ಒಪ್ಪುವ ವಿಭೂತಿಯ ನೊಸಲಲ್ಲಿ ಧರಿಸಿ, ದೃಷ್ಟಿವಾರಿ ನಿಮ್ಮ ನೋಡಲೊಡನೆ,
ಬೆಟ್ಟದಷ್ಟು ತಪ್ಪುಳ್ಳಡೆಯೂ ಮುಟ್ಟಲಮ್ಮವು ನೋಡಾ.
ದುರಿತ ಅನ್ಯಾಯವ ಪರಿಹರಿಸಬಲ್ಲಡೆ 'ಓಂ ನಮಃ ಶಿವಾಯ' ಶರಣೆಂಬುದೆ ಮಂತ್ರ.
ಅದೆಂತೆಂದಡೆ: 'ನಮಃ ಶಿವಾಯೇತಿ ಮಂತ್ರಂ ಯಃ ಕರೋತಿ ತ್ರಿಪುಂಡ್ರಕಂ! ಸಪ್ತಜನ್ಮಕೃತಂ ಪಾಪಂ ತತ್‍ಕ್ಷಣಾದೇವ ನಶ್ಯತಿ'!!
ಇಂತೆಂದುದಾಗಿ, ಸಿಂಹದ ಮರಿಯ ಸೀಳ್ನಾಯಿ ತಿಂಬಡೆ,
ಭಂಗವಿನ್ನಾರದೊ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ?--- ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ
ವಚನದ ಲಿಪ್ಯಂತರ (IAST Roman Script):
oppuva vibhūtiya nosalalli dharisi, dr̥ṣṭivāri nimma nōḍaloḍane,
beṭṭadaṣṭu tappuḷḷaḍeyū muṭṭalam'mavu nōḍā.
durita an'yāyava pariharisaballaḍe 'ōṁ namaḥ śivāya' śaraṇembude mantra.
adentendaḍe: 'namaḥ śivāyēti mantraṁ yaḥ karōti tripuṇḍrakaṁ! saptajanmakr̥taṁ pāpaṁ tatkṣaṇādēva naśyati'!!
intendudāgi, sinhada mariya sīḷnāyi timbaḍe,
bhaṅgavinnārado cennamallikārjunā?
ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದಗಳು (English Translations)
1. ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ (Literal Translation)
Having worn the befitting sacred ash on the forehead, as soon as I see you with a protective gaze,
even if there is a mountain of faults, they cannot touch me, see.
If it can resolve misery and injustice, the mantra is to say 'Om Namah Shivaya', taking refuge.
As it is said: 'He who applies the Tripundra with the mantra "Namah Shivaya", the sins committed in seven births are destroyed in that very moment'!!
Since this is so, if a wild dog were to devour a lion's cub,
whose disgrace would it be then, O Chennamallikarjuna?
2. ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಅನುವಾದ (Poetic Translation)
With fitting ash upon my brow, a holy sight,
I turn my gaze to you, and in that light,
A mountain of my sins dare not draw near,
My every fault dissolves, and all my fear.
To end all wrongs, the chant that sets me free,
Is "Om, Shivaya," my soul's surrendered plea.
The scripture says, "This mark, this sacred phrase,
burns seven lifetimes of our sinful haze."
If this be true, my Lord, then tell me why,
a wild dog tears a lion cub from on high?
If that pure soul is lost, that faith undone,
Whose is the shame, O my Beautiful Jasmine Lord, Chennamallikarjuna?
ಭಾಗ ೧: ಮೂಲಭೂತ ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಚೌಕಟ್ಟು (Fundamental Analytical Framework)
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನವನ್ನು ಅದರ ಅಡಿಪಾಯದ ಅಂಶಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿಭಜಿಸುತ್ತದೆ.
1. ಸನ್ನಿವೇಶ (Context)
ಪಾಠಾಂತರಗಳು (Textual Variations): ಈ ವಚನದ ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ "ದೃಷ್ಟಿವಾ[ರಿ]" ಎಂಬಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಪಾಠಾಂತರವಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಇದನ್ನು 'ದೃಷ್ಟಿ ಬೀರಿ' ಅಥವಾ 'ದೃಷ್ಟಿ ಹರಿಸಿ' ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸುತ್ತಾರೆ, ಇದು ನೋಡುವ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಇನ್ನು ಕೆಲವರು 'ದೃಷ್ಟಿ ವಾರಿ' ಅಂದರೆ 'ದೃಷ್ಟಿ ದೋಷ ನಿವಾರಣೆ' (evil eye protection) ಎಂಬರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಎರಡೂ ಅರ್ಥಗಳು ವಚನದ ಆಶಯಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿವೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಶ್ಲೋಕದ ಸೇರ್ಪಡೆಯು ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರಬಹುದು, ಇದು ನಂತರದ ಸಂಪಾದನೆಯಾಗಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆ (Shunyasampadane): ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ ವಚನಗಳು ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆಯಾದರೂ, ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಚನವು ಅದರ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸಂವಾದದ ಭಾಗವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ.
1 ಇದು ಅಕ್ಕನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಾಧನೆಯ ಹಂತವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.ಸಂದರ್ಭ (Context of Utterance):
ಯಾರಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ?: ಈ ವಚನವು ನೇರವಾಗಿ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಶರಣರಿಗೆ ನೀಡಿದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಅಥವಾ ಪ್ರಶ್ನೆಯಂತೆ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, ಇದು ಅಕ್ಕನ ಆಂತರಿಕ ಸಂವಾದದ, ಸ್ವಗತದ (soliloquy) ಮತ್ತು ದೇವರಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನೇರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
ಅನುಭವ ಮಂಟಪ: ಇದರ ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಧನಾತ್ಮಕ ಸ್ವರೂಪವು ಅನುಭವ ಮಂಟಪದ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತಗೊಂಡಿದೆ.
3 ಅಷ್ಟಾವರಣದಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ವಿಭೂತಿಯ ಮಹತ್ವ ಮತ್ತು ಪಂಚಾಕ್ಷರಿ ಮಂತ್ರದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವುದರಿಂದ, ಇದು ಅನುಭವ ಮಂಟಪದ ಚರ್ಚೆಗಳ ನಂತರ ಅಥವಾ ಅದರ ಭಾಗವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿರಬಹುದು.ಪ್ರಚೋದಕ (Catalyst): ಈ ವಚನದ ಹುಟ್ಟಿಗೆ ಪ್ರಚೋದನೆಯು ದ್ವಂದ್ವ ಸ್ವರೂಪದ್ದಾಗಿದೆ. ಒಂದೆಡೆ, ವಿಭೂತಿ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರದ ಮೇಲಿನ ಅಚಲವಾದ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರಿಂದಾಗುವ ರಕ್ಷಣೆಯ ಅನುಭವವಿದೆ. ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ, ಆ ರಕ್ಷಣೆ ವಿಫಲವಾದರೆ ಏನಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಆತಂಕ, ಮತ್ತು ದೇವರ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಧೈರ್ಯವಿದೆ. ಬಹುಶಃ, ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಅನ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಸಾಧಕನೊಬ್ಬನ ನಂಬಿಕೆಗೆ ಉಂಟಾದ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಕಂಡು ಈ ವಚನವನ್ನು ರಚಿಸಿರಬಹುದು.
ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಪದಗಳು (Loaded Terminology):
ವಿಭೂತಿ (Vibhuti)
ದೃಷ್ಟಿ (Drishti)
ತಪ್ಪು (Tappu)
ದುರಿತ (Durita)
ಓಂ ನಮಃ ಶಿವಾಯ (Om Namah Shivaya)
ಶರಣ (Sharana)
ತ್ರಿಪುಂಡ್ರಕಂ (Tripundrakam)
ಸಿಂಹದ ಮರಿ (Simhada mari)
ಸೀಳ್ನಾಯಿ (Seelnayi)
ಭಂಗ (Bhanga)
ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ (Chennamallikarjuna)
2. ಭಾಷಿಕ ಆಯಾಮ (Linguistic Dimension)
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪದವನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಪದ-ಹಾಗೂ-ಪದದ ಗ್ಲಾಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಲೆಕ್ಸಿಕಲ್ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ (Word-for-Word Glossing and Lexical Mapping):
ಒಪ್ಪುವ (Oppuva): ಈ ಪದವು ಕನ್ನಡದ 'ಒಪ್ಪು' (Accept/Agree) ಎಂಬ ಮೂಲ ಧಾತುವಿನಿಂದ ಬಂದಿದೆ.
ವಿಭೂತಿ (Vibhuti): ಈ ಪದದ ನಿರುಕ್ತಿಯು ಕನ್ನಡದ 'ಬೂದಿ'ಯಿಂದ 'ಭೂತಿ'ಯಾಗಿ, ನಂತರ 'ವಿ' ಎಂಬ ಉಪಸರ್ಗ ಸೇರಿ 'ವಿಭೂತಿ'ಯಾಗಿದೆ. ಇದರ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ 'ಪವಿತ್ರ ಬೂದಿ' ಮತ್ತು ಸಾಂದರ್ಭಿಕವಾಗಿ 'ಶಿವನ ಚಿಹ್ನೆಯಾದ ಪವಿತ್ರ ಬೂದಿ' ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಅನುಭಾವಿಕವಾಗಿ, ಇದು 'ಐಹಿಕ ವಾಸನೆಗಳನ್ನು ಸುಟ್ಟು ಪಡೆದ ಜ್ಞಾನದ ಬೂದಿ', 'ಮಾಯೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವ ಚಿಹ್ನೆ' ಮತ್ತು 'ಪರಶಿವನ ಐಶ್ವರ್ಯ'ವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
ನೊಸಲಲ್ಲಿ (Nosalalli): ಕನ್ನಡದ 'ನೊಸಲು' (Forehead) ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಬಂದಿರುವ ಇದರ ಅಕ್ಷರಶಃ ಮತ್ತು ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಅರ್ಥ 'ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ' ಎಂದಾಗಿದೆ.
ದೃಷ್ಟಿವಾ[ರಿ] (Drishtivari): ಈ ಪದವು 'ದೃಷ್ಟಿ' (Sight) ಮತ್ತು 'ವಾರಿ' (ತಡೆ/ನಿವಾರಣೆ) ಅಥವಾ 'ದೃಷ್ಟಿ' ಮತ್ತು 'ಆರೆ/ವಾರೆ' (ಪೂರ್ಣವಾಗಿ) ಎಂಬ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಬಂದಿರಬಹುದು. ಇದರ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ 'ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೇ' ಅಥವಾ 'ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿ' ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಂದರ್ಭಿಕವಾಗಿ, ಇದು 'ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಣ್ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳುವುದು', 'ಕೆಟ್ಟ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವುದು' ಅಥವಾ 'ಯೌಗಿಕವಾಗಿ ನೋಟವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವುದು' ಎಂಬ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಪದವು ಬಹುಸ್ತರದ ಅನುಭಾವಿಕ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ, ಇದು 'ದೃಷ್ಟಿ ದೋಷ'ವನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ನೋಟವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಯೌಗಿಕವಾಗಿ, ಇದು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸುವ 'ದೃಷ್ಟಿ' ಎಂಬ ಏಕಾಗ್ರತೆಯ ತಂತ್ರವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಅಂತರಂಗದ ಅರಿವಿನ ನೋಟದಿಂದ ದ್ವಂದ್ವವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿ, ಪರಮ ಸತ್ಯವನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸುತ್ತದೆ.
ಅಚ್ಚಗನ್ನಡದಲ್ಲಿ, 'ಮನಸಾರೆ'ಯಂತೆ, ಇದು 'ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೇ' ಅಥವಾ 'ಕಣ್ತುಂಬ' ಎಂಬ ಕ್ರಿಯೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂರೂ ಅರ್ಥಗಳು ಒಗ್ಗೂಡಿ, ಅಕ್ಕನ ನೋಟವು ದುಷ್ಟಶಕ್ತಿ ನಿವಾರಕ, ಯೋಗಿಯ ಏಕಾಗ್ರತೆಯುಳ್ಳ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಮರ್ಪಣೆಯುಳ್ಳ ಪರಿವರ್ತನಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು With the very eyes, Wholeheartedly with the gaze, A gaze that dispels, A focused gaze ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು.
ಬೆಟ್ಟದಷ್ಟು (Bettadashtu): ಕನ್ನಡದ 'ಬೆಟ್ಟ' (Mountain) ಮತ್ತು 'ಅಷ್ಟು' (That much) ಎಂಬ ಪದಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಇದರ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ 'ಪರ್ವತದಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ' ಎಂದಾಗಿದೆ.
ತಪ್ಪು (Tappu): ಕನ್ನಡದ 'ತಪ್ಪು' (Mistake/Error) ಎಂಬ ಮೂಲ ಪದದಿಂದ ಬಂದಿರುವ ಇದರ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ 'ತಪ್ಪು' ಅಥವಾ 'ದೋಷ'.
ದುರಿತ (Durita): ಸಂಸ್ಕೃತದ 'ದುರ್' (ಕೆಟ್ಟ) ಮತ್ತು 'ಇತ' (ಹೋದ) ಎಂಬ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಬಂದಿರುವ ಇದರ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ 'ಪಾಪ' ಅಥವಾ 'ಕೆಟ್ಟದ್ದು'.
ಶರಣ (Sharana): ಕನ್ನಡ/ಸಂಸ್ಕೃತದ 'ಶೃ' (ಆಶ್ರಯಿಸು) ಎಂಬ ಧಾತುವಿನಿಂದ ಬಂದಿರುವ ಇದರ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ 'ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದವನು/ಳು'. ಸಾಂದರ್ಭಿಕವಾಗಿ, ಇದು 'ಲಿಂಗಾಯತ/ಶರಣ ತತ್ವದ ಅನುಯಾಯಿ, ತನ್ನನ್ನು ದೇವರಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡವ/ಳು' ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಅನುಭಾವಿಕವಾಗಿ, 'ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು, ದೈವದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಲೀನವಾಗಲು ಸಿದ್ಧನಿರುವ ಸಾಧಕ'ನನ್ನು ಇದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಿಂಹದ ಮರಿ (Simhada Mari): ಕನ್ನಡದ 'ಸಿಂಹ' (Lion) ಮತ್ತು 'ಮರಿ' (Cub) ಎಂಬ ಪದಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಇದರ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ 'ಸಿಂಹದ ಮರಿ'.
ಸೀಳ್ನಾಯಿ (Seelnayi): ಕನ್ನಡದ 'ಸೀಳು' (Tear/Rip) ಮತ್ತು 'ನಾಯಿ' (Dog) ಎಂಬ ಪದಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಇದರ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ 'ಬೇಟೆಯಾಡುವ ಕಾಡುನಾಯಿ'.
ಭಂಗ (Bhanga): ಸಂಸ್ಕೃತದ 'ಭಙ್ಜ್' (ಮುರಿ) ಎಂಬ ಧಾತುವಿನಿಂದ ಬಂದಿರುವ ಇದರ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ 'ನಾಶ' ಅಥವಾ 'ಅವಮಾನ'.
ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ (Chennamallikarjuna): ಈ ಪದವು ಅಚ್ಚಗನ್ನಡದ 'ಮಲೆ+ಕೆ+ಅರಸನ್' (ಬೆಟ್ಟಗಳ ಒಡೆಯ) ಮತ್ತು 'ಚೆನ್ನ' (ಸುಂದರ) ಎಂಬ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಬಂದಿದೆ.
ನಿರುಕ್ತ ಮತ್ತು ಧಾತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Etymology and Root Word Analysis): ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಶರಣರ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಪದಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಿ, ಅವುಗಳ ಅಚ್ಚಗನ್ನಡ ಮತ್ತು ದ್ರಾವಿಡ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸುತ್ತದೆ.
ವಿಭೂತಿ (Vibhuti): ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಮೂಲದ್ದು ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುವ ಈ ಪದದ ಬೇರುಗಳು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿವೆ. ಕನ್ನಡದ 'ಬೂದಿ' (ash) ಎಂಬ ಪದವು 'ಭೂತಿ'ಯಾಗಿ, ನಂತರ ಸಂಸ್ಕೃತದ 'ವಿ' ಎಂಬ ಉಪಸರ್ಗ ಸೇರಿ 'ವಿಭೂತಿ'ಯಾಗಿದೆ (ಬೂದಿ > ಭೂತಿ > ವಿಭೂತಿ). ಇದು ಕೇವಲ ಪವಿತ್ರ ಬೂದಿಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಅರಿವಿನ ದಹನದಿಂದಾದ ಶುದ್ಧತೆಯ ಕನ್ನಡೀಕರಣಗೊಂಡ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ.
ಶಿವ (Shiva): ಈ ಪದವೂ ಸಹ ದ್ರಾವಿಡ ಮೂಲದ್ದಾಗಿದೆ. ಇದರ ನಿಷ್ಪತ್ತಿಯು 'ಚೆನ್ ವ' (ಸುಂದರವಾದವನು/ಕೆಂಪಾದವನು) > 'ಚೆಂವ' > 'ಚಿಂವ' > 'ಶಿಂವ' > 'ಶಿವ' ಎಂಬ ರೂಪಾಂತರದ ಮೂಲಕ ಸಿದ್ಧಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ 'ಶಿವ' ಎಂಬುದು ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಮಂಗಳಕರ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಅಚ್ಚಗನ್ನಡ ಪದವಾಗಿದೆ.
ಓಂ ನಮಃ ಶಿವಾಯ (Om Namah Shivaya): 'ಶಿವ' ಪದದ ಕನ್ನಡ ಮೂಲವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿದಾಗ, ಈ ಮಹಾಮಂತ್ರವೂ ಸಹ ಕನ್ನಡದ ನೆಲೆಯಿಂದಲೇ ಬಂದಿದೆ ಎಂಬ ವಾದಕ್ಕೆ ಪುಷ್ಟಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ. 'ಓಂ'ಕಾರವೂ ಸಹ ದ್ರಾವಿಡ ಮೂಲದ್ದೇ ಆಗಿದೆ.
ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ: ಸಂಸ್ಕೃತೀಕರಣಗೊಂಡ 'ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ' ಪದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಈ ಪದದ ಮೂಲವನ್ನು ಅಚ್ಚಗನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹುಡುಕಬೇಕು. 'ಮಲೆ' (ಬೆಟ್ಟ) + 'ಕೆ' (ಗೆ - ಚತುರ್ಥಿ ವಿಭಕ್ತಿ) + 'ಅರಸನ್' (ರಾಜ) = ಮಲೆಗೆ ಅರಸನ್ ಅಥವಾ ಮಲೆಯ ಅರಸನ್, ಅಂದರೆ "ಬೆಟ್ಟಗಳ ಒಡೆಯ".
20 ಇದು ದ್ರಾವಿಡ ದೇವರಾದ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಅಧಿಪತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ನಂತರ 'ಮಲ್ಲಿಗೆ' ಹೂವಿನ ರೂಪಕ ಸೇರಿ 'ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ' (ಸುಂದರ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಒಡೆಯ/ಸುಂದರ ಮಲ್ಲಿಗೆಯ ಒಡೆಯ) ಆಯಿತು. ಇದು ಸಂಸ್ಕೃತದ 'ಅರ್ಜುನ' (ಬಿಳಿ) ಎಂಬರ್ಥಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಥಳೀಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿ-ಕೇಂದ್ರಿತವಾಗಿದೆ.ಮಾಯೆ (Maaye): (ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಶರಣ ತತ್ವಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಪದ). ಸಂಸ್ಕೃತದ 'ಮಾ' (ಅಳೆಯುವುದು) ಧಾತುವಿಗಿಂತ, ಕನ್ನಡದ 'ಮಾಯ್' ('ಮಾಯು', 'ಮಾಯಿತು' - ಮಾಯವಾಗು, ವಾಸಿಯಾಗು) ಎಂಬ ಧಾತುವಿನಿಂದ ಬಂದಿದೆ.
22 ಇದು ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುವ, ಕ್ಷಣಿಕವಾದ ಪ್ರಪಂಚದ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.ಕಾಯ (Kaaya): (ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಶರಣ ತತ್ವಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಪದ). ಸಂಸ್ಕೃತದ 'ಚಿ' (ಸಂಗ್ರಹಿಸು) ಧಾತುವಿಗಿಂತ, ಕನ್ನಡದ 'ಕಾಯಿ' (ಮಾಗದ ಹಣ್ಣು) ಎಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದೆ.
25 'ಕಾಯ'ವೆಂದರೆ ಮಾಗಬೇಕಾದ, ಪಕ್ವವಾಗಬೇಕಾದ, ಲಿಂಗೈಕ್ಯಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಬೇಕಾದ ಒಂದು ಸ್ಥಿತಿ. ಇದು ದೇಹವನ್ನು ಸಾಧನೆಯ ಒಂದು ಉಪಕರಣವಾಗಿ ನೋಡುತ್ತದೆ.
ಲೆಕ್ಸಿಕಲ್ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Lexical Analysis):
ವಿಭೂತಿ: ಕೇವಲ ಬಾಹ್ಯ ಚಿಹ್ನೆಯಲ್ಲ, ಅದು ಅಂತರಂಗದ ರೂಪಾಂತರದ ಪ್ರತೀಕ. ಲೌಕಿಕ ಆಸೆಗಳನ್ನು (ಕಾಮ) ಸುಟ್ಟಾಗ ಉಳಿಯುವ ಶುದ್ಧ ಜ್ಞಾನವೇ ವಿಭೂತಿ.
10 ಅದನ್ನು ಧರಿಸುವುದೆಂದರೆ, 'ನಾನು ಈ ದೇಹವಲ್ಲ, ಲೌಕಿಕಕ್ಕೆ ಅತೀತವಾದವನು' ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು.ತಪ್ಪು vs ದುರಿತ: 'ತಪ್ಪು' ಎಂಬುದು ವೈಯಕ್ತಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ದೌರ್ಬಲ್ಯಗಳನ್ನು (errors of consciousness) ಸೂಚಿಸಿದರೆ, 'ದುರಿತ' ಎಂಬುದು ಕರ್ಮಫಲವಾಗಿ ಅನುಭವಿಸುವ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಕಷ್ಟಗಳನ್ನು (external suffering) ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ವಚನವು ಇವೆರಡನ್ನೂ ಪರಿಹರಿಸುವ ಶಕ್ತಿ ಮಂತ್ರಕ್ಕಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತದೆ.
ಸಿಂಹದ ಮರಿ vs ಸೀಳ್ನಾಯಿ: ಇದೊಂದು ಶಕ್ತಿಯುತ ರೂಪಕ. 'ಸಿಂಹದ ಮರಿ' ದೈವಿಕ ಅಂಶವುಳ್ಳ, ರಾಜಸದ, ನಿರ್ಭಯ ಆತ್ಮದ ಸಂಕೇತ. 'ಸೀಳ್ನಾಯಿ' ಗುಂಪಾಗಿ ದಾಳಿ ಮಾಡುವ, ಕೀಳು, ಹೇಡಿತನದ, ತಾಮಸ ಗುಣದ ಸಂಕೇತ. ಸಿಂಹದ ಮರಿಯನ್ನು ಸೀಳ್ನಾಯಿ ತಿನ್ನುವುದು ಅಸಹಜ, ಪ್ರಕೃತಿ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧ. ಹಾಗೆಯೇ, ಶಿವನಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಶರಣನಿಗೆ ಲೌಕಿಕ/ತಮೋ ಗುಣಗಳಿಂದ ಸೋಲಾಗುವುದು ಅಧರ್ಮ.
ಅನುವಾದಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Translational Analysis):
ಭಂಗ (Bhanga): ಈ ಪದವನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ಗೆ 'Defeat', 'Disgrace' ಅಥವಾ 'Humiliation' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಇವು ಯಾವುವೂ ಮೂಲ ಪದದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರ್ಥವನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. 'ಭಂಗ' ಎನ್ನುವುದು ಕೇವಲ ಸೋಲಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ದೈವಿಕ ಒಪ್ಪಂದದ (covenant) ಉಲ್ಲಂಘನೆ.
18 ಅದರಲ್ಲಿ ಅವಮಾನ, ನಂಬಿಕೆಯ ಸೋಲು ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಎಲ್ಲವೂ ಸೇರಿದೆ.ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ: ಇದನ್ನು 'Lord of the Jasmine Hills' ಎಂದು ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಅನುವಾದಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಅದು 'ಮಲೆ+ಕೆ+ಅರಸನ್' ಎಂಬ ಮೂಲ ದ್ರಾವಿಡ ನಿರುಕ್ತಿಯ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
20
3. ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಆಯಾಮ (Literary Dimension)
ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ವಿಷಯ (Style and Theme): ಅಕ್ಕನ ಶೈಲಿಯು ನೇರ, ಭಾವತೀವ್ರ ಮತ್ತು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವಂತಹುದು. ಮೊದಲ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ ಮಂಡಿಸಿ (Thesis), ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ತಲ್ಲಣಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಕೇಳುವ ಮೂಲಕ (Antithesis) ಓದುಗನನ್ನು/ಕೇಳುಗನನ್ನು ಚಿಂತನೆಗೆ ಹಚ್ಚುತ್ತಾಳೆ. ವಿಷಯವು (Theme) ದೈವಿಕ ರಕ್ಷಣೆಯ ಮೇಲಿನ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಆ ನಂಬಿಕೆಗೆ ಬರುವ ಸವಾಲು.
ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಸೌಂದರ್ಯ (Poetic Aesthetics):
ರೂಪಕ (Metaphor): "ಬೆಟ್ಟದಷ್ಟು ತಪ್ಪು" (A mountain of faults), "ಸಿಂಹದ ಮರಿ" (ಶುದ್ಧಾತ್ಮ), "ಸೀಳ್ನಾಯಿ" (ದುಷ್ಟಶಕ್ತಿ).
29 ಪ್ರತಿಮೆ (Imagery): ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ವಿಭೂತಿ ಧರಿಸಿ ನಿಲ್ಲುವ ಸಾಧಕನ ದೃಶ್ಯ ಪ್ರತಿಮೆ (visual imagery).
ಧ್ವನಿ (Sound Symbolism/Phonosemantics): "ಭಂಗವಿನ್ನಾರದೊ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ?" ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯಲ್ಲಿನ 'ಭ' ಮತ್ತು 'ನ್ನಾ' ದ ಒತ್ತಕ್ಷರಗಳು ಆಕ್ರೋಶ ಮತ್ತು ನೋವನ್ನು ಧ್ವನಿಸುತ್ತವೆ.
19 ರಸ (Rasa Theory): ವಚನವು ವೀರ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ರಸದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ, ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಕರುಣ ಮತ್ತು ರೌದ್ರ ರಸದ ಛಾಯೆಯಿರುವ ಪ್ರಶ್ನೆಯೊಂದಿಗೆ ಮುಗಿಯುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಓದುಗನಲ್ಲಿ ಅದ್ಭುತ ರಸ (wonder) ಮತ್ತು ಶಾಂತ ರಸದ (peace from understanding) ಕಡೆಗೆ ಚಿಂತನೆ ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ.
30 ಬೆಡಗು (Enigmatic Expression): ಕೊನೆಯ ಎರಡು ಸಾಲುಗಳು ಬೆಡಗಿನ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಸಿಂಹದ ಮರಿ ಮತ್ತು ಸೀಳ್ನಾಯಿ ಕೇವಲ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲ, ಅವು ಆಂತರಿಕ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯ ಶಕ್ತಿಗಳ ಸಂಕೇತ. "ಭಂಗವಿನ್ನಾರದೊ?" (whose disgrace is it?) ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯು ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಸರಳವೆನಿಸಿದರೂ, ಅದು ದೇವರಿಗೊ, ಭಕ್ತನಿಗೊ, ಅಥವಾ ಇಡೀ ಧರ್ಮಕ್ಕೊ ಎಂಬ ಗೂಢಾರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
34
ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕತೆ (Musicality and Orality):
ಗೇಯತೆ (Musicality): ವಚನವು ತನ್ನ ಸರಳ, ಆಡುಮಾತಿನ ಲಯದಿಂದಾಗಿ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅಳವಡುತ್ತದೆ.
38 ಪದಗಳ ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಭಾವದ ತೀವ್ರತೆಯು ಒಂದು ಆಂತರಿಕ ಲಯವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ.ಸ್ವರವಚನ (Swaravachana) Dimension: ಈ ವಚನದ ಭಾವಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ, ಇದನ್ನು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ 'ಭೈರವಿ' ಅಥವಾ 'ಜೋಗ್' ರಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಡಬಹುದು. ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಸ್ಥಿರ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಮಧ್ಯಮ ಗತಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯ ಆಕ್ರೋಶವನ್ನು ತೀವ್ರ ಗತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಡುವುದರಿಂದ ಭಾವವು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತದೆ. 'ತ್ರಿತಾಳ' ಅಥವಾ 'ಕೆಹರ್ವಾ' ತಾಳಗಳು ಇದಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಬಹುದು.
39
4. ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಯಾಮ (Philosophical and Spiritual Dimension)
ಸಿದ್ಧಾಂತ (Philosophical Doctrine):
ಅಷ್ಟಾವರಣ (Ashtavarana): ವಚನವು ಅಷ್ಟಾವರಣಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದ 'ವಿಭೂತಿ' ಮತ್ತು 'ಮಂತ್ರ'ಗಳ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ. ಇವು ಕೇವಲ ಬಾಹ್ಯ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಆಂತರಿಕ ಶುದ್ಧಿ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣೆಯ ಸಾಧನಗಳೆಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
ಶರಣಸತಿ - ಲಿಂಗಪತಿ ಭಾವ (Sharanasati-Lingapati Bhava): ಅಕ್ಕನು ತನ್ನನ್ನು 'ಸತಿ' (ಶರಣೆ) ಮತ್ತು ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನನ್ನು 'ಪತಿ' (ಲಿಂಗ) ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಕೊನೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯು, "ನನ್ನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು ನಿನ್ನ ಧರ್ಮ, ನನ್ನ ಸೋಲು ನಿನ್ನ ಸೋಲು" ಎಂಬ ಹಕ್ಕಿನಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಇದು ಸತಿಯು ಪತಿಯ ಮೇಲೆ ಇಡುವ ಹಕ್ಕಿನ, ಪ್ರೇಮದ ಮತ್ತು ಮುನಿಸಿನ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
44 ಶಕ್ತಿವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತ (Shaktivishishtadvaita): ಶಿವನು ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದವನು. ಶರಣನಾದವನು ಆ ಶಕ್ತಿಯ (ವಿಭೂತಿ, ಮಂತ್ರ) ಮೂಲಕ ಶಿವನೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗುತ್ತಾನೆ. ಸಿಂಹದ ಮರಿಯನ್ನು (ಜೀವ) ಸೀಳ್ನಾಯಿ (ಮಾಯೆ/ಪ್ರಕೃತಿ) ತಿನ್ನುವುದೆಂದರೆ, ಶಿವನ ಶಕ್ತಿಯು ಅವನಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟಂತೆ. ಇದು ಶಕ್ತಿವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತದ ಮೂಲ ತತ್ವಕ್ಕೆ ಸವಾಲಾಗಿದೆ.
49
ಯೌಗಿಕ ಆಯಾಮ (Yogic Dimension):
ಶಿವಯೋಗ (Shivayoga): ವಿಭೂತಿಯನ್ನು ನೊಸಲಲ್ಲಿ, ಅಂದರೆ ಆಜ್ಞಾಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಧರಿಸುವುದು ಧ್ಯಾನದ ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ಶಕ್ತಿಯ ಜಾಗೃತಿಯ ಸಂಕೇತ. 'ದೃಷ್ಟಿವಾ[ರಿ] ನಿಮ್ಮ ನೋಡಲೊಡನೆ' ಎಂಬುದು ಕೇವಲ ಬಾಹ್ಯ ನೋಟವಲ್ಲ, ಅದು ಅಂತರಂಗದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ನೋಡುವುದು. ಇದು ಶಿವಯೋಗದ 'ಲಿಂಗಾನುಸಂಧಾನ'ದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
ತುಲನೆ: ಪತಂಜಲಿಯ ಅಷ್ಟಾಂಗ ಯೋಗದಲ್ಲಿ 'ಯಮ-ನಿಯಮ'ಗಳು ಬಾಹ್ಯ-ಆಂತರಿಕ ಶುದ್ಧಿಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಿದರೆ, ಇಲ್ಲಿ ವಿಭೂತಿ-ಮಂತ್ರಗಳು ಅದೇ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಇದು ಜ್ಞಾನಯೋಗ (ಮಂತ್ರದ ಅರಿವು), ಭಕ್ತಿಯೋಗ (ಶರಣಾಗತಿ) ಮತ್ತು ಕರ್ಮಯೋಗ (ವಿಭೂತಿ ಧರಿಸುವ ಕ್ರಿಯೆ) ಇವುಗಳ ಸಮನ್ವಯವಾಗಿದೆ.
ಅನುಭಾವದ ಆಯಾಮ (Mystical Dimension): ವಚನವು ಅನುಭಾವದ ಮೂರು ಹಂತಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ:
ನಂಬಿಕೆ (Faith): ವಿಭೂತಿ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರದ ಮೇಲೆ ಅಚಲವಾದ ವಿಶ್ವಾಸ.
ಅನುಭವ (Experience): ಅವುಗಳಿಂದ 'ಬೆಟ್ಟದಷ್ಟು ತಪ್ಪು' ದೂರವಾಗುವ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭವ.
ಸಂಶಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಶ್ನೆ (Doubt and Questioning): ಆ ನಂಬಿಕೆಗೆ ಸವಾಲು ಎದುರಾದಾಗ ಉಂಟಾಗುವ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ದೇವರನ್ನೇ ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಧೈರ್ಯ. ಇದು ಅನುಭಾವದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಹಂತ.
ತುಲನಾತ್ಮಕ ಅನುಭಾವ (Comparative Mysticism):
ಸೂಫಿಸಂ (Sufism): ಸೂಫಿ ಸಂತರು 'ಫನಾ' (ಅಳಿವಿಕೆ) ಮತ್ತು 'ಬಕಾ' (ದೈವದಲ್ಲಿ ಬದುಕುವುದು) ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ವಿಭೂತಿ ಧರಿಸುವುದು ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಲೌಕಿಕ ಅಹಂ ಅನ್ನು 'ಫನಾ' ಮಾಡುವ ಕ್ರಿಯೆ. ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಅಕ್ಕನ ಧೈರ್ಯವು, ಮನ್ಸೂರ್ ಅಲ್-ಹಲ್ಲಾಜ್‌ನ "ಅನಲ್ ಹಕ್" (ನಾನೇ ಸತ್ಯ) ಎಂಬ ಘೋಷಣೆಯಷ್ಟೇ ತೀವ್ರವಾದದ್ದು.
51 ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಅನುಭಾವ (Christian Mysticism): ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್ ಆಫ್ ದಿ ಕ್ರಾಸ್‌ನ 'Dark Night of the Soul' (ಆತ್ಮದ ಕತ್ತಲೆ ರಾತ್ರಿ) ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಹೋಲಿಸಬಹುದು. 'ಸಿಂಹದ ಮರಿಯನ್ನು ಸೀಳ್ನಾಯಿ ತಿಂದರೆ' ಉಂಟಾಗುವ ಸ್ಥಿತಿಯು, ದೇವರು ಕೈಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ ಎನಿಸುವ ಆಳವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಷಾದದ ಮತ್ತು ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಸಮಯವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ.
5. ಸಾಮಾಜಿಕ-ಮಾನವೀಯ ಆಯಾಮ (Socio-Humanistic Dimension)
ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶ (Socio-Historical Context): ೧೨ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಜಾತಿ, ಲಿಂಗ ಮತ್ತು कर्मकाण्ड ಆಧಾರಿತ ಶ್ರೇಣೀಕೃತ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯು ಒಂದು ಪ್ರತಿರೋಧವಾಗಿತ್ತು.
56 ವಿಭೂತಿ ಮತ್ತು ಪಂಚಾಕ್ಷರಿ ಮಂತ್ರವು ಯಾವುದೇ ಜಾತಿ-ಲಿಂಗದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡುವ ಸಾಧನಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಇದು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಶಾಹಿ ಪೌರೋಹಿತ್ಯದ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿತು.ಲಿಂಗ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Gender Analysis): ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಪುರುಷಪ್ರಧಾನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಒಡೆದು, ತಾನು ನೇರವಾಗಿ ದೇವರೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದ ನಡೆಸುತ್ತಾಳೆ. 'ಶರಣಸತಿ-ಲಿಂಗಪತಿ' ಭಾವದ ಮೂಲಕ, ಅವಳು ದೇವರನ್ನು ಕೇವಲ ಒಡೆಯನಾಗಿ ಅಲ್ಲ, ತನ್ನ ಪತಿಯಾಗಿ, ಸಮಾನನಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಾಳೆ. ಅವನನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ, ಅವನ ಮೇಲೆ ಹಕ್ಕು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಮಹಿಳಾ ಕರ್ತೃತ್ವವನ್ನು (female agency) ಬಲವಾಗಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಾಳೆ.
62 ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Psychological Analysis): ವಚನವು ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಆತಂಕದ (faith and anxiety) ನಡುವಿನ ಮಾನಸಿಕ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
63 ವಿಭೂತಿ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರವು ಒಂದು 'ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಕವಚ' (psychological armor) ವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಆ ಕವಚ ಭೇದಿಸಲ್ಪಟ್ಟರೆ ಏನಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಭಯವು 'ಭಂಗ'ದ ಪ್ರಶ್ನೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದಿ ಭಯವನ್ನು (existential dread) ಹೋಲುತ್ತದೆ.ಪಾರಿಸರಿಕ-ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ವಿಮರ್ಶೆ (Ecofeminist Criticism): 'ಸಿಂಹದ ಮರಿ' ಮತ್ತು 'ಸೀಳ್ನಾಯಿ' ಎಂಬ ಪ್ರಕೃತಿಯ ರೂಪಕಗಳ ಬಳಕೆಯು ಗಮನಾರ್ಹ. ಇಲ್ಲಿ 'ಸಿಂಹದ ಮರಿ'ಯು 순수한, ಸಹಜ ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಮತ್ತು 'ಸೀಳ್ನಾಯಿ'ಯು ಅದನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ಕೃತಕ, ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಬಹುದು. ಪ್ರಕೃತಿಯ (ಮಹಿಳೆಯ ಸಂಕೇತ) ಮೇಲಿನ ದೌರ್ಜನ್ಯವನ್ನು ಕಂಡು, ಅಕ್ಕನು ದೈವಿಕ ಪುರುಷ ತತ್ವವಾದ (ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ) ಅದರ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾಳೆ.
68
6. ಅಂತರ್‌ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ತುಲನಾತ್ಮಕ ಆಯಾಮ (Interdisciplinary and Comparative Dimension)
ಜ್ಞಾನಮೀಮಾಂಸೆ (Epistemological Analysis): ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನದ ಮೂಲ ಯಾವುದು? ಅದು ಶಾಸ್ತ್ರವಲ್ಲ ('ಇಂತೆಂದುದಾಗಿ' ಎಂದು ಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರೂ), ಬದಲಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭವ (experience) ಮತ್ತು ಅನುಭಾವ (mysticism). ವಿಭೂತಿ ಧರಿಸಿದಾಗ 'ತಪ್ಪು ಮುಟ್ಟಲಮ್ಮವು' ಎಂಬುದು ಅನುಭವದಿಂದ ಬಂದ ಜ್ಞಾನ. ಆ ಜ್ಞಾನವು ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾದರೆ ಏನಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯೇ ವಚನದ ತಿರುಳು.
ದೈಹಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Somatic Analysis): ದೇಹವನ್ನು (ಕಾಯ) ಇಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಅನುಭವದ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ನೋಡಲಾಗಿದೆ. 'ನೊಸಲಲ್ಲಿ ಧರಿಸಿ', 'ದೃಷ್ಟಿ ಬೀರಿ' - ಈ ಕ್ರಿಯೆಗಳೆಲ್ಲವೂ ದೈಹಿಕ. ದೇಹವು ಕೇವಲ ಮಾಂಸದ ತಡೆಯಲ್ಲ, ಅದು ದೈವಿಕ ಅನುಭವವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಸ್ಥಳ (a site of experience and resistance).
7. ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿಯೊಂದಿಗೆ ತುಲನಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Comparative Analysis with Siddhanta Shikhamani)
'ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿ'ಯು ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯ ನಂತರ ರಚನೆಯಾದ, ವೀರಶೈವ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸಿದ ಗ್ರಂಥ.
ಸಂಸ್ಕೃತ ಶ್ಲೋಕದ ಸೇರ್ಪಡೆಯು ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರಬಹುದು, ಇದು ನಂತರದ ಸಂಪಾದನೆಯಾಗಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. ಈ ವಚನದಲ್ಲಿರುವ 'ನಮಃ ಶಿವಾಯೇತಿ ಮಂತ್ರಂ...' ಎಂಬ ಸಂಸ್ಕೃತ ಶ್ಲೋಕವು 'ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿ'ಯಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ಬಂದಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಅದರ ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಆಶಯವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿಯಲ್ಲಿ ವಿಭೂತಿ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೇಳುವ ಅನೇಕ ಶ್ಲೋಕಗಳಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ:
"ಭಸಿತೋದ್ಧೂಲನಂ ಕೃತ್ವಾ ಮಂತ್ರೇಣಾನೇನ ಮಾನವಃ |
ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾಪೇಭ್ಯೋ ನಾತ್ರ ಕಾರ್ಯಾ ವಿಚಾರಣಾ ||"
(ಅರ್ಥ: ಈ ಮಂತ್ರದಿಂದ ವಿಭೂತಿಯನ್ನು ಧರಿಸಿದ ಮಾನವನು ಸರ್ವ ಪಾಪಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತನಾಗುತ್ತಾನೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಸಂಶಯವಿಲ್ಲ.)
ಪರಿಣಾಮದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ:
ಅಕ್ಕನ ವಚನದಲ್ಲಿ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಶ್ಲೋಕವು ಒಂದು 'ಪ್ರಮಾಣ'ವಾಗಿ (scriptural evidence) ಬರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅಕ್ಕ ಅಲ್ಲಿಗೆ ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ. ಅವಳು ಆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ತನ್ನ ಅನುಭವ ಮತ್ತು ತರ್ಕದ ಒರೆಗಲ್ಲಿಗೆ ಹಚ್ಚುತ್ತಾಳೆ. "ಶಾಸ್ತ್ರ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ, ಸರಿ. ಆದರೆ ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾದರೆ, ಆ ಸೋಲಿನ ಹೊಣೆ ಯಾರದ್ದು?" ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೂಲಗುಣ: ಅನುಭವವೇ ಅಂತಿಮ ಪ್ರಮಾಣ (Experience as the ultimate authority). 'ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿ'ಯು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರೆ (establishes the doctrine), ಅಕ್ಕನ ವಚನವು ಆ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಜೀವಂತ ಅನುಭವದಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ (tests the doctrine in lived reality).
ಭಾಗ ೨: ವಿಶೇಷ ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Specialized Interdisciplinary Analysis)
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ವಿಮರ್ಶಾ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ.
Rasa Theory (ರಸ ಸಿದ್ಧಾಂತ): ವಚನವು 'ಭಕ್ತಿ' ಮತ್ತು 'ವೀರ' ರಸದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ, ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ 'ಕರುಣ' (pity for the cub) ಮತ್ತು 'ರೌದ್ರ' (anger at the injustice) ಭಾವಗಳನ್ನು ಕೆರಳಿಸಿ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ 'ಅದ್ಭುತ' (wonder at the question) ಮತ್ತು 'ಶಾಂತ' (philosophical contemplation) ರಸಕ್ಕೆ ದಾರಿಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಂದು 'ರಸ ಸಂಕೀರ್ಣ' (complex aesthetic mood).
30 Performance Studies (ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲಾ ಅಧ್ಯಯನ): ಈ ವಚನವು ಒಂದು ನಾಟಕೀಯ ಸ್ವಗತ (dramatic monologue). ಇದನ್ನು ರಂಗದ ಮೇಲೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದಾಗ, 'ವಿಭೂತಿ ಧರಿಸುವ' ಕ್ರಿಯೆ, 'ನೋಡುವ' ದೃಷ್ಟಿ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ದೇವರ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಭಂಗಿ - ಇವು ಪ್ರಬಲವಾದ ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು (Bhava) ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ತಲುಪಿಸುತ್ತವೆ.
Semiotic Analysis (ಸಂಕೇತ ಶಾಸ್ತ್ರ):
ವಿಭೂತಿ: ಸಂಕೇತ (Signifier) - ಬೂದಿ. ಸೂಚಿತಾರ್ಥ (Signified) - ಜ್ಞಾನ, ವೈರಾಗ್ಯ, ರಕ್ಷಣೆ.
80 ಸಿಂಹದ ಮರಿ: ಸಂಕೇತ - ಪ್ರಾಣಿ. ಸೂಚಿತಾರ್ಥ - ದೈವಿಕ ಆತ್ಮ, ಶರಣ.
ಸೀಳ್ನಾಯಿ: ಸಂಕೇತ - ಪ್ರಾಣಿ. ಸೂಚಿತಾರ್ಥ - ತಾಮಸ ಶಕ್ತಿ, ಅಹಂಕಾರ, ಸಾಮಾಜಿಕ ದುಷ್ಟತನ.
ವಚನವು ಈ ಸಂಕೇತಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅರ್ಥವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ.
Deconstructive Analysis (ಅಪನಿರ್ಮಾಣವಾದಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ): ಈ ವಚನವು ಹಲವಾರು ದ್ವಂದ್ವಗಳನ್ನು (binaries) ಕಟ್ಟುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವುಗಳನ್ನು ಅಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
83 ರಕ್ಷಣೆ / ಅಪಾಯ (Protection / Danger)
ದೈವಿಕ / ಲೌಕಿಕ (Divine / Worldly)
ಸಿದ್ಧಾಂತ / ವಾಸ್ತವ (Theory / Reality)
ನಂಬಿಕೆ / ಸಂಶಯ (Faith / Doubt)
ಕೊನೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆ, "ಭಂಗವಿನ್ನಾರದೊ?", ಈ ಎಲ್ಲಾ ದ್ವಂದ್ವಗಳ ತಳಹದಿಯನ್ನೇ ಅಲುಗಾಡಿಸುತ್ತದೆ. ರಕ್ಷಕನಿದ್ದರೂ ಅಪಾಯ ಸಂಭವಿಸಿದರೆ, ಆ ರಕ್ಷಕನ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಅರ್ಥವೇನು? ಇದು ದ್ವಂದ್ವಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ನಿಲ್ಲುವ ಪ್ರಶ್ನೆ.
Trauma Studies (ಆಘಾತ ಅಧ್ಯಯನ): "ಸಿಂಹದ ಮರಿಯ ಸೀಳ್ನಾಯಿ ತಿಂಬಡೆ" ಎಂಬ ರೂಪಕವು ಒಂದು ಆಘಾತಕಾರಿ ಘಟನೆಯ (traumatic event) ನಿರೂಪಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆಘಾತದ (ಕಲ್ಯಾಣದ ಕ್ರಾಂತಿಯಂತಹ) ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಾಗಿರಬಹುದು. ಆಘಾತದ ನಂತರ ಬದುಕುಳಿದವನು (survivor) ಕೇಳುವ ಪ್ರಶ್ನೆಯಿದು: "ಇದು ಏಕೆ ಸಂಭವಿಸಿತು? ಇದರ ಹೊಣೆಗಾರರು ಯಾರು?". ಇದು ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಅರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ನಡೆಸುವ ಹೋರಾಟದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
Posthumanist Analysis (ನವ-ಮಾನವತಾವಾದಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ): ವಚನವು ಮಾನವ-ಕೇಂದ್ರಿತ (anthropocentric) ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಮೀರುತ್ತದೆ. 'ಸಿಂಹದ ಮರಿ' ಮತ್ತು 'ಸೀಳ್ನಾಯಿ'ಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾನವೇತರ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ (non-human beings) ಕರ್ತೃತ್ವವನ್ನು (agency) ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಆತ್ಮವು ಕೇವಲ ಮನುಷ್ಯನದಲ್ಲ, ಅದು ಸಿಂಹದ ಮರಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಇರಬಹುದಾದ ದೈವಿಕ ಕಿಡಿ. ಇದು ಮಾನವ, ಪ್ರಾಣಿ ಮತ್ತು ದೈವದ ನಡುವಿನ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಮಸುಕುಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಭಾಗ ೫: ವಿಸ್ತೃತ ತಾತ್ವಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Part 5: Expanded Philosophical Analysis)
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನವನ್ನು ಕೆಲವು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿ, ಅದರ ಅರ್ಥದ ಪದರಗಳನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಆಳವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.
1. ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನಶಾಸ್ತ್ರ (Phenomenology of Religion)
ವಿದ್ಯಮಾನಶಾಸ್ತ್ರವು ಅನುಭವದ ರಚನೆಯನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ವಚನವು ಕೇವಲ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಿಲ್ಲ, ಅದು 'ನಂಬಿಕೆಯುಳ್ಳ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು' (the structure of faithful consciousness) ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.
ಹೈರೊಫ್ಯಾನಿ (Hierophany): 'ವಿಭೂತಿ'ಯು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಸ್ತುವಲ್ಲ (ಬೂದಿ), ಅದು ಪವಿತ್ರದ ಪ್ರಕಟಣೆ (a manifestation of the sacred). ಅದನ್ನು ಧರಿಸುವ ಕ್ರಿಯೆಯು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವದಿಂದ ಪವಿತ್ರ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ.
ಅನುಭವದ ಜೀವಂತಿಕೆ (Lived Experience): 'ಬೆಟ್ಟದಷ್ಟು ತಪ್ಪುಳ್ಳಡೆಯೂ ಮುಟ್ಟಲಮ್ಮವು ನೋಡಾ' – ಇದು ಒಂದು ಅಮೂರ್ತ ಸಿದ್ಧಾಂತವಲ್ಲ. ಇದು 'ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ' ಜೀವಂತ ಕ್ಷಣದ ವಿವರಣೆ. ಪ್ರಜ್ಞೆಯು ತನ್ನನ್ನು 'ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ' (untouchable) ಮತ್ತು 'ಸುರಕ್ಷಿತ' (safe) ಎಂದು ಗ್ರಹಿಸುತ್ತಿದೆ. ಕೊನೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯು, ಈ ಪವಿತ್ರ ಅನುಭವದ ಪ್ರಪಂಚವು ಲೌಕಿಕದ ಕ್ರೌರ್ಯದಿಂದ ಛಿದ್ರಗೊಂಡಾಗ ಉಂಟಾಗುವ ವಿದ್ಯಮಾನಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು (phenomenological crisis) ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
2. ಮೂಲರೂಪ ವಿಮರ್ಶೆ (Archetypal Criticism)
ಕಾರ್ಲ್ ಯಂಗ್‌ನ ಮನೋವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ವಚನವು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಮೂಲರೂಪಗಳಿಂದ (archetypes) ತುಂಬಿದೆ.
ದಿವ್ಯ ಶಿಶು (The Divine Child): "ಸಿಂಹದ ಮರಿ" ಯು ಆತ್ಮದ ಶುದ್ಧ, ದೈವಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯವುಳ್ಳ ರೂಪವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಮೂಲರೂಪವಾಗಿದೆ. ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಭರವಸೆ ಮತ್ತು ಅಮೂಲ್ಯವಾದದ್ದನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ.
ನೆರಳು (The Shadow): "ಸೀಳ್ನಾಯಿ" ಯು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರೊಳಗಿನ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿನ ವಿನಾಶಕಾರಿ, ಅವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಮತ್ತು ತರ್ಕರಹಿತ ಶಕ್ತಿಗಳಾದ 'ನೆರಳಿನ' ಮೂಲರೂಪವಾಗಿದೆ. ಅದು ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ದಾಳಿ ಮಾಡುವುದು ಅದರ ಹೇಡಿತನ ಮತ್ತು ವಿವೇಕಹೀನತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಮಂಡಲ (The Mandala): ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಧರಿಸುವ 'ತ್ರಿಪುಂಡ್ರ'ವು ರಕ್ಷಣೆ, ಏಕತೆ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆಯ ಸಂಕೇತವಾದ ಮಂಡಲದ ಒಂದು ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಾಧಕನ ಸುತ್ತ ಒಂದು ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸುರಕ್ಷತಾ ವಲಯವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ.
ಪರಮ ಪಿತ (The Great Father): ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನು ರಕ್ಷಕ, ನ್ಯಾಯದಾಯಕ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಅಧಿಕಾರಿಯಾದ 'ಪರಮ ಪಿತ'ನ ಮೂಲರೂಪ. ಕೊನೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯು, ಈ ಪಿತೃರೂಪದ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ.
3. ಜಾತಿ-ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Caste-Critique Theory)
ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯು ಜಾತಿ-ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಹಾರದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ವಚನವನ್ನು ಓದಬೇಕು.
ಆಂತರಿಕ ಶುದ್ಧಿ vs ಜನ್ಮಶುದ್ಧಿ: ಬ್ರಾಹ್ಮಣಶಾಹಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಜನ್ಮದಿಂದ ಬರುವ ಶುದ್ಧಿ-ಅಶುದ್ಧಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರೆ, ಈ ವಚನವು ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ 'ಆಂತರಿಕ ಶುದ್ಧಿ'ಯನ್ನು ಮುಂದಿಡುತ್ತದೆ. 'ವಿಭೂತಿ' ಮತ್ತು 'ಮಂತ್ರ'ವನ್ನು ಯಾರು ಬೇಕಾದರೂ (ಜಾತಿ, ಲಿಂಗ ಬೇಧವಿಲ್ಲದೆ) ಧರಿಸಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಧಿಕಾರ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಇದು ಜನ್ಮಾಧಾರಿತ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯ ನಿರಾಕರಣೆಯಾಗಿದೆ.
42 'ತಪ್ಪು'ವಿನ ಮರುವ್ಯಾಖ್ಯಾನ: 'ಬೆಟ್ಟದಷ್ಟು ತಪ್ಪು' ಎನ್ನುವುದು ಕೇವಲ ನೈತಿಕ ಪಾಪವಲ್ಲ. ಅದು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಹೇರಿದ 'ಅಶುದ್ಧಿ' ಅಥವಾ 'ಕೀಳು' ಎಂಬ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಾಪವೂ ಆಗಿರಬಹುದು. 'ಓಂ ನಮಃ ಶಿವಾಯ' ಎಂಬ ಮಂತ್ರವು ಆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಳಂಕವನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಿ, ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಆತ್ಮಗೌರವ ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ನೀಡುವ ರಾಜಕೀಯ ಸಾಧನವಾಗಿಯೂ (political tool) ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
4. ಭಾವ-ಪರಿಣಾಮ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Affect Theory)
ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಭಾವನೆಗಳು (emotions) ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಗಳು (affects) ಹೇಗೆ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವೆ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಹರಿಯುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಹರಿವು (Flow of Affect): ವಚನವು ಒಂದು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಪಥವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. 'ಧರಿಸಿ' ಮತ್ತು 'ನೋಡಲು' ಎಂಬ ದೈಹಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳು 'ರಕ್ಷಣೆ'ಯ ಭಾವವನ್ನು (affect of security) ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಈ ಭಾವವು 'ತಪ್ಪು'ಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಭಯ ಮತ್ತು ನಾಚಿಕೆಯಂತಹ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಭಾವಗಳನ್ನು 'ಮುಟ್ಟದಂತೆ' ತಡೆಯುತ್ತದೆ.
ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಆರ್ಥಿಕತೆ (Affective Economy): 'ಭಂಗವಿನ್ನಾರದೊ?' ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯು ಒಂದು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ವಿನಿಮಯವನ್ನು (affective transaction) ಬೇಡುತ್ತದೆ. "ನಾನು ನನ್ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಭಾವವನ್ನು ನಿನಗೆ ನೀಡಿದ್ದೇನೆ. ಪ್ರತಿಯಾಗಿ, ನೀನು ರಕ್ಷಣೆಯ ಭಾವವನ್ನು ನೀಡಬೇಕು. ಈ ಒಪ್ಪಂದ ಮುರಿದರೆ, ಆ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ನಷ್ಟಕ್ಕೆ (affective debt) ಯಾರು ಹೊಣೆ?" ಎಂದು ಅಕ್ಕ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಇದು ಕೇವಲ ತರ್ಕದ ಪ್ರಶ್ನೆಯಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ನ್ಯಾಯದ ಬೇಡಿಕೆ.
5. ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದ (Existentialism)
ಈ ವಚನವು ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದಿ ಚಿಂತನೆಯ ಹಲವು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುತ್ತದೆ.
ನಂಬಿಕೆಯ ನೆಗೆತ (Leap of Faith): ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ 'ಬೆಟ್ಟದಷ್ಟು ತಪ್ಪು' ಮತ್ತು 'ದುರಿತ' ತುಂಬಿರುವಾಗ, ಅರ್ಥಹೀನತೆಯ (absurdity) ಎದುರು ವ್ಯಕ್ತಿಯು 'ಓಂ ನಮಃ ಶಿವಾಯ'ವೇ ಮಂತ್ರ ಎಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಒಂದು ತರ್ಕಾತೀತ 'ನಂಬಿಕೆಯ ನೆಗೆತ'. ಇದು ಕೀರ್ಕೆಗಾರ್ಡ್ ಹೇಳುವ ವ್ಯಕ್ತಿನಿಷ್ಠ ಸತ್ಯದ (subjective truth) ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ.
ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಆತಂಕ (Existential Angst): ನಂಬಿಕೆಯ ನೆಗೆತದ ನಂತರವೂ ಆತಂಕ ಮುಗಿಯುವುದಿಲ್ಲ. "ಸಿಂಹದ ಮರಿಯ ಸೀಳ್ನಾಯಿ ತಿಂಬಡೆ" ಎಂಬ ಸಾಧ್ಯತೆಯು, ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅರ್ಥ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣೆ ಖಚಿತವಲ್ಲ ಎಂಬ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಆತಂಕವನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿರಿಸುತ್ತದೆ. ವಚನದ ಕೊನೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯು, ದೇವರು ಕೈಬಿಡಬಹುದು ಎಂಬ ಭಯದಿಂದ (fear of abandonment) ಮತ್ತು ಅರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಹಂಬಲಿಸುವ ಮಾನವನ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದೆ.
ಭಾಗ ೬: ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳು (Part 6: Further Critical Perspectives)
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನವನ್ನು ಇನ್ನೂ ಕೆಲವು ಆಧುನಿಕ ತಾತ್ವಿಕ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿ, ಅದರ ಅರ್ಥದ ಹೊಸ ಪದರಗಳನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
1. ಬೋಧನಾಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Pedagogical and Media Analysis)
ಬೋಧನಾಶಾಸ್ತ್ರ: ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಬೋಧನಾ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಕೇಳುಗನನ್ನು ಒಂದು ಚಿಂತನಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸುತ್ತದೆ.
ದೃಢೀಕರಣ (Assertion): ಮೊದಲಿಗೆ, ಒಂದು ಬಲವಾದ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ ("ತಪ್ಪು ಮುಟ್ಟಲಮ್ಮವು").
ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ (Validation): ನಂತರ, ಆ ನಂಬಿಕೆಗೆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಆಧಾರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ (ಸಂಸ್ಕೃತ ಶ್ಲೋಕ).
ಸಮಸ್ಯಾಕರಣ (Problematization): ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಆ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾದರೆ ಏನಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಕೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಕೇಳುಗನನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಯೋಚಿಸಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕಂಠಪಾಠದ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಿಂತ ಅನುಭವ ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಚಿಂತನೆಗೆ (critical thinking) ಒತ್ತು ನೀಡುವ ಶರಣರ ಶಿಕ್ಷಣ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
64
ಮಾಧ್ಯಮ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ವಚನವು ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯುತ ಸಂವಹನ ಮಾಧ್ಯಮ. ಅದರ ಸರಳ, ನೇರ ಮತ್ತು ಆಡುಮಾತಿನ ಶೈಲಿಯು ಅದನ್ನು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಲುಪುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
87 ಸಂಸ್ಕೃತ ಶ್ಲೋಕವನ್ನು ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅಕ್ಕನು ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಮಾಧ್ಯಮಗಳನ್ನು (ಕನ್ನಡದ ಅನುಭಾವ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶಾಸ್ತ್ರ) ಒಂದೇ ಸಂದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ತನ್ನ ಸಂದೇಶಕ್ಕೆ ಬಹುಸ್ತರದ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು (multi-layered authority) ತಂದುಕೊಡುವ ಒಂದು ಚಾಣಾಕ್ಷ ಮಾಧ್ಯಮ ತಂತ್ರವಾಗಿದೆ.
2. ನವ್ಯ ಭೌತವಾದ ಮತ್ತು ವಸ್ತು-ಕೇಂದ್ರಿತ ತತ್ವ ಮೀಮಾಂಸೆ (New Materialism & Object-Oriented Ontology)
ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಮಾನವೇತರ ವಸ್ತುಗಳಿಗೂ ಕರ್ತೃತ್ವ (agency) ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ ಇದೆ ಎಂದು ವಾದಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ವಚನದಲ್ಲಿನ 'ವಿಭೂತಿ' ಕೇವಲ ಒಂದು ಸಂಕೇತವಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಸಕ್ರಿಯ ವಸ್ತು.
ವಿಭೂತಿಯ ಕರ್ತೃತ್ವ: 'ವಿಭೂತಿ'ಯು ಕೇವಲ ಹಣೆಯ ಮೇಲಿರುವ ಜಡ ವಸ್ತುವಲ್ಲ. ಅದನ್ನು ಧರಿಸಿದಾಗ, ಅದು ಸಾಧಕನ ದೇಹ ಮತ್ತು ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಅದು 'ತಪ್ಪು'ಗಳನ್ನು 'ಮುಟ್ಟದಂತೆ' ತಡೆಯುವ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಿಭೂತಿಯು ತನ್ನದೇ ಆದ ಒಂದು ಭೌತಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅದು ಕೇವಲ ಮಾನವನ ನಂಬಿಕೆಯ ಪ್ರತಿಫಲನವಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಆ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಮತ್ತು ಬಲಪಡಿಸುವ ಒಂದು ವಸ್ತು-ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಅದು ಅಹಂಕಾರದ ದಹನದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ ವಸ್ತುವಾದ್ದರಿಂದ, ಅದು 'ಅಹಂ-ನಿರೋಧಕ' ಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
10
3. ಪಲ್ಲಟ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Theory of Breakthrough - Rupture and Aufhebung)
ಈ ವಚನವು ಹಿಂದಿನ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಿಂದ ಒಂದು 'ಪಲ್ಲಟ' ಅಥವಾ 'ವಿದಳನ'ವನ್ನು (Rupture) ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಉನ್ನತೀಕರಿಸುತ್ತದೆ (Aufhebung).
ವಿದಳನ (Rupture): ಕರ್ಮ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಕಾರ, ಮಾಡಿದ ಪಾಪವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಲೇಬೇಕು. ಆದರೆ, ಈ ವಚನವು "ಬೆಟ್ಟದಷ್ಟು ತಪ್ಪುಳ್ಳಡೆಯೂ ಮುಟ್ಟಲಮ್ಮವು" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಕರ್ಮದ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ನಿಯಮದಿಂದ ಒಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ವಿದಳನವನ್ನು ಘೋಷಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೃಪೆಯು (grace) ಕರ್ಮವನ್ನು ಮೀರಿಸಬಲ್ಲದು ಎಂಬ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ನಿಲುವಾಗಿದೆ.
89 ಉನ್ನತೀಕರಣ (Aufhebung): ಆದರೆ, ಅಕ್ಕನು ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅವಳು 'ವಿಭೂತಿ', 'ಓಂ ನಮಃ ಶಿವಾಯ' ಮಂತ್ರ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತ 'ಶ್ಲೋಕ'ದಂತಹ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಠ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ಆದರೆ, ಅವಳು ಅವುಗಳನ್ನು ಯಾಂತ್ರಿಕ ಆಚರಣೆಗಳಾಗಿ ನೋಡದೆ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭಾವದ ಮತ್ತು ಅಚಲ ನಂಬಿಕೆಯ ಜೀವಂತ ಸಾಧನಗಳಾಗಿ ಮರು-ಅರ್ಥೈಸುತ್ತಾಳೆ. ಹೀಗೆ, ಹಳೆಯ ರೂಪಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡೇ, ಅವುಗಳಿಗೆ ಹೊಸ, ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಅರ್ಥವನ್ನು ನೀಡಿ ಉನ್ನತೀಕರಿಸುತ್ತಾಳೆ.
ಭಾಗ ೩: ಸಮಗ್ರ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ (Concluding Synthesis)
ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯ ಈ ವಚನವು ಕೇವಲ ಭಕ್ತಿಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ತಾತ್ವಿಕ ನಿರೂಪಣೆಯಲ್ಲ. ಇದು ೧೨ನೇ ಶತಮಾನದ ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಕ ಮನೋಭಾವದ ಒಂದು ಕಿರುರೂಪ.
ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ (Personal and Universal): ವಚನವು ಅಕ್ಕನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭಾವದ ಪಯಣದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ, 'ಭಂಗವಿನ್ನಾರದೊ?' ಎಂಬ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ, ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದಿ ಪ್ರಶ್ನೆಯಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಸಾಧಕನ, ಪ್ರತಿ ಯುಗದ ಮನುಷ್ಯನ ಪ್ರಶ್ನೆಯಾಗಿದೆ.
ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ತರ್ಕ (Faith and Reason): ಇದು ಕುರುಡು ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭವ ಮತ್ತು ತರ್ಕದ ಮೂಲಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಶರಣರ ವೈಚಾರಿಕತೆಯ (rationalism) ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮನೋಭಾವದ ದ್ಯೋತಕವಾಗಿದೆ.
58 ಪ್ರತಿರೋಧದ ಧ್ವನಿ (Voice of Resistance): 'ಸೀಳ್ನಾಯಿ' ಎಂಬುದು ಕೇವಲ ಆಂತರಿಕ ಶತ್ರುಗಳಲ್ಲ, ಅದು ಅಂದಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯ ಶಕ್ತಿಗಳ ರೂಪಕವೂ ಹೌದು. ಆ ಶಕ್ತಿಗಳು ಶರಣ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ, ಅಕ್ಕನು ದೇವರನ್ನೇ ಹೊಣೆಗಾರನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಬಲವಾದ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಧ್ವನಿಯಾಗಿದೆ.
60
ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಈ ವಚನವು ತನ್ನ ಸರಳ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣವಾದ ತಾತ್ವಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಆಳವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಓದುಗನಿಗೆ ಕೇವಲ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಅವನನ್ನು ಚಿಂತನೆಗೆ, ಪ್ರಶ್ನಿಸುವಿಕೆಗೆ ಮತ್ತು ಆತ್ಮಾವಲೋಕನಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಕಲಾತ್ಮಕ ಸೌಂದರ್ಯ, ತಾತ್ವಿಕ ಅನನ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಪರಿವರ್ತನಾ ಶಕ್ತಿಯು ಇದನ್ನು ೨೧ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲೂ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸ್ತುತವಾಗಿಸಿದೆ.
Translation 1: Literal Translation (ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ)
Objective: To create a translation that is maximally faithful to the source text's denotative meaning and syntactic structure.
Translation:
Having worn the befitting sacred ash on the forehead, upon seeing you with a protective gaze,
even if there is a mountain of faults, they cannot touch me, see.
If it can resolve sin and injustice, the mantra is to say 'Om Namah Shivaya' and surrender.
As it is said: 'namaḥ śivāyeti mantraṁ yaḥ karoti tripuṇḍrakam! saptajanmakṛtaṁ pāpaṁ tatkṣaṇādēva naśyati'!!
Since this is so, if a wild dog were to devour a lion's cub,
whose disgrace would it be then, O Chennamallikarjuna?
Justification:
This translation prioritizes fidelity to the original Kannada text above all else. The word order, such as in "on the forehead having worn," is intentionally preserved to mirror the Kannada syntactic structure, even if it sounds slightly unconventional in English. The conversational interjection "see" (nōḍā) is retained to reflect the direct, oral nature of the Vachana. The embedded Sanskrit ślōka is kept in its transliterated form, just as it appears as a distinct, authoritative voice within the original Kannada text. The goal is not poetic elegance but a transparent window into the Vachana's original form and rhetorical strategy.
Translation 2: Poetic/Lyrical Translation (ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಅನುವಾದ)
Objective: To transcreate the Vachana as a powerful English poem, capturing its emotional core (Bhava), spiritual resonance, and aesthetic qualities.
Translation:
With fitting ash upon my brow, a holy sight,
I turn my gaze to you, and in that light,
A mountain of my sins dares not draw near,
My every fault dissolves, and all my fear.
To end all wrongs, the chant that sets me free,
Is "Om, Shivaya," my soul's surrendered plea.
The scripture says, "This mark, this sacred phrase,
burns seven lifetimes of our sinful haze."
If this be true, my Lord, then tell me why,
a wild dog tears a lion cub from on high?
If that pure soul is lost, that faith undone,
Whose is the shame, O my Beautiful Jasmine Lord, Chennamallikarjuna?
Justification:
This translation aims to recreate the Vachana's emotional and spiritual impact (Bhava) for an English reader. It employs an AABB rhyme scheme and a loose iambic meter to capture the inherent musicality (gēyatva) of the original, making it feel like a devotional hymn. Poetic diction such as "holy sight," "sinful haze," and "faith undone" is used to elevate the language beyond the literal. The central metaphor of the lion cub and wild dog is rendered dramatically to convey the emotional weight of the final question. The translation of the aṅkita as "my Beautiful Jasmine Lord, Chennamallikarjuna" seeks to convey both the literal meaning and the intimate, loving relationship Akka Mahadevi shared with her chosen deity, making her unique authorial voice palpable.
Translation 3: Mystic/Anubhava Translation (ಅನುಭಾವ ಅನುವಾದ)
Objective: To produce a translation that foregrounds the deep, inner mystical experience (anubhava) of the Vachanakāra, rendering the Vachana as a piece of metaphysical or mystical poetry.
Part A: Foundational Analysis
Plain Meaning (ಸರಳ ಅರ್ಥ): Wearing sacred ash and chanting a mantra provides absolute protection from all sins. If this divine protection fails, it is God's disgrace, not the devotee's.
Mystical Meaning (ಅನುಭಾವ/ಗೂಢಾರ್ಥ): The act of applying vibhūti (ash) symbolizes the annihilation of the ego. The focused gaze (dṛṣṭi) is a tool for non-dual perception, dissolving the separation between the self and the Absolute. In this state of unitive consciousness, the mountain of karma (tappu) becomes an illusion. The divine Self (simhada mari - lion's cub) is inherently pure and invulnerable to the forces of ignorance (sīḷnāyi - wild dog). The final question is a metaphysical paradox exploring the nature of divine responsibility within this non-dual reality.
Poetic & Rhetorical Devices (ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆ): The Vachana uses a powerful central metaphor (lion cub/wild dog) and a dialectical structure: a thesis of faith's power, challenged by the antithesis of its potential failure, leading to a synthesizing question about divine integrity.
Author's Unique Signature: The translation must capture Akka's hallmark Śaraṇasati-Liṅgapati Bhāva (the devotee as wife, God as husband), which manifests as a bold, intimate, and demanding questioning of the divine.
Part B: Mystic Poem Translation
When the ash of my burnt self anoints this brow,
And my unitive gaze dissolves the Then and Now,
The mountain of my karma turns to mist, a phantom trace,
For the Word that shatters worlds is my refuge, my sacred space.
The ancient lore confirms this sacred pact:
That seven lives of error are unmade by this one act.
So if this is the Truth on which all truths depend,
And the hound of illusion on the Lion's own spark descends—
Tell me, Lord of Radiant Emptiness, my Cennamallikārjuna,
Where does the wound appear? Whose is the ultimate failure?
Part C: Justification:
This translation attempts to render Akka's anubhava (direct mystical experience) rather than just her words.
"The ash of my burnt self" translates vibhūti not as an object but as the result of an inner, mystical process of ego-death.
"My unitive gaze dissolves the Then and Now" interprets dṛṣṭi as a non-dual perception that transcends time and separation, a core mystical experience.
"The hound of illusion" and "the Lion's own spark" translate the central metaphor into its metaphysical equivalents, representing ignorance and the divine soul-essence, respectively.
The final question is framed as a paradox about divine reality ("Where does the wound appear?"), moving beyond simple blame to a deeper inquiry into the nature of God and suffering, echoing the style of metaphysical poets like John Donne or the paradoxical challenges found in Sufi poetry. The aṅkita "Lord of Radiant Emptiness" connects to the Śūnya philosophy often associated with the Śaraṇas.
Translation 4: Thick Translation (ದಪ್ಪ ಅನುವಾದ)
Objective: To produce a "Thick Translation" that makes the Vachana's rich cultural, religious, and conceptual world accessible to a non-specialist English-speaking reader through embedded context.
Translation:
Wearing the befitting vibhūti¹ on the forehead, the moment I see you with a transformative gaze (dṛṣṭivāri)²,
even a mountain of faults cannot touch me, you see.
If it can resolve sin and injustice, the mantra is to surrender (śaraṇa)³ with 'Om Namaḥ Śivāya'⁴.
As the scripture says: 'He who applies the Tripuṇḍrakaṁ⁵ with the mantra "Namaḥ Śivāya," the sins committed in seven births are destroyed in that very moment'!!
Since this is so, if a wild dog were to devour a lion's cub⁶,
whose then is the disgrace (bhaṅga)⁷, O Cennamallikārjuna⁸?Annotations:
¹ vibhūti: Sacred ash, a key symbol in Śaivism. It represents purity, detachment, and the burning away of the ego and worldly desires.
² dṛṣṭivāri: A complex term implying more than just sight. It combines dṛṣṭi (a focused, yogic gaze that alters perception) with vāri (warding off), suggesting a powerful, protective, and spiritually charged look.
³ śaraṇa: A central concept in the 12th-century Śaraṇa movement, referring to a devotee who has completely surrendered their individual ego to the divine.
⁴ 'Om Namaḥ Śivāya': The foundational five-syllable mantra (Pañcākṣarī) of Śaivism, signifying profound reverence and surrender to Śiva.
⁵ Tripuṇḍrakaṁ: The three horizontal lines of vibhūti worn on the forehead, symbolizing Śiva's threefold powers of will, knowledge, and action.
⁶ lion's cub... wild dog: A powerful metaphor where the devotee (the lion's cub) is the divine offspring of Śiva (the Lion). Worldly evils or karmic consequences (the wild dog) are portrayed as inferior forces that should be powerless against the divinely protected soul.
⁷ bhaṅga: A term carrying more weight than just 'disgrace.' It implies a spiritual violation, a dishonor, and a breach in the sacred covenant between the devotee and God.
⁸ Cennamallikārjuna: Akka Mahādēvi's unique signature name (aṅkita) for God, meaning "The Beautiful Lord of the Jasmine Hills." This personal, intimate name is a hallmark of her poetry and reflects her conception of the divine as a personal, romantic beloved.
Justification:
The goal of this translation is educational. It aims to bridge the vast cultural and temporal gap between the 12th-century Kannada world and the modern English reader. By providing a fluent primary translation and embedding clear, concise annotations, it makes the Vachana's dense philosophical and cultural layers transparent. The annotations explain key terms, unpack core Śaraṇa concepts, and clarify the function of the central metaphor, allowing a non-specialist to appreciate the text's profound depth and complexity.
Translation 5: Foreignizing Translation (ವಿದೇಶೀಕೃತ ಅನುವಾದ)
Objective: To produce a "Foreignizing Translation" that preserves the linguistic and cultural "otherness" of the original Kannada text, challenging the reader to engage with the text on its own terms rather than domesticating it into familiar English norms.
Translation:
Wearing the fitting vibhūti on the forehead, upon seeing you with dṛṣṭivāri,
even with a mountain of tappu, they cannot touch, look.
If it can resolve durita and injustice, the mantra is to say 'Om Namaḥ Śivāya' and become śaraṇa.
As it is said: 'namaḥ śivāyēti mantraṁ yaḥ karoti tripuṇḍrakaṁ!...'
Since it is so, if a sīḷnāyi were to eat the sinha's mari,
whose is the bhaṅga then, O Cennamallikārjuna?
Justification:
This translation deliberately resists fluency to create a "foreignizing" effect, sending the reader abroad into the world of the Vachana rather than bringing the Vachana home into familiar English.
Lexical Retention: Key cultural and philosophical terms—vibhūti, dṛṣṭivāri, tappu (fault), durita (sin), mantra, śaraṇa, sīḷnāyi (wild dog), sinha's mari (lion's cub), bhaṅga (disgrace), and the aṅkita Cennamallikārjuna—are retained in italics. These words are untranslatable without significant loss and are essential to the text's specific worldview. Their retention forces the reader to confront the concepts on their own terms.
Syntactic Mimicry: The phrasing and line breaks mimic the prose-like, direct, and spontaneous structure of the original Vachana, avoiding conventional English poetic stanzas. The direct address "look" (nōḍā) preserves the text's oral and conversational immediacy.
Cultural Integrity: The Sanskrit ślōka is kept as is, highlighting its function as an embedded, external authority within the Kannada text, a rhetorical move central to Akka's argument. This approach prioritizes the texture and cultural specificity of the source text over the comfort and ease of the target-language reader.
ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳಿಲ್ಲ:
ಕಾಮೆಂಟ್‌ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿ