ವಚನ-ನಿರ್ವಚನ: ಕೇಳಿ
Listen to summary
ಅಕ್ಕ_ವಚನ_119
ಒಂದಲ್ಲ, ಎರಡಲ್ಲ, ಮೂರಲ್ಲ, ನಾಲ್ಕಲ್ಲ,
ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷ ಯೋನಿಯೊಳಗೆ,
ಬಾರದ ಭವಂಗಳಲ್ಲಿ ಬಂದೆ, ಬಂದೆ.
ಉಂಡೆ, ಉಂಡೆ ಸುಖಾಸುಖಂಗಳ.
ಹಿಂದಣ ಜನ್ಮ ತಾನೇನಾದಡೆಯೂ ಆಗಲಿ,
ಮುಂದೆ ನೀ ಕರುಣಿಸಾ, ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ.
ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ
ಭಾಗ ೧: ಮೂಲಭೂತ ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಚೌಕಟ್ಟು (Fundamental Analytical Framework)
ಈ ವರದಿಯು ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಚನವನ್ನು ಬಹುಮುಖಿ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳಿಂದ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಒಂದು ವಿಸ್ತೃತ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ. ಈ ವಚನವು ಕೇವಲ ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಕೃತಿಯಾಗಿರದೆ, ಒಂದು ಅನುಭಾವಿಕ, ತಾತ್ವಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯ ವಿದ್ಯಮಾನವಾಗಿ ಹೇಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಪರಿಶೋಧಿಸುತ್ತದೆ.
1. ಸನ್ನಿವೇಶ (Context)
ಯಾವುದೇ ಪಠ್ಯದ ಆಳವಾದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಲು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ, ಪಠ್ಯಕ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಈ ವಚನವು ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭಾವದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯ ತಾತ್ವಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹಿಡಿದಿಡುತ್ತದೆ.
ಪಾಠಾಂತರಗಳು (Textual Variations)
ವಚನಗಳು ಶತಮಾನಗಳ ಕಾಲ ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ಹರಿದುಬಂದ ಕಾರಣ, ಪಾಠಾಂತರಗಳು ಸಹಜವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಈ ವಚನದ ಪ್ರಮುಖ ಪಾಠಾಂತರವೊಂದು ಅದರ ಅರ್ಥದ ಆಯಾಮವನ್ನೇ ಬದಲಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ. ಬಹುತೇಕ ಸಂಕಲನಗಳಲ್ಲಿ
ಈ ಎರಡು ಪದಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಕೇವಲ ಕಾಲಸೂಚಕವಲ್ಲ, ಅದು ತಾತ್ವಿಕವಾಗಿ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾದುದು.
'ಮುಂದೆ': ಈ ಪದವು ಭವಿಷ್ಯದ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನು, ಅಂದರೆ ಈ ಜನ್ಮದ ನಂತರ ಸಂಸಾರ ಚಕ್ರದಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ಕೋರುವ ಒಂದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ನಿರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮುಂದಿನ ಜನ್ಮಗಳಿಲ್ಲದಂತೆ ಮಾಡು ಎಂಬ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯಾಗಿದೆ.
'ಇಂದು': ಈ ಪದವು ವಚನದ ತುರ್ತನ್ನು ಮತ್ತು ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಮೋಕ್ಷಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಯುವ ತಾಳ್ಮೆ ಇಲ್ಲದ, ಈ ಕ್ಷಣದಲ್ಲೇ, ವರ್ತಮಾನದಲ್ಲೇ ದೈವಿಕ ಕರುಣೆಯನ್ನು ಬಯಸುವ ತೀವ್ರವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹಸಿವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಶರಣರ 'ಇಹವೇ ಕೈಲಾಸ' ಮತ್ತು 'ಜೀವನ್ಮುಕ್ತಿ'ಯ (ಈ ಜೀವನದಲ್ಲೇ ಮುಕ್ತಿ) ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗೆ 'ಇಂದು' ಎಂಬ ಪದವು ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರವಾಗಿದೆ.
4 ಈ ಪಾಠಾಂತರವು, ವಚನಕಾರರ ಅನುಭವದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ತಕ್ಷಣದ ಬಿಡುಗಡೆಯ ದಾಹವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಹಿಡಿದಿಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಅನುಭವ ಮಂಟಪದ 'ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಈಗ' ತತ್ವಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ನಿಷ್ಠವಾಗಿದೆ.
ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆ (Shunyasampadane)
'ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆ'ಯು ಶರಣರ ಅನುಭಾವಿ ಸಂವಾದಗಳನ್ನು ಒಂದು ನಿರೂಪಣೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹೆಣೆದ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಗ್ರಂಥ.
ಈ ವಚನದ ವಿಷಯ ವಸ್ತುವು ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಯ ನಿರೂಪಣಾತ್ಮಕ ಆಶಯಕ್ಕೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಯು ಶರಣರ, ಅದರಲ್ಲೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭುವಿನ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪಯಣವನ್ನು ಮತ್ತು ಇತರ ಶರಣರೊಂದಿಗಿನ ಅವರ ಸಂವಾದವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು 'ಭವ'ದ ಬಂಧನದಿಂದ 'ಶೂನ್ಯ'ದ (ಪರಮಶಿವನ ನಿರ್ಗುಣ ಸ್ಥಿತಿ) ಅರಿವಿನೆಡೆಗಿನ ಪಯಣ.
ಒಂದು ವೇಳೆ ಈ ವಚನವನ್ನು ಶೂನ್ಯಸಂಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿದ್ದರೆ, ಅದು ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯ ಕಲ್ಯಾಣದ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯುತವಾದ 'ಪೀಠಿಕೆ'ಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ಅವಳ ಲೌಕಿಕ ಜೀವನದ ಸಂಕಟ, ಸಂಸಾರದ ಮೇಲಿನ ಜುಗುಪ್ಸೆ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಬಿಡುಗಡೆಗಾಗಿನ ತೀವ್ರವಾದ ದಾಹವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕೆ ಬರುವ ಮುನ್ನ ಅಕ್ಕನ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು, ಅವಳ 'ಪೂರ್ವಪಕ್ಷ'ವನ್ನು (the initial problem statement) ಈ ವಚನವು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತಿತ್ತು. ಅವಳು ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭು ಮತ್ತು ಇತರ ಶರಣರಿಂದ ಪರೀಕ್ಷೆಗೊಳಗಾಗುವ ಮೊದಲು, ಅವಳನ್ನು ಈ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯಿದು.
ಸಂದರ್ಭ (Context of Utterance)
ಈ ವಚನದ ಹುಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾದದ್ದು ಒಂದು ಘಟನೆ ಅಥವಾ ಪ್ರಶ್ನೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಒಂದು ಆಳವಾದ ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದಿ ದಣಿವು (existential exhaustion) ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹತಾಶೆ. ಇದು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಕಾಲಮಾನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಜೀವ ಅನುಭವಿಸಿದ ನೋವಿನ ಸಾರಾಂಶ. ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ
ಇದು ಯಾವುದೇ ಶರಣರ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಂದಿದ್ದಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಏಕಾಂತದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಇಷ್ಟದೈವ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸಿದ ನೇರ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳಿಲ್ಲದ ಸಂವಾದ. ಇದು ಅವಳ ಬಲವಂತದ ಮದುವೆ, ಸಮಾಜದ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳನ್ನು ಮುರಿದು ಮಾಡಿದ ದಿಟ್ಟ ತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣದವರೆಗಿನ ಕಠಿಣ ಪಯಣದ ನೋವುಗಳೆಲ್ಲವೂ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಒಂದು ಆರ್ತನಾಳವಾಗಿದೆ.
ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಪದಗಳು (Loaded Terminology)
ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ, ತಾತ್ವಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಅನುಭಾವಿಕವಾಗಿ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಪಡೆದ ಹಲವಾರು ಪದಗಳಿವೆ. ಇವುಗಳ ಆಳವಾದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ವಚನದ ಸಮಗ್ರ ಅರ್ಥವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರಮುಖ ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಪದಗಳು:
ಯೋನಿ (yoˉni)
ಭವ (bhava)
ಸುಖಾಸುಖ (sukhasukha)
ಜನ್ಮ (janma)
ಕರುಣೆ (karuṇe)
ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ (cennamallikaˉrjunaˉ) - ಅಂಕಿತನಾಮ (Ankitanama)
2. ಭಾಷಿಕ ಆಯಾಮ (Linguistic Dimension)
ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಶಕ್ತಿಯು ಅದರ ಸರಳ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಪದಗಳಿಗೆ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಅನುಭಾವಿಕ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ತುಂಬುವ ಮೂಲಕ, ಶರಣರು ಭಾಷೆಯನ್ನು ಒಂದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನವನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡರು.
ಪದ-ಹಾಗೂ-ಪದದ ಗ್ಲಾಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಲೆಕ್ಸಿಕಲ್ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ (Word-for-Word Glossing and Lexical Mapping)
ಈ ವಚನದಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಹತ್ವದ ಪದದ ಪದರಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಿ ನೋಡುವುದು ಅದರ ಆಳವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅತ್ಯಗತ್ಯ.
ಪದ (Word) | ನಿರುಕ್ತ (Etymology) | ಮೂಲ ಧಾತು (Root Word) | ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ (Literal Meaning) | ಸಂದರ್ಭೋಚಿತ ಅರ್ಥ (Contextual Meaning) | ಅನುಭಾವಿಕ/ತಾತ್ವಿಕ ಅರ್ಥ (Mystical/Philosophical Meaning) | ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸಮಾನಾರ್ಥಕಗಳು (English Equivalents) |
ಯೋನಿ (yoˉni) | ಸಂಸ್ಕೃತ: ಯೋನಿ | ಯು (yu - to join, to unite) | ಗರ್ಭ, ಮೂಲ, ಜನ್ಮಸ್ಥಾನ | ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಲಕ್ಷ ಜೀವರಾಶಿಗಳ ಹುಟ್ಟಿನ ರೂಪಗಳು. | ಸಂಸಾರದ ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ಜೈವಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಮೂಲ. ದೇಹಧಾರಣೆಯ ಸಂಕೇತ. | Womb, origin, source, species of birth. |
ಭವ (bhava) | ಸಂಸ್ಕೃತ: भू (bhū) | भू (bhū - to be, to become) | ಇರುವಿಕೆ, ಅಸ್ತಿತ್ವ, ಹುಟ್ಟು | ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ, ದಣಿವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಲೌಕಿಕ ಜನ್ಮಗಳ ಸರಣಿ. | ಸಂಸಾರ; ಹುಟ್ಟು-ಸಾವಿನ ಚಕ್ರ; ಪರಮಸತ್ಯದಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಸ್ಥಿತಿ; ಮಾಯಾಲೋಕ. | Worldly existence, the cycle of becoming, samsara, phenomenal reality. |
ಬಂದೆ, ಬಂದೆ (bande,bande) | ಕನ್ನಡ: ಬರು (baru) | ಬರ್ (bar) | ನಾನು ಬಂದೆನು | ಜನ್ಮದಿಂದ ಜನ್ಮಕ್ಕೆ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಬಂದಿದ್ದೇನೆ ಎಂಬ ದಣಿವು ಮತ್ತು ಹತಾಶೆ. | ಕರ್ಮದ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟುಬಿದ್ದು, ಇಚ್ಛೆಯಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಪುನಃ ಪುನಃ ಜನ್ಮವೆತ್ತುವ ಜೀವದ ಅಸಹಾಯಕ ಸ್ಥಿತಿ. | I came, and came; I have arrived, again and again. |
ಉಂಡೆ, ಉಂಡೆ (uṇḍe,uṇḍe) | ಕನ್ನಡ: ಉಣು (uṇu) | ಉಣ್ (uṇ) | ನಾನು ತಿಂದೆನು, ಅನುಭವಿಸಿದೆನು | ಲೌಕಿಕ ಸುಖ-ದುಃಖಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಅನುಭವಿಸಿ ಜುಗುಪ್ಸೆಗೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. | ಇಂದ್ರಿಯಗಳ ಮೂಲಕ ಜಗತ್ತನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿ, ಅದರ ದ್ವಂದ್ವಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಎಲ್ಲವೂ ನಿರರ್ಥಕ ಎಂಬ ಅರಿವು. | I experienced, and experienced; I consumed, again and again. |
ಸುಖಾಸುಖಂಗಳ (sukhaˉsukhan˙gaḷa) | ಸಂಸ್ಕೃತ: सुख + असुख | ಸುಖ+ಅಸುಖ | ಸುಖ ಮತ್ತು ದುಃಖಗಳನ್ನು | ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುವ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ದ್ವಂದ್ವಾತ್ಮಕ ಅನುಭವಗಳು. | ದ್ವೈತ ಪ್ರಪಂಚದ ಮೂಲ ಸ್ವಭಾವ. ಇವು ಜೀವವನ್ನು ಬಂಧಿಸುವ ಸರಪಳಿಗಳು. ಇವುಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ನಿಲ್ಲುವುದೇ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಗುರಿ. | Pleasures and pains; joys and sorrows. |
ಜನ್ಮ (janma) | ಸಂಸ್ಕೃತ: जन् (jan) | जन् (jan - to be born) | ಹುಟ್ಟು, ಅವತಾರ | ಹಿಂದಿನ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಹುಟ್ಟುಗಳು. | ಕರ್ಮಫಲವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಲು ಜೀವವು ಧರಿಸುವ ದೇಹ. ಇದು ಬಂಧನದ ಸಂಕೇತ. | Birth, incarnation, life. |
ಕರುಣಿಸು (karuṇisu) | ಕನ್ನಡ/ಸಂಸ್ಕೃತ: ಕರುಣೆ | ಕೃ (kṛ - to do) ನಿಂದ ಕರುಣ | ದಯೆ ತೋರು, ಅನುಗ್ರಹಿಸು | ಈ ಸಂಸಾರ ಚಕ್ರದಿಂದ ನನ್ನನ್ನು ಪಾರುಮಾಡು, ನಿನ್ನ ಅನುಗ್ರಹವನ್ನು ನೀಡು. | ದೈವಿಕ ಅನುಗ್ರಹ (Divine Grace). ಕರ್ಮದ ನಿಯಮವನ್ನು ಮೀರಿ, ಜೀವವನ್ನು ಬಂಧನದಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಪರಮಶಿವನ ಶಕ್ತಿ. | Grant grace, show compassion, bestow mercy. |
ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ (cennamallikaˉrjunaˉ) | ಕನ್ನಡ/ಸಂಸ್ಕೃತ | ಮಲೆ+ಕೆ+ಅರಸನ್ / ಮಲ್ಲಿಕಾ+ಅರ್ಜುನ | ಬೆಟ್ಟದ ರಾಜ / ಮಲ್ಲಿಗೆಯಂತೆ ಶುಭ್ರನಾದವನು | ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯ ಇಷ್ಟದೈವ ಮತ್ತು ವಚನದ ಅಂಕಿತನಾಮ. | ಪರಮಶಿವ; ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ, ಲಯಗಳಿಗೆ ಕಾರಣನಾದ, ನಿರ್ಗುಣ ಮತ್ತು ಸಗುಣ ರೂಪಿಯಾದ ಪರಮತತ್ವ. | Chennamallikarjuna; The Lord as beautiful as jasmine; The King of the Hill. |
ನಿರುಕ್ತ ಮತ್ತು ಧಾತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Etymology and Root Word Analysis)
ಶರಣರ ಪರಿಭಾಷೆಯು ಸಂಸ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಅಚ್ಚಗನ್ನಡ ಪದಗಳ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಪದಗಳ ನಿರುಕ್ತಿಯು ಅವರ ತಾತ್ವಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಹೊಸ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ.
ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ (): ಈ ಅಂಕಿತನಾಮದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ದಾರಿಗಳಿವೆ.
ಸಂಸ್ಕೃತ ನಿಷ್ಪತ್ತಿ: ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಚಲಿತವಿರುವ ಅರ್ಥ. 'ಮಲ್ಲಿಕಾ' (jasmine) + 'ಅರ್ಜುನ' (white, bright, pure) ಸೇರಿ "ಮಲ್ಲಿಗೆಯಂತೆ ಶುಭ್ರನಾದವನು" ಅಥವಾ "ಮಲ್ಲಿಗೆ ಹೂವನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುವವನು" ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಶಿವನ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಪಾವಿತ್ರ್ಯವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುವ, ಭಕ್ತಿಭಾವಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾದ ಸೌಂದರ್ಯಾತ್ಮಕ (aesthetic) ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವಾಗಿದೆ.
ಅಚ್ಚಗನ್ನಡ ನಿಷ್ಪತ್ತಿ: ಈ ವರದಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದಂತೆ, ಇದರ ಅಚ್ಚಗನ್ನಡ ಮೂಲವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯ. ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಪ್ರಕಾರ, 'ಮಲ್ಲ' ಅಥವಾ 'ಮಲೆ' (hill/mountain) + 'ಕೆ' (ಹಳಗನ್ನಡದ ಚತುರ್ಥೀ ವಿಭಕ್ತಿ ಪ್ರತ್ಯಯ) + 'ಅರಸನ್' (king) ಸೇರಿ 'ಮಲೆಕಾರಚನ್' ಆಗಿ, ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ 'ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ' ಎಂದು ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಿದೆ.
16 ಇದರರ್ಥ "ಬೆಟ್ಟಗಳ ಅರಸ" ಅಥವಾ "ಗಿರಿರಾಜ". ಈ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಶಿವನನ್ನು ಶ್ರೀಶೈಲದಂತಹ ಪವಿತ್ರ ಭೌಗೋಳಿಕ ತಾಣದೊಂದಿಗೆ, ಸ್ಥಳೀಯ ದ್ರಾವಿಡ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಆದಿಮ ಶಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ.ಈ ಎರಡೂ ಅರ್ಥಗಳು ಅಕ್ಕನ ಅನುಭಾವದಲ್ಲಿ ಹಾಸುಹೊಕ್ಕಾಗಿವೆ. ಅವಳಿಗೆ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನು ಮಲ್ಲಿಗೆಯಂತೆ ಸುಂದರನಾದ ಪ್ರಿಯತಮ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ವಾಸಿಸುವ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ಒಡೆಯನಾದ ಆದಿಮ ಶಕ್ತಿಯೂ ಹೌದು.
ಮಾಯೆ (): ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಈ ಪದವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಶರಣರ ತತ್ವವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಇದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತದಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಪದವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಸೂಚಿತ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಂತೆ, ಇದರ ಮೂಲ ದ್ರಾವಿಡ/ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿದೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ 'ಮಾಯು', 'ಮಾಯಿತು' (to disappear, to vanish, to be healed) ಎಂಬ ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳಿವೆ. ಈ ಮೂಲದಿಂದ 'ಮಾಯೆ' ಎಂಬ ಪದವು ಹುಟ್ಟಿರಬಹುದು. ಅಂದರೆ, ಯಾವುದು 'ಮಾಯವಾಗುವುದೋ' ಅಥವಾ 'ಮರೆಮಾಡುವುದೋ' ಅದು ಮಾಯೆ. ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು, ವೇದಾಂತದ 'ಅನಿರ್ವಚನೀಯ' ಎಂಬ ಸಂಕೀರ್ಣ ತಾತ್ವಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಿಂತ, ಶರಣರ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಾದ, ಸರಳವಾದ ಅರ್ಥವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಮಾಯೆಯು ಸತ್ಯವನ್ನು ಮರೆಮಾಚುವ ಒಂದು ಪರದೆ; ಆ ಪರದೆ 'ಮಾಯವಾದರೆ' ಸತ್ಯದ ದರ್ಶನವಾಗುತ್ತದೆ.
ಕಾಯ (): ಈ ಪದದ ನಿಷ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು 'ಕಾಯಿ' (unripe fruit) ಎಂಬ ಕನ್ನಡ ಪದದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಬಹುದು. ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಶರಣರ ದೇಹದ ಬಗೆಗಿನ ತಾತ್ವಿಕತೆಯನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವಿಸುತ್ತದೆ. ದೇಹವು ಕೇವಲ ಹೊಲಸು, ಅನಿತ್ಯ, ಬಂಧನಕಾರಿ ಎಂಬ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವೈರಾಗ್ಯದ ನಿಲುವಿಗೆ ಇದು ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದೆ. 'ಕಾಯ'ವು 'ಕಾಯಿ'ಯಂತೆ ಆದರೆ, ಅದು ಅಪಕ್ವವಾದರೂ, ಪಕ್ವವಾಗುವ (ಹಣ್ಣಾಗುವ) ಅಂತಃಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅಂದರೆ, ದೇಹವು (ಕಾಯ) ಸಾಧನೆಯ ಮೂಲಕ, ಗುರುಕೃಪೆಯಿಂದ ಪರಿಪಕ್ವಗೊಂಡು, ದೈವಿಕ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ವೇದಿಕೆಯಾಗಬಲ್ಲದು. 'ಕಾಯವೇ ಕೈಲಾಸ' ಎಂಬ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಮಾತು ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಹವು ತ್ಯಾಜ್ಯವಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಸಾಧ್ಯತೆ.
ಅನುವಾದಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Translational Analysis)
ಈ ವಚನವನ್ನು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ಗೆ, ಅನುವಾದಿಸುವಾಗ ಹಲವಾರು ಸವಾಲುಗಳು ಎದುರಾಗುತ್ತವೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಭಾಷಾಂತರದ ಸಮಸ್ಯೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಅರ್ಥ ನಷ್ಟದ (loss of meaning) ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ.
ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಿರ್ದಿಷ್ಟತೆ (Cultural Specificity): "ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷ ಯೋನಿ" ಎಂಬುದು ಕೇವಲ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲ. ಭಾರತೀಯ ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ, ಜೀವಿಯು ಹುಟ್ಟಬಹುದಾದ ಒಟ್ಟು ಜೀವರಾಶಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯಿದು. ಇದನ್ನು "countless" ಅಥವಾ "millions" ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಿದರೆ, ಅದರ ಹಿಂದಿರುವ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡೀಯ ಕಲ್ಪನೆ (cosmological concept) ಮತ್ತು ಅದರ ಭಯಾನಕತೆ ಕಳೆದುಹೋಗುತ್ತದೆ.
ಭಾವನಾತ್ಮಕ ತೀವ್ರತೆ (Emotional Intensity): "ಬಂದೆ, ಬಂದೆ" ಮತ್ತು "ಉಂಡೆ, ಉಂಡೆ" ಎಂಬ ದ್ವಿರುಕ್ತಿಗಳು ಕೇವಲ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಲ್ಲ. ಅವು ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ, ದಣಿವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಚಕ್ರವನ್ನು ಧ್ವನಿಸುತ್ತವೆ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ "I came" ಅಥವಾ "I experienced" ಎಂದು ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳಿದರೆ, ಆ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಿಂದ ಹುಟ್ಟುವ ಹತಾಶೆ ಮತ್ತು ಜುಗುಪ್ಸೆಯ ಭಾವವು (phonosemantic effect) ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
ತಾತ್ವಿಕ ಪರಿಭಾಷೆ (Philosophical Terminology): 'ಭವ', 'ಜನ್ಮ', 'ಕರುಣೆ' ಮುಂತಾದ ಪದಗಳಿಗೆ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಪದಗಳಿದ್ದರೂ (existence, birth, grace), ಅವುಗಳ ಹಿಂದಿರುವ ತಾತ್ವಿಕ ಭಾರವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದು ಅಸಾಧ್ಯ. 'ಕರುಣೆ' (karuṇe) ಎಂಬುದು ಕೇವಲ compassion ಅಥವಾ mercy ಅಲ್ಲ; ಶರಣರ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅದು ಕರ್ಮದ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ, ಜೀವವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸುವ ಸಕ್ರಿಯ ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿ. ಲಾರೆನ್ಸ್ ವೆನುಟಿಯ (Lawrence Venuti) ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಇಂತಹ ಪದಗಳನ್ನು 'domestication' (ಅಂದರೆ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಓದುಗನಿಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರ್ಥವಾಗುವ 'grace' ನಂತಹ ಪದ ಬಳಸುವುದು) ಮಾಡಿದರೆ ಅದರ ಮೂಲದ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆ ಕಳೆದುಹೋಗುತ್ತದೆ. 'Foreignization' (ಅಂದರೆ, ಮೂಲ ಪದದ ವಿಶಿಷ್ಟತೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವುದು) ಮಾಡಿದರೆ, ಅನುವಾದವು ಕ್ಲಿಷ್ಟವಾಗಬಹುದು. ಎ.ಕೆ. ರಾಮಾನುಜನ್ ಅವರ ಅನುವಾದಗಳು ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿವೆ.
3. ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಆಯಾಮ (Literary Dimension)
ಈ ವಚನವು ತನ್ನ ಸರಳತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಅಸಾಧಾರಣವಾದ ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಅನುಭಾವದ ನೇರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೂ, ಸಾಹಿತ್ಯಕವಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಬುದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ವಿಷಯ (Style and Theme)
ಶೈಲಿ (Style): ಅಕ್ಕನ ಶೈಲಿಯು ತೀವ್ರವಾಗಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ, ನೇರ ಮತ್ತು ನಿರಾಭರಣವಾದುದು. ಇಲ್ಲಿ ಅಲಂಕಾರಗಳ ಆಡಂಬರವಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಭಾವದ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯಿದೆ. ವಚನದ ರಚನೆಯು ಸಂಕಟದ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆಯಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ, ಒಂದು ಶಾಂತವಾದ, ಶರಣಾಗತಿಯ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ವಿಷಯ (Theme): ಸಂಸಾರ ಚಕ್ರದ ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ ನೋವಿನಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದಿ ಸಂಕಟ (existential anguish) ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ಪಾರಾಗಲು ದೈವಿಕ ಕರುಣೆಯೊಂದೇ ಅಂತಿಮ ಮಾರ್ಗ ಎಂಬುದು ಈ ವಚನದ ಕೇಂದ್ರ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.
ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಸೌಂದರ್ಯ (Poetic Aesthetics)
ಈ ವಚನವನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿದಾಗ ಅದರ ಸೌಂದರ್ಯವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
ಅಲಂಕಾರಗಳು (Literary Devices):
ಪುನರಾವರ್ತನೆ (Repetition): "ಬಂದೆ, ಬಂದೆ" ಮತ್ತು "ಉಂಡೆ, ಉಂಡೆ" ಎಂಬ ದ್ವಿರುಕ್ತಿಗಳು ಈ ವಚನದ ಜೀವಾಳ. ಇವು ಕೇವಲ ಪದಗಳ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಒಂದು ಲಯಬದ್ಧವಾದ ದಣಿವನ್ನು, ಚಕ್ರದ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ಉಂಟಾದ ಜುಗುಪ್ಸೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಅರ್ಥಗಳು ಒಂದಾಗುವ (phonosemantics) ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆ.
ಅತಿಶಯೋಕ್ತಿ (Hyperbole): "ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷ ಯೋನಿ" ಎಂಬುದು ಜೀವದ страдаಿನ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಬಳಸಿದ ಒಂದು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡೀಯ ಅತಿಶಯೋಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
ವಿರೋಧಾಭಾಸ (Antithesis): "ಸುಖಾಸುಖಂಗಳ" ಎಂಬ ಒಂದೇ ಪದದಲ್ಲಿ ಸುಖ ಮತ್ತು ದುಃಖ ಎಂಬ ವಿರುದ್ಧಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ತರುವ ಮೂಲಕ, ಲೌಕಿಕ ಅನುಭವಗಳ ದ್ವಂದ್ವ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ನಿರರ್ಥಕತೆಯನ್ನು ಅಕ್ಕ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾಳೆ.
ಭಾರತೀಯ ಕಾವ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು (Indian Aesthetic Theories):
ರಸ (Rasa): ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನವಾದ ರಸ ಕರುಣ ರಸ (pathos/sorrow). ಇದು ವಚನಕಾರ್ತಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ದುಃಖವಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಜೀವ ಸಂಕುಲದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ದುಃಖದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಕೇಳುಗನ/ಓದುಗನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಈ ಕರುಣ ರಸವು ಅನುಕಂಪವನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಕೊನೆಯ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ, "ನೀ ಕರುಣಿಸಾ" ಎಂಬ ಶರಣಾಗತಿಯಲ್ಲಿ, ಶಾಂತ ರಸದ (tranquility) ಒಂದು ಹೊಳಹು ಕಾಣುತ್ತದೆ.
ಧ್ವನಿ (Dhvani): ವಚನದ ವಾಚ್ಯಾರ್ಥಕ್ಕಿಂತ ವ್ಯಂಗ್ಯಾರ್ಥ ಅಥವಾ ಧ್ವನಿತಾರ್ಥವು ಹೆಚ್ಚು ಆಳವಾಗಿದೆ. ಕರ್ಮ, ಜ್ಞಾನ ಮುಂತಾದ ಇತರ ಮಾರ್ಗಗಳ ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಹಾಗೂ ಶರಣಾಗತಿಯ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಯನ್ನು ಈ ವಚನವು ಧ್ವನಿಸುತ್ತದೆ. "ಬಂದೆ, ಬಂದೆ" ಎಂಬಲ್ಲಿನ ದಣಿವು, ಅಹಂಕಾರ ಮತ್ತು ಸ್ವ-ಪ್ರಯತ್ನದ ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಔಚಿತ್ಯ (Auchitya): ವಚನದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುತ್ತಿರುವ ತೀವ್ರವಾದ, ಹತಾಶೆಯ ಭಾವಕ್ಕೆ ಸರಳವಾದ, ನೇರವಾದ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆಯು ಅತ್ಯಂತ ಉಚಿತವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅಲಂಕಾರಿಕ, ಸಂಕೀರ್ಣ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದರೆ ಅದು ಕೃತಕವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು.
ಬೆಡಗು (Bedagu): ಈ ವಚನವು ಬೆಡಗಿನ ವಚನವಲ್ಲ. ಬೆಡಗಿನ ವಚನಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗೂಢಾರ್ಥವನ್ನು, ಒಗಟಿನಂತಹ ರಚನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಈ ವಚನವು ಅತ್ಯಂತ ನೇರ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಒಗಟು ಭಾಷಿಕವಲ್ಲ, ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದಿ: ಈ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ಚಕ್ರದಿಂದ ಪಾರಾಗುವುದು ಹೇಗೆ? ಅದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರವೂ ಅಷ್ಟೇ ನೇರ: "ನೀ ಕರುಣಿಸಾ".
ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕತೆ (Musicality and Orality)
ವಚನಗಳು ಮೂಲತಃ ಹಾಡಲು ಅಥವಾ ಲಯಬದ್ಧವಾಗಿ ಪಠಿಸಲು ರಚಿತವಾದವು. ಈ ವಚನವು ಸಹ ಅಂತರ್ಗತವಾದ ಗದ್ಯ-ಲಯವನ್ನು (prose-rhythm) ಹೊಂದಿದೆ.
ಸ್ವರವಚನ (Swaravachana) ಆಯಾಮ: ಈ ವಚನವನ್ನು ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಅಳವಡಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು.
ರಾಗ (Raga): ವಚನದ ಕರುಣ ರಸ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಭಾವವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಲು ಮುಖಾರಿ, ಭೈರವಿ, ಶುದ್ಧ ಸಾವೇರಿಯಂತಹ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ರಾಗಗಳು ಸೂಕ್ತವಾಗಿವೆ. ಅಕ್ಕನ ಇತರ ವಚನಗಳಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗಿರುವಂತೆ , ಜನಪದೀಯ ಛಾಯೆಯುಳ್ಳ ಪಹಾಡಿ ರಾಗವು ಇದರ ನೇರವಾದ, ಮಣ್ಣಿನ ಗುಣವುಳ್ಳ ಭಾವವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಹೊರತರಬಲ್ಲದು.
ತಾಳ (Tala): ಆದಿ ತಾಳ (8 ಮಾತ್ರೆಗಳು) ಅಥವಾ ರೂಪಕ ತಾಳದಂತಹ (7 ಮಾತ್ರೆಗಳು) ಸರಳ ತಾಳಗಳು ವಚನದ ನೇರ ಮನವಿಯನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತವೆ. "ಬಂದೆ, ಬಂದೆ", "ಉಂಡೆ, ಉಂಡೆ" ಎಂಬ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ನುಡಿಗಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಒಂದು ಸ್ಥಿರವಾದ, ಸಂಮೋಹಕ ಲಯಕ್ಕೆ ಅಳವಡಿಸುವುದರಿಂದ, ಸಂಸಾರ ಚಕ್ರದ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯನ್ನು ಸಂಗೀತದ ಮೂಲಕವೂ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ತರಬಹುದು.
ಸ್ಮೃತಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆ (Memory Studies and Spiritual Autobiography)
ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾದರೂ, ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಯುತವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯಾಗಿದೆ. ಸ್ಮೃತಿ ಅಧ್ಯಯನದ (Memory Studies) ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಜನ್ಮದ ನೆನಪಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಒಂದು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡೀಯ ಸ್ಮೃತಿಯ (cosmic memory) ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಅಕ್ಕನು ತನ್ನ 'ಸ್ವ'ವನ್ನು (self) ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದು ತನ್ನ ಈ ಜನ್ಮದ ಅನುಭವಗಳಿಂದಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ "ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷ ಯೋನಿ"ಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಗಿಬಂದ ನೆನಪಿನ ಭಾರದಿಂದ. ಇದು ಅವಳ ಅಸ್ಮಿತೆಯನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಚರಿತ್ರೆಯಿಂದ, ಒಂದು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ, ಜೀವಸಂಕುಲದ ಚರಿತ್ರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ.
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪಾಪಮಯವಾದ ಭೂತಕಾಲವನ್ನು ಮರು-ನಿರೂಪಿಸಿ, ಒಂದು ಹೊಸ, ದೈವಿಕ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಗುರಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ವಚನವು ಈ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ. "ಹಿಂದಣ ಜನ್ಮ ತಾನೇನಾದಡೆಯೂ ಆಗಲಿ" ಎಂಬ ಸಾಲು, ಭೂತಕಾಲದ ಸ್ಮೃತಿಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ, ಅದರ ಭಾರದಿಂದ ತನ್ನನ್ನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಮರೆವಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಸ್ಮೃತಿಯನ್ನು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಮರುರೂಪಿಸುವ (re-narration) ಪ್ರಯತ್ನ. ಈ ಮೂಲಕ, ಅವಳು ತನ್ನ ಭೂತಕಾಲದ ನಿರಂತರತೆಯಿಂದ (continuity of karma) ಮುರಿದುಕೊಂಡು, 'ಕರುಣೆ'ಯ ಮೂಲಕ ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಹೊಸ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು (a future of grace) ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಾಳೆ.
4. ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಯಾಮ (Philosophical and Spiritual Dimension)
ಈ ವಚನವು ಶರಣ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಮುಖ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಾದ ಷಟ್ಸ್ಥಲ, ಶರಣಸತಿ-ಲಿಂಗಪತಿ ಭಾವ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಅನುಭಾವಾತ್ಮಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
ಸಿದ್ಧಾಂತ (Philosophical Doctrine)
ಷಟ್ಸ್ಥಲ (Shatsthala): ಷಟ್ಸ್ಥಲ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಜೀವವು ಶಿವನೊಂದಿಗೆ ಐಕ್ಯವಾಗುವ ಆರು ಹಂತಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು ಭಕ್ತಸ್ಥಲದ ಹೊಸ್ತಿಲಲ್ಲಿರುವ ಜೀವದ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಲಕ್ಷ ಯೋನಿಗಳಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಬಂದ ದಣಿವು, ಸುಖ-ದುಃಖಗಳ ನಿರರ್ಥಕತೆಯ ಅರಿವು - ಇವು ಭಕ್ತಸ್ಥಲಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ವೈರಾಗ್ಯವನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ವೈರಾಗ್ಯವೇ ಜೀವವನ್ನು ಗುರು, ಲಿಂಗ, ಜಂಗಮರತ್ತ ತಿರುಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. "ನೀ ಕರುಣಿಸಾ" ಎಂಬ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯು, ಭಕ್ತಸ್ಥಲದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತನು ದೈವಿಕ ಕರುಣೆಯ ಮೇಲೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅವಲಂಬಿತನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ ಎಂಬುದರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಂತಿದೆ.
17 'ಶರಣಸತಿ - ಲಿಂಗಪತಿ ಭಾವ' (Sharana Sati - Linga Pati Bhava): ಅಕ್ಕನ ಅನೇಕ ವಚನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮಧುರ ಭಕ್ತಿಯ (bridal mysticism) ತೀವ್ರತೆ ಇಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿರುವುದು ಪ್ರಿಯತಮನೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗುವ ಹಂಬಲಕ್ಕಿಂತ, ಎಲ್ಲಾ ಲೌಕಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳಿಂದ, ಪಾತ್ರಗಳಿಂದ ಬೇಸತ್ತ ಜೀವವು, ತನ್ನ ಅಂತಿಮ ಪತಿಯಾದ (ಲಿಂಗಪತಿ) ಪರಮಶಿವನಲ್ಲಿ ಈ ಪಾತ್ರಗಳ ಚಕ್ರವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಬೇಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಆರ್ತನಾದ. ಇದು ಪ್ರೇಮದ ಸಂಭ್ರಮಕ್ಕಿಂತ, ಶರಣಾಗತಿಯ ದೈನ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಅಷ್ಟಾವರಣ ಮತ್ತು ಪಂಚಾಚಾರ (Ashtavarana and Panchachara): ಅಷ್ಟಾವರಣಗಳ (ಗುರು, ಲಿಂಗ, ಜಂಗಮ, ಪಾದೋದಕ, ಪ್ರಸಾದ, ವಿಭೂತಿ, ರುದ್ರಾಕ್ಷಿ, ಮಂತ್ರ) ಮತ್ತು ಪಂಚಾಚಾರಗಳ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವಿಲ್ಲದೆ ಸಂಸಾರದಲ್ಲಿ ಅಲೆದಾಡಿದ ಜೀವದ ದುರವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಈ ವಚನವು ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಅಲೆದಾಟದ ನಿರರ್ಥಕತೆಯ ಅರಿವಾದಾಗ ಮಾತ್ರ ಜೀವವು ಈ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಧಾರಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತದೆ.
ಯೌಗಿಕ ಆಯಾಮ (Yogic Dimension)
ಪತಂಜಲಿಯ ಯೋಗಸೂತ್ರಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಯೋಗದ ಸಾಧನೆಗೆ ಅಭ್ಯಾಸದ ಜೊತೆಗೆ ವೈರಾಗ್ಯವೂ (dispassion) ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಅಕ್ಕನ "ಉಂಡೆ, ಉಂಡೆ ಸುಖಾಸುಖಂಗಳ" ಎಂಬ ಮಾತು, ಎಲ್ಲಾ ದ್ವಂದ್ವಾತ್ಮಕ ಅನುಭವಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅತೃಪ್ತಿಕರ ಎಂಬ ಅನುಭವಜನ್ಯ ಸತ್ಯವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇದೇ ನಿಜವಾದ ವೈರಾಗ್ಯ. ಆದರೆ, ಶರಣರ ಶಿವಯೋಗದಲ್ಲಿ, ಈ ವೈರಾಗ್ಯವು ಕೇವಲ ನಿರಾಸಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಅದು ಭಕ್ತಿಯೋಗದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಗವಾದ ಶರಣಾಗತಿಯಲ್ಲಿ (surrender) ಪರ್ಯವಸಾನಗೊಳ್ಳಬೇಕು. ಈ ವಚನವು ಸ್ವ-ಪ್ರಯತ್ನದ ಮಿತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿ, ಶರಣಾಗತಿಯ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
ಅನುಭಾವದ ಆಯಾಮ (Mystical Dimension)
ಈ ವಚನವು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಅನುಭಾವಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗುವ "ಆತ್ಮದ ಕತ್ತಲೆಯ ರಾತ್ರಿ" (Dark Night of the Soul) ಯ ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಹಳೆಯ 'ನಾನು' (ಅಹಂ) ಸಾಯುವ, ಲೌಕಿಕ ಆಧಾರಗಳೆಲ್ಲವೂ ಕುಸಿದುಬಿದ್ದಾಗ, ಆತ್ಮವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಏಕಾಂಗಿ ಮತ್ತು ದಣಿದ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೊಂದುವ ಸ್ಥಿತಿ. "ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷ ಯೋನಿ"ಗಳಲ್ಲಿನ ಪಯಣವು, ದೈವಿಕ ಬೆಳಕನ್ನು ಕಾಣುವ ಮೊದಲು ಆತ್ಮವು ಮಾಯೆಯ ಕತ್ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡುವ ದೀರ್ಘ ಪ್ರಯಾಣದ ರೂಪಕವಾಗಿದೆ. "ನೀ ಕರುಣಿಸಾ" ಎಂಬ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯು ಈ ದೀರ್ಘ ರಾತ್ರಿಯ ನಂತರ ಉದಯವನ್ನು ಬಯಸುವ ಕೂಗಾಗಿದೆ.
ರಸಾನಂದ ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ (Rasananda and Brahmananda): ಈ ವಚನವು ಲೌಕಿಕ, ಇಂದ್ರಿಯಜನ್ಯ ಸುಖಗಳಾದ ರಸಾನಂದ ಅಥವಾ ವಿಷಯಾನಂದದ ಮೇಲಿನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜುಗುಪ್ಸೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನು ಎಲ್ಲಾ ಲೌಕಿಕ 'ರಸ'ಗಳನ್ನು "ಉಂಡು" (ಅನುಭವಿಸಿ) ಅವುಗಳ ಕ್ಷಣಿಕತೆ ಮತ್ತು ದ್ವಂದ್ವವನ್ನು ಅರಿತಿದ್ದಾಳೆ. ಈಗ ಅವಳ ಹಂಬಲವಿರುವುದು ಆ ದ್ವಂದ್ವಾತೀತ, ಶಾಶ್ವತವಾದ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ ಅಥವಾ ಶರಣರ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಲಿಂಗಾನಂದಕ್ಕಾಗಿ.
ಧಾರ್ಮಿಕ ಅನುಭವದ ವಿದ್ಯಮಾನಶಾಸ್ತ್ರ (Phenomenology of Religious Experience)
ವಿದ್ಯಮಾನಶಾಸ್ತ್ರವು (Phenomenology) ಅನುಭವವನ್ನು ಅದು ಪ್ರಜ್ಞೆಗೆ ಹೇಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆಯೋ ಹಾಗೆಯೇ ವಿವರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು ಸಂಸಾರದ ಅನುಭವದ ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ವಿದ್ಯಮಾನಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಂಸಾರದ ಬಗ್ಗೆ ತಾತ್ವಿಕ ವಾದವನ್ನು ಮಂಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅದರ 'ಅನುಭವ'ವನ್ನು (anubhava) ನೇರವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತದೆ. "ಬಂದೆ, ಬಂದೆ" ಮತ್ತು "ಉಂಡೆ, ಉಂಡೆ" ಎಂಬ ಪದಗಳು ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ದಣಿವು, ಹತಾಶೆ ಮತ್ತು ಜುಗುಪ್ಸೆಯ ಪ್ರಜ್ಞಾನುಭವವನ್ನು (conscious experience) ವಿವರಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಭಾರತೀಯ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ 'ಅನುಭವ' ಕೇಂದ್ರಿತ ಜ್ಞಾನಮೀಮಾಂಸೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ನಿಜವಾದ ಜ್્ઞಾನವು ಬೌದ್ಧಿಕ ತಿಳುವಳಿಕೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ನೇರ, ಪರಿವರ್ತನಾಶೀಲ ಅನುಭವವಾಗಿದೆ. ಈ ವಚನವು ಸಂಸಾರದ 'ಅನುಭವ'ದ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅದರ ಎಲ್ಲಾ ತೀವ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಸೆರೆಹಿಡಿದು, ಆ ಅನುಭವವೇ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ತಿರುವಿಗೆ ಹೇಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ತುಲನಾತ್ಮಕ ಅನುಭಾವ (Comparative Mysticism)
ಅಕ್ಕನ ಈ ಅನುಭವವು ಜಾಗತಿಕ ಅನುಭಾವಿ ಪರಂಪರೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುತ್ತದೆ.
ಸೂಫಿ ತತ್ವ (Sufism): ಆತ್ಮವು ತನ್ನ ದೈವಿಕ ಮೂಲದಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟಿರುವ ನೋವನ್ನು ಸೂಫಿಗಳು 'ಫಿರಾಖ್' (viraha) ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅಕ್ಕನ ಸಂಸಾರದ ದಣಿವು ಈ 'ಫಿರಾಖ್'ನ ಭಾವಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ. ದೈವಿಕ ಪ್ರಿಯತಮನ ಒಂದು ನೋಟವು ('ನಜರ್') ತನ್ನ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಅಳಿಸಿಹಾಕಬಲ್ಲದು ('ಫನಾ') ಎಂಬ ಸೂಫಿ ನಂಬಿಕೆಯಂತೆ, ಅಕ್ಕನು ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನ 'ಕರುಣೆ'ಗಾಗಿ ಹಂಬಲಿಸುತ್ತಾಳೆ.
ಕ್ರೈಸ್ತ ಅನುಭಾವ (Christian Mysticism): ತನ್ನ ಅಸಹಾಯಕತೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು, ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದೈವಿಕ ಕರುಣೆಗೆ (grace) ಶರಣಾಗುವ ಭಾವವು ಸಂತ ಆಗಸ್ಟೀನ್ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಟಿನ್ ಲೂಥರ್ ಅವರ ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ. "ಹಿಂದಣ ಜನ್ಮ ತಾನೇನಾದಡೆಯೂ ಆಗಲಿ" ಎಂಬ ಸಾಲು, ದೈವಿಕ ಕ್ಷಮೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿನ ಪಾಪಗಳೆಲ್ಲವೂ ಅಳಿಸಿಹೋಗುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಕ್ರೈಸ್ತ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. "ಮುಂದೆ ನೀ ಕರುಣಿಸಾ" ಎಂಬುದು ಮೋಕ್ಷಕ್ಕಾಗಿ (salvation) ಮಾಡುವ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯಂತಿದೆ.
ವೇದಾಂತ (Vedanta): ಕರ್ಮ ಮತ್ತು ಅವಿದ್ಯೆಯಿಂದಾಗಿ ಜೀವವು ಸಂಸಾರ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿ ನರಳುತ್ತದೆ ಎಂಬ ವೇದಾಂತದ ತತ್ವವನ್ನು ಈ ವಚನವು ಒಪ್ಪುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಅದ್ವೈತ ವೇದಾಂತವು ಆತ್ಮ ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮದ ಐಕ್ಯವನ್ನು ಅರಿಯಲು ಜ್ಞಾನಮಾರ್ಗವನ್ನು ಬೋಧಿಸಿದರೆ, ಅಕ್ಕನ ವಚನವು ಭಕ್ತಿಮಾರ್ಗ ಮತ್ತು ಶರಣಾಗತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ವೇದಾಂತದ ತಾತ್ವಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕ, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಕರುಣಾಮಯಿಯಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ದೇವರೇ ಪರಿಹಾರ ಎಂದು ಸಾರುತ್ತದೆ.
5. ಸಾಮಾಜಿಕ-ಮಾನವೀಯ ಆಯಾಮ (Socio-Humanistic Dimension)
ಈ ವಚನವು ಕೇವಲ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಳಲಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಮರ್ಶೆಯೂ ಹೌದು.
ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶ (Socio-Historical Context)
12ನೇ ಶತಮಾನದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಮಾಜವು ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯಗಳಿಂದ ತುಂಬಿತ್ತು.
ಲಿಂಗ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Gender Analysis)
"ಯೋನಿ" ಎಂಬ ಪದವು ಜೈವಿಕವಾಗಿ ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು. ಆದರೆ ಅಕ್ಕ ಈ ಪದವನ್ನು ಇಡೀ ಜೀವ ಸಂಕುಲದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಬಳಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯುತವಾದ ನಡೆ. ಸ್ತ್ರೀ ದೇಹ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಾತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ತಳುಕುಹಾಕಿಕೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಪದವನ್ನು, ಅವಳು ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡೀಯ ಸಂಕಟದ ಮೂಲವನ್ನಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು, ಕೇವಲ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಸಾಧನವಾಗಿ ನೋಡಲ್ಪಡುವ ಸ್ತ್ರೀ ದೇಹದ ಬಗೆಗಿನ ಒಂದು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಿಮರ್ಶೆಯಾಗಿದೆ. "ಯೋನಿ"ಯ ಮೇಲಿನ ಅವಳ ಜುಗುಪ್ಸೆ, ಸ್ತ್ರೀಯರ ಮೇಲೆ ಹೇರಲಾದ ಜೈವಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಾತ್ರಗಳ ಮೇಲಿನ ಜುಗುಪ್ಸೆಯಾಗಿದೆ.
ಸಬಾಲ್ಟರ್ನ್ ಅಧ್ಯಯನ (Subaltern Studies)
ಸಬಾಲ್ಟರ್ನ್ ಅಧ್ಯಯನವು ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ, ದಮನಿತ ಸಮುದಾಯಗಳ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ನೋಡುತ್ತದೆ.
ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರ (Feminist Theology)
ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರವು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿನ ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ವಚನವು ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಕ್ಕೆ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಅವಳು ತನ್ನ ಮತ್ತು ದೇವರ ನಡುವೆ ಯಾವುದೇ ಪುರುಷ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಯನ್ನು (ಪೂಜಾರಿ, ಗುರು) ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳ ಸಂಬಂಧವು ನೇರ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರೇಮಮಯವಾಗಿದೆ. "ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ" ಎಂಬ ಪುರುಷ ದೇವರನ್ನು ತನ್ನ 'ಪತಿ'ಯಾಗಿ ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ, ಅವಳು ಲೌಕಿಕ, ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ಮದುವೆಯ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ, ತನ್ನದೇ ಆದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ.
ಬೋಧನಾಶಾಸ್ತ್ರ (Pedagogical Analysis)
ಈ ವಚನವು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೇಗೆ ಸಂವಹಿಸುತ್ತದೆ? ಇದು ಉಪದೇಶದ ರೂಪದಲ್ಲಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅನುಭವದ ಹಂಚಿಕೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿದೆ. ತನ್ನ ಆಳವಾದ ನೋವು ಮತ್ತು ಹತಾಶೆಯನ್ನು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅಕ್ಕನು ಕೇಳುಗ/ಓದುಗನಲ್ಲಿ ಅನುಕಂಪವನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದರಿಂದ, ಸಂಸಾರದ ನಿರರ್ಥಕತೆಯ ಪಾಠವು ಬೌದ್ಧಿಕವಾಗಿ ಅಲ್ಲ, ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಮನದಟ್ಟಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಶರಣಾಗತಿಯೊಂದೇ ದಾರಿ ಎಂಬ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಓದುಗನು ತಾನಾಗಿಯೇ ಬರುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು ಇದರ ಬೋಧನಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ.
ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Psychological Analysis)
ಈ ವಚನವು ತೀವ್ರವಾದ ಮಾನಸಿಕ ಯಾತನೆಯ ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ. ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಆಘಾತಕಾರಿ ಅನುಭವಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ತೀವ್ರ ಬಳಲಿಕೆ (burnout) ಅಥವಾ ಖಿನ್ನತೆಯ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಇದು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ. "ಬಂದೆ, ಬಂದೆ", "ಉಂಡೆ, ಉಂಡೆ" ಎಂಬ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯು, ಆಘಾತಕಾರಿ ನೆನಪುಗಳ (traumatic memory) ಪುನರಾವರ್ತಿತ, ಅನೈಚ್ಛಿಕ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಹಿಂದಿನದನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟು ("ಹಿಂದಣ ಜನ್ಮ... ಆಗಲಿ"), ಬಾಹ್ಯ ಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ (ಕರುಣೆ) ಭರವಸೆಯಿಡುವ ಅಂತಿಮ ಮನವಿಯು, ಮಾನಸಿಕ ಶರಣಾಗತಿಯ (psychological surrender) ಒಂದು ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.
Ecofeminist Criticism
ಪರಿಸರ-ನಾರೀವಾದಿ (Ecofeminist) ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ವಚನವು ಪ್ರಕೃತಿಯ (nature) ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀಯ (woman) ಮೇಲಿನ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಧ್ವನಿಸುತ್ತದೆ. 'ಯೋನಿ'ಯು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಸೃಷ್ಟಿಶೀಲ, ಜೈವಿಕ ಚಕ್ರವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿರುವ ಅನುಭವವು, ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀಯು ತನ್ನ ದೇಹ ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿರುವ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ. ಈ ಎರಡೂ ಬಂಧನಗಳಿಂದ ಪಾರಾಗುವ ಹಂಬಲ ಇಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಪರಿಹಾರವು ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸುವುದರಲ್ಲಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ 'ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ' ಎಂಬ ದೈವೀಕೃತ ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ (sacred nature) ಒಂದಾಗುವುದರಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಕೇವಲ ಜೈವಿಕ ಚಕ್ರವೆಂದು ನೋಡದೆ, ಅದನ್ನು ದೈವಿಕತೆಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯೆಂದು ಗೌರವಿಸುವ ಪರಿಸರ-ಧಾರ್ಮಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
6. ಅಂತರ್ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ತುಲನಾತ್ಮಕ ಆಯಾಮ (Interdisciplinary and Comparative Dimension)
ದ್ವಂದ್ವಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Dialectical Analysis)
ಈ ವಚನವನ್ನು ಹೆಗೆಲ್ನ ದ್ವಂದ್ವಾತ್ಮಕ ಮಾದರಿಯ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಬಹುದು:
ವಾದ (Thesis): ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ, ನೋವಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ, ಸುಖ-ದುಃಖಗಳ ದ್ವಂದ್ವದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಲೌಕಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವ (ಭವ).
ಪ್ರತಿವಾದ (Antithesis): ಈ ಚಕ್ರದ ಸಂಪೂರ್ಣ ತಿರಸ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಕರ್ಮದ ಭಾರವನ್ನು உதறிಹಾಕುವಿಕೆ ("ಹಿಂದಣ ಜನ್ಮ ತಾನೇನಾದಡೆಯೂ ಆಗಲಿ").
ಸಂವಾದ (Synthesis): ಈ ದ್ವಂದ್ವದ ಪರಿಹಾರವು ಸ್ವ-ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಒಂದು ಉನ್ನತ ತತ್ವದಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ: ದೈವಿಕ 'ಕರುಣೆ'. ಈ ಕರುಣೆಯು ಕರ್ಮದ ತರ್ಕವನ್ನು ಮೀರಿ, ಆತ್ಮವನ್ನು ದ್ವಂದ್ವಾತೀತವಾದ ಪರಮಸತ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಒಂದುಗೂಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಜ್ಞಾನಮೀಮಾಂಸೆ (Epistemological Analysis)
ಈ ವಚನವು ಜ್ಞಾನದ ಎರಡು ಮೂಲಗಳನ್ನು ಮುಂದಿಡುತ್ತದೆ. ಮೊದಲನೆಯದು, ಅನುಭವಜನ್ಯ ಜ್ಞಾನ (empirical knowledge). "ಉಂಡೆ, ಉಂಡೆ" ಎಂದು ಸುಖ-ದುಃಖಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿ ಪಡೆದ ಜ್ಞಾನ. ಆದರೆ ಈ ಜ್ಞಾನವು ಕೇವಲ ಹತಾಶೆಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಎರಡನೆಯದು, ಶ್ರದ್ಧೆ ಮತ್ತು ಅನುಗ್ರಹದಿಂದ ಲಭಿಸುವ ಜ್ಞಾನ (revelatory knowledge). ವಚನವು ಮೊದಲನೆಯ ಜ್ಞಾನದ ಮಿತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿ, ಎರಡನೆಯ ಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಹಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ. ನಿಜವಾದ, ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ನೀಡುವ ಅರಿವು (ಶರಣರ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ 'ಅರಿವು') ಅನುಭವದಿಂದ ಗಳಿಸಿದ್ದಲ್ಲ, ಅದು ಅನುಗ್ರಹದಿಂದ ದೊರೆಯಬೇಕಾದದ್ದು.
ಪಾರಿಸರಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Ecological Analysis)
"ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷ ಯೋನಿ" ಎಂಬ ಸಾಲು ಕೇವಲ ಮಾನವ ಜನ್ಮದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿಲ್ಲ. ಅದು ಕೀಟ, ಪಕ್ಷಿ, ಪ್ರಾಣಿ, ಸಸ್ಯ ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಜೀವರಾಶಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಮಾನವಕೇಂದ್ರಿತ (anthropocentric) ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಮೀರಿ, ಇಡೀ ಜೀವ ಸಂಕುಲದೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಬಳಲಿಕೆಯ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ. ಜೀವವು ಈ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಅಲೆದಾಡಿ ದಣಿದಿದೆ. ಈ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡೀಯ ದಣಿವು, ಮಾನವನು ಇತರ ಜೀವಿಗಳಿಗಿಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠನೆಂಬ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಮುರಿಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳ ನೋವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಪರಿಸರ ಸಂವೇದನೆಯನ್ನು (ecological sensitivity) ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ.
ದೈಹಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Somatic Analysis)
ಶರಣರು ದೇಹವನ್ನು (ಕಾಯ) ಅನುಭವ, ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿರೋಧದ ತಾಣವಾಗಿ ನೋಡಿದರು. ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ, ದೇಹವು ('ಯೋನಿ'ಯ ಮೂಲಕ) ಸಂಕಟದ, ಬಂಧನದ ತಾಣವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. "ಉಂಡೆ, ಉಂಡೆ ಸುಖಾಸುಖಂಗಳ" ಎಂಬುದು ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ಇಂದ್ರಿಯಾನುಭವಗಳ ಮೂಲಕವೇ ಜಗತ್ತನ್ನು ಅರಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ. ಆದರೆ ಈ ದೈಹಿಕ ಅನುಭವವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸಾಕಾಗಿಹೋಗಿದೆ. ದೇಹದ ಮೂಲಕವೇ ದೇಹದ ಮಿತಿಯನ್ನು ಅರಿತು, ದೇಹಾತೀತ ಸ್ಥಿತಿಗಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುವುದು ಇಲ್ಲಿನ ದೈಹಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ತಿರುಳು.
Media and Communication Theory
ಮಾರ್ಷಲ್ ಮಕ್ಲುಹಾನ್ನ "ಮಾಧ್ಯಮವೇ ಸಂದೇಶ" (The medium is the message) ಎಂಬ ಮಾತಿನಂತೆ, ವಚನದ ರೂಪವೇ ಅದರ ಸಂದೇಶದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ವಚನದ ಸರಳ, ನೇರ, ಆಡುಮಾತಿನ ಶೈಲಿಯು, ಅದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ನೇರ, ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳಿಲ್ಲದ ಭಕ್ತಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಂತಹ ಪಂಡಿತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ, ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಅನುಭಾವವನ್ನು ಹೇಳುವುದು, ಜ್ಞಾನವು ಕೆಲವೇ ಜನರ ಸ್ವತ್ತಲ್ಲ, ಅದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಲಭ್ಯ ಎಂಬ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಸಂವಹಿಸುತ್ತದೆ.
7. ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿ ಮತ್ತು ವಚನದ ಸಂಬಂಧ (Relation with Sidhanta Shikhamani)
'ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿ'ಯು ವೀರಶೈವ ಧರ್ಮದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸಂಸ್ಕೃತ ಆಗಮ ಗ್ರಂಥವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಕಾಲಮಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳಿದ್ದರೂ, ಇದು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯ ನಂತರ, ಸುಮಾರು 15ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಶಿವಯೋಗಿ ಶಿವಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ರಚಿತವಾಯಿತು ಎಂಬುದು ಪ್ರಬಲವಾದ ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಗ್ರಂಥವು ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯ ಮೊದಲು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, 12ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಅನುಭಾವಾತ್ಮಕವಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತವಾದ ಶರಣ ತತ್ವಗಳನ್ನು, ನಂತರದ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವೇ 'ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿ'.
ಹೀಗಾಗಿ, ಪ್ರಭಾವದ ದಿಕ್ಕು ಅಕ್ಕನ ವಚನದಿಂದ 'ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿ'ಯ ಕಡೆಗೆ ಇದೆಯೇ ಹೊರತು, ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಅಲ್ಲ. ಅಕ್ಕನ ವಚನವು 'ಅನುಭಾವ'ದ (personal mystical experience) ನೇರ, ತೀವ್ರ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೆ, 'ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿ'ಯು ಆ ಅನುಭಾವವನ್ನು 'ಸಿದ್ಧಾಂತ'ವಾಗಿ (philosophical doctrine) ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಶರಣರ ಕನ್ನಡದ ಅನುಭವವನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪಾಂಡಿತ್ಯಪೂರ್ಣ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸುವ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಮಾನ್ಯತೆಯನ್ನು ತಂದುಕೊಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.
ಅಕ್ಕನ ವಚನದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಪಯಣದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹಂತಕ್ಕೂ ಸಮಾನವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ತಿರುಳನ್ನು 'ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿ'ಯ ವಿವಿಧ ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು
1. ಭವದ ಚಕ್ರ (The Cycle of Births)
ಅಕ್ಕನು "ಒಂದಲ್ಲ, ಎರಡಲ್ಲ... ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷ ಯೋನಿಯೊಳಗೆ, ಬಾರದ ಭವಂಗಳಲ್ಲಿ ಬಂದೆ, ಬಂದೆ" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ ಜನ್ಮಗಳ ದಣಿವನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಶ್ಲೋಕವು ತಾತ್ವಿಕವಾಗಿ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ:
ಮೂಲ ಶ್ಲೋಕ:
ಜಾತಿರಾಯುರ್ಭೋಗಹೇತುಃ ಕರ್ಮೈಕಮತ್ರ ಕಾರಣಮ್।
ಘಟಿಯಂತ್ರವದಾತ್ಮಾಯಂ ದೇಹೀ ಭ್ರಮತಿ ಸರ್ವದಾ॥ಅರ್ಥ:
"ಜೀವಿಗಳು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ (ಯೋನಿಗಳಲ್ಲಿ) ಹುಟ್ಟಲು, ವಿಭಿನ್ನ ಆಯುಷ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಭೋಗಗಳನ್ನು (ಸುಖ-ದುಃಖ) ಅನುಭವಿಸಲು ಹಿಂದಿನ ಕರ್ಮವೊಂದೇ ಕಾರಣ. ಈ ಕರ್ಮಬಂಧನದಿಂದಾಗಿ, ದೇಹಧಾರಿಯಾದ ಆತ್ಮವು ಸದಾಕಾಲವೂ ನೀರಿನ ರಾಟೆಯಂತೆ (ಘಟಿಯಂತ್ರದಂತೆ) ತಿರುಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ."
2. ಸುಖ-ದುಃಖದ ಅನುಭವ (The Experience of Suffering)
ಅಕ್ಕನ "ಉಂಡೆ, ಉಂಡೆ ಸುಖಾಸುಖಂಗಳ" ಎಂಬ ಸಾಲು, ಲೌಕಿಕ ಅನುಭವಗಳ ದ್ವಂದ್ವ ಮತ್ತು ನಿರರ್ಥಕತೆಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇದೇ ಭಾವವನ್ನು ಈ ಶ್ಲೋಕವು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ:
ಮೂಲ ಶ್ಲೋಕ:
ತೇನ ಕರ್ಮನಿಬದ್ಧಸ್ಯ ದೇಹಿನೋ ದುಃಖಶಾಲಿನಃ।
ಇಹ ವಾऽಮುತ್ರ ವಾ ಸೌಖ್ಯಂ ನಾಸ್ತ್ಯೇವ ಲವಮಾತ್ರಕಮ್॥ಅರ್ಥ:
"ಆ ಕರ್ಮದಿಂದ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮತ್ತು ದುಃಖದಿಂದ ಕೂಡಿದ ದೇಹಿಗೆ (ಜೀವಿಗೆ), ಈ ಲೋಕದಲ್ಲಾಗಲೀ ಅಥವಾ ಪರಲೋಕದಲ್ಲಾಗಲೀ (ಸ್ವರ್ಗ) ಲವಲೇಶದಷ್ಟೂ ನಿಜವಾದ ಸುಖವಿಲ್ಲ."
3. ಕರುಣೆಯ ಮಾರ್ಗ (The Path of Grace)
ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಅಕ್ಕನು "ಹಿಂದಣ ಜನ್ಮ ತಾನೇನಾದಡೆಯೂ ಆಗಲಿ, ಮುಂದೆ ನೀ ಕರುಣಿಸಾ, ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ" ಎಂದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಶರಣಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಈ ಶರಣಾಗತಿ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಕರುಣೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಶ್ಲೋಕವು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ:
ಮೂಲ ಶ್ಲೋಕ:
ಸ ನಿತ್ಯಾನಂದಸಂದೋಹೇ ಶಿವೇ ಭಕ್ತಿಂ ಸಮಾಚರೇತ್।
ನಿತ್ಯಪೂರ್ಣಚಿದಾನಂದೇ ನಿರಸ್ತಾಶೇಷಸಂಸೃತೌ॥
ಅಮ್ಬಾಸಹಾಯೇ ದೇವೇಶೇ ಶಶಾಂಕಾರ್ಧವತಂಸಕೇ॥ಅರ್ಥ:
"ಅಂತಹ (ಶುದ್ಧ ಮನಸ್ಸಿನ) ಸಾಧಕನು, ಶಾಶ್ವತವಾದ ಮತ್ತು ಪರಿಪೂರ್ಣವಾದ ಜ್ಞಾನಾನಂದ ಸ್ವರೂಪನಾದ, ಸಕಲ ಸಂಸಾರವನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ, ಅಂಬೆಯ (ಶಕ್ತಿ) ಜೊತೆಗೂಡಿದ, ಅರ್ಧಚಂದ್ರನನ್ನು ಶಿರದಲ್ಲಿ ಧರಿಸಿದ ದೇವೇಶನಾದ ಶಿವನಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸಬೇಕು."
ಈ ಹೋಲಿಕೆಯು, 12ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕನಂತಹ ಶರಣರು ತಮ್ಮ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭಾವದ ಮೂಲಕ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ ತೀವ್ರವಾದ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು, ನಂತರದ 'ಸಿದ್ಧಾಂತ ಶಿಖಾಮಣಿ'ಯಂತಹ ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳು ಹೇಗೆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ, ಸ್ತೋತ್ರದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡವು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.
ಭಾಗ ೨: ವಿಶೇಷ ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Specialized Interdisciplinary Analysis)
ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ, ವಚನವನ್ನು ವಿವಿಧ ಆಧುನಿಕ ಮತ್ತು ಸಮಕಾಲೀನ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವಚನದ ಅರ್ಥದ ಹೊಸ ಪದರಗಳನ್ನು উন্মোಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
Cluster 1: Foundational Themes & Worldview
Legal and Ethical Philosophy
ವಚನವನ್ನು ಒಂದು ರೀತಿಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಮನವಿಯಂತೆ ನೋಡಬಹುದು. 'ಕರ್ಮ'ದ ಕಾನೂನು (The law of Karma) ಕಠಿಣವಾದದ್ದು; ಅದು ಕಾರಣ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮದ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದೆ. ಅಕ್ಕನು ತನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮಗಳ ಕರ್ಮಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ ("ಹಿಂದಣ ಜನ್ಮ ತಾನೇನಾದಡೆಯೂ ಆಗಲಿ"), ಆದರೆ ಆ ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಬಯಸದೆ, ಅದಕ್ಕಿಂತ ಉನ್ನತವಾದ ಕಾನೂನಿಗೆ, ಅಂದರೆ 'ಕರುಣೆ'ಯ ಕಾನೂನಿಗೆ (The law of Grace) ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು, ದೈವಿಕ ಕರುಣೆಯು ಕರ್ಮದ ತರ್ಕವನ್ನು ಮೀರುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಕರ್ಮವು ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದರೆ, ಕರುಣೆಯು ಕ್ಷಮೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಈ ವಚನವು ನ್ಯಾಯಕ್ಕಿಂತ ಕ್ಷಮೆಯು ಶ್ರೇಷ್ಠವೆಂಬ ನೈತಿಕ ನಿಲುವನ್ನು ತಾಳುತ್ತದೆ.
Economic Philosophy
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ವಚನವು ಒಂದು ರೀತಿಯ ದಿವಾಳಿತನದ (spiritual bankruptcy) ಘೋಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಜೀವವು ಸಂಸಾರದಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ 'ಆಸ್ತಿ'ಗಳನ್ನು (ಸುಖ) ಮತ್ತು 'ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ'ಗಳನ್ನು (ಅಸುಖ) "ಉಂಡು", ಅಂತಿಮವಾಗಿ ತಾನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ ದಿವಾಳಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಅರಿಯುತ್ತದೆ. ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಲಕ್ಷ ಜನ್ಮಗಳ ಚಕ್ರವು ತೀರಿಸಲಾಗದ ಒಂದು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡೀಯ ಸಾಲದಂತೆ (cosmic debt) ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಈ 'ಕರ್ಮದ ಆರ್ಥಿಕತೆ'ಯ (economy of karma) ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದಲೇ, ಶರಣರು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ 'ಕಾಯಕ' (ತನ್ನ ಶ್ರಮದಿಂದ ಬದುಕುವುದು) ಮತ್ತು 'ದಾಸೋಹ' (ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಮರಳಿ ನೀಡುವುದು) ತತ್ವಗಳ ಮಹತ್ವವು ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ಕಾಯಕ ಮತ್ತು ದಾಸೋಹಗಳು ಹೊಸ ಕರ್ಮದ ಸಾಲವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸದೆ, ಇರುವ ಸಾಲವನ್ನು ತೀರಿಸುವ ನೈತಿಕ ಮಾರ್ಗಗಳಾಗಿವೆ.
Eco-theology and Sacred Geography
ಪರಿಸರ-ಧಾರ್ಮಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ (Eco-theology), ಈ ವಚನವು ಎರಡು ರೀತಿಯ ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದು, 'ಯೋನಿ'ಯಿಂದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲ್ಪಡುವ ಜೈವಿಕ, ಚಕ್ರೀಯ, ಲೌಕಿಕ ಪ್ರಕೃತಿ (profane nature). ಇದರಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಬಂಧನ. ಇನ್ನೊಂದು, 'ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ' (ಬೆಟ್ಟದೊಡೆಯ) ಎಂಬ ಅಂಕಿತನಾಮದಿಂದ ಸೂಚಿತವಾಗುವ ಪವಿತ್ರ ಭೌಗೋಳಿಕತೆ (sacred geography). ಶ್ರೀಶೈಲದಂತಹ ಪರ್ವತವು ಕೇವಲ ಒಂದು ಭೌತಿಕ ತಾಣವಲ್ಲ, ಅದು ದೈವತ್ವವೇ ಮೈತಳೆದ ಸ್ಥಳ. ಹೀಗಾಗಿ, ಅಕ್ಕನ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯು ಲೌಕಿಕ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಬಂಧನದಿಂದ, ದೈವೀಕೃತ ಪ್ರಕೃತಿಯ (sacred nature) ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುವಂತೆ ಇದೆ.
Cluster 2: Aesthetic & Performative Dimensions
Rasa Theory
ಈ ವಚನವು ಓದುಗ/ಕೇಳುಗನಲ್ಲಿ 'ರಸಾನುಭವ'ವನ್ನು ಹೇಗೆ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ? ಪ್ರಧಾನ ರಸವಾದ 'ಕರುಣ'ವು ಅಕ್ಕನ ನೋವಿನಲ್ಲಿ ಸಂತೋಷಪಡುವುದರಿಂದ ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಅವಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಶರಣಾಗತಿಯನ್ನು ಕಂಡಾಗ ಉಂಟಾಗುವ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಕ್ಯಾಥರ್ಸಿಸ್ (catharsis) ಅಥವಾ ಭಾವಶುದ್ಧೀಕರಣದಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ. ಮಾನವ ಸ್ಥಿತಿಯ ಬಗೆಗಿನ ನಮ್ಮ ಭಯ ಮತ್ತು ಕರುಣೆಯನ್ನು ಈ ವಚನವು ಹೊರಹಾಕಿ, ಶರಣಾಗತಿಯೊಂದೇ ದಾರಿ ಎಂದು ತೋರಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಮ್ಮನ್ನು 'ಶಾಂತ' ರಸದ ಕಡೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತದೆ. ಇದು ರಸಾನಂದದಿಂದ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದದ ಕಡೆಗಿನ ಪಯಣದ ಸೂಚನೆಯಾಗಿದೆ.
Performance Studies
ಈ ವಚನವು ಒಂದು 'ಪ್ರದರ್ಶನಾತ್ಮಕ ಉಕ್ತಿ' (performative utterance) ಆಗಿದೆ. ಇದರ ಮೌಖಿಕ ಪ್ರಸ್ತುತಿ, ಅಂದರೆ 'ವಚನ ಗಾಯನ'ವು, ಕೇವಲ ಪಠ್ಯದ ಪುನರುಚ್ಚಾರಣೆಯಲ್ಲ. ಅದು ಅಕ್ಕನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಶರಣಾಗತಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗುವ ಒಂದು ಸಾಮುದಾಯಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು 'ಭಾವ'ವನ್ನು (emotion) ವಚನಕಾರ್ತಿಯಿಂದ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವ (transmission of Bhava) ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯುತ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗುತ್ತದೆ.
Cluster 3: Language, Signs & Structure
Semiotic Analysis
ಚಿಹ್ನೆಗಳ ವಿಜ್ಞಾನವಾದ ಸೆಮಿಯೋಟಿಕ್ಸ್ (semiotics) ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ವಚನವು ಚಿಹ್ನೆಗಳ ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. 'ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷ ಯೋನಿ' ಎಂಬುದು 'ಸಂಸಾರ' ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಒಂದು ಸೂಚಕ (signifier). 'ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ' ಎಂಬುದು 'ಮೋಕ್ಷ' ಅಥವಾ 'ಪರಮಸತ್ಯ' ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಸೂಚಕ. ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಚಿಹ್ನಾತ್ಮಕ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವನ್ನು (semiotic shift) ಮಾಡುತ್ತದೆ: ಅದು ಪ್ರಪಂಚದ ಚಿಹ್ನೆಗಳಾದ (ಸುಖ, ದುಃಖ, ಜನ್ಮ) ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿ, ತನ್ನೆಲ್ಲಾ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಅಂತಿಮ ಚಿಹ್ನೆಯಾದ ದೈವಿಕ ನಾಮದಲ್ಲಿ ಹೂಡುತ್ತದೆ.
Speech Act Theory
ಭಾಷಾ ಕ್ರಿಯಾ ಸಿದ್ಧಾಂತದ (Speech Act Theory) ಪ್ರಕಾರ, ಒಂದು ಉಕ್ತಿಯು ಮೂರು ಹಂತಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ :
Locutionary Act (ವಾಚನ ಕ್ರಿಯೆ): "ಒಂದಲ್ಲ, ಎರಡಲ್ಲ..." ಎಂದು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ "ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ" ಎಂದು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವ ಪದಗಳನ್ನು ಅಕ್ಷರಶಃ ಉಚ್ಚರಿಸುವುದು.
Illocutionary Act (ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಸೂಚಕ ಕ್ರಿಯೆ): ಈ ಪದಗಳನ್ನು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ವಚನಕಾರ್ತಿಯು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಕ್ರಿಯೆ. ಇಲ್ಲಿ, ಅದು ತೀವ್ರವಾದ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ, ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಶರಣಾಗತಿಯ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.
Perlocutionary Act (ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಕ್ರಿಯೆ): ಈ ಉಕ್ತಿಯು ಕೇಳುಗರ ಮೇಲೆ ಉಂಟುಮಾಡುವ ಪರಿಣಾಮ. ದೇವರ ಮೇಲೆ (ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ) ಇದರ ಉದ್ದೇಶಿತ ಪರಿಣಾಮವೆಂದರೆ ಕರುಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಿ, ಅನುಗ್ರಹವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು. ಮಾನವ ಕೇಳುಗರ ಮೇಲೆ ಇದರ ಪರಿಣಾಮವೆಂದರೆ ಅನುಕಂಪವನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸಿ, ಅವರಲ್ಲೂ ಶರಣಾಗತಿಯ ಭಾವವನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವುದು.
Deconstructive Analysis
ಡಿಕನ್ಸ್ಟ್ರಕ್ಷನ್ (Deconstruction) ಅಥವಾ ಅಪನಿರ್ಮಾಣವಾದವು ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿನ ದ್ವಂದ್ವಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಶ್ರೇಣೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು 'ಹಿಂದೆ' ಮತ್ತು 'ಮುಂದೆ' (ಹಿಂದಣ ಜನ್ಮ vs ಮುಂದೆ ನೀ ಕರುಣಿಸಾ) ಎಂಬ ಕಾಲದ ದ್ವಂದ್ವವನ್ನು ಅಪನಿರ್ಮಾಣಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. "ಹಿಂದಣ ಜನ್ಮ ತಾನೇನಾದಡೆಯೂ ಆಗಲಿ" ಎಂಬ ಸಾಲು, ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಭೂತಕಾಲದಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಕರ್ಮದ ತರ್ಕವನ್ನು ಮುರಿಯುವ ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ. ಭೂತ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಈ ದ್ವಂದ್ವವನ್ನು, ಆ ತರ್ಕದ ಹೊರಗಿರುವ 'ಕರುಣೆ' ಎಂಬ ಮೂರನೇ ಪದದಿಂದ ಮಾತ್ರ ಮುರಿಯಲು ಸಾಧ್ಯ ಎಂದು ವಚನವು ವಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಕರುಣೆಯು ಭೂತಕಾಲವನ್ನು ಅಪ್ರಸ್ತುತಗೊಳಿಸಿ, ಹೊಸ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ, ಹೀಗೆ ಕರ್ಮದ ಕಾಲದ ರಚನೆಯನ್ನೇ ಅಪನಿರ್ಮಾಣಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
Cluster 4: The Self, Body & Consciousness
Trauma Studies
ಆಘಾತ ಅಧ್ಯಯನದ (Trauma Studies) ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯುತವಾದ ಆಘಾತದ ನಿರೂಪಣೆಯಾಗಿದೆ (trauma narrative). "ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷ ಯೋನಿ" ಎಂಬುದು ಚಕ್ರೀಯ, ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ಆಘಾತದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. "ಬಂದೆ, ಬಂದೆ" ಮತ್ತು "ಉಂಡೆ, ಉಂಡೆ" ಎಂಬ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯು, ಆಘಾತಕಾರಿ ನೆನಪುಗಳ ತುಣುಕು ತುಣುಕಾದ, ಅನೈಚ್ಛಿಕ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ ನೋವಿನ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡಿರುವ ಭಾವನೆಯು, ಆಘಾತೋತ್ತರ ಒತ್ತಡದ (post-traumatic stress) ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ.
ಲ್ಯಾಕಾನಿಯನ್ ಮನೋವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Lacanian Psychoanalysis)
ಲ್ಯಾಕಾನಿಯನ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ವಚನವು 'ನೈಜ'ದ (the Real) ಆಘಾತಕಾರಿ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಿದೆ. 'ನೈಜ' ಎಂಬುದು ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಂಕೇತಗಳಿಂದ ಗ್ರಹಿಸಲಾಗದ, ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಅರ್ಥರಹಿತ, ಭಯಾನಕ ಆಯಾಮ. "ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷ ಯೋನಿ"ಗಳ ಚಕ್ರವು ಈ 'ನೈಜ'ದ ಒಂದು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ - ಅದು ತರ್ಕಕ್ಕೆ ನಿಲುಕದ, ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ, ಆಘಾತಕಾರಿ ಪುನರಾವರ್ತನೆ. ಈ 'ನೈಜ'ದ ಅನುಭವದಿಂದ ಪಾರಾಗಲು, ಅಕ್ಕನು ಸಾಂಕೇತಿಕ ಕ್ರಮವನ್ನು (the Symbolic order) ಮೀರಿ, ಒಂದು ವಿಭಿನ್ನವಾದ ಆನಂದವನ್ನು ('jouissance') ಬಯಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಲೌಕಿಕ ಸುಖವಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ದೈವದೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗುವ ಅನುಭಾವಿಕ ಆನಂದ. "ನೀ ಕರುಣಿಸಾ" ಎಂಬ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯು, ಭಾಷೆಯ ಮಿತಿಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು ('unsaying'), ಆಚೆಗಿನ ಆನಂದಕ್ಕಾಗಿ, 'ನೈಜ'ದೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಮರುರೂಪಿಸಲು ಮಾಡುವ ಮನವಿಯಾಗಿದೆ.
Neurotheology
ನ್ಯೂರೋಥಿಯಾಲಜಿ (Neurotheology) ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನರವಿಜ್ಞಾನದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ವಚನದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಮೆದುಳಿನ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಅರ್ಥೈಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು. ತೀವ್ರವಾದ ಸಂಕಟ ಮತ್ತು ಹತಾಶೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯು, ಮೆದುಳಿನ ನೋವು ಮತ್ತು ಆತಂಕದ ಕೇಂದ್ರಗಳಾದ ಅಮಿಗ್ಡಾಲಾದಂತಹ (amygdala) ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿನ ಅತಿಯಾದ ಚಟುವಟಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರಬಹುದು. ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಮೆದುಳಿನ ಮುಂಭಾಗದ ಹಾಲೆಗಳ (frontal lobes) ಕಾರ್ಯವು ಕುಸಿದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. "ನೀ ಕರುಣಿಸಾ" ಎಂಬ ಅಂತಿಮ ಶರಣಾಗತಿಯು, ಒಂದು ಅರಿವಿನ ಪಲ್ಲಟವಾಗಿದೆ (cognitive shift). ಇದು ಸ್ವ-ಕೇಂದ್ರಿತ, ಸಮಸ್ಯೆ-ಪರಿಹಾರಕ ನರಮಂಡಲಗಳನ್ನು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿ, ಶರಣಾಗತಿ, ಅಹಂಕಾರದ ವಿಸರ್ಜನೆ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನುಭವಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮೆದುಳಿನ ಭಾಗಗಳನ್ನು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಪ್ಯಾರೈಟಲ್ ಲೋಬ್ನಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು) ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿರಬಹುದು.
Cluster 5: Critical Theories & Boundary Challenges
Queer Theory
ಕ್ವಿಯರ್ ಸಿದ್ಧಾಂತದ (Queer Theory) ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಅಕ್ಕನ "ಯೋನಿ"ಯ ಬಗೆಗಿನ ಜುಗುಪ್ಸೆಯನ್ನು, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕೇಂದ್ರಿತ ಲೈಂಗಿಕತೆಯ (normative heterosexual reproduction) ತಿರಸ್ಕಾರವೆಂದು ಓದಬಹುದು. ಅವಳು ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ ಈ ಜೈವಿಕ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಚಕ್ರದಿಂದ ಪಾರಾಗಿ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯಲ್ಲದ, ಏಕೈಕ, ದೈವಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು (ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನೊಂದಿಗೆ) ಬಯಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ಸಮಾಜವು ಹೇರುವ ಬಂಧುತ್ವ ಮತ್ತು ವಂಶಾವಳಿಯ ಕಡ್ಡಾಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯಮಗಳ ಹೊರಗಿರುವ ಒಂದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತದೆ.
Posthumanist Analysis
ಉತ್ತರ-ಮಾನವತಾವಾದವು (Posthumanism) ಮಾನವಕೇಂದ್ರಿತ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು ಮಾನವನನ್ನು ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಚನಕಾರ್ತಿಯ ಅಸ್ಮಿತೆಯು ಅವಳ ಮಾನವ ಸಾಧನೆಗಳಿಂದಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ "ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷ ಯೋನಿ"ಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಗಿದ, ಮಾನವಾತೀತವಾದ, ಬೃಹತ್ ಸಂಕಟದ ಇತಿಹಾಸದಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಪರಿಹಾರವೂ ಕೂಡ ಉತ್ತರ-ಮಾನವೀಯವಾಗಿದೆ: ಮಾನವಾತೀತವಾದ ದೈವತ್ವಕ್ಕೆ ಶರಣಾಗುವುದು. ಇದು ಸ್ವಾಯತ್ತ, ಸ್ವಾವಲಂಬಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯೆಂಬ ಮಾನವತಾವಾದಿ (humanist) ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ, ಆತ್ಮವನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಮೂಲಕದ ತನ್ನ ಪಯಣದಿಂದ ದಣಿದ, ಬೃಹತ್ ಸತ್ಯದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುವ ಒಂದು ಸರಂಧ್ರ ಅಸ್ತಿತ್ವವಾಗಿ (porous entity) ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
New Materialism & Object-Oriented Ontology
ನವ-ಭೌತವಾದವು (New Materialism) ಭೌತಿಕ ವಸ್ತುವನ್ನು (matter) ಜಡವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸದೆ, ಅದನ್ನು ಸಕ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಚೈತನ್ಯಯುತವೆಂದು ನೋಡುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು ಭೌತಿಕತೆಯ ಮೇಲಿನ, ಅಂದರೆ ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ ದೇಹಧಾರಣೆಯ ಚಕ್ರದ ಮೇಲಿನ ದಣಿವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಪರಿಹಾರವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಭೌತಿಕವಾದ ಚೈತನ್ಯಕ್ಕೆ ಪಲಾಯನ ಮಾಡುವುದಲ್ಲ. ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯು ಒಂದು ಭೌತಿಕ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ (ಬೆಟ್ಟ) ಆಳವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ದೇವರಿಗೆ (ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ) ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಗುರಿಯು ಭೌತಿಕತೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಭೌತಿಕತೆಯನ್ನು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಅಂದರೆ ನೋವಿನ ಮೂಲವಾಗಿ ಅಲ್ಲದೆ, ದೈವಿಕವಾಗಿ ಅನುಭವಿಸುವುದಾಗಿದೆ. ಇದು ಭೌತಿಕತೆಯು ಸಕ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಚೈತನ್ಯಪೂರ್ಣವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ನವ-ಭೌತವಾದಿ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದೆ.
Postcolonial Translation Studies
ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನಗಳ ಅನುವಾದದಲ್ಲಿನ ರಾಜಕೀಯವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತದೆ. ಎ.ಕೆ. ರಾಮಾನುಜನ್ ಅವರ 'ಸ್ಪೀಕಿಂಗ್ ಆಫ್ ಶಿವ' ಎಂಬ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಅನುವಾದವನ್ನು, ತೇಜಸ್ವಿನಿ ನಿರಂಜನರಂತಹ ವಿದ್ವಾಂಸರು, ವಚನಗಳ ಮೂಲದ, ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ, ಸ್ಥಳೀಯ ವಿಶಿಷ್ಟತೆಯನ್ನು ಮರೆಮಾಚಿ, ಅವುಗಳನ್ನು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಓದುಗರಿಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಾಗುವಂತೆ 'ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ' ಆಧುನಿಕ ಕಾವ್ಯವನ್ನಾಗಿ 'ಪಳಗಿಸಿದ್ದಾರೆ' (domesticated) ಎಂದು ವಿಮರ್ಶಿಸಿದ್ದಾರೆ.
Cluster 6: Overarching Methodologies for Synthesis
The Theory of Synthesis (ವಾದ - ಪ್ರತಿವಾದ - ಸಂವಾದ)
ಈ ಇಡೀ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಒಂದು ಸಂಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು.
ವಾದ (Thesis): ಲೌಕಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವದ (ಭವ) ಸಂಕಟ.
ಪ್ರತಿವಾದ (Antithesis): ಅಹಂಕಾರದ ಶರಣಾಗತಿ ಮತ್ತು ಕರ್ಮದ ಭೂತಕಾಲದ ತಿರಸ್ಕಾರ.
ಸಂವಾದ (Synthesis): ಕರುಣೆಯ ಮೂಲಕ ದೈವದೊಂದಿಗೆ ಐಕ್ಯ. ಈ ಐಕ್ಯತೆಯು ಆರಂಭಿಕ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಮೀರಿದ ಒಂದು ಉನ್ನತ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ.
The Theory of Breakthrough (Rupture and Aufhebung)
ಈ ವಚನವು ಕರ್ಮದ ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ ಚಕ್ರದಿಂದ ಒಂದು 'ಮುರಿಯುವಿಕೆ'ಯನ್ನು (rupture) ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕಾರಣ-ಪರಿಣಾಮದ ತರ್ಕದಿಂದ ಹೊರಬರುವ ಒಂದು ಕ್ಷಣ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದು ಭೂತಕಾಲದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಳಿಸಿಹಾಕದೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು ("ಹಿಂದಣ ಜನ್ಮ... ಆಗಲಿ") ಮೀರುತ್ತದೆ (Aufhebung - preservation through transcendence). ಕರುಣೆಯಿಂದ ಲಭಿಸುವ ಅಂತಿಮ ಸ್ಥಿತಿಯು, ಸಂಕಟದ ನೆನಪನ್ನು ಅಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ; ಬದಲಾಗಿ, ಆ ಸಂಕಟವೇ ಶರಣಾಗತಿಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಅಗತ್ಯ ಪ್ರಯಾಣವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಮರು-ಸಂದರ್ಭೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.
ಭಾಗ ೩: ಸಮಗ್ರ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ (Concluding Synthesis)
ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ "ಒಂದಲ್ಲ, ಎರಡಲ್ಲ..." ಎಂದು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಈ ವಚನವು, ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಸರಳವಾದ ಭಕ್ತಿಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಂತೆ ಕಂಡರೂ, ಅದರ ಆಳದಲ್ಲಿ ಬಹುಸ್ತರದ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸಂಕೀರ್ಣ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಹುದುಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ಸಮಗ್ರ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು, ಈ ವಚನವನ್ನು ಕೇವಲ ಒಂದು ಕವಿತೆಯಾಗಿ ನೋಡದೆ, ಅದೊಂದು ತಾತ್ವಿಕ ಪ್ರಬಂಧ, ಮಾನಸಿಕ ದಾಖಲೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಮರ್ಶೆ ಮತ್ತು ಅನುಭಾವಿಕ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಯಾಗಿ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಭಾಷಿಕವಾಗಿ, ಈ ವಚನವು ಸರಳ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳಿಗೆ ಅಸಾಧಾರಣವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಆಳವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಸಾಹಿತ್ಯಿಕವಾಗಿ, ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ನೇರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮೂಲಕ, ಇದು ಕರುಣ ರಸವನ್ನು ಉತ್ತುಂಗಕ್ಕೇರಿಸಿ, ಓದುಗನನ್ನು ಶರಣಾಗತಿಯ ಶಾಂತ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತದೆ. ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯಾಗಿ, ಇದು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡೀಯ ಸ್ಮೃತಿಯ ಭಾರವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಿ, ಭೂತಕಾಲವನ್ನು ಮರು-ರಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹೊಸ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಕೋರುತ್ತದೆ.
ತಾತ್ವಿಕವಾಗಿ, ಇದು ಷಟ್ಸ್ಥಲ ಮಾರ್ಗದ 'ಭಕ್ತಸ್ಥಲ'ದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರವಾಗಿದೆ. ಸ್ವ-ಪ್ರಯತ್ನದ ಮಿತಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಅಹಂಕಾರದ ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ಮನಗಂಡು, ದೈವಿಕ ಕರುಣೆಯೊಂದೇ ಅಂತಿಮ ಆಶ್ರಯವೆಂದು ಸಾರುವ ಮೂಲಕ, ಇದು ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಕರ್ಮ ಮಾರ್ಗಗಳಿಗಿಂತ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಶರಣಾಗತಿಯ ಮಾರ್ಗದ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ವಿದ್ಯಮಾನಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾಗಿ, ಇದು ಸಂಸಾರದ 'ಅನುಭವ'ವನ್ನು ಅದರ ಎಲ್ಲಾ ತೀವ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಸೆರೆಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ. ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ, ಇದರ ಅನುಭಾವಿಕ ಆರ್ತನಾದವು ಸೂಫಿ, ಕ್ರೈಸ್ತ ಮತ್ತು ವೇದಾಂತದಂತಹ ಜಾಗತಿಕ ಅನುಭಾವಿ ಪರಂಪರೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯವಾಗಿ, ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ನಿಲುವಾಗಿದೆ. 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯದ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ, ಒಬ್ಬ ಸ್ತ್ರೀಯು ತನ್ನ ಸಂಸಾರದ, ತನ್ನ ದೇಹದ, ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಇಡೀ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಜನ್ಮ ಚಕ್ರದ ಮೇಲಿನ ಜುಗುಪ್ಸೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವುದು ಒಂದು ದಿಟ್ಟ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಸಬಾಲ್ಟರ್ನ್ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಇದು ದಮನಿತರ ಧ್ವನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ರಚನೆಗಳನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ, ನೇರ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಲ್ಯಾಕಾನಿಯನ್ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಇದು ಭಾಷೆಗೆ ನಿಲುಕದ 'ನೈಜ'ದ ಆಘಾತಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.
ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಈ ವಚನವು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕೃತಿಯಾಗಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, 21ನೇ ಶತಮಾನದ ಓದುಗನಿಗೂ ಪ್ರಸ್ತುತವಾಗಿದೆ. ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮೂಹಿಕ ಆಘಾತ, ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದಿ ಆತಂಕ ಮತ್ತು ಭೌತಿಕವಾದವನ್ನು ಮೀರಿದ ಅರ್ಥಕ್ಕಾಗಿನ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿರುವ ಇಂದಿನ ಜಗತ್ತಿಗೆ, ಅಕ್ಕನ ಈ ದಣಿವಿನ ಮತ್ತು ಭರವಸೆಯ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಕೂಗು ಕಾಲಾತೀತ ಶಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಅನುರಣಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಾನವ ಆತ್ಮದ ಅತ್ಯಂತ ಆಳವಾದ ಸಂಕಟ ಮತ್ತು ಅದರ ಅಂತಿಮ ವಿಮೋಚನೆಯ ಹಾದಿಯ ಒಂದು ಶಾಶ್ವತವಾದ ಚಿತ್ರಣವಾಗಿದೆ.
ಭಾಗ ೪: ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದಗಳು (English Translations)
ಈ ಆಳವಾದ ಮತ್ತು ಬಹುಮುಖಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ವಚನದ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಮೊದಲನೆಯದು ಮೂಲಕ್ಕೆ ನಿಷ್ಠವಾದ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದವಾದರೆ, ಎರಡನೆಯದು ಅದರ ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಭಾವ ಮತ್ತು ಲಯವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ.
1. ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ (Literal Translation)
This translation prioritizes semantic and structural fidelity to the original Kannada text, aiming for a direct, word-for-word rendering where possible while maintaining grammatical coherence in English.
Not one, not two, not three, not four,
But through eighty-four lakh yonis,
I have come, and come, through births I should not have.
I have experienced, and experienced, the pleasures and pains.
Let the past births be whatever they may be,
Hereafter, You grant grace, O Chennamallikarjuna.
2. ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಅನುವಾದ (Poetic Translation)
This translation seeks to capture the bhava (emotion), rhythm, and poetic essence of the Vachana. It uses free verse and evocative language to convey the profound weariness and the final, quiet plea for mercy, making it accessible as an English poem while retaining the spirit of the original.
Not one birth, not two, not a thousand,
but through all eight million, four hundred thousand wombs
I have come, and come,
worn out from being born.
I have eaten, and eaten,
the sour and the sweet of this world
until my soul is numb.
Whatever I was, let it be.
The past is a debt I cannot pay.
From this moment on,
my Lord, white as jasmine,
my King of the Hills,
let it be your mercy.
Only your mercy.
Translation 1: Literal Translation (ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ)
Objective: To create a translation that is maximally faithful to the source text's denotative meaning and syntactic structure.
Translation:
Not one, not two, not three, not four,
In eighty-four lakh yonis,
Through births that should not have come, I came, I came.
I ate, I ate the pleasures-pains.
The past birth, let it be whatever it may be,
Hereafter, you grant grace, O Chennamallikarjuna.
Justification:
This translation prioritizes semantic accuracy and fidelity to the original Kannada form over poetic elegance.
uṇḍe) is used instead of "experienced" to capture the visceral, consuming nature of the original word. Similarly, "pleasures-pains" (sukhasukhaṅgaḷa) is rendered as a compound to reflect the Kannada construction that treats joy and sorrow as an inseparable pair. The syntax, while slightly unconventional in English, closely mirrors the original's structure to provide a transparent window into the Vachana's form and directness.
Translation 2: Poetic/Lyrical Translation (ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಅನುವಾದ)
Objective: To transcreate the Vachana as a powerful English poem, capturing its emotional core (Bhava), spiritual resonance, and aesthetic qualities.
Translation:
Not one life, nor a hundred, nor a thousand—
Through all eight million, four hundred thousand wombs,
I have come, and come,
worn from the turning of the wheel.
I have tasted, and tasted,
the world’s sweet joy and bitter salt,
until my soul is numb.
Let the past and all its stories be.
Whatever I was, is ash.
From this day on, my Lord,
my King of the Hills, white as jasmine,
let your mercy be the only breath I draw.
Justification:
This translation focuses on recreating the bhava (the core emotional state) of existential weariness and desperate surrender.
gēyatva).
Translation 3: Mystic/Anubhava Translation (ಅನುಭಾವ ಅನುವಾದ)
Objective: To produce a translation that foregrounds the deep, inner mystical experience (anubhava) of the Vachanakāra, rendering the Vachana as a piece of metaphysical or mystical poetry.
Part A: Foundational Analysis
Plain Meaning (ಸರಳ ಅರ್ಥ): The speaker is exhausted from endless cycles of rebirth and suffering, and asks her god, Chennamallikarjuna, for grace and liberation.
Mystical Meaning (ಅನುಭಾವ/ಗೂಢಾರ್ಥ): The soul (jīva) is trapped in the cosmic illusion of saṃsāra, represented by the 8.4 million yonis. Having experienced the full spectrum of duality (sukha-asukha), it has attained profound dispassion (vairāgya). This leads to the annihilation of the ego (ahaṃkāra). The plea for karuṇe (grace) is a call for śaktipāta—the descent of divine energy that alone can sever the bonds of karma and lead to aikya (union) with the formless Absolute (Linga).
Poetic & Rhetorical Devices (ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆ): The Vachana employs cosmic hyperbole ("eighty-four lakh yonis") to express the scale of suffering. The insistent repetition ("bande, bande," "uṇḍe, uṇḍe") mirrors the inescapable, cyclical nature of bhava (becoming). The structure is dialectical: Thesis (suffering in duality), Antithesis (rejection of the karmic past), and Synthesis (liberation through grace).
Author's Unique Signature: Akka Mahadevi's mysticism is intensely personal and embodied. This Vachana captures the "Dark Night of the Soul," a state of profound spiritual desolation that precedes divine union.
Part B: Mystic Poem Translation
Not through one, nor a thousand,
but through all eighty-four lakh gates of flesh,
this soul has fallen, and fallen.
I have drunk, and drunk,
the wine of worldly joy, the poison of its pain.
Let the shadow of what I was dissolve into nothing.
Let the memory of karma burn away.
Now, un-become me with your light,
O Lord of Luminous Jasmine,
let your grace be the end of my beginning.
Part C: Justification
This translation attempts to render not just the words, but the profound spiritual state (anubhava) of the author. The language is inspired by the English metaphysical and mystical traditions (e.g., Donne, St. John of the Cross).
"Yonis" are translated as "gates of flesh" to evoke a sense of being trapped in embodiment.
"Fallen, and fallen" replaces "came, and came" to suggest a fall from a state of unity into the multiplicity of saṃsāra.
"Drank the wine... the poison" is a metaphysical conceit for experiencing duality, elevating the literal "ate."
"Let the shadow of what I was dissolve" frames the rejection of the past in terms of illusion and emptiness, central to mystical thought.
The plea "un-become me with your light" is a direct attempt to translate the concept of aikya—not just salvation, but the dissolution of the individual self into the divine Absolute.
Translation 4: Thick Translation (ದಪ್ಪ ಅನುವಾದ)
Objective: To produce a "Thick Translation" that makes the Vachana's rich cultural, religious, and conceptual world accessible to a non-specialist English-speaking reader through embedded context.
Translation with Integrated Annotations:
Not one, not two, not three, not four—
through eighty-four lakh yonis 1, I have come, and come again.
I have consumed 2, and consumed, both pleasure and pain [
sukhasukha].
Whatever my past lives [janma] may have been, let them be.
From now on, grant me your grace [karuṇe]3, O Chennamallikarjuna.4Annotations:
1 eighty-four lakhyonis: In Hindu, Jain, and Buddhist cosmology, this is the total number of species or forms of life (8.4 million) through which a soul can be reincarnated. The number signifies the vast, exhausting, and seemingly inescapable scale of the cycle of rebirth, known as saṃsāra.
2 consumed (uṇḍe): The Kannada word literally means "I ate." This is a powerful, visceral metaphor for fully experiencing the dualities of worldly existence, suggesting that these experiences have been internalized to the point of satiation and disgust.
3 grace (karuṇe): This term is more profound than simple mercy or compassion. In Śaraṇa philosophy, karuṇe is an active, divine, and transformative force that can override the seemingly unbreakable law of karma (the sum of a soul's actions and their consequences across lifetimes). It is the ultimate means of liberation, bestowed by the divine, not earned through self-effort alone.
4 Chennamallikarjuna:This is Akka Mahadevi's ankita, or signature name, for her chosen deity, Lord Shiva. It translates to "the Lord, beautiful as jasmine." Each Vachana poet had a unique ankita, which concludes their poems and makes them a personal, direct, and intimate address to the divine, rather than an impersonal prayer.
Justification:
The goal of this translation is educational, aiming to bridge the cultural and temporal gap between the 12th-century Kannada world and the modern English reader.
yoni, karma, and karuṇe, providing the reader with the necessary context to appreciate the poem's full significance.
Translation 5: Foreignizing Translation (ವಿದೇಶೀಕೃತ ಅನುವಾದ)
Objective: To produce a "Foreignizing Translation" that preserves the linguistic and cultural "otherness" of the original Kannada text, challenging the reader to engage with the text on its own terms rather than domesticating it into familiar English norms.
Translation:
Not one, not two, not three, not four,
within eighty-four lakh yoni,
through un-wanted bhava I came, I came.
I consumed, I consumed the sukha-asukha.
The past janma, whatever it became, let it be.
Hereafter, you, show karuṇe,
Chennamallikarjuna.
Justification:
This translation deliberately resists fluency to create a "foreignizing" effect, forcing the reader to encounter the text as a product of a distinct linguistic and cultural reality.
Lexical Retention: Key philosophical terms are retained in Kannada (yoni, bhava, sukha-asukha, janma, karuṇe). English equivalents like "womb," "existence," "pleasure-pain," "birth," and "grace" are inadequate as they strip the words of their deep cosmological and soteriological weight. For instance, bhava is not just 'existence' but the entire painful cycle of 'becoming'. Retaining these words preserves their conceptual integrity.
Syntactic Mimicry: The phrasing "un-wanted bhava I came" and the stark, direct address "you, show karuṇe" intentionally disrupt smooth English syntax to echo the rhythm and structure of the original Kannada.
Structural Form: The line breaks and lack of punctuation mimic the oral, spontaneous nature of the Vachana, preventing it from being read as a conventional English poem. The aim is not reader comfort, but an authentic, if challenging, encounter with the source text's unique form and worldview.
ಕಾಮೆಂಟ್ಗಳಿಲ್ಲ:
ಕಾಮೆಂಟ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿ