಿಶ್ವಸೃಷ್ಟಿಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗುವ ಬದಲು, ಒಂದು ಮಾನಸಿಕ-ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನು "ನೀನಲ್ಲದೆ ಪೆರತೊಂದ ನೆನೆದಡೆ" ದೈವದೊಂದಿಗಿನ ಐಕ್ಯತೆಯು 'ಮಾಯವಾಗುತ್ತದೆ' ಅಥವಾ ಅವಳ ಅರಿವಿನಿಂದ 'ಮರೆಯಾಗುತ್ತದೆ' ಎಂದು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮಾಯೆಯು ಹೊರಗಿನ ಭ್ರಮೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಮನಸ್ಸಿನ ಚಂಚಲತೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ದೈವಿಕ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದ ಮರೆವು.
ಕಾಯ (kāya): ಈ ಪದದ ಮೂಲವನ್ನು ಕನ್ನಡದ 'ಕಾಯಿ' (kāyi - unripe fruit) ಎಂಬ ಪದದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಾಗ, ದೇಹದ ಬಗೆಗಿನ ಶರಣರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಅನಾವರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ದೇಹವು ಪಾಪದ ಗೂಡಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅಪಾರ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು 'ಕಾಯಿ'. ಸಾಧನೆ, ಅನುಭಾವ ಮತ್ತು ಗುರುವಿನ ಕೃಪೆಯೆಂಬ ಪೋಷಣೆಯಿಂದ ಈ ಕಾಯವು ಪಕ್ವಗೊಂಡು, ಲಿಂಗೈಕ್ಯವೆಂಬ (union with the Linga) 'ಹಣ್ಣು' ಆಗುತ್ತದೆ. "ಕಾಯ ಮೀಸಲಾಗಿ ನಿನಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು" ಎಂಬ ಪಾಠಾಂತರವನ್ನು ಈ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೋಡಿದಾಗ, ಅಕ್ಕನು ತನ್ನ ದೇಹವೆಂಬ ಅಪಕ್ವ ಫಲವನ್ನು, ಅದನ್ನು ಹಣ್ಣಾಗಿಸಬಲ್ಲ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನೆಂಬ ಮಾಲಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಇದು ದೇಹದ ಬಗೆಗಿನ ಅತ್ಯಂತ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಪರಿವರ್ತನಾತ್ಮಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವಾಗಿದೆ.
2.3. ಅನುವಾದಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Translational Analysis)
ಈ ವಚನವನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಂತಹ ಭಾಷೆಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವಾಗ ಅನೇಕ ಸವಾಲುಗಳು ಎದುರಾಗುತ್ತವೆ. ಪದಗಳ ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾರವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದು ಅಸಾಧ್ಯ.
'ಗತಿ' (gati) ಮತ್ತು 'ಮತಿ' (mati): ಈ ಪದಗಳನ್ನು 'path' ಮತ್ತು 'mind' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಿದರೆ, ಅವುಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದಿ ಆಳವು ಕಳೆದುಹೋಗುತ್ತದೆ. 'ಗತಿ' ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ದಾರಿಯಲ್ಲ, ಅದು ಇರುವಿನ ಸ್ಥಿತಿ (state of being) ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಗುರಿ (destination). 'ಮತಿ' ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ಮನಸ್ಸಲ್ಲ, ಅದು ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿ (will) ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶಿಸುವ ಪ್ರಜ್ಞೆ (directing consciousness).
'ಕರಣ' (karana): ಇದನ್ನು 'senses' ಅಥವಾ 'instrument' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಿದರೆ, ಅಂತಃಕರಣ ಚತುಷ್ಟಯದ (the four inner faculties) ಸಂಕೀರ್ಣ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ತಪ್ಪಿಹೋಗುತ್ತದೆ. 'Psyche' ಎಂಬ ಪದವು ಹತ್ತಿರ ಬಂದರೂ, ಅದರ ಭಾರತೀಯ ತಾತ್ವಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ಅದು ಧ್ವನಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
'ಆಣೆ' (āṇe): ಇದನ್ನು 'oath' ಅಥವಾ 'swear' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ 'ಆಣೆ' ಎಂಬುದು ಕೇವಲ ಶಪಥವಲ್ಲ, ಅದು ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ಬಲವಾದ ಬಂಧನವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಕ್ರಿಯೆ. ಅದರಲ್ಲೂ 'ನಿಮ್ಮಾಣೆ' ಎನ್ನುವಾಗ, ಆಣೆಗೂ ಮತ್ತು ಆಣೆಯ ವಸ್ತುವಿಗೂ (ದೈವ) ಇರುವ അഭೇದ ಸಂಬಂಧವು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಈ ಪದಗಳ ಅನುವಾದವು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಅವುಗಳ ಅರ್ಥವನ್ನು ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅನುವಾದದ ಜೊತೆಗೆ ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಅಡಿಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು (explanatory footnotes) ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ.
3. ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಆಯಾಮ (Literary Dimension)
ಈ ವಚನವು ತನ್ನ ಸರಳತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಅಸಾಧಾರಣ ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
3.1. ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ವಿಷಯ (Style and Theme)
ಅಕ್ಕನ ಶೈಲಿಯು ನೇರ, ಭಾವತೀವ್ರ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾದುದು. ಈ ವಚನದ ವಿಷಯವು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮತ್ತು ಬೇಷರತ್ತಾದ ಸಮರ್ಪಣೆ (absolute surrender). ವಚನದ ರಚನೆಯು ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಅದು ಒಂದು ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಪ್ರವಾಹದಂತೆ (cascade of surrender) ಹರಿಯುತ್ತದೆ:
ಬಾಹ್ಯದಿಂದ ಆಂತರಿಕಕ್ಕೆ: ಕರಣಗಳ (ಇಂದ್ರಿಯಗಳ) ಸಮರ್ಪಣೆಯಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ,
ಅಹಂಕಾರದ ವಿಸರ್ಜನೆ: "ಆನೊಂದರಿಯೆನು" ಎಂದು ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಶೂನ್ಯಗೊಳಿಸಿ,
ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ: "ಗತಿ" ಮತ್ತು "ಮತಿ" ದೈವವೇ ಆಗುವುದೆಂದು ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಮರುರೂಪಿಸಿ,
ಜೀವಶಕ್ತಿಯ ಸಮರ್ಪಣೆ: "ಪ್ರಾಣ"ವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅತ್ಯಂತ ಮೂಲಭೂತ ಸ್ತರವನ್ನು ತಲುಪಿ,
ಅಂತಿಮ ಮುದ್ರೆ: "ಆಣೆ"ಯ ಮೂಲಕ ಈ ಸಮರ್ಪಣೆಯನ್ನು ಶಾಶ್ವತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ರಚನೆಯು ತಾರ್ಕಿಕ ವಾದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಅನುಭಾವಿಕ ಪಯಣದ ಹಂತಗಳನ್ನು ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕವಾಗಿ ದಾಖಲಿಸುತ್ತದೆ.
3.2. ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಸೌಂದರ್ಯ (Poetic Aesthetics)
ಭಾರತೀಯ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ (Indian aesthetics) ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಈ ವಚನವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿದಾಗ ಅದರ ಸೌಂದರ್ಯವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
ಅಲಂಕಾರ (Figures of Speech):
ರೂಪಕ (Metaphor): "ಎನ್ನ ಗತಿ ನೀನಾಗಿ, ಎನ್ನ ಮತಿ ನೀನಾಗಿ" ಎಂಬುದು ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಗುರುತಿನ ರೂಪಕ (identity metaphor). ಇಲ್ಲಿ ಭಕ್ತ ಮತ್ತು ದೈವದ ನಡುವೆ ಹೋಲಿಕೆಯಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಐಕ್ಯತೆಯಿದೆ. ದೈವವು ಭಕ್ತನ 'ಗತಿ' ಮತ್ತು 'ಮತಿ'ಯಂತೆ ಇಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅದೇ ಆಗಿದೆ.
ಧ್ವನಿ (Suggested Meaning): "ಆನೊಂದರಿಯೆನಯ್ಯಾ" ಎಂಬ ಸಾಲು ವಾಚ್ಯಾರ್ಥದಲ್ಲಿ (literal meaning) ಅಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರೆ, ವ್ಯಂಗ್ಯಾರ್ಥದಲ್ಲಿ (suggested meaning) (ಧ್ವನಿ) ಅದು ಪರಮಜ್ಞಾನದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ದ್ವೈತ ಜಗತ್ತಿನ 'ತಿಳುವಳಿಕೆ'ಯನ್ನು ಮೀರಿದ ಅದ್ವೈತದ 'ಅರಿವಿನ' (awareness) ಸ್ಥಿತಿ. ಇದು ಶಬ್ದಾತೀತ ಅನುಭವವನ್ನು ಶಬ್ದದ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಡುವ ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ಪ್ರಯತ್ನ.
ರಸ (Aesthetic Flavor): ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ರಸವು (rasa) ಭಕ್ತಿ (devotion). ಆದರೆ ಈ ಭಕ್ತಿಯು ಕೇವಲ ದಾಸ್ಯಭಾವದ್ದಲ್ಲ. ಇದು ಶೃಂಗಾರ (erotic love) ರಸದ ಮಧುರ ಭಾವವನ್ನು (ಶರಣಸತಿ-ಲಿಂಗಪತಿ ಭಾವ) ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆಯಲ್ಲಿ ಶಾಂತ (peace) ರಸವು ಜಾಗೃತವಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, "ಆಣೆ, ನಿಮ್ಮಾಣೆ" ಎಂದು ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಮೀರಿ ನಿಲ್ಲುವಲ್ಲಿ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವೀರ (heroism) ರಸವೂ ಇದೆ. ಈ ರಸಗಳ ಸಂಕೀರ್ಣ ಮಿಶ್ರಣವು ಅನುಭವಕ್ಕೆ ರಸಾನಂದವನ್ನು (aesthetic bliss) ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಔಚಿತ್ಯ (Propriety): ವಚನದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪದ, ಭಾವ ಮತ್ತು ರಚನೆಯು ಸಮರ್ಪಣೆಯೆಂಬ ಮುಖ್ಯ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಉಚಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾವದ ತೀವ್ರತೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಭಾಷೆಯು ಸರಳവും ನೇರವೂ ಆಗಿದೆ.
3.3. ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕತೆ (Musicality and Orality)
ವಚನಗಳು ಮೂಲತಃ ಪಠಣ ಮತ್ತು ಗಾಯನಕ್ಕಾಗಿ ರಚಿತವಾದವುಗಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಜವಾದ ಲಯ (rhythm) ಮತ್ತು ಗೇಯತೆ (musicality) ಇರುತ್ತದೆ.
ಲಯ (Rhythm): "ಎನ್ನ ಗತಿ ನೀನಾಗಿ, ಎನ್ನ ಮತಿ ನೀನಾಗಿ" ಎಂಬಂತಹ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಮತ್ತು ಸಮಾನಾಂತರ ರಚನೆಗಳು (parallel structures) ವಚನಕ್ಕೆ ಒಂದು ಸಹಜವಾದ, ಜಪದಂತಹ ಲಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಸಾಲುಗಳು ಗಾಯನಕ್ಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ತವಾಗಿವೆ.
ಸ್ವರವಚನ (Swaravachana) Dimension: ವಚನಗಳನ್ನು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಅಳವಡಿಸುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು 'ಸ್ವರವಚನ' (Swaravachana) ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನದ ಭಾವಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ಇದನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ರಾಗ-ತಾಳಗಳಲ್ಲಿ (raga-tala) ಸಂಯೋಜಿಸಬಹುದು:
ಸಂಭಾವ್ಯ ರಾಗ (Potential Raga): ವಚನದ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಭಾವಕ್ಕೆ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಅಥವಾ ಮೋಹನಂ ರಾಗಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ತ. ಕಲ್ಯಾಣಿ ರಾಗವು ಮಂಗಳಕರ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಪೂರ್ಣ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರೆ, ಮೋಹನಂ ರಾಗವು ಅದರ ಸರಳ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧ ಸ್ವರಗಳಿಂದ ನಿರ್ಮಲ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಧ್ವನಿಸುತ್ತದೆ. ಸಮರ್ಪಣೆಯಲ್ಲಿನ ವೈರಾಗ್ಯ ಮತ್ತು ಆತ್ಮವಿಸರ್ಜನೆಯ ಭಾವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಲು ಶಿವరంజని ಅಥವಾ ಚಾರುಕೇಶಿಯಂತಹ ಕರುಣಾರಸ ಪ್ರಧಾನ ರಾಗಗಳೂ ಸೂಕ್ತವಾಗಬಹುದು.
ಸಂಭಾವ್ಯ ತಾಳ (Potential Tala): ವಚನದ ಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ದೃಢ ನಿಶ್ಚಯವನ್ನು подчеркиವಂತೆ ಆದಿ ತಾಳ (8 beats) ಅಥವಾ ರೂಪಕ ತಾಳ (6 beats) ಸೂಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಸರಳ ತಾಳಗಳು ವಚನದ ಮಾತುಗಳ ಭಾವಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತವೆ.
ಧ್ವನಿ-ಅರ್ಥ ವಿಜ್ಞಾನ (Phonosemantics): ವಚನದಲ್ಲಿ 'ನ', 'ಮ', 'ಣ' ಎಂಬ ಅನುನಾಸಿಕ ಧ್ವನಿಗಳ (nasal sounds) ಪುನರಾವರ್ತನೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು (ಕರಣ, ನಿಮಗರ್ಪಿತ, ಆನೊಂದರಿಯೆ, ಎನ್ನ, ನೀನಾಗಿ, ಮನ, ಪ್ರಾಣ, ನಿನ್ನ, ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ). ಈ ಅನುನಾಸಿಕ ಧ್ವನಿಗಳು ಒಂದು ರೀತಿಯ ಅನುರಣನವನ್ನು (resonance) ಸೃಷ್ಟಿಸಿ, ಕೇಳುಗನನ್ನು ಒಂದು ಆಂತರಿಕ, ಧ್ಯಾನಸ್ಥ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತವೆ. ಇದು ವಚನದ ಅನುಭಾವಿಕ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
4. ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಯಾಮ (Philosophical and Spiritual Dimension)
ಈ ವಚನವು ವೀರಶೈವ/ಶರಣ ತತ್ವದ (Veerashaiva/Sharana philosophy) ಸಾರವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟಿರುವ ಒಂದು ಪರಿಪೂರ್ಣ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
4.1. ಸಿದ್ಧಾಂತ (Philosophical Doctrine)
ಷಟ್‍ಸ್ಥಲ (Ṣaṭsthala): ಷಟ್‍ಸ್ಥಲವು (Shatsthala) ಭಕ್ತನು ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ದೈವದೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗುವ ಆರು ಹಂತಗಳ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ಈ ವಚನವು ಷಟ್‍ಸ್ಥಲದ ಉನ್ನತ ಹಂತಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಾಣಲಿಂಗಿ ಸ್ಥಲ (Pranalingi Sthala): "ಪ್ರಾಣ ನಿನಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು" ಎಂಬ ಸಾಲು ನೇರವಾಗಿ ಪ್ರಾಣಲಿಂಗಿ ಸ್ಥಲವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸಾಧಕನ ಪ್ರಾಣವೇ ಲಿಂಗವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಲಿಂಗವೇ ಪ್ರಾಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಶರಣ ಸ್ಥಲ (Sharana Sthala): "ಎನ್ನ ಗತಿ ನೀನಾಗಿ, ಎನ್ನ ಮತಿ ನೀನಾಗಿ" ಎಂಬ ಸ್ಥಿತಿಯು ಶರಣ ಸ್ಥಲದ ಲಕ್ಷಣ. ಇಲ್ಲಿ ಶರಣನು ತನ್ನೆಲ್ಲ ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲೂ ದೈವವನ್ನೇ ಕಾಣುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಕರ್ತೃತ್ವವನ್ನು ಮರೆಯುತ್ತಾನೆ.
ಐಕ್ಯ ಸ್ಥಲ (Aikya Sthala): "ಆನೊಂದರಿಯೆನಯ್ಯಾ" ಮತ್ತು "ನೀನಲ್ಲದೆ ಪೆರತೊಂದ ನೆನೆದಡೆ" ಎಂಬ ಸಾಲುಗಳು ಐಕ್ಯ ಸ್ಥಲದ ಅನುಭವವನ್ನು ಧ್ವನಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಅಂತಿಮ ಹಂತವಾಗಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಜೀವವು ಶಿವನಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಲೀನವಾಗಿ, ದ್ವೈತಭಾವವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಳಿದುಹೋಗುತ್ತದೆ.
ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಾಮರಸ್ಯ (Liṅgāṅga Sāmarasya): ಇದು ಅಂಗ (ಜೀವ) ಮತ್ತು ಲಿಂಗ (ಶಿವ) ಗಳ ನಡುವಿನ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಸಾಮರಸ್ಯದ ಸ್ಥಿತಿ. ಈ ವಚನವು ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಾಮರಸ್ಯದ ಒಂದು ಜೀವಂತ ಚಿತ್ರಣ. ಇಲ್ಲಿ ಅಂಗವು ತನ್ನ ಕರಣ, ಮತಿ, ಪ್ರಾಣಗಳ ಸಹಿತ ಲಿಂಗದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಂಡು, ಅವುಗಳ ನಡುವಿನ ಭೇದವೇ ಇಲ್ಲವಾಗಿದೆ. "ಅಂಗದಿಂದ ಲಿಂಗಸುಖ, ಲಿಂಗದಿಂದ ಅಂಗಸುಖ, ಅಂಗಲಿಂಗಸಂಗದಿಂದ ಪರಮಸುಖ" ಎಂಬ ಚನ್ನಬಸವಣ್ಣನವರ ಮಾತು ಇಲ್ಲಿ ಅನುರಣಿಸುತ್ತದೆ.
ಶರಣಸತಿ - ಲಿಂಗಪತಿ ಭಾವ (Śaraṇasati-Liṅgapati Bhāva): ಇದು ಶರಣ ತತ್ವದ ಮಧುರ ಭಕ್ತಿಯ (madhura bhakti) ಮಾರ್ಗ. ಇಲ್ಲಿ ಭಕ್ತನು (ಶರಣ) ತನ್ನನ್ನು ಸತಿಯಾಗಿಯೂ, ದೈವವನ್ನು (ಲಿಂಗ) ಪತಿಯಾಗಿಯೂ ಭಾವಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅಕ್ಕನು ಈ ಭಾವದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಪ್ರತಿಪಾದಕಿ. ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ, ಅವಳು ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನನ್ನು ತನ್ನ ಏಕೈಕ ಪತಿಯೆಂದು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ, ತನ್ನ ಸರ್ವಸ್ವವನ್ನೂ ಅವನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಾಳೆ. "ನೀನಲ್ಲದೆ ಪೆರತೊಂದ ನೆನೆದಡೆ, ಆಣೆ, ನಿಮ್ಮಾಣೆ" ಎಂಬುದು ಲೌಕಿಕ ಪತ್ನಿಗೆ ಇರಬೇಕಾದ ಪಾತಿವ್ರತ್ಯವನ್ನು (fidelity) ಅಲೌಕಿಕ ಪ್ರೇಮಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸುವ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆಯಾಗಿದೆ.
4.2. ಯೌಗಿಕ ಆಯಾಮ (Yogic Dimension)
ಶರಣರ ಮಾರ್ಗವು ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ 'ಶಿವಯೋಗ' (Shivayoga) ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ಪತಂಜಲಿಯ ಅಷ್ಟಾಂಗ ಯೋಗದಂತಹ (Patanjali's Ashtanga Yoga) ಇತರ ಯೋಗಮಾರ್ಗಗಳ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದರೂ, ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಪ್ರತ್ಯಾಹಾರ (Pratyāhāra): "ಕರಣ ಮೀಸಲಾಗಿ ನಿಮಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು" ಎಂಬುದು ಇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನು ಬಾಹ್ಯ ವಿಷಯಗಳಿಂದ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರತ್ಯಾಹಾರದ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುವ ಬದಲು, ಅವುಗಳನ್ನು ದೈವಕ್ಕೆ 'ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ'. ಅಂದರೆ, ಇಂದ್ರಿಯಗಳ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಲೌಕಿಕದಿಂದ ದೈವಿಕದ ಕಡೆಗೆ ತಿರುಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಧ್ಯಾನ ಮತ್ತು ಸಮಾಧಿ (Dhyāna and Samādhi): "ಆನೊಂದರಿಯೆನಯ್ಯಾ" ಎಂಬ ಸ್ಥಿತಿಯು ಧ್ಯಾನದ ಆಳವಾದ ಹಂತವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸು ನಿರ್ವಿಷಯವಾಗಿ, ಕೇವಲ ಧ್ಯಾನದ ವಸ್ತುವಾದ ದೈವದಲ್ಲಿ ಲೀನವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪ ಸಮಾಧಿಯ (nirvikalpa samadhi) ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ 'ನಾನು' ಮತ್ತು 'ನೀನು' ಎಂಬ ಭೇದ ಅಳಿದುಹೋಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಜ್ಞಾನಯೋಗ (Jnana Yoga), ಕರ್ಮಯೋಗ (Karma Yoga) ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯೋಗಗಳ (Bhakti Yoga) ಸಂಗಮವಾಗಿದೆ.
4.3. ಅನುಭಾವದ ಆಯಾಮ (Mystical Dimension)
ಈ ವಚನವು ಅನುಭಾವದ (personal mystical experience) ನೇರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಒಣ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅನುಭವದ ರಸಪಾಕ. ಇದು ಭಕ್ತನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪಯಣದ ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತದೆ:
ಭಕ್ತಿ (Devotion): ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಯು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ.
ದ್ವೈತದ ಅರಿವು (Awareness of Duality): 'ನಾನು' 'ನಿನಗೆ' ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂಬಲ್ಲಿ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ದ್ವೈತವಿದೆ.
ವೈರಾಗ್ಯ (Detachment): 'ಪೆರತೊಂದ ನೆನೆಯದಿರುವುದು' ಲೌಕಿಕದ ಬಗೆಗಿನ ಸಂಪೂರ್ಣ ವೈರಾಗ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಅರಿವಿನ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆ (Peak of Awareness): 'ಆನೊಂದರಿಯೆನು' ಎಂಬುದು ಅಹಂಕಾರದ ವಿಸರ್ಜನೆಯ ಮೂಲಕ ಉಂಟಾಗುವ ಶುದ್ಧ ಅರಿವಿನ ಸ್ಥಿತಿ.
ಐಕ್ಯ (Union): 'ಎನ್ನ ಗತಿ ನೀನಾಗಿ, ಎನ್ನ ಮತಿ ನೀನಾಗಿ' ಎಂಬುದು ಅಂತಿಮ ಐಕ್ಯತೆಯ ಅನುಭವ.
4.4. ತುಲನಾತ್ಮಕ ಅನುಭಾವ (Comparative Mysticism)
ಅಕ್ಕನ ಅನುಭಾವಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯು ಜಾಗತಿಕ ಅನುಭಾವಿ ಪರಂಪರೆಗಳಲ್ಲಿನ ಇತರ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಅನುಭಾವಗಳೊಂದಿಗೆ ಆಳವಾದ ಸಾಮ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಸೂಫಿ ತತ್ವ (Sufism): "ಆನೊಂದರಿಯೆನಯ್ಯಾ" ಎಂಬ ಅಹಂ-ವಿಸರ್ಜನೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯು ಸೂಫಿ ತತ್ವದಲ್ಲಿನ 'ಫನಾ' (Fana) ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗೆ ಬಹಳ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದೆ. ಫನಾ ಎಂದರೆ ದೇವರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು.
ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಅನುಭಾವ (Christian Mysticism): ಅಕ್ಕನ 'ಶರಣಸತಿ-ಲಿಂಗಪತಿ' ಭಾವವು, ಸ್ಪೇನ್‌ನ ಸಂತ ತೆರೇಸಾ ಆಫ್ ಆವಿಲಾ (St. Teresa of Ávila) ಮತ್ತು ಸಂತ ಜಾನ್ ಆಫ್ ದಿ ಕ್ರಾಸ್ (St. John of the Cross) ರಂತಹ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಅನುಭಾವಿಗಳ 'ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿವಾಹ' (spiritual marriage) ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಅವರೂ ಕೂಡ ತಮ್ಮ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಸ್ತನ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಪತಿ-ಪತ್ನಿಯ ರೂಪಕವನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾರೆ.
ಮೀರಾಬಾಯಿ (Meera Bai): ಅಕ್ಕ ಮತ್ತು 16ನೇ ಶತಮಾನದ ಮೀರಾಬಾಯಿಯವರ ಭಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಸಾಮ್ಯತೆಗಳಿವೆ. ಇಬ್ಬರೂ ಲೌಕಿಕ ಪತಿಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿ, ದೈವವನ್ನೇ ತಮ್ಮ ಪತಿಯೆಂದು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಅಕ್ಕನಿಗೆ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನಾದರೆ, ಮೀರಾಳಿಗೆ ಗಿರಿಧರ ಗೋಪಾಲ. ಇಬ್ಬರ ಕಾವ್ಯದಲ್ಲೂ ವಿರಹ, ಪ್ರೇಮ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಭಾವಗಳು ಉತ್ಕಟವಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿವೆ.
5. ಸಾಮಾಜಿಕ-ಮಾನವೀಯ ಆಯಾಮ (Socio-Humanistic Dimension)
ಈ ವಚನವು ಕೇವಲ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಪ್ರಬಲ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯ ಘೋಷಣೆಯೂ ಹೌದು.
5.1. ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶ (Socio-Historical Context)
12ನೇ ಶತಮಾನದ ಕರ್ನಾಟಕವು ಜಾತಿ (caste), ಲಿಂಗ (gender) ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಗುರುತು ಅವನ ಹುಟ್ಟು, ಕುಲ ಮತ್ತು ವೈವಾಹಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿತ್ತು. ಇಂತಹ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ, ಅಕ್ಕನ ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಹೇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ತನ್ನ 'ಗತಿ' ಮತ್ತು 'ಮತಿ' ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನೇ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಅವಳು ಸಮಾಜವು ತನ್ನ ಮೇಲೆ ಹೇರಿದ್ದ ಎಲ್ಲಾ ಗುರುತುಗಳನ್ನು (ಮಗಳು, ಹೆಂಡತಿ, ರಾಣಿ) ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳ ಏಕೈಕ ಗುರುತು ಅವಳ ದೈವದೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧ. ಇದು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯಮಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಒಂದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಘೋಷಣೆಯಾಗಿದೆ.
5.2. ಲಿಂಗ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Gender Analysis)
ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಪ್ರಬಲ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ (feminist) ಪಠ್ಯವಾಗಿದೆ. ಅಂದಿನ ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ (patriarchal society), ಮಹಿಳೆಯ ದೇಹ, ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯವು ತಂದೆ ಅಥವಾ ಪತಿಯ ಅಧೀನವಾಗಿತ್ತು. ಅಕ್ಕನು ಈ ವಚನದ ಮೂಲಕ ಈ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ತನ್ನ ಕರಣ, ಮತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಗಳ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಯಾವುದೇ ಲೌಕಿಕ ಪುರುಷನಿಗೆ ನೀಡದೆ, ನೇರವಾಗಿ ದೈವಕ್ಕೆ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಬಿಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಂದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕ್ರಿಯೆ. ಅವಳು ಮದುವೆಯೆಂಬ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನೇ ತನ್ನ ವಿಮೋಚನೆಯ ಸಾಧನವನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ಲೌಕಿಕ ಮದುವೆಯು ಬಂಧನವಾದರೆ, ಅಲೌಕಿಕ ಮದುವೆಯು ಅವಳಿಗೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
5.3. ಬೋಧನಾಶಾಸ್ತ್ರ (Pedagogical Analysis)
ಈ ವಚನವು ನೇರವಾಗಿ ಉಪದೇಶ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ತನ್ನ ಅನುಭವವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಓದುಗ/ಕೇಳುಗನಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಮಾರ್ಗವು ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಅಂತಿಮ ಸ್ಥಿತಿ ಏನು ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಬೋಧಿಸುವ ಬದಲು, ಅನುಭಾವದ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ. ಕೇಳುಗನಲ್ಲಿ ಅಂತಹದೇ ಒಂದು ಅನುಭವಕ್ಕಾಗಿ ಹಂಬಲವನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸುವುದೇ ಇದರ ಬೋಧನಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ.
5.4. ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Psychological Analysis)
ಮನೋವಿಜ್ಞಾನದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ವಚನವು 'ಅಹಂಕಾರದ ಮರಣ' (ego death) ದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. 'ಕರಣ', 'ಮತಿ' ಮತ್ತು 'ಪ್ರಾಣ' ಇವೆಲ್ಲವೂ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ 'ಅಹಂ' ಅಥವಾ 'ಸ್ವಯಂ' (the self) ಅನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ഘടകಗಳು. ಇವುಗಳನ್ನು ಒಂದೊಂದಾಗಿ 'ಅರ್ಪಿಸುವುದು' ಎಂದರೆ, ಅಹಂಕಾರದ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಜ್ಞಾಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ವಿಸರ್ಜಿಸುವುದು. "ಆನೊಂದರಿಯೆನಯ್ಯಾ" ಎಂಬ ಸ್ಥಿತಿಯು ಅಹಂಕಾರವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮೌನವಾದ, ಶುದ್ಧ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಮಾತ್ರ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿರುವ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಆಳವಾದ ಆಂತರಿಕ ಸಂಘರ್ಷ ಮತ್ತು ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ನಂತರ ಬರುವ ಮಾನಸಿಕ ಸಮಗ್ರತೆ (psychological integration) ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ಹಿಂದಿನ ಜೀವನದ ಆಘಾತಕಾರಿ ಅನುಭವಗಳ (trauma) ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಈ ಸಮರ್ಪಣೆಯು ಒಂದು ಚಿಕಿತ್ಸಕ (therapeutic) ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿಯೂ ಕಾಣುತ್ತದೆ.
5.5. ಪರಿಸರ-ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ವಿಮರ್ಶೆ (Ecofeminist Criticism)
'ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ'ನನ್ನು 'ಬೆಟ್ಟಗಳ ಒಡೆಯ' ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಿದಾಗ, ಈ ವಚನಕ್ಕೆ ಪರಿಸರ-ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ (ecofeminist) ಆಯಾಮವು ಲಭಿಸುತ್ತದೆ. ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಮಹಿಳೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿ ಎರಡನ್ನೂ ಶೋಷಣೆಯ ವಸ್ತುವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನು ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾದ ಲೌಕಿಕ ರಾಜನನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾದ 'ಬೆಟ್ಟಗಳ ಒಡೆಯ'ನನ್ನು ತನ್ನ ಪತಿಯೆಂದು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ಮಹಿಳೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ನಡುವಿನ ಸಹಜ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಸಂಬಂಧದ ಪುನರ್ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಿದೆ. ಅವಳ ವಿಮೋಚನೆಯು ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗಿನ ಐಕ್ಯತೆಯ ಮೂಲಕ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
6. ಅಂತರ್‌ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ತುಲನಾತ್ಮಕ ಆಯಾಮ (Interdisciplinary and Comparative Dimension)
ಈ ವಚನವನ್ನು ವಿವಿಧ ಜ್્ઞಾನಶಿಸ್ತುಗಳ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ನೋಡಿದಾಗ ಅದರ ಬಹುಮುಖಿ ಸ್ವರೂಪವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
6.1. ದ್ವಂದ್ವಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Dialectical Analysis)
ಈ ವಚನವು ಒಂದು ದ್ವಂದ್ವಾತ್ಮಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು (dialectical process) ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ:
ವಾದ (Thesis): ಲೌಕಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವ. ಇದು ದೇಹ, ಇಂದ್ರಿಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಹಂಕಾರದಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿತವಾದ, ದ್ವೈತ ಪ್ರಪಂಚ.
ಪ್ರತಿವಾದ (Antithesis): ಸಮರ್ಪಣೆ. ಇದು ಲೌಕಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವ, ತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ವೈರಾಗ್ಯದ ಕ್ರಿಯೆ.
ಸಂವಾದ (Synthesis): ಐಕ್ಯ ಸ್ಥಿತಿ. ಇದು ಲೌಕಿಕ ಮತ್ತು ಅಲೌಕಿಕದ ದ್ವಂದ್ವವನ್ನು ಮೀರಿದ, ದೈವದೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾದ ಹೊಸ ಅಸ್ತಿತ್ವ. "ಎನ್ನ ಗತಿ ನೀನಾಗಿ, ಎನ್ನ ಮತಿ ನೀನಾಗಿ" ಎಂಬುದು ಈ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ.
6.2. ಜ್ಞಾನಮೀಮಾಂಸೆ (Epistemological Analysis)
ಶರಣರ ಜ್ಞಾನಮೀಮಾಂಸೆಯು (epistemology) ಅನುಭವಕ್ಕೆ (anubhāva) ಮೊದಲ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಜ್ಞಾನಮೀಮಾಂಸೆಯನ್ನು ಮುಂದಿಡುತ್ತದೆ. ನಿಜವಾದ ಜ್ಞಾನವು ಇಂದ್ರಿಯಗಳಿಂದ (ಕರಣ) ಅಥವಾ ಬುದ್ಧಿಯಿಂದ (ಮತಿ) ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ, ಇವು ದ್ವೈತವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತವೆ. "ಕರಣ ಮೀಸಲಾಗಿ" ಮತ್ತು "ಮತಿ ನೀನಾಗಿ" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಅಕ್ಕನು ಈ ಜ್ಞಾನದ ಮೂಲಗಳನ್ನೇ ದೈವಕ್ಕೆ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಾಳೆ. "ಆನೊಂದರಿಯೆನಯ್ಯಾ" ಎಂಬುದು ಜ್ಞಾನದ ನಿರಾಕರಣೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ದ್ವೈತ ಜ್ಞಾನದ ನಿರಾಕರಣೆ. ನಿಜವಾದ ಜ್ಞಾನವು (ಅರಿವು) ಜ್ಞಾನಿ, ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಜ್ಞೇಯ (knower, knowing, and the known) ಎಂಬ ತ್ರಿಪುಟಿಯು ಕರಗಿಹೋದ ಐಕ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಸಾಧ್ಯ.
6.3. ಪಾರಿಸರಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Ecological Analysis)
'ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ' ಎಂಬ ಅಂಕಿತವು ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಆಳವಾದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮಲ್ಲಿಗೆ ಹೂವು ಮತ್ತು ಬೆಟ್ಟಗಳು ಕೇವಲ ಅಲಂಕಾರಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲ, ಅವು ದೈವಿಕತೆಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳು. ಅಕ್ಕನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯು ದೇವಾಲಯಗಳ ಕಲ್ಲಿನ ಗೋಡೆಗಳ ನಡುವೆ ನಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ, ಅದು ಕಾಡು, ಬೆಟ್ಟ, ಹೊಳೆಗಳ ನಡುವೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ನೇರ ಸಂವಾದದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನದಲ್ಲಿನ ಸಮರ್ಪಣೆಯು ಕೇವಲ ಒಂದು ಅಮೂರ್ತ ದೈವಕ್ಕಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿರುವ ಚೈತನ್ಯಕ್ಕೆ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ.
6.4. ದೈಹಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Somatic Analysis)
ಶರಣರು ದೇಹವನ್ನು ಕೀಳಾಗಿ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಅದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಈ ವಚನವು ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಒಂದು ದೈಹಿಕ (somatic) ಅನುಭವವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಕರಣಗಳ, ಅಂದರೆ ಇಂದ್ರಿಯಗಳ ಅರ್ಪಣೆ, ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣದ, ಅಂದರೆ ಜೀವಶ್ವಾಸದ ಅರ್ಪಣೆ, ಇವು ಅತ್ಯಂತ ಆಳವಾದ ದೈಹಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳು. ಇಲ್ಲಿ ಅನುಭಾವವು ಕೇವಲ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲ, ಅದು ದೇಹದ ಪ್ರತಿ ಅಣುವಿನಲ್ಲೂ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುವ ಪರಿವರ್ತನೆ. ದೇಹವು ಬಂಧನದ ಕಾರಣವಾಗುವ ಬದಲು, ವಿಮೋಚನೆಯ ವಾಹಕವಾಗುತ್ತದೆ.
7. ನಂತರದ ಗ್ರಂಥಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆ (Comparison with Later Texts)
ಅಕ್ಕನ ಈ ವಚನವು ನಂತರದ ವೀರಶೈವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಮೇಲೆ ಅಪಾರ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ.
7.1. ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿ (Siddhanta Shikhamani)
ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿಯು 13-14ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ರಚಿತವಾದ, ವೀರಶೈವ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸುವ ಗ್ರಂಥವಾಗಿದೆ. ಅಕ್ಕನ ವಚನವು ಅನುಭಾವದ ನೇರ, ಭಾವತೀವ್ರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೆ, ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿಯು ಅಂತಹ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ತಾತ್ವಿಕ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅಕ್ಕನ ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಅನುಭವವನ್ನು ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿಯು ಷಟ್‍ಸ್ಥಲ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ 'ಐಕ್ಯಸ್ಥಲ'ದ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿ ವಿವರಿಸಬಹುದು. ವಚನವು ಅನುಭವದ ಕಾವ್ಯವಾದರೆ, ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿಯು ಆ ಅನುಭವದ ಶಾಸ್ತ್ರ. ಅಕ್ಕನ ವಚನದಲ್ಲಿನ "ಕರಣ", "ಪ್ರಾಣ", "ಮತಿ"ಗಳ ಸಮರ್ಪಣೆಯು ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿಯಲ್ಲಿ 'ಸರ್ವಾಂಗ ಲಿಂಗ' (the entire body as Linga) ಅಥವಾ 'ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಾಮರಸ್ಯ'ದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ವಿವರಣೆಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡಿರಬಹುದು.
7.2. ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆ (Shunyasampadane)
ಈಗಾಗಲೇ ಚರ್ಚಿಸಿದಂತೆ, ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಯು ಈ ವಚನಕ್ಕೆ ಒಂದು ನಾಟಕೀಯ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವನ್ನು ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭುವಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರವಾಗಿ ಇರಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಸಂಪಾದಕರು ಅದನ್ನು ಕೇವಲ ಭಕ್ತಿಯ ಉದ್ಗಾರವಾಗಿ ನೋಡದೆ, ಒಂದು ತಾತ್ವಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತದ (proven conclusion) ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಏರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಕ್ಕನ ಸಮರ್ಪಣೆಯು ಅವಳ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭವ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅದು ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟು, ಅಂಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಆದರ್ಶ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ಎಂಬುದನ್ನು ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆ ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ.
7.3. ನಂತರದ ಮಹಾಕಾವ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳು (Later Mahakavyas and Puranas)
ಹರಿಹರ (ಕ್ರಿ.ಶ. 1180) ಮತ್ತು ಚಾಮರಸರಂತಹ (ಕ್ರಿ.ಶ. 15ನೇ ಶತಮಾನ) ಕವಿಗಳು ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯ ಜೀವನವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಕಾವ್ಯಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಹರಿಹರನ 'ಮಹಾದೇವಿಯಕ್ಕನ ರಗಳೆ'ಯು ಅಕ್ಕನ ಜೀವನವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುವ ಮೊದಲ ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕವಿಗಳಿಗೆ ಅಕ್ಕನ ವಚನಗಳೇ ಆಧಾರ ಸಾಮಗ್ರಿಯಾಗಿದ್ದವು. "ಕರಣ ಮೀಸಲಾಗಿ" ವಚನದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುವ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಮರ್ಪಣೆ ಮತ್ತು ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನ ಮೇಲಿನ ಅನನ್ಯ ಪ್ರೇಮವೇ ಈ ಕಾವ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕನ ಪಾತ್ರದ ಕೇಂದ್ರ ಗುಣಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ. ಈ ವಚನವು ಕೇವಲ ಒಂದು ಕವಿತೆಯಾಗಿ ಉಳಿಯದೆ, ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ ಎಂಬ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ ಮೂಲಮಾದರಿಯಾಯಿತು (archetype). ಅವಳ ಬಂಡಾಯ, ವೈರಾಗ್ಯ ಮತ್ತು ದೈವಪ್ರೇಮದ ಕಥನಕ್ಕೆ ಈ ವಚನವು ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು.
ಭಾಗ ೨: ವಿಶೇಷ ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Specialized Interdisciplinary Analysis)
ಈ ವಚನವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳ (theoretical lenses) ಮೂಲಕ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿದಾಗ, ಅದರ ಸಮಕಾಲೀನ ಪ್ರಸ್ತುತತೆ ಮತ್ತು ಬಹುಸ್ತರದ ಅರ್ಥಗಳು ಅನಾವರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
Cluster 1: Foundational Themes & Worldview
ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ (Legal and Ethical Philosophy)
ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಆಂತರಿಕ, ದೈವಿಕ ಕಾನೂನನ್ನು ಬಾಹ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾನೂನಿಗಿಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠವೆಂದು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನು ಮಾಡುವ "ಆಣೆ"ಯು ಸಮಾಜದೊಂದಿಗಿನ ಒಪ್ಪಂದವಲ್ಲ, ಅದು ದೈವದೊಂದಿಗಿನ ಒಂದು ಪವಿತ್ರ ಒಡಂಬಡಿಕೆ (sacred covenant). ಈ ಒಡಂಬಡಿಕೆಯ ನಂತರ, ಅವಳ ನೈತಿಕತೆಯು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯಮಗಳಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಡುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ದೈವಿಕ ಇಚ್ಛೆಯಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಅವಳ ಏಕೈಕ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ. ಇದು ಬಾಹ್ಯ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿ, ಆಂತರಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು (conscience) ಪರಮವೆಂದು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಒಂದು ನೈತಿಕ ನಿಲುವಾಗಿದೆ.
ಆರ್ಥಿಕ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ (Economic Philosophy)
"ಮೀಸಲಾಗಿ" ಮತ್ತು "ಅರ್ಪಿತ" ಎಂಬ ಪದಗಳು ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಆಳವಾದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಇದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅಸಂಗ್ರಹದ (non-accumulation) ತತ್ವವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನು ತನ್ನ ಅತ್ಯಮೂಲ್ಯ ಆಸ್ತಿಯಾದ ಕರಣ, ಮತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಗಳನ್ನು ತನಗಾಗಿ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳದೆ, ದಾಸೋಹ ಭಾವದಲ್ಲಿ ದೈವಕ್ಕೆ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ಭೌತಿಕವಾದದ (materialism) ಒಂದು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಿಮರ್ಶೆಯಾಗಿದೆ. ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವೂ ದೈವದತ್ತವಾದುದರಿಂದ, ಯಾವುದನ್ನೂ 'ನನ್ನದು' ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಾರದು ಎಂಬ ಶರಣರ 'ದಾಸೋಹ' (communal sharing) ತತ್ವದ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆ ಇದು.
ಪರಿಸರ-ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಭೂಗೋಳ (Eco-theology and Sacred Geography)
'ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ'ನನ್ನು 'ಬೆಟ್ಟಗಳ ಒಡೆಯ' ಎಂದು ಗ್ರಹಿಸಿದಾಗ, ಅಕ್ಕನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪವಿತ್ರ ಭೂಗೋಳದಲ್ಲಿ (sacred geography) ಬೇರೂರುತ್ತದೆ. ಅವಳ ಸಮರ್ಪಣೆಯು ಒಂದು ಅಮೂರ್ತ, ಸ್ವರ್ಗದಲ್ಲಿರುವ ದೇವರಿಗಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅವಳ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ, ಬೆಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ, ಮಲ್ಲಿಗೆಯ ಸುವಾಸನೆಯಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿರುವ ದೈವಿಕತೆಗೆ. ಇದು ಪರಿಸರ-ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರದ (eco-theology) ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಉದಾಹರಣೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಕೃತಿಯು ದೈವಿಕತೆಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪಯಣವು ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗಿನ ಅವಿನಾಭಾವ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ.
Cluster 2: Aesthetic & Performative Dimensions
ರಸ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Rasa Theory)
ಈ ವಚನವು ಕೇವಲ ಭಕ್ತಿ ರಸವನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ರಸಾನುಭವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಶೃಂಗಾರದ (ಮಧುರ ಭಾವ) ಮಿಶ್ರಣವು ಒಂದು ಉತ್ಕಟವಾದ ಭಾವವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರೆ, ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಪೂರ್ಣತೆಯಲ್ಲಿ ಶಾಂತ ರಸವು ನೆಲೆಸುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ರಸಗಳ ಅನುಭವದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಆನಂದವೇ ರಸಾನಂದ (aesthetic bliss). ಶರಣರ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ, ಇದುವೇ ಲಿಂಗಾನಂದ (bliss of Linga) ಅಥವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ (bliss of the Absolute) - ಲಿಂಗದೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗುವುದರಿಂದ ದೊರೆಯುವ ಪರಮ ಆನಂದ.
ಪ್ರದರ್ಶನ ಅಧ್ಯಯನ (Performance Studies)
ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಪ್ರದರ್ಶನಾತ್ಮಕ ಪಠ್ಯ (performative text). ಅದನ್ನು ಓದುವುದು ಅಥವಾ ಹಾಡುವುದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಕಲಾತ್ಮಕ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕ್ರಿಯೆ. ಅದರ ಜಪದಂತಹ ಲಯ ಮತ್ತು ಭಾವತೀವ್ರತೆಯು ಹಾಡುವವರಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕೇಳುಗರಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕನ ಅನುಭವವನ್ನು ಮರುಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭಾವವನ್ನು ಸಾಮೂಹಿಕ ಅನುಭವವನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಒಂದು ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಯಾಗಿದೆ.
Cluster 3: Language, Signs & Structure
ಸಂಕೇತಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Semiotic Analysis)
ಸಂಕೇತಶಾಸ್ತ್ರದ (semiotics) ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ 'ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ' ಎಂಬುದು ಪರಮ ಸಂಕೇತ (ultimate signifier). 'ಕರಣ', 'ಗತಿ', 'ಮತಿ', 'ಪ್ರಾಣ' ಎಂಬ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಕೇತಗಳು (signs) ತಮ್ಮ ಸ್ವತಂತ್ರ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು, ಆ ಪರಮ ಸಂಕೇತದೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗುತ್ತವೆ. ಅಕ್ಕನ 'ನಾನು' ಎಂಬ ಸಂಕೇತವು ಅಳಿಸಿಹೋಗಿ, ಆ ಜಾಗದಲ್ಲಿ 'ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ' ಎಂಬ ಸಂಕೇತವು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕವೇ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸುವ ಒಂದು ಸಂಕೇತಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಕ್ರಿಯೆ.
ವಾಕ್-ಕ್ರಿಯಾ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Speech Act Theory)
ಜೆ. ಎಲ್. ಆಸ್ಟಿನ್ ಮತ್ತು ಜಾನ್ ಸರ್ಲ್ ಅವರ ವಾಕ್-ಕ್ರಿಯಾ ಸಿದ್ಧಾಂತದ (Speech Act Theory) ಪ್ರಕಾರ, ನಾವು ಮಾತನಾಡುವಾಗ ಕೇವಲ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ, ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನೂ ನಡೆಸುತ್ತೇವೆ. ಈ ವಚನವು ಹಲವಾರು ವಾಕ್-ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ:
ಇಲ್ಲೊಕ್ಯೂಷನರಿ ಆಕ್ಟ್ (Illocutionary Act): 'ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಮಾಡುವ ಕ್ರಿಯೆ'. "ನಿಮಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಅಕ್ಕನು 'ಅರ್ಪಿಸುವ' ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾಳೆ.
ಕಮಿಸಿವ್ ಆಕ್ಟ್ (Commissive Act): "ಆಣೆ, ನಿಮ್ಮಾಣೆ" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಅವಳು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ 'ಪೆರತೊಂದ ನೆನೆಯದಿರುವ' ಕ್ರಿಯೆಗೆ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಬದ್ಧಳನ್ನಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ಇದೊಂದು ವಾಗ್ದಾನ.
ಪರ್ಲೋಕ್ಯೂಷನರಿ ಆಕ್ಟ್ (Perlocutionary Act): 'ಹೇಳುವುದರಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಪರಿಣಾಮ'. ಈ ವಚನವನ್ನು ಕೇಳಿದ ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭು ಮತ್ತು ಇತರ ಶರಣರಲ್ಲಿ (ಮತ್ತು ನಂತರದ ಓದುಗರಲ್ಲಿ) ಅಕ್ಕನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಗೌರವವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವುದು ಇದರ ಪರಿಣಾಮ.
ಅಪನಿರ್ಮಾಣವಾದಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Deconstructive Analysis)
ಜಾಕ್ ಡೆರಿಡಾನ ಅಪನಿರ್ಮಾಣವಾದವು (deconstruction) ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ದ್ವಂದ್ವಗಳನ್ನು (binaries) ಮತ್ತು ಅವುಗಳೊಳಗಿನ ಅಧಿಕಾರ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು 'ಭಕ್ತ/ದೈವ' (self/other) ಎಂಬ ಮೂಲಭೂತ ದ್ವಂದ್ವವನ್ನು ಅಪನಿರ್ಮಿಸುತ್ತದೆ.
ಪಠ್ಯವು 'ನಾನು' (ಭಕ್ತ) 'ನಿನಗೆ' (ದೈವ) ಅರ್ಪಿಸುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ದ್ವಂದ್ವದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, "ಆನೊಂದರಿಯೆನು" ಎಂಬಲ್ಲಿ 'ನಾನು' ಎಂಬ ಕರ್ತೃವು ಅಸ್ಥಿರಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನಂತರ, "ಎನ್ನ ಗತಿ ನೀನಾಗಿ, ಎನ್ನ ಮತಿ ನೀನಾಗಿ" ಎಂಬಲ್ಲಿ ದ್ವಂದ್ವವು ತಲೆಕೆಳಗಾಗುತ್ತದೆ. 'ನೀನು' ಎಂಬುದು 'ನನ್ನ' ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನೇ ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ದ್ವಂದ್ವವು ಕೇವಲ ಸೇತುವೆಯಿಂದ ಒಂದಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕುಸಿದುಬೀಳುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, 'ನಾನು' ಮತ್ತು 'ನೀನು' ಎಂಬ ವಿಭಜನೆಯೇ ಅರ್ಥಹೀನವಾಗುವ ಒಂದು ಹೊಸ ಅದ್ವೈತ ಸ್ಥಿತಿಯು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗುತ್ತದೆ. ವಚನವು ತನ್ನ ರಚನೆಯ ಮೂಲಕವೇ ಈ ಅಪನಿರ್ಮಾಣದ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ.
Cluster 4: The Self, Body & Consciousness
ಆಘಾತ ಅಧ್ಯಯನ (Trauma Studies)
ಅಕ್ಕನ ಜೀವನವು ಕೌಶಿಕನೊಂದಿಗಿನ ಬಲವಂತದ ಮದುವೆ ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ಪಲಾಯನ ಮಾಡುವ ಘಟನೆಯಿಂದಾಗಿ ಆಘಾತಕಾರಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಈ ವಚನವನ್ನು ಒಂದು ಆಘಾತದ ನಿರೂಪಣೆಯ (trauma narrative) ಮುಕ್ತಾಯವೆಂದು ಓದಬಹುದು. ಲೌಕಿಕ ಪುರುಷನಿಂದ ಅವಳ ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸು ವಸ್ತುೀಕರಣಕ್ಕೆ (objectification) ಒಳಗಾಗಿತ್ತು. ಈ ವಚನದಲ್ಲಿನ ಸಮರ್ಪಣೆಯು, ಆ ವಸ್ತುೀಕರಣದಿಂದ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಬಿಡಿಸಿಕೊಂಡು, ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಒಂದು ಪವಿತ್ರ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಪೂರ್ಣ ದೈವಿಕತೆಗೆ ಅರ್ಪಿಸುವ ಮೂಲಕ, ತನ್ನ ಕರ್ತೃತ್ವವನ್ನು (agency) ಮರಳಿ ಪಡೆಯುವ ಒಂದು ಮಾನಸಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿದೆ.
ನರ-ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರ (Neurotheology)
ನರ-ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರವು (Neurotheology) ಅನುಭಾವಿಕ ಅನುಭವಗಳ ಮತ್ತು ಮೆದುಳಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು 'ಅಹಂ-ವಿಸರ್ಜನೆ'ಯ (ego dissolution) ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ವಿವರಣೆಯಾಗಿದೆ. "ಕರಣ" ಮತ್ತು "ಮತಿ"ಯ ಸಮರ್ಪಣೆಯು ಮೆದುಳಿನ ಪ್ಯಾರೈಟಲ್ ಲೋಬ್ (parietal lobe - ಇದು 'ಸ್ವಯಂ' ಮತ್ತು 'ಇತರ'ರ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ) ಮತ್ತು ಪ್ರಿಫ್ರಂಟಲ್ ಕಾರ್ಟೆಕ್ಸ್ (prefrontal cortex - ಇದು ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿಯ ಕೇಂದ್ರ) ಗಳ ಚಟುವಟಿಕೆಯು ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದನ್ನು (hypoactivity) ಸೂಚಿಸಬಹುದು. ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ತನ್ನ ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ (ಇಲ್ಲಿ, ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ) ನಡುವಿನ ಗಡಿಗಳು ಕರಗಿಹೋದ 'ಏಕತೆಯ' (oneness) ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
Cluster 5: Critical Theories & Boundary Challenges
ಕ್ವಿಯರ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Queer Theory)
ಕ್ವಿಯರ್ ಸಿದ್ಧಾಂತವು (Queer Theory) ಸ್ಥಾಪಿತ ಲಿಂಗ ಮತ್ತು ಲೈಂಗಿಕತೆಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನು ದೈವವನ್ನು 'ಪತಿ' ಎಂದು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಮದುವೆಯೆಂಬ ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು 'ಕ್ವಿಯರ್' (queer) ಗೊಳಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳ 'ಮದುವೆ'ಯು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗಾಗಿ ಅಲ್ಲ, ಅಧಿಕಾರ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಅದು ಎರಡು ಚೇತನಗಳ ವಿಲೀನ. ಇದು ಕಡ್ಡಾಯ ಭಿನ್ನಲಿಂಗೀಯತೆಯನ್ನು (compulsory heterosexuality) ಮತ್ತು ಗೃಹಸ್ಥಾಶ್ರಮದ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಶಿವನಿಗೆ "ಎಲ್ಲಾ ಗಂಡಸರೂ ಹೆಂಗಸರೇ, ಹೆಂಡಿರೇ" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಅವಳು ಲಿಂಗದ (gender) ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನೇ ಅಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸುತ್ತಾಳೆ. ದೈವದ ಮುಂದೆ ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳೂ ಸ್ತ್ರೀ ತತ್ವವೇ ಎಂಬುದು ಇದರರ್ಥ.
ಮಾನವೋತ್ತರವಾದಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Posthumanist Analysis)
ಮಾನವೋತ್ತರವಾದವು (Posthumanism) ಮನುಷ್ಯ ಮತ್ತು ಇತರರ (ದೈವ, ಪ್ರಾಣಿ, ಯಂತ್ರ) ನಡುವಿನ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು 'ಮಾನವ' (ಅಕ್ಕ) ಮತ್ತು 'ದೈವ' (ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ) ನಡುವಿನ ಗಡಿಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಳಿಸಿಹಾಕುತ್ತದೆ. ಸಮರ್ಪಣೆಯ ನಂತರ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬರುವ ಸ್ಥಿತಿಯು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮಾನವವೂ ಅಲ್ಲ, ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದೈವವೂ ಅಲ್ಲ. ಅದೊಂದು ಮಾನವೋತ್ತರ (posthuman) ಸ್ಥಿತಿ. ಇದು ಮನುಷ್ಯ ಕೇಂದ್ರಿತ (anthropocentric) ಚಿಂತನೆಯನ್ನು ಮೀರಿ, ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಒಂದು ಹೊಸ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ.
ಹೊಸ ಭೌತವಾದ ಮತ್ತು ವಸ್ತು-ಕೇಂದ್ರಿತ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ (New Materialism & Object-Oriented Ontology)
ಹೊಸ ಭೌತವಾದವು (New Materialism) ಭೌತಿಕ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಜಡತ್ವದ ಬದಲು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆಯನ್ನು (agency) ಆರೋಪಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ, 'ಕರಣ', 'ಕಾಯ', 'ಪ್ರಾಣ' ಇವು ಕೇವಲ ಜಡ ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲ. ಅವುಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಚೈತನ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಘಟಕಗಳು. ಸಮರ್ಪಣೆಯು ಈ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ವಸ್ತುಗಳೊಂದಿಗಿನ ಒಂದು ಸಂವಾದ ಮತ್ತು ಒಪ್ಪಂದ. ಅಕ್ಕನು ತನ್ನ ದೇಹದ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ 'ವೈಬ್ರೆಂಟ್ ಮ್ಯಾಟರ್' (vibrant matter) ನೊಂದಿಗೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿ, ಅದನ್ನು ದೈವಕ್ಕೆ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಾಳೆ.
ವಸಾಹತೋತ್ತರ ಅನುವಾದ ಅಧ್ಯಯನ (Postcolonial Translation Studies)
ವಸಾಹತೋತ್ತರ ಸಿದ್ಧಾಂತವು (Postcolonial theory) ಅನುವಾದವನ್ನು ಒಂದು ರಾಜಕೀಯ ಕ್ರಿಯೆಯೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡದಂತಹ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಿಂದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಂತಹ ಜಾಗತಿಕ, ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಭಾಷೆಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವಾಗ, ಮೂಲದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಗಳು ಕಳೆದುಹೋಗುವ ಅಥವಾ ರೂಪಾಂತರಗೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವಿರುತ್ತದೆ. 'ಗತಿ', 'ಮತಿ', 'ಕರಣ' ದಂತಹ ಪದಗಳ ತಾತ್ವಿಕ ಭಾರವನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಡುವುದು ಕಷ್ಟ. 'ಆಣೆ' ಎಂಬ ಪದದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು 'oath' ಎಂಬ ಪದವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಅನುವಾದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ವಚನದ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಆಯಾಮವನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಿ, ಅದನ್ನು ಕೇವಲ ಒಂದು 'ಭಕ್ತಿಗೀತೆ'ಯಾಗಿ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
Cluster 6: Overarching Methodologies for Synthesis
ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ (The Theory of Synthesis) (ವಾದ - ಪ್ರತಿವಾದ - ಸಂವಾದ)
ಅಕ್ಕನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಈ ವಚನವನ್ನು ಒಂದು ದ್ವಂದ್ವಾತ್ಮಕ ಪ್ರಗತಿಯಾಗಿ ನೋಡಬಹುದು.
ವಾದ (Thesis): ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯಮಗಳಿಗೆ ಬದ್ಧವಾದ ಲೌಕಿಕ ಜೀವನ.
ಪ್ರತಿವಾದ (Antithesis): ಸಮಾಜ, ಸಂಸಾರ, ಮತ್ತು ಸ್ವಂತ ದೇಹದ ಬಗೆಗಿನ ಲಜ್ಜೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ನಿರಾಕರಣೆ.
ಸಂವಾದ (Synthesis): ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುವ ದೈವದೊಂದಿಗಿನ ಐಕ್ಯ ಸ್ಥಿತಿ. ಇದು ಮೊದಲಿನ ಎರಡೂ ಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿ, ಅವುಗಳ ಸತ್ವವನ್ನು ತನ್ನಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಉನ್ನತ ಸ್ಥಿತಿ.
ಭೇದನದ ಸಿದ್ಧಾಂತ (The Theory of Breakthrough) (Rupture and Aufhebung)
ಈ ವಚನವು ವೈದಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳಿಂದ ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ 'ಭೇದನ' ಅಥವಾ 'ಮುರಿಯುವಿಕೆ'ಯನ್ನು (rupture) ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅದು ಭಾರತೀಯ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೂಲಭೂತ ಹುಡುಕಾಟವಾದ 'ಮೋಕ್ಷ'ದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು 'ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡು, ಅದನ್ನು ಮೀರಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ' (Aufhebung). ಅದು ಹಳೆಯದನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅದನ್ನು ಒಂದು ಹೊಸ, ವೈಯಕ್ತಿಕ, ಭಾವತೀವ್ರ ಮತ್ತು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪುನರ್ನಿಮಿಸುತ್ತದೆ.
ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳು (Additional Critical Perspectives)
ಈ ವಚನದ ಆಳವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಶೋಧಿಸಲು, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಬಹುದು.
ವಿದ್ಯಮಾನಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Phenomenological Analysis)
ಮೋರಿಸ್ ಮರ್ಲೋ-ಪಾಂಟಿಯವರ (Maurice Merleau-Ponty) ವಿದ್ಯಮಾನಶಾಸ್ತ್ರದ (phenomenology) ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ವಚನವು ಒಂದು 'ಅನುಭೂತ ದೇಹ'ದ (lived body) ಅನುಭವದ ನೇರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸಮರ್ಪಣೆಯು ಕೇವಲ ಒಂದು ಬೌದ್ಧಿಕ ಅಥವಾ ಮಾನಸಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲ; ಅದೊಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ದೈಹಿಕ (somatic) ಘಟನೆ. "ಕರಣ ಮೀಸಲಾಗಿ" ಮತ್ತು "ಪ್ರಾಣ ನಿನಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು" ಎಂಬ ಸಾಲುಗಳು, ಜಗತ್ತನ್ನು ಗ್ರಹಿಸುವ ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಹೊಂದುವ ಮೂಲಭೂತ ಸಾಧನಗಳಾದ ದೇಹ ಮತ್ತು ಅದರ ಇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನೇ ದೈವಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಮರ್ಲೋ-ಪಾಂಟಿಯವರ ಪ್ರಕಾರ, ನಾವು ಜಗತ್ತನ್ನು ದೇಹದ ಮೂಲಕವೇ ಅರಿಯುತ್ತೇವೆ. ಅಕ್ಕನು ತನ್ನ ದೇಹದ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನೇ ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟಾಗ, ಅವಳ ಗ್ರಹಿಕೆಯ ಜಗತ್ತು (perceived world) ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. "ಆನೊಂದರಿಯೆನಯ್ಯಾ" ಎಂಬುದು ಕೇವಲ ಅಹಂಕಾರದ ವಿಸರ್ಜನೆಯಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಗ್ರಹಿಕೆಯ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ. ಇಲ್ಲಿ, ಜಗತ್ತನ್ನು ಗ್ರಹಿಸುವ 'ನಾನು' ಇಲ್ಲವಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಜಗತ್ತು (ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ) ನೇರವಾಗಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಪ್ರಕಟಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಜ್ಞಾನದ ಮೂಲವನ್ನು ಪ್ರಜ್ಞೆಯಿಂದ (consciousness) ದೇಹಕ್ಕೆ (embodiment) ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವ ಒಂದು ಆಳವಾದ ವಿದ್ಯಮಾನಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.
ಲಕಾನ್‌ರ ಮನೋವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Lacanian Psychoanalysis)
ಜಾಕ್ ಲಕಾನ್‌ರ (Jacques Lacan) ಮನೋವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, ಈ ವಚನವನ್ನು 'ಬಯಕೆ' (desire), 'ದೊಡ್ಡ ಅನ್ಯ' (the big Other) ಮತ್ತು 'ವಾಸ್ತವ' (the Real) ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಬಹುದು. ಅಕ್ಕನ ಬಯಕೆಯು ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನೆಂಬ 'ಆಬ್ಜೆ ಪೆಟಿಟ್ ಅ' (objet petit a) – ಅಂದರೆ, ಬಯಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾದ, ಆದರೆ ಎಂದಿಗೂ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಿಗದ ವಸ್ತುವಿನ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುತ್ತದೆ. "ನೀನಲ್ಲದೆ ಪೆರತೊಂದ ನೆನೆದಡೆ" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಅವಳು ಸಾಂಕೇತಿಕ ಕ್ರಮದ (Symbolic Order) ಇತರ ಎಲ್ಲಾ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳು ಹಂಬಲಿಸುವ ದೈವದೊಂದಿಗಿನ ಐಕ್ಯತೆಯು 'ವಾಸ್ತವ'ದೊಂದಿಗೆ (the Real) ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗುವ ಒಂದು ಪ್ರಯತ್ನ. ಇದು ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಕೇತಿಕತೆಯನ್ನು ಮೀರಿದ, ಆನಂದದ (jouissance) ಒಂದು ಸ್ಥಿತಿ. "ಆನೊಂದರಿಯೆನಯ್ಯಾ" ಎಂಬುದು ಸಾಂಕೇತಿಕ ಗುರುತು (symbolic identity) ಕರಗಿಹೋಗಿ, 'ವಾಸ್ತವ'ದ ಎದುರು ವಿಷಯಿಯು (subject) ವಿಘಟನೆಗೊಳ್ಳುವ ಕ್ಷಣವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಅನುಭಾವಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯು ಭಾಷೆಯ ಮಿತಿಯನ್ನು ದಾಟಿ, ಹೇಳಲಾಗದ, ಅಸಾಧ್ಯವಾದ 'ವಾಸ್ತವ'ವನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವ ಒಂದು ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ.
ಆಕ್ಟರ್-ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Actor-Network Theory - ANT)
ಬ್ರೂನೋ ಲಾತೂರ್‌ರ (Bruno Latour) ಆಕ್ಟರ್-ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ಸಿದ್ಧಾಂತದ (Actor-Network Theory) ಪ್ರಕಾರ, ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು ಕೇವಲ ಮಾನವರಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಮಾನವ ಮತ್ತು ಮಾನವೇತರ 'ಆಕ್ಟಂಟ್'ಗಳ (actants) ಜಾಲದಿಂದ (network) ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಈ ವಚನವನ್ನು ಒಂದು 'ಆಕ್ಟರ್-ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್' ಸ್ಥಿರಗೊಳ್ಳುವ ಕ್ಷಣವೆಂದು ನೋಡಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿನ ಆಕ್ಟಂಟ್'ಗಳು: ಅಕ್ಕ (ಮಾನವ), ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ (ದೈವಿಕ/ಮಾನವೇತರ), ವಚನ ಪಠ್ಯ (ಭೌತಿಕ/ಸಾಂಕೇತಿಕ ವಸ್ತು), ಅನುಭವ ಮಂಟಪದ ಸಮುದಾಯ, ಮತ್ತು 'ಭಕ್ತಿ', 'ಸಮರ್ಪಣೆ'ಯಂತಹ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು. ಈ ವಚನವು ಒಂದು 'ಅನುವಾದ'ದ (translation) ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಈ ಎಲ್ಲಾ ವಿಭಿನ್ನ ಆಕ್ಟಂಟ್'ಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಿ, ಅವುಗಳ ನಡುವೆ ಒಂದು ಬಲವಾದ ಜಾಲವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ, ಅಕ್ಕನು ಕೇವಲ ತನ್ನ ಭಾವನೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ; ಅವಳು ತನ್ನನ್ನು, ತನ್ನ ದೈವವನ್ನು ಮತ್ತು ತನ್ನ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಒಂದು ಹೊಸ, ಸ್ಥಿರವಾದ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಮರುರೂಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಅವಳ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಧಿಕಾರವು ಅವಳ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಗುಣದಿಂದ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಈ ಶಕ್ತಿಯುತ ಜಾಲವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಿ, ನಿರ್ವಹಿಸುವುದರಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ.
ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಜಾತಿ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Critical Caste Theory)
ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಜನಾಂಗೀಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ (Critical Race Theory) ಪರಿಕರಗಳನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸಿ, ಈ ವಚನವನ್ನು ಜಾತಿ-ವಿರೋಧಿ (anti-caste) ನಿರೂಪಣೆಯಾಗಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಬಹುದು. 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಶಾಹಿ ಮತ್ತು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಒಂದು ಪ್ರಬಲ ಪ್ರತಿರೋಧವಾಗಿತ್ತು. ಅಕ್ಕನ ವಚನವು ಈ ಪ್ರತಿರೋಧದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಯಾಮವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. "ಎನ್ನ ಗತಿ ನೀನಾಗಿ, ಎನ್ನ ಮತಿ ನೀನಾಗಿ" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಅವಳು ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಮೂಲ ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶನವನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ರಚನೆಗಳಿಂದ (ಜಾತಿ, ಕುಲ, ಲಿಂಗ) ಬಿಡಿಸಿ, ನೇರವಾಗಿ ದೈವಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಹೇರುವ 'ರಚನಾತ್ಮಕ ನಿರ್ಣಯವಾದ'ವನ್ನು (structural determinism) ನಿರಾಕರಿಸುವ ಒಂದು ಕ್ರಿಯೆ. ಅವಳು ತನ್ನ ಗುರುತನ್ನು ಹುಟ್ಟಿನಿಂದ ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸ್ಥಾನಮಾನದಿಂದ ಪಡೆಯದೆ, ತನ್ನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭಾವ ಮತ್ತು ದೈವದೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧದಿಂದ ಪಡೆಯುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ಅಧಿಕಾರ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಿ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯ ನೀಡುವ ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಜ್ಞಾನಮೀಮಾಂಸೆಯಾಗಿದೆ.
ಭಾಗ ೩: ಸಮಗ್ರ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ (Concluding Synthesis)
ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ "ಕರಣ ಮೀಸಲಾಗಿ ನಿಮಗರ್ಪಿತವಾಯಿತ್ತು" ಎಂಬ ವಚನವು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಅನುಭಾವಿ ಪರಂಪರೆಯ ಒಂದು ಅನರ್ಘ್ಯ ರತ್ನ. ನಮ್ಮ ಬಹುಮುಖಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುವಂತೆ, ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಭಕ್ತಿಗೀತೆಯಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಸಮಗ್ರ ಜೀವನ ದರ್ಶನವನ್ನು ತನ್ನ ಚಿಕ್ಕ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟಿರುವ ಒಂದು ಮಹಾನ್ ಪಠ್ಯ.
ಈ ವಚನವು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಗರ್ಭದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ ಒಂದು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಘೋಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಅದು ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಲಿಂಗದ ತಾರತಮ್ಯಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಗುರುತನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿ, ದೈವದೊಂದಿಗಿನ ನೇರ ಸಂಬಂಧದ ಮೂಲಕ ಹೊಸ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಗುರುತನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಂದು ತೀವ್ರ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ನಿಲುವಾಗಿದ್ದು, ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ.
ತಾತ್ವಿಕವಾಗಿ, ಇದು ಅದ್ವೈತದ (non-duality) ಅನುಭವವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸರಳ ಮತ್ತು ನೇರವಾದ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಷಟ್‍ಸ್ಥಲ, ಲಿಂಗಾಂಗ ಸಾಮರಸ್ಯ, ಮತ್ತು ಶರಣಸತಿ-ಲಿಂಗಪತಿ ಭಾವದಂತಹ ಶರಣ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಜಟಿಲ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಇದು ಜೀವಂತ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಯೌಗಿಕ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಇದು ಇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುವ ಬದಲು, ಅವುಗಳನ್ನು ದೈವಿಕತೆಗೆ ಅರ್ಪಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಶಿವಯೋಗದ ಸಾರವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡುತ್ತದೆ.
ಸಾಹಿತ್ಯಕವಾಗಿ, ಇದು ರೂಪಕ, ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಲಯಗಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಬಳಕೆಯ ಮೂಲಕ ಅನುಭಾವವನ್ನು ಕಲೆಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ. ಅದರ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಗುಣಗಳು ಅದನ್ನು ಕೇವಲ ಓದುವ ಪಠ್ಯವಾಗಿಸದೆ, ಅನುಭವಿಸುವ ಮತ್ತು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಒಂದು ಜೀವಂತ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನಾಗಿಸಿದೆ.
21ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಈ ವಚನವು ತನ್ನ ಪ್ರಸ್ತುತತೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಅಹಂಕಾರ, ವಸ್ತುಬೀಡಿತನ ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟುಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವ ಆಧುನಿಕ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ, ಈ ವಚನವು ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಮೂಲಕವೇ ಸಂಪೂರ್ಣತೆಯನ್ನು ಕಾಣುವ ಒಂದು ಮಾರ್ಗವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಬಾಹ್ಯ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ, ಆಂತರಿಕ ಸತ್ಯಕ್ಕೆ ಬದ್ಧರಾಗಿರಲು ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಾನವ ಮತ್ತು ದೈವ, ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ಚೇತನ, ದೇಹ ಮತ್ತು ಆತ್ಮಗಳ ನಡುವಿನ ದ್ವಂದ್ವಗಳನ್ನು ಮೀರಿ, ಒಂದು ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಸಾಮರಸ್ಯದ ಜೀವನ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕಲಾಕೃತಿ, ಒಂದು ಆಳವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಗ್ರಂಥ, ಮತ್ತು ಓದುಗರನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿರುವ ಒಂದು ಚಿರಂತನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ.
ವಚನದ ಐದು ವಿಭಿನ್ನ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ತಾತ್ವಿಕ ಸಮರ್ಥನೆಗಳು (Five Distinct English Translations and Their Theoretical Justifications)
ಅನುವಾದ 1: ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ (Literal Translation)
Objective: To create a translation that is maximally faithful to the source text's denotative meaning and syntactic structure.
Translation:
I know not one other thing, O Lord.
You having become my path,
You having become my mind,
my life-breath became offered to You.
If, other than You, I think of another,
by this oath, by Your oath, O Chennamallikarjuna.
Justification:
This translation prioritizes semantic and syntactic fidelity over poetic elegance. The choice of "became offered" directly reflects the Kannada past tense verb form arpitavāyittu. The phrasing "You having become my path" mirrors the Kannada grammatical structure enna gati nīnāgi, which is a common construction in Vachana literature. The goal is to provide the reader with a transparent window into the original's form and word choices, even if it results in a less conventional English phrasing. This approach allows a reader with some knowledge of the source language to see the mechanics of the original text.
ಅನುವಾದ 2: ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ/ಗೇಯ ಅನುವಾದ (Poetic/Lyrical Translation)
Objective: To transcreate the Vachana as a powerful English poem, capturing its emotional core (Bhava), spiritual resonance, and aesthetic qualities.
Translation:
consecrated, Lord, to you;
I know no other thing.
You are my only way of being,
you are my only mind.
My very breath is now your own,
an offering made to you.
And should I think of anyone but you,
I swear by your own sacred name,
my beautiful Lord, white as jasmine.
Justification:
This translation focuses on recreating the bhāva (emotion) and gēyatva (musicality) of the original. The diction is elevated to reflect the sacred context; for instance, "consecrated" is used for mīsalāgi nimagarpitavāyittu to capture the sense of holy dedication. The parallel structure of "You are my only way of being, / you are my only mind" aims to reproduce the rhythmic and incantatory quality of the original lines. The final couplet translates the ankita (signature name) "Chennamallikarjuna" not just literally but poetically, evoking the intimate and aesthetic relationship Akka has with her deity. The goal is to create a parallel aesthetic experience for the English reader, making the Vachana feel like a living poem rather than a translated artifact.
ಅನುವಾದ 3: ಅನುಭಾವ ಅನುವಾದ (Mystic/Anubhava Translation)
Objective: To produce a translation that foregrounds the deep, inner mystical experience (anubhava) of the Vachanakāra, rendering the Vachana as a piece of metaphysical or mystical poetry.
Part A: Foundational Analysis
Plain Meaning (ಸರಳ ಅರ್ಥ): A declaration of total surrender of one's senses, mind, and life to God, sealed with a sacred oath.
Mystical Meaning (ಅನುಭಾವ/ಗೂಢಾರ್ಥ): The experience of ego-dissolution (ahaṃ-laya), where the "I" that knows ceases to exist ("I know nothing else"). It is the attainment of non-duality (advaita), where the divine is no longer an external object of devotion but becomes the very substance of one's being and consciousness ("You have become my path, You have become my mind"). This reflects the higher stages of Ṣaṭsthala philosophy, culminating in aikya (union). The oath is a performative utterance that seals this irreversible mystical transformation.
Poetic & Rhetorical Devices (ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆ): The central device is an identity metaphor ("You have become..."), which collapses the subject-object binary. The statement "I know nothing else" is a classic mystical paradox, where the abandonment of worldly knowledge leads to supreme knowing. The structure follows a dialectical progression: thesis (the separate self), antithesis (the act of surrender), and synthesis (the unified, divine self).
Author's Unique Signature: The fierce, uncompromising totality of the surrender and the intimate, bridal mysticism (madhura bhāva) are hallmarks of Akka Mahadevi's unique spiritual voice.
Part B: Mystic Poem Translation (A Hymn of Unknowing)
and offered only unto You.
I am emptied of all knowing, Lord,
for You have become the Path I walk,
and You, the very Thought I think.
This pulse of life is Yours to take,
a final offering, absolute.
And should a thought of Otherness arise,
by this sacred Vow, by You I swear,
it dies before it can take form, my Lord of Jasmine Light.
Part C: Justification
This translation attempts to render the anubhava (direct mystical experience) itself. The language is inspired by the Western metaphysical and mystical poetic tradition (Blake, St. John of the Cross). "The doors of my perception" is a deliberate echo to frame the surrender of the karaṇa (faculties) in a mystical context. "I am emptied of all knowing" translates ānondariyenayyā not as simple ignorance, but as kenosis—the spiritual state of self-emptying that precedes divine union. "Otherness" is used for peratonda to highlight the philosophical concept of non-duality. Finally, "Lord of Jasmine Light" is a metaphysical rendering of "Chennamallikarjuna," focusing on the divine, luminous essence rather than a literal name, aiming to translate the spiritual state the name evokes in the author.
ಅನುವಾದ 4: ದಪ್ಪ ಅನುವಾದ (Thick Translation)
Objective: To produce a "Thick Translation" that makes the Vachana's rich cultural, religious, and conceptual world accessible to a non-specialist English-speaking reader through embedded context.
Translation:
I know nothing else, O Ayyā.2
With You having become my ultimate destiny 3,
With You having become my very consciousness 4,
my life-breath 5 has been offered to You.
If I think of anything other than You,
I swear this sacred oath 6, I swear by Your name,
my Chennamallikarjuna.7
Annotations:
Inner faculties (karaṇa): This Kannada term is far richer than "senses." It refers to the entire inner apparatus of the self, including the five senses, but more importantly the antaḥkaraṇa—the four inner instruments of mind (manas), intellect (buddhi), consciousness (citta), and ego (ahaṃkāra). Akka is surrendering the very mechanism of her personhood.
Ayyā: An honorific term of address, similar to "Lord" or "Sir," but carrying a deep sense of intimacy and reverence common in Bhakti traditions.
Ultimate destiny (gati): This word carries a profound dual meaning. It is not just the "path" or "way," but also the final destination, the ultimate state of being, and one's only refuge. By saying Chennamallikarjuna is her gati, Akka means he is both the journey and the goal.
Consciousness (mati): Like karaṇa, mati is more than just "mind." It encompasses intellect, intention, will, and the entire thinking process. Her thought itself is now identical with the divine.
Life-breath (prāṇa): This refers to the vital life-force that animates the body. Its surrender signifies a total offering of one's existence at the most fundamental, biological level. This directly corresponds to the Prāṇaliṅgi stage in Ṣaṭsthala philosophy, where the devotee experiences the divine as their own life-force.
Sacred oath (āṇe): In Kannada culture, an āṇe is not a casual promise but a deeply serious, binding vow. To swear "by Your oath" (nimmāṇe) is the most powerful form of this act, making the deity both the witness and the substance of the vow, rendering it unbreakable.
Chennamallikarjuna: This is Akka Mahadevi's ankita, or signature name, for her chosen deity, Shiva. It translates poetically to "the beautiful (Chenna) Lord (Arjuna), white as jasmine (Mallika)." It is not a generic name for God but her personal, intimate, and loving name for the formless Absolute, a central practice in Vachana poetry.
Justification:
The goal of this translation is educational. It aims to bridge the vast cultural and philosophical gap between the 12th-century Sharana world and the modern English reader. By providing a clear primary translation and augmenting it with "thick" annotations, it unpacks the dense layers of meaning in key terms, making the Vachana's profound spiritual, philosophical, and cultural context transparent and accessible.
ಅನುವಾದ 5: ವಿದೇಶೀಕೃತ ಅನುವಾದ (Foreignizing Translation)
Objective: To produce a "Foreignizing Translation" that preserves the linguistic and cultural "otherness" of the original Kannada text, challenging the reader to engage with the text on its own terms rather than domesticating it into familiar English norms.
Translation:
I know not one other thing, ayyā.
My gati You having become,
My mati You having become,
my prāṇa to You became arpita.
If, besides You, I think of another,
by this āṇe, by Your āṇe, O Chennamallikārjuna.
Justification:
This translation deliberately resists domestication to create a "foreignizing" effect, sending the reader toward the original text's world.
Lexical Retention: Key philosophical and cultural terms—karaṇa (the inner faculties), arpita (a sacred offering), ayyā (an intimate honorific), gati (path/state), mati (mind/will), prāṇa (life-force), āṇe (sacred oath), and the ankita Chennamallikārjuna—are retained in italics. These words are untranslatable in their full depth and forcing the reader to encounter them directly preserves the text's specific philosophical framework.
Syntactic Mimicry: The phrasing "My gati You having become" directly mimics the Kannada syntax of
enna gati nīnāgi, preserving a cadence and structure that is foreign to standard English poetics but authentic to the Vachana form.Structural Form: The line breaks and direct address maintain the Vachana's quality as orature—a spontaneous, personal, and intense spoken utterance directed at the divine, rather than a polished literary artifact. The aim is not reader comfort but an authentic, challenging encounter with a work from a distinct linguistic and cultural reality.
ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳಿಲ್ಲ:
ಕಾಮೆಂಟ್‌ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿ