ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ ವಚನದಲ್ಲಿ ಸನ್ಯಾಸದ ಸತ್ಯಾನ್ವೇಷಣೆ: ಒಂದು ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸಾತ್ಮಕ ಅಧ್ಯಯನ

೧. ಪೀಠಿಕೆ: ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ – ಅನುಭಾವ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಕ್ರಾಂತಿಯ ಸ್ವರ

ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯು (ಸು. ೧೧೩೦-೧೧೬೦) ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಆದ್ಯ ಹಾಗೂ ಪ್ರಮುಖ ವಚನಗಾರ್ತಿ / ಶರಣೆ / ಕವಯಿತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದು, ೧೨ನೇ ಶತಮಾನದ ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಸಮಾಜದ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳನ್ನು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು, ದಿಟ್ಟತನದಿಂದ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ ಅನುಭಾವಿಯಾಗಿ, ಸ್ತ್ರೀ ವಿಮೋಚನೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಆಕೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾಳೆ. "ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ" ಎಂಬ ಅಂಕಿತನಾಮವು ಶಿವನಲ್ಲಿ ಆಕೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಮರ್ಪಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅನುಭವ ಮಂಟಪದ ಗೋಷ್ಠಿಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ, ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭುಗಳಂತಹ ಶ್ರೇಷ್ಠರೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸಿದ ಅನುಭಾವಪೂರ್ಣ ಸಂವಾದಗಳು ಆಕೆಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಔನ್ನತ್ಯವನ್ನು ಸಾರುತ್ತವೆ.

ಒಂದು ವಚನವನ್ನು ಗಮನಿಸೋಣ 

ಅರ್ಥಸನ್ಯಾಸಿಯಾದಡೇನಯ್ಯಾ, ಆವಂಗದಿಂದ ಬಂದಡೂ ಕೊಳದಿರಬೇಕು.
ರುಚಿಸನ್ಯಾಸಿಯಾದಡೇನಯ್ಯಾ, ಜಿಹ್ವೆಯ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಮಧುವನರಿಯದಿರಬೇಕು.
ಸ್ತ್ರೀ ಸನ್ಯಾಸಿಯಾದಡೇನಯ್ಯಾ, ಜಾಗ್ರ ಸ್ವಪ್ನ ಸುಷುಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತಟ್ಟಿಲ್ಲದಿರಬೇಕು.
ದಿಗಂಬರಿಯಾದಡೇನಯ್ಯಾ, ಮನ ಬತ್ತಲೆಯಾಗಿರಬೇಕು.
ಇಂತೀ ಚತುರ್ವಿಧದ ಹೊಲಬನರಿಯದೆ ವೃಥಾ ಕೆಟ್ಟರು ಕಾಣಾ ಚನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ.

(ಸೆಲೆ:. ಸಮಗ್ರ ವಚನ ಸಂಪುಟ: ಒಂದು-೨೦೧೬ / ಪುಟ ಸಂಖ್ಯೆ-೭೯೧ / ವಚನ ಸಂಖ್ಯೆ-೪೫ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ)

ಪ್ರಸ್ತುತ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಆಯ್ದುಕೊಂಡ "ಅರ್ಥಸನ್ಯಾಸಿಯಾದಡೇನಯ್ಯಾ..." ಎಂದು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ವಚನವು, ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯ ನಿಜವಾದ ಸನ್ಯಾಸದ ತತ್ವವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಬಾಹ್ಯ ಆಚರಣೆಗಳಿಗಿಂತ ಆಂತರಿಕ ಶುದ್ಧಿ ಹಾಗೂ ನಿರ್ಲಿಪ್ತತೆಯೇ ಸನ್ಯಾಸದ ತಿರುಳು ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ವಚನ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಮನಸ್ಸಿನ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನೇ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸನ್ಯಾಸದ ಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಇದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ನೇರ, ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ, ಹಾಗೂ ಅನುಭಾವಪೂರಿತ ಕಾವ್ಯಶೈಲಿಗೆ ಈ ವಚನವು ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.

ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕನು ನಿರೂಪಿಸುವ ಸನ್ಯಾಸದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಕೇವಲ ತಾತ್ವಿಕ ಹೇಳಿಕೆಯಾಗಿರದೆ, ಅದು ಆಕೆಯ ಸ್ವಂತ ಅನುಭವದ ಪ್ರತಿಫಲನವಾಗಿದೆ. ಲೌಕಿಕ ಸುಖಭೋಗಗಳನ್ನು, ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು, ಹಾಗೂ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಕೂಡ ತ್ಯಜಿಸಿ, ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನ ಅನ್ವೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ ಆಕೆಯ ಜೀವನಾನುಭವವೇ ಈ ವಚನದ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರೇರಣೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಆಕೆಯ ಕಾವ್ಯವು ಶರಣರ "ನುಡಿದಂತೆ ನಡೆ" ಎಂಬ ತತ್ವವನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ವಚನವು ವಿವಿಧ ಬಗೆಯ ಸನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾ, ಬಾಹ್ಯ ಆಚರಣೆಗಳಿಗಿಂತ ಆಂತರಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗೇ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಯು ಆಕೆಯ ರಾಜವೈಭೋಗ, ವಿವಾಹ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ದಿಗಂಬರೆಯಾದ ಘಟನೆಯನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತದೆ. ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯು 'ಕಾಯಕವೇ ಕೈಲಾಸ' ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆ ಹಾಗೂ ಆಚರಣೆಗಳ ನಡುವಿನ ಸಾಮರಸ್ಯವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅಕ್ಕನ ಸನ್ಯಾಸದ ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು ಆಕೆಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಭಟಿಸುವ ಬಂಡಾಯ ಮನೋಭಾವದಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿವೆ. ಇದು ಆಕೆಯ ಅನುಭಾವದ ಅಧಿಕೃತ ಸಾಕ್ಷ್ಯವಾಗಿ, ಕೇವಲ ತಾತ್ವಿಕ ಅಥವಾ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸನ್ಯಾಸದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ.

೨. ವಚನ: ಮೂಲಪಾಠ, ಲಿಪ್ಯಂತರಣ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅರ್ಥ

ಅರ್ಥಸನ್ಯಾಸಿಯಾದಡೇನಯ್ಯಾ, ಆವಂಗದಿಂದ ಬಂದಡೂ ಕೊಳದಿರಬೇಕು.
ರುಚಿಸನ್ಯಾಸಿಯಾದಡೇನಯ್ಯಾ, ಜಿಹ್ವೆಯ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಮಧುವನರಿಯದಿರಬೇಕು.
ಸ್ತ್ರೀ ಸನ್ಯಾಸಿಯಾದಡೇನಯ್ಯಾ, ಜಾಗ್ರ ಸ್ವಪ್ನ ಸುಷುಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತಟ್ಟಿಲ್ಲದಿರಬೇಕು.
ದಿಗಂಬರಿಯಾದಡೇನಯ್ಯಾ, ಮನ ಬತ್ತಲೆಯಾಗಿರಬೇಕು.
ಇಂತೀ ಚತುರ್ವಿಧದ ಹೊಲಬನರಿಯದೆ ವೃಥಾ ಕೆಟ್ಟರು ಕಾಣಾ ಚನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ.

(ಸೆಲೆ:. ಸಮಗ್ರ ವಚನ ಸಂಪುಟ: ಒಂದು-೨೦೧೬ / ಪುಟ ಸಂಖ್ಯೆ-೭೯೧ / ವಚನ ಸಂಖ್ಯೆ-೪೫ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ)

ರೋಮನ್ ಲಿಪ್ಯಂತರಣ:

• arthasanyāsiyādaḍēnayyā,
• āvaṅgadinda bandaḍū koḷadirabēku.
• rucisanyāsiyādaḍēnayyā,
• jihveya koneyalli madhuvanariyadirabēku.
• strīsanyāsiyādaḍēnayyā,
• jāgra svapna suṣuptiyalli taṭṭilladirabēku.
• digambariyādaḍēnayyā,
• mana battaleyāgirabēku.
• intī caturvidhada holabanariyade
• vṛthā keṭṭaru kāṇā cannamallikārjunā.

ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ:

• ಅರ್ಥಸನ್ಯಾಸಿ ಯಾದರೆ ಏನಯ್ಯಾ? ಯಾವ ಅಂಗದಿಂದ ಬಂದರೂ ಕೊಳ್ಳದಿರಬೇಕು.
• ರುಚಿಸನ್ಯಾಸಿ ಯಾದರೆ ಏನಯ್ಯಾ? ಜಿಹ್ವೆಯ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಮಧುವನ್ನು ಅರಿಯದಿರಬೇಕು.
• ಸ್ತ್ರೀಸನ್ಯಾಸಿ ಯಾದರೆ ಏನಯ್ಯಾ? ಜಾಗ್ರ, ಸ್ವಪ್ನ, ಸುಷುಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತಟ್ಟಿಲ್ಲದಿರಬೇಕು.
• ದಿಗಂಬರಿ ಯಾದರೆ ಏನಯ್ಯಾ? ಮನ ಬತ್ತಲೆಯಾಗಿರಬೇಕು.
• ಈ ನಾಲ್ಕು ವಿಧ ದ ಹೊಲಬನ್ನು ಅರಿಯದೆ ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿ ಕೆಟ್ಟರು ಕಾಣಾ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ.

"ಆದಡೇನಯ್ಯಾ" (ಆದರೆ ಏನಯ್ಯಾ?) ಎಂಬ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ವಾಕ್ಚಾತುರ್ಯದ ಪ್ರಶ್ನೆಯು ಕೇವಲ ರಚನಾತ್ಮಕ ಸಾಧನವಾಗಿರದೆ, ಸನ್ಯಾಸದ ಸಾಧನೆಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಗಂಭೀರ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಸನ್ಯಾಸದ ಬಾಹ್ಯ ಲಕ್ಷಣಗಳು ತಮ್ಮಷ್ಟಕ್ಕೆ ತಾವೇ ಅಸಮರ್ಪಕ ಮತ್ತು ಸಂಭಾವ್ಯವಾಗಿ ಮೋಸಗೊಳಿಸುವಂಥವು ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ವಚನವು ನಾಲ್ಕು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸನ್ಯಾಸದ ರೂಪಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಮಾಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದನ್ನೂ "X ಆದಡೇನಯ್ಯಾ" – "ಒಬ್ಬನು X ಆಗಿದ್ದರೆ ಏನಯ್ಯಾ?" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. "ಅಯ್ಯಾ" ಎಂಬ ಪದವು ದೈವಕ್ಕೆ (ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನಿಗೆ) ನೇರ ಸಂಬೋಧನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಬಿಂಬವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಸ್ವರವು ಈ ತ್ಯಾಗದ ಕಾರ್ಯಗಳ ಕೇವಲ ಬಾಹ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂದೇಹವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂದೇಹವು ಅಕ್ಕನ ಬಾಹ್ಯ ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯಮಗಳ ಮೇಲಿನ ವ್ಯಾಪಕ ವಿಮರ್ಶೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಈ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯು ನಿಜವಾದ ಸನ್ಯಾಸವು ದೈಹಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಆಳವಾದ, ಆಂತರಿಕ ರೂಪಾಂತರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ, ಇದು ಅನುಭಾವದ ಕೇಂದ್ರ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.

೩. ಅನುಭಾವದ ತಿರುಳು ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಗುಣ

• ವಚನದಲ್ಲಿ ಅನುಭಾವ: ಅನುಭಾವವೆಂದರೆ ಶರಣ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾದ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ, ಅಂತರ್ಬೋಧೆಯ, ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಅನುಭವ. ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯು ತನ್ನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಜೀವನಾನುಭವಗಳಿಂದ ಅನುಭಾವಿಯಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಳು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು ಅಕ್ಕನ ಸ್ವಂತ ಸನ್ಯಾಸದ ಅನುಭಾವದ ಫಲವಾಗಿದೆ. ಆಕೆಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕವಾಗಿರದೆ, ಅನುಭವಾತ್ಮಕವಾಗಿವೆ, "ನಾನು" ಎಂಬುದನ್ನು ಅಳಿಸಿ, ಆಸೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವ ಆಕೆಯ ಪಯಣವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ನಿಜವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರಕ್ಕೆ (ಅನುಭಾವ) ಆಳವಾದ ಆಂತರಿಕ ಶುದ್ಧೀಕರಣವು ಅತ್ಯಗತ್ಯವೆಂದು ಈ ವಚನವು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸೇ "ಬತ್ತಲೆಯಾಗಿರಬೇಕು" , ಎಲ್ಲ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಆಸೆಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿರಬೇಕು. ಇದು ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಆಕೆಯ ಅನುಭಾವದ ದೃಷ್ಟಿಯ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆಯಾಗಿದೆ. ಅಕ್ಕನ ಅನುಭಾವವು ಕೇವಲ ಕಾರ್ಮಕಾಂಡವನ್ನು ಮೀರಿ, ದೈವದೊಂದಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ, ಪರಿವರ್ತನಾತ್ಮಕ ಸಂಬಂಧದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.

• ಕಾವ್ಯಗುಣ:

• ನೇರತೆ ಮತ್ತು ಸರಳತೆ: ಭಾಷೆಯು ನೇರವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಗಹನವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಅಂಶಗಳು ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತವೆ. ಇದು ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರನ್ನು ತಲುಪುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.

• ಬೌದ್ಧಿಕ ತೀಕ್ಷ್ಣತೆ: ಸರಳತೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ವಚನವು ಸನ್ಯಾಸದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಆಳವಾದ ಬೌದ್ಧಿಕ ತೀಕ್ಷ್ಣತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

• ಲಯಬದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಗೇಯತೆ: ವಚನಗಳು ಗದ್ಯದಂತಿದ್ದರೂ, ಸಹಜವಾದ ಲಯ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಮಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಅಕ್ಕನ ಪದಗಳ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಹರಿವು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ.

• ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿ: ಈ ವಚನವು ನಿಜವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯ ಸ್ವರೂಪದ ಬಗ್ಗೆ ಬಲವಾದ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ತುರ್ತುಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ರವಾನಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ಭಾವೋದ್ರಿಕ್ತ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಬಂಡಾಯದ ಮನೋಭಾವವು ಆಕೆಯ ವಚನಗಳಿಗೆ ತೀವ್ರವಾದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬುತ್ತದೆ.

• ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತತೆ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮ: ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಾಲೂ ಅರ್ಥಗರ್ಭಿತವಾಗಿದ್ದು, ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಪ್ರಬಲವಾದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.

ವಚನದ ಕಾವ್ಯಶಕ್ತಿಯು (ಕಾವ್ಯಗುಣ) ಅದರ ಅನುಭಾವದ ತಿರುಳಿಗೆ (ಅನುಭಾವ) ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಕಾವ್ಯದ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ, ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ನೇರತೆಯು ಅಕ್ಕನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನುಭವದ ಸತ್ಯತೆಯಿಂದ ಬಂದಿದೆ. ಇದು "ಕಲೆಗಾಗಿ ಕಲೆ" ಅಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ "ಜೀವನಕ್ಕಾಗಿ ಕಲೆ" ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ನಿಖರವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, "(ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ) ಜೀವನದಿಂದ ಬಂದ ಕಲೆ". ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಕೇವಲ "ಕಾವ್ಯ ರಸ" ಕ್ಕಿಂತ "ಜೀವನ ರಸ" ಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ವಚನಗಳು ಆಕೆಯ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಅನುಭವಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ ಸಹಜವಾದ ಅನುಭಾವ ಕವಿತೆಗಳಾಗಿವೆ. ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಹ ವಚನವು ಆಂತರಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗಹನವಾದ ಸತ್ಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಸರಳ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸರಳತೆ ಮತ್ತು ನೇರತೆ ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಕೌಶಲ್ಯದ ಕೊರತೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ವಚನಕಾರರ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಪರಾಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ನಿಜವಾದ ಅನುಭವವನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವ - ಓದುಗರ ಮನಸ್ಸಾಕ್ಷಿಯನ್ನು ತಲುಪುವ ಅದರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ - ಅದು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಅನುಭಾವದ ಆಳ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯ ನೇರ ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿದೆ. ರೂಪವು ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ, ಅದು ಅನುಭಾವದ ದೃಷ್ಟಿಯಾಗಿದೆ.

೪. ಸನ್ಯಾಸದ ಮರುವ್ಯಾಖ್ಯಾನ: ಅಕ್ಕನ ಚತುರ್ವಿಧ ಮಾರ್ಗ

ಈ ವಿಭಾಗವು ಅಕ್ಕನು ನಿರೂಪಿಸುವ ನಾಲ್ಕು ಬಗೆಯ ಸನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ, ಬಾಹ್ಯ ಆಚರಣೆಯಿಂದ ಆಂತರಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಡಾ. ಪುಷ್ಪಾವತಿ ಶೀಲವಂತಮಠ ಅವರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ.

1. ಅರ್ಥಸನ್ಯಾಸಿ (ಸಂಪತ್ತಿನ ತ್ಯಾಗಿ):

• "ಆವಂಗದಿಂದ ಬಂದಡೂ ಕೊಳದಿರಬೇಕು" (ಯಾವ ಅಂಗದಿಂದ/ಮೂಲದಿಂದ ಬಂದರೂ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಾರದು).

• ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ: ಸಂಪತ್ತಿನ ನಿಜವಾದ ತ್ಯಾಗವೆಂದರೆ ಕೇವಲ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವುದಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಮೂಲದಿಂದ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರಾಕರಿಸುವುದು. ಇದು ಕೇವಲ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಬಿಡುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ; ಇದು ಅವುಗಳ ಮೇಲಿನ ಆಸೆಯನ್ನು ಅದರ ಮೂಲದಲ್ಲೇ ಕತ್ತರಿಸುವುದಾಗಿದೆ.

• ಸಂದರ್ಭ: ಇದು ಸನ್ಯಾಸಿಗಳು ಭಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಬಹುದಕ ಸನ್ಯಾಸಿ ) ಕೆಲವು ಸನ್ಯಾಸ ಪದ್ಧತಿಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಅಕ್ಕನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಹೆಚ್ಚು ನಿಖರವಾಗಿದೆ.

2. ರುಚಿಸನ್ಯಾಸಿ (ರುಚಿಯ ತ್ಯಾಗಿ):

• "ಜಿಹ್ವೆಯ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಮಧುವನರಿಯದಿರಬೇಕು" (ನಾಲಿಗೆಯ ತುದಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಸಿಹಿಯನ್ನು ಅರಿಯದಿರಬೇಕು).

• ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ: ರುಚಿಯ ತ್ಯಾಗವೆಂದರೆ ಕೇವಲ ಮೃಷ್ಟಾನ್ನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ರುಚಿಯ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಿಹಿಯಂತಹ ಆಕರ್ಷಕ ರುಚಿಯ ಅರಿವೇ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು, ತೀರಾ ಕನಿಷ್ಠ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲೂ ಸಹ. ಇದು ಇಂದ್ರಿಯ ನಿಗ್ರಹದ (Indriya Nigraha) ಆಳವಾದ ಹಂತವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಶಿಸ್ತಿನ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.

• ಸಂದರ್ಭ: ಆಹಾರ ಮತ್ತು ರುಚಿ ಶಕ್ತಿಯುತವಾದ ಇಂದ್ರಿಯಾನುಭವಗಳು. ಇವುಗಳನ್ನು ಈ ಆಳವಾದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ತ್ಯಜಿಸುವುದು ಮೂಲಭೂತ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಹಿಡಿತವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

3. ಸ್ತ್ರೀಸನ್ಯಾಸಿ (ಸ್ತ್ರೀ/ಕಾಮದ ತ್ಯಾಗಿ):

• "ಜಾಗ್ರ ಸ್ವಪ್ನ ಸುಷುಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತಟ್ಟಿಲ್ಲದಿರಬೇಕು" (ಜಾಗೃತ, ಸ್ವಪ್ನ, ಅಥವಾ ಸುಷುಪ್ತಿ ಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಶ/ಸಂಪರ್ಕ ಇರಬಾರದು).

• ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ: ಇದು ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ. ಸ್ತ್ರೀಯರ (ಅಥವಾ 'ಸ್ತ್ರೀ' ಎಂಬುದು ಲೌಕಿಕ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಬಯಕೆಯನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುವುದರಿಂದ, ಇಂದ್ರಿಯ ಸುಖದ) ಬಗೆಗಿನ ತ್ಯಾಗವು ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ - ಜಾಗೃತ (jāgra), ಸ್ವಪ್ನ (svapna), ಮತ್ತು ಸುಷುಪ್ತಿ (suṣupti) - ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿರಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿ 'ತಟ್ಟು' (ಸ್ಪರ್ಶ/ಸಂಪರ್ಕ) ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ದೈಹಿಕ ದೂರವಿರುವುದಲ್ಲ, ಕಾಮದ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಮಾನಸಿಕ ಅಥವಾ ಉಪಪ್ರಜ್ಞಾಪೂರ್ವಕ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯೂ ಆಗಿದೆ.

• ಸಂದರ್ಭ: ಇದು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಒಬ್ಬ ಮಹಿಳಾ ಸಂತರಿಂದ ಬಂದಿರುವ ಪ್ರಬಲ ಹೇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಅದರ ಆಳವಾದ ಮಾನಸಿಕ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಆಂತರಿಕಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕ ತಾನೇ ಲೌಕಿಕ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿ ದೈವೀ ಪ್ರೇಮವನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡಳು.

ದಿಗಂಬರಿ (ಆಕಾಶವನ್ನೇ ವಸ್ತ್ರವಾಗಿಸಿಕೊಂಡವಳು/ನಗ್ನ ತ್ಯಾಗಿ):

• "ಮನ ಬತ್ತಲೆಯಾಗಿರಬೇಕು" (ಮನಸ್ಸು ನಗ್ನವಾಗಿರಬೇಕು).

• ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ: ತಾನೇ ದಿಗಂಬರಿಯಾಗಿದ್ದ ಅಕ್ಕ, ಮನಸ್ಸು "ಬತ್ತಲೆ"ಯಾಗಿರದಿದ್ದರೆ – ಅಂದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಅಹಂಕಾರ, ಆಸೆಗಳು, ಬಂಧನಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿರದಿದ್ದರೆ – ದೈಹಿಕ ನಗ್ನತೆಯು ಅರ್ಥಹೀನವೆಂದು ಘೋಷಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದು ವಚನದ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆಯಾಗಿದ್ದು, ಬಾಹ್ಯ ನೋಟಕ್ಕಿಂತ ಆಂತರಿಕ ಶುದ್ಧತೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.

• ಸಂದರ್ಭ: ದಿಗಂಬರ ಪಂಥವು ಜೈನಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಹಿಂದೂ ತಾಪಸಿಗಳಲ್ಲಿ જાણીತವಾಗಿದೆ. ಅಕ್ಕ ಇದನ್ನು ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಮರುವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಆಕೆಯ ವಸ್ತ್ರತ್ಯಾಗವು ಒಂದು ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಮತ್ತು ನಾಚಿಕೆ ಹಾಗೂ ಲೌಕಿಕ ವ್ಯಾಮೋಹಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಸಂಕೇತವಾಗಿತ್ತು.

ಅಂತಿಮ ಎಚ್ಚರಿಕೆ:

• "ಇಂತೀ ಚತುರ್ವಿಧದ ಹೊಲಬನರಿಯದೆ ವೃಥಾ ಕೆಟ್ಟರು ಕಾಣಾ ಚನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ" (ಈ ನಾಲ್ಕು ವಿಧದ ಹೊಲಬನ್ನು ಅರಿಯದೆ ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿ ಕೆಟ್ಟರು, ನೋಡಾ ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ!).

• ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ: ಯಾರು ಈ ನಾಲ್ಕು ಬಗೆಯ ಸನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಬಾಹ್ಯವಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೋ, ಅವುಗಳ ನಿಜವಾದ ಆಂತರಿಕ ಅರ್ಥವನ್ನು (ಹೊಲಬು - ದಾರಿ, ಸಾರ, ತಿಳುವಳಿಕೆ ) ಅರಿಯದೆ, ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿವೆ. ನಿಜವಾದ ಮುಕ್ತಿಯು ನಿಜವಾದ ಆಂತರಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆಯಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ, ಬಾಹ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನದಿಂದಲ್ಲ. ಇದು ಆಕೆಯ ಪ್ರಭು ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನಿಗೆ ನೇರವಾದ ಸಂಬೋಧನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಆಕೆಯ ಅರಿವನ್ನು ದೈವೀ ಸಾಕ್ಷಿಯೊಂದಿಗೆ ಮುದ್ರಿಸುತ್ತದೆ.

ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯ ಈ ನಾಲ್ಕು ಬಗೆಯ ಸನ್ಯಾಸಗಳ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಸನ್ಯಾಸದ ಬಾಹ್ಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿ, ಒಂದು ಆಧಾರಭೂತ ತತ್ವವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತವೆ: ನಿಜವಾದ ಸನ್ಯಾಸವು ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯೇ ಹೊರತು, ದೈಹಿಕ ಆಚರಣೆಗಳ ಸಮೂಹವಲ್ಲ. ಸಂಪತ್ತು, ರುಚಿ, ಇಂದ್ರಿಯ ಸುಖ, ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ದೈಹಿಕ ನಗ್ನತೆಯಿಂದ ಮನಸ್ಸಿನ "ನಗ್ನತೆ"ಯ ಅಂತಿಮ ಅವಶ್ಯಕತೆಯವರೆಗೆ ಸಾಗುವ ಈ ಪ್ರಗತಿಯು, ಆಂತರಿಕ ಶುದ್ಧತೆಯು ಎಲ್ಲಾ ಬಾಹ್ಯ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಗೆ ಅರ್ಥವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಚನವು ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಕಾರದ ಸನ್ಯಾಸಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದಕ್ಕೂ, ಅಕ್ಕ ಮೊದಲು ಬಾಹ್ಯ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ (ಸಂಪತ್ತು, ರುಚಿ, ಸ್ತ್ರೀ, ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದು). ನಂತರ ತಕ್ಷಣವೇ ಅದನ್ನು ಆಂತರಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ಅಥವಾ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿರ್ಲಿಪ್ತತೆಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮರುವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತಾಳೆ (ಯಾವುದೇ ಮೂಲದಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದಿರುವುದು, ನಾಲಿಗೆಯ ತುದಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಸಿಹಿಯನ್ನು ಅರಿಯದಿರುವುದು, ಯಾವುದೇ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಸಂಪರ್ಕವಿಲ್ಲದಿರುವುದು, ಮನಸ್ಸು ನಗ್ನವಾಗಿರುವುದು). ಈ ಮಾದರಿಯು ಬಾಹ್ಯದಿಂದ ಆಂತರಿಕದೆಡೆಗೆ ಸ್ಥಿರವಾದ ಚಲನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವೆಂದರೆ ದಿಗಂಬರಿಗೆ "ಮನ ಬತ್ತಲೆಯಾಗಿರಬೇಕು", ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ನಿಜವಾದ ಸನ್ಯಾಸದ ರೂಪಗಳಿಗೆ ಆಧಾರವಾಗಿರಬೇಕಾದ ಪ್ರಮುಖ ತತ್ವವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು. ಇದರರ್ಥ, ಮೊದಲ ಮೂರು ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಬಾಹ್ಯವಾಗಿ ಆಚರಿಸಿದರೂ, "ನಗ್ನ ಮನಸ್ಸು" ಇಲ್ಲದೆ ಅವು ಅಪೂರ್ಣವಾಗಿರುತ್ತವೆ. "ನಗ್ನ ಮನಸ್ಸು" ಎಂಬುದು ಅವುಗಳಿಗೆ ಅರ್ಥವನ್ನು ನೀಡುವ 'ಹೊಲಬು' (ಸಾರ/ದಾರಿ). ಇದು ಉಪನಿಷತ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಕರ್ಮಕಾಂಡಕ್ಕಿಂತ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಒತ್ತುಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿದೆ. ಅಕ್ಕನ ವಚನವು ಈ ಆಂತರಿಕ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯಾಗಿದೆ.

೫. ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆ: ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ವಿನ್ಯಾಸದ ಅನಾವರಣ

ಈ ವಿಭಾಗವು ವಚನವನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಾದ ಅಲಂಕಾರ, ರಸ, ಧ್ವನಿ, ಔಚಿತ್ಯ ಮತ್ತು ರೀತಿಗಳ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ, ವಚನ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಅನ್ವಯಿಸಿ.

• ಅಲಂಕಾರ (Figures of Speech/Ornamentation):

• ವಿರೋಧಾಭಾಸ (Contrast - ಸೂಚ್ಯವಾಗಿ): ಸನ್ಯಾಸಿಯ ಬಾಹ್ಯ ನೋಟ ಮತ್ತು ಅಕ್ಕನು ಬಯಸುವ ಆಂತರಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸದ ಮೇಲೆ ವಚನವು ನಿಂತಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, "ದಿಗಂಬರಿ" (ದೈಹಿಕವಾಗಿ ನಗ್ನ) ಎಂಬುದನ್ನು "ಮನ ಬತ್ತಲೆಯಾಗಿರಬೇಕು" ಎಂಬ ಅಗತ್ಯಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗಿದೆ.

• ಪ್ರಶ್ನಾಲಂಕಾರ (Rhetorical Question): "ಆದಡೇನಯ್ಯಾ" ಎಂಬ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಬಳಕೆಯು ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯುತ ವಾಕ್ಚಾತುರ್ಯದ ಸಾಧನವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಊಹೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚಿಂತನೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ.

• ಸಂಬೋಧನ (Direct Address): "ಅಯ್ಯಾ" ಎಂಬ ಸಂಬೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಅಂಕಿತನಾಮ "ಚನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ" ಕವಿತೆಯನ್ನು ನೇರ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬೋಧನೆಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿ, ಅದರ ತಕ್ಷಣತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.

• ಪುನರುಕ್ತಿ (Repetition): ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಸನ್ಯಾಸಿಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ರಚನಾತ್ಮಕ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯು ಬಲವಾದ, ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಲಯವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

• ರೂಪಕ (Metaphor): "ಮನ ಬತ್ತಲೆಯಾಗಿರಬೇಕು" ಎಂಬುದು ಒಂದು ಗಹನವಾದ ರೂಪಕವಾಗಿದ್ದು, ಮಾನಸಿಕ ಶುದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ಲಿಪ್ತತೆಯನ್ನು ದೈಹಿಕ ನಗ್ನತೆಗೆ ಸಮೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.

• ವಚನ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯಲ್ಲಿ ಅಲಂಕಾರ: ವಚನಕಾರರು ಅನುಭವವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಅಲಂಕಾರಗಳನ್ನು ಸಹಜವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಕೃತಕ ಅಲಂಕರಣಗಳಾಗಿ ಅಲ್ಲ. ಅಕ್ಕನ ಈ ಸಾಧನಗಳ ಬಳಕೆಯು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕವಾಗಿದ್ದು, ಆಕೆಯ ವಿಮರ್ಶೆಯನ್ನು ತೀಕ್ಷ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಅನುಭವಾತ್ಮಕ ಸತ್ಯವನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.

• ರಸ (Aesthetic Emotion/Flavor):

• ಶಾಂತ ರಸ (Tranquility/Peace): ನಿಜವಾದ ಸನ್ಯಾಸದಿಂದ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ "ನಗ್ನ ಮನಸ್ಸು") ಸೂಚಿತವಾಗುವ ಅಂತಿಮ ಸ್ಥಿತಿಯು ಶಾಂತ ರಸವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಗಹನವಾದ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸಮತೋಲನದ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ.

• ವೈರಾಗ್ಯ ಭಾವ (Sentiment of Detachment): ಇದು ವಚನದುದ್ದಕ್ಕೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಭಾವನೆಯಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ವಿವಿಧ ಲೌಕಿಕ ಅಂಶಗಳಿಂದ ನಿರ್ಲಿಪ್ತತೆಯನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ.

• ಭಕ್ತಿ ರಸ (Devotion): ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನಿಗೆ ಸಂಬೋಧನೆ ಮತ್ತು ಈ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಆತನಿಗೆ/ಆತನ ಮೂಲಕ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವಿಕೆಯು ವಚನವನ್ನು ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ತುಂಬುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನ್ವೇಷಣೆಯು ಆಕೆಯ ಭಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಬೇರೂರಿದೆ.

• ಅದ್ಭುತ ರಸ (Wonder/Astonishment - ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ): ಸನ್ಯಾಸದ ಈ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಮರುವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಒಳನೋಟದ ಆಳವನ್ನು ಕಂಡು ವಿಸ್ಮಯವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು.

• ವಚನ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯಲ್ಲಿ ರಸ: ವಚನಕಾರರು ಭಕ್ತಿ ರಸದೊಂದಿಗೆ "ಜೀವನ ರಸ" ಮತ್ತು "ವಿಚಾರ ರಸ" ಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. ಈ ವಚನವು ಸನ್ಯಾಸದ ಬೌದ್ಧಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಮೂಲಕ "ವಿಚಾರ ರಸ" ವನ್ನು ಮತ್ತು ಅದರ ಭಕ್ತಿಪೂರ್ವಕ ಸಂಬೋಧನೆಯ ಮೂಲಕ ಭಕ್ತಿ ರಸವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

• ಧ್ವನಿ (Suggested Meaning/Implication):

• ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಧ್ವನಿ: ಪ್ರಮುಖ ಸೂಚ್ಯಾರ್ಥವೆಂದರೆ ಆಂತರಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆಯು ಬಾಹ್ಯ ತಪಸ್ಸಿನ ಆಚರಣೆಗಳಿಗಿಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಅದರ ನಿಜವಾದ ಸಾರವಾಗಿದೆ. ಬಾಹ್ಯ ಸನ್ಯಾಸವು ನಿರರ್ಥಕ.

• ಹೆಚ್ಚಿನ ಧ್ವನಿ:

• ಧಾರ್ಮಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿನ ಕಪಟತನದ ವಿಮರ್ಶೆ.

• ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಅಕ್ಷರಶಃತೆ ಅಥವಾ ಕರ್ಮಕಾಂಡ ಕ್ಕಿಂತ ಅನುಭವಾತ್ಮಕ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜ್ಞಾನದ (ಅನುಭಾವ) ಪ್ರತಿಪಾದನೆ.

• ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪಥದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಗೆ ಕರೆ.

• ಅಂತಿಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವು "ಮನಸ್ಸಿನ ನಗ್ನತೆ"ಯಲ್ಲಿದೆ.

• ವಚನ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿ: ವಚನಗಳು ಸರಳ ಪದಗಳ ಮೂಲಕ ಆಳವಾದ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಯಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಅಕ್ಕನ ವಚನವು ನೇರ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ, ಅದು ಗಹನವಾದ ಸೂಚ್ಯ ವಿಮರ್ಶೆಗಳು ಮತ್ತು ದೃಢೀಕರಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಅನುರಣಿಸುತ್ತದೆ.

• ಔಚಿತ್ಯ (Propriety/Appropriateness):

• ವಿಷಯದ ಔಚಿತ್ಯ: ನಿಜವಾದ ಸನ್ಯಾಸದ ಚರ್ಚೆಯು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪಠ್ಯಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಅಕ್ಕನಂತಹ ಅನುಭಾವಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ.

• ಭಾಷೆಯ ಔಚಿತ್ಯ: ಭಾಷೆಯು ನೇರ, ದೃಢ, ಮತ್ತು ರಾಜಿರಹಿತವಾಗಿದ್ದು, ಆಕೆಯ ಸಂದೇಶದ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಬಂಡಾಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಸರಿಹೊಂದುತ್ತದೆ. ದೈನಂದಿನ ಕನ್ನಡದ ಬಳಕೆಯು ಗಹನವಾದ ಸತ್ಯಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಲು ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ, ಇದು ವಚನಕಾರರ ಪ್ರಮುಖ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು.

• ಧ್ವನಿಯ ಔಚಿತ್ಯ: ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ, ಸವಾಲು ಹಾಕುವ, ಆದರೂ ಆಳವಾದ ಭಕ್ತಿಪೂರ್ವಕ ಧ್ವನಿಯು ದೈವದೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಕಾಂಕ್ಷಿಗಳೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅನುಭಾವಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ.

• ವಚನ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯಲ್ಲಿ ಔಚಿತ್ಯ: ಸಮಕಾಲೀನ ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭು, ಕೇವಲ "ಶಬ್ದ ಸಂಭ್ರಮ" (ಪದಗಳ ವೈಭವ) ಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಔಚಿತ್ಯವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಿದನು. ಅಕ್ಕನ ವಚನವು ಅಲಂಕಾರಿಕ ಭಾಷೆಗಿಂತ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಅರ್ಥಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಉದಾಹರಿಸುತ್ತದೆ.

• ರೀತಿ (Style/Diction):

• ವಚನ ರೀತಿ: ಶೈಲಿಯು ವಚನಗಳ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ - ಮುಕ್ತ ಪದ್ಯ, ಗದ್ಯ-ಕವಿತೆ, ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಛಂದಸ್ಸಿನ ನಿಯಮಗಳಿಗಿಂತ ಲಯಬದ್ಧ ಗತಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.

• ನೇರ ಮತ್ತು ದೃಢವಾದ ಶೈಲಿ: ಅಕ್ಕ ಸ್ಪಷ್ಟ, ಅಸ್ಪಷ್ಟವಲ್ಲದ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾಳೆ (ಉದಾ., "ಕೊಳದಿರಬೇಕು," "ಅರಿಯದಿರಬೇಕು," "ತಟ್ಟಿಲ್ಲದಿರಬೇಕು," "ಬತ್ತಲೆಯಾಗಿರಬೇಕು").

• ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಮತ್ತು ಸೂತ್ರಪ್ರಾಯ: ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಸನ್ಯಾಸಿಯನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜೋಡಿ ಸಾಲುಗಳು ಶಕ್ತಿಯುತ, ಸ್ವಯಂಪೂರ್ಣ ಹೇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ.

• ಆಡುನುಡಿಯ ಶಕ್ತಿ: ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಗಹನವಾಗಿದ್ದರೂ, ಭಾಷೆಯು ಆಡುನುಡಿಯ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸರಳತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ವಚನ ಚಳುವಳಿಯ "ದೇಸಿ" (ಸ್ಥಳೀಯ) ವಿಧಾನದ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ.

• ಅಂಕಿತನಾಮ: "ಚನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ" ವನ್ನು ತನ್ನ ಅಂಕಿತನಾಮವಾಗಿ ಬಳಸುವುದು ಆಕೆಯ ರೀತಿಯ ಒಂದು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ, ಇದು ತಾನು ತಿಳಿಸುವ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಸತ್ಯವನ್ನು ವೈಯಕ್ತೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ಐದು ಅಂಶಗಳು ಕೇವಲ ಅಲಂಕಾರಿಕವಾಗಿರದೆ, ಅನುಭಾವವನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಕೇಂದ್ರ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಜೈವಿಕವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಅಲಂಕಾರಗಳು ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತವೆ, ರಸವು ಅಗತ್ಯವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ, ಧ್ವನಿಯು ಆಳವಾದ ಸತ್ಯಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ, ಔಚಿತ್ಯವು ಸಂದೇಶದ ಸಮಗ್ರತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ರೀತಿಯು ಅದನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸುವಂತೆ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯುತವಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಏಕೀಕರಣವು ವಚನ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯು ಈ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕಾವ್ಯ ರಚನೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಪದರಗಳಾಗಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ವಚನ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯು ಜೀವನಕೇಂದ್ರಿತ ಮತ್ತು ಅನುಭವ-ಚಾಲಿತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ , ಈ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಜೈವಿಕವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕನ ವಚನದಲ್ಲಿ, ವಾಕ್ಚಾತುರ್ಯದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು (ಅಲಂಕಾರ) ಕೇವಲ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಅಲ್ಲ, ನಿಜವಾದ ಸನ್ಯಾಸದ ಸ್ವರೂಪದ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತನೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಲು ಇವೆ. ವೈರಾಗ್ಯ ಭಾವವು (ರಸ) ನಿರ್ಲಿಪ್ತತೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಆಂತರಿಕ ಶುದ್ಧತೆಯು ಮುಖ್ಯ ಎಂಬ ಧ್ವನಿಯು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಬೇಕಾದ ವಿಷಯ, ಇದೊಂದು ಚತುರ ಭಾಷಾ ತಂತ್ರವಲ್ಲ. ನೇರತೆ (ರೀತಿ ಮತ್ತು ಔಚಿತ್ಯ) ಸಂದೇಶವು ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಯಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋಗದೆ, ಬಲವಾಗಿ ತಲುಪುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಈ ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಬಾಹ್ಯವಾಗಿ ಅನ್ವಯಿಸದೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಂದೇಶದ ಆಳದಿಂದ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ತಿಳಿಸುವ ಅಕ್ಕನ ಬಯಕೆಯಿಂದ ಸಹಜವಾಗಿ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಅಲಂಕಾರವನ್ನು ಕೇವಲ ಅದರ ಸಲುವಾಗಿ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುವ ಕಾವ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ.

೬. ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಆಂಗ್ಲ ಅನುವಾದ ಮತ್ತು ಪದವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು

• ಪರಿಷ್ಕೃತ ಆಂಗ್ಲ ಅನುವಾದ:  What if one is a renunciate of wealth, O Lord? From whatever limb or source it may come, one must not accept. What if one is a renunciate of taste, O Lord? Even at the tongue's tip, sweetness one must not know. What if one is a renunciate concerning woman (sensual desire), O Lord? In waking, dream, or deep sleep, no touch (contact) must there be. What if one is a sky-clad one (Digambari), O Lord? The mind itself must be naked. Not knowing the true way (holabu) of these four kinds, In vain have they perished, behold, O Chennamallikarjuna!

• ಪದವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು (ಕೋಷ್ಟಕ):ಶೀರ್ಷಿಕೆ: ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯವರ "ಅರ್ಥಸನ್ಯಾಸಿಯಾದಡೇನಯ್ಯಾ..." ವಚನದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಪದಗಳು

ಕನ್ನಡ ಪದ	ಲಿಪ್ಯಂತರಣ	ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ (ಆಕರ/ನಿಘಂಟುಗಳಿಂದ)	ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ/ಟಿಪ್ಪಣಿ (ಸಂಸ್ಕೃತ ಮೂಲ ಪದಗಳಿದ್ದಲ್ಲಿ)	ವಚನದಲ್ಲಿನ ಸಂದರ್ಭೋಚಿತ ಅರ್ಥ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವ
ಅರ್ಥಸನ್ಯಾಸಿ	artha sanyāsi	ಸಂಪತ್ತಿನ ತ್ಯಾಗಿ	ಅರ್ಥ (ಸಂ. artha - ಸಂಪತ್ತು, ಉದ್ದೇಶ ) + ಸನ್ಯಾಸಿ (ಸಂ. saṃnyāsin - ತ್ಯಾಗಿ )	ಕೇವಲ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದಲ್ಲ, ಅದರ ಮೇಲಿನ ಆಸೆಯನ್ನೇ ತೊರೆದವನು.
ಆವಂಗದಿಂದ	āvaṅgadinda	ಯಾವ ಅಂಗದಿಂದ/ಭಾಗದಿಂದ	ಆವ (ಯಾವುದೇ) + ಅಂಗ (ದೇಹದ ಭಾಗ, ಅಂಶ). ರಲ್ಲಿ "ಯಾವುದೇ ಮೂಲದಿಂದ/ರೀತಿಯಿಂದ" ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ.	ಸಂಪತ್ತು ಯಾವುದೇ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಯಾವುದೇ ಮಾರ್ಗದಿಂದ ಬಂದರೂ ಅದನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸದಿರುವುದು.
ಕೊಳದಿರಬೇಕು	koḷadirabēku	ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದಿರಬೇಕು	ಕೊಳ್ (ತೆಗೆದುಕೊ, ಸ್ವೀಕರಿಸು ) + ಅದೆ (ನಿಷೇಧಾರ್ಥಕ) + ಇರಬೇಕು (ಆಗಿರಬೇಕು)	ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿರಾಕರಣೆ, ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಮನೋಭಾವವೇ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು.
ರುಚಿಸನ್ಯಾಸಿ	ruci sanyāsi	ರುಚಿಯ ತ್ಯಾಗಿ	ರುಚಿ (ಸಂ. ruci - ರುಚಿ, ಇಚ್ಛೆ ) + ಸನ್ಯಾಸಿ	ಕೇವಲ ಆಹಾರದ ರುಚಿಯಲ್ಲ, ಇಂದ್ರಿಯ ಸುಖದ ಆಕರ್ಷಣೆಯನ್ನೇ ತ್ಯಜಿಸಿದವನು.
ಜಿಹ್ವೆ	jihve	ನಾಲಿಗೆ	ಸಂ. jihvā	ಇಂದ್ರಿಯಾನುಭವದ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರುಚಿಯ, ಕೇಂದ್ರ.
ಮಧು	madhu	ಸಿಹಿ, ಜೇನು	ಸಂ. madhu	ಆಕರ್ಷಕವಾದ, ಮೋಹಗೊಳಿಸುವ ರುಚಿ ಅಥವಾ ಸುಖ.
ಅರಿಯದಿರಬೇಕು	ariyadirabēku	ತಿಳಿಯದಿರಬೇಕು/ಅನುಭವಿಸದಿರಬೇಕು	ಅರಿ (ತಿಳಿ, ಗ್ರಹಿಸು ) + ಅದೆ (ನಿಷೇಧಾರ್ಥಕ) + ಇರಬೇಕು	ಕನಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟದಲ್ಲೂ ಆಕರ್ಷಕ ರುಚಿಯ ಅನುಭವವಾಗದಿರುವುದು.
ಸ್ತ್ರೀಸನ್ಯಾಸಿ	strī sanyāsi	ಸ್ತ್ರೀ/ಕಾಮದ ತ್ಯಾಗಿ	ಸ್ತ್ರೀ (ಸಂ. strī - ಮಹಿಳೆ ) + ಸನ್ಯಾಸಿ	ಇಲ್ಲಿ 'ಸ್ತ್ರೀ' ಎಂಬುದು ಲೈಂಗಿಕ ಆಕರ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ವ್ಯಾಮೋಹಗಳ ಸಂಕೇತ.
ಜಾಗ್ರ	jāgra	ಎಚ್ಚರದ ಸ್ಥಿತಿ	ಸಂ. jāgrat (√ಜಾಗೃ - ಎಚ್ಚರವಾಗಿರು )	ಪ್ರಜ್ಞಾಪೂರ್ವಕ ಸ್ಥಿತಿ.
ಸ್ವಪ್ನ	svapna	ಕನಸಿನ ಸ್ಥಿತಿ	ಸಂ. svapna	ಉಪಪ್ರಜ್ಞಾ ಸ್ಥಿತಿ.
ಸುಷುಪ್ತಿ	suṣupti	ಗಾಢ ನಿದ್ರೆಯ ಸ್ಥಿತಿ	ಸಂ. suṣupti	ಅಪ್ರಜ್ಞಾ ಸ್ಥಿತಿ.
ತಟ್ಟು / ತಟ್ಟಿಲ್ಲದಿರಬೇಕು	taṭṭu / taṭṭilladirabēku	ಸ್ಪರ್ಶಿಸು / ಸ್ಪರ್ಶವಿಲ್ಲದಿರಬೇಕು	ತಟ್ಟು (ಮುಟ್ಟು, ಸ್ಪರ್ಶಿಸು )	ಕೇವಲ ದೈಹಿಕ ಸಂಪರ್ಕವಲ್ಲ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಉಪಪ್ರಜ್ಞಾ ಮಟ್ಟದಲ್ಲೂ ಕಾಮದ ಸಂಪರ್ಕವಿಲ್ಲದಿರುವುದು.
ದಿಗಂಬರಿ	digambari	ದಿಕ್ಕುಗಳನ್ನೇ ವಸ್ತ್ರವಾಗಿಸಿಕೊಂಡವಳು, ನಗ್ನಳು	ಸಂ. digambara (ದಿಕ್ + ಅಂಬರ )	ಬಾಹ್ಯ ನಗ್ನತೆಗಿಂತ ಆಂತರಿಕ ನಗ್ನತೆಯ (ಮನಸ್ಸಿನ ಶುದ್ಧತೆ) ಸಂಕೇತ.
ಮನ	mana	ಮನಸ್ಸು	ಸಂ. manas	ಚಿಂತನೆ, ಭಾವನೆ, ಅಹಂಕಾರಗಳ ನೆಲೆ.
ಬತ್ತಲೆ	battale	ನಗ್ನ, ಬರಿದಾದ	ಕನ್ನಡ ಪದ.	ಮನಸ್ಸು ಎಲ್ಲಾ ಲೌಕಿಕ ಕಲ್ಮಶಗಳಿಂದ, ಅಹಂಕಾರದಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿರುವುದು.
ಹೊಲಬು	holabu	ದಾರಿ, ರೀತಿ, ಸಾರ, ತಿಳುವಳಿಕೆ, ಯುಕ್ತಿ	ಕನ್ನಡ ಪದ	ಈ ನಾಲ್ಕು ಬಗೆಯ ಸನ್ಯಾಸಗಳ ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥ, ಸಾರ, ಅಥವಾ ಅನುಷ್ಠಾನದ ಸರಿಯಾದ ಮಾರ್ಗ.
ಅಯ್ಯಾ	ayyā	ಓ ಸ್ವಾಮಿ, ತಂದೆಯೇ (ಗೌರವಸೂಚಕ ಸಂಬೋಧನೆ)	ಕನ್ನಡ ಪದ	ಚೆನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನಿಗೆ ಭಕ್ತಿಪೂರ್ವಕ ಸಂಬೋಧನೆ.
ಚನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ	cennamallikārjunā	ಅಕ್ಕನ ಅಂಕಿತನಾಮ (ಶಿವ)	ಚೆನ್ನ (ಸುಂದರ) + ಮಲ್ಲಿಕಾ (ಮಲ್ಲಿಗೆ) + ಅರ್ಜುನ (ಶ್ವೇತವರ್ಣದವನು/ಶಿವ)	"ಮಲ್ಲಿಗೆಯಂತೆ ಬಿಳುಪಾದ ಪ್ರಭು" ಅಥವಾ "ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನೆಂಬ ಸುಂದರ ದೇವ".

ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯು ಆರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಶಬ್ದಗಳು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸರಳವಾದರೂ ಶಕ್ತಿಯುತವಾದ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳು ಮತ್ತು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಆರಿಸಿದ ಸಂಸ್ಕೃತ ತತ್ಸಮ ಪದಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯು, ವಚನ ಚಳುವಳಿಯ ವ್ಯಾಪಕ ಭಾಷಾ ತಂತ್ರವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ: ಗಹನವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಆಡುಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುವಾಗ ತಾತ್ವಿಕ ಆಳವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು. ವಚನಗಳು "ಆಡುನುಡಿ"ಯನ್ನು ಬಳಸಿದವು. ಈ ವಚನವು ಸ್ಥಳೀಯ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳ (ಉದಾ., ಕೊಳದಿರಬೇಕು, ಅರಿಯದಿರಬೇಕು, ತಟ್ಟಿಲ್ಲದಿರಬೇಕು, ಬತ್ತಲೆ, ಹೊಲಬು, ಅಯ್ಯಾ) ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತದಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಪದಗಳ (ಉದಾ., ಅರ್ಥ, ಸನ್ಯಾಸಿ, ಜಿಹ್ವೆ, ಮಧು, ಸ್ತ್ರೀ, ಜಾಗ್ರ, ಸ್ವಪ್ನ, ಸುಷುಪ್ತಿ, ದಿಗಂಬರಿ, ಚನ್ನಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ) ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಗಾಂಭೀರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ (ಉದಾ., ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಮೂರು ಸ್ಥಿತಿಗಳು). ಕನ್ನಡ ಪದಗಳು ನೇರತೆ ಮತ್ತು ಸಹಜತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಈ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ) ಸನ್ಯಾಸದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ 'ಸಾರ' ಅಥವಾ 'ದಾರಿ'ಯನ್ನು ವಿವರಿಸಲು "ಹೊಲಬು" (ಸಂಸ್ಕೃತೇತರ ಪದ) ಎಂಬ ಪದದ ಬಳಕೆಯು, ಶರಣ ಚೌಕಟ್ಟಿನೊಳಗೆ ಈ ಕಲ್ಪನೆಗಳ ಸ್ಥಳೀಕರಣ ಅಥವಾ ಅನುಭವಾತ್ಮಕ ಮೌಲ್ಯೀಕರಣವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಷಾ ಮಿಶ್ರಣವೇ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಔಚಿತ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ವಚನಗಳ ವಿಶಿಷ್ಟ ರೀತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಸಂಕೀರ್ಣ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅದರ ಗಹನತೆಯನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸದೆ ಸಂಬಂಧಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

೭. ಉಪಸಂಹಾರ: ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯ ಸತ್ಯಾನ್ವೇಷಣೆಯ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಪ್ರಸ್ತುತತೆ

ಈ ವಚನವು ಬಾಹ್ಯ ಸನ್ಯಾಸದ ಆಚರಣೆಗಳಿಗಿಂತ ಆಂತರಿಕ ಶುದ್ಧತೆಯ ("ಬತ್ತಲೆಯ ಮನಸ್ಸು") ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ಅಧ್ಯಯನವು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಅಕ್ಕನ ಕಪಟತನ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಡಂಬರದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜೀವನದ ಬಗೆಗಿನ ವಿಮರ್ಶೆಯು ಇಂದಿಗೂ ಪ್ರಸ್ತುತವಾಗಿದೆ. ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭವ (ಅನುಭಾವ) ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಮೇಲಿನ ಆಕೆಯ ಒತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನ್ವೇಷಕರಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನೀಡುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ಸನ್ಯಾಸದ ಬಗೆಗಿನ ಆಕೆಯ ದಿಟ್ಟ ಮರುವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಬಾಹ್ಯ कर्मकांडಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ನೋಡಲು ಮತ್ತು ನಿಜವಾದ ಆತ್ಮ-ಅರಿವು ಹಾಗೂ ನಿರ್ಲಿಪ್ತತೆಯ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲು ಸವಾಲು ಹಾಕುತ್ತದೆ.

ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿಯು ಆದ್ಯ ಮಹಿಳಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಧ್ವನಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಸರಳ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಗಹನವಾದ ಅನುಭಾವ ಸತ್ಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿದ ಶಕ್ತಿಯುತ ಕವಯಿತ್ರಿಯಾಗಿ ತನ್ನ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಭದ್ರಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾಳೆ. ಆಕೆಯ ವಚನಗಳು ಆತ್ಮಾವಲೋಕನ ಮತ್ತು ದೈವದೊಂದಿಗೆ ನೇರ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ಆತ್ಮ-ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರಕ್ಕೆ ದಾರಿ ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.

ಈ ವಚನವು, ಜಾತಿ, ಲಿಂಗ, ಅಥವಾ ಬಾಹ್ಯ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ, ಆತ್ಮ-ಅರಿವಿನ ಮೂಲಕ ಸಾಧಿಸಬಹುದಾದ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗಳ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನಿಜವಾದ ಸನ್ಯಾಸವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಮೋಚನೆಯ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಮಾನತೆಯ ತತ್ವಕ್ಕೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅನುಗುಣವಾಗಿದೆ. ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯು ಸಾಮಾಜಿಕ-ಧಾರ್ಮಿಕ ಸುಧಾರಣಾ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿದ್ದು, ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಿತು ಮತ್ತು ಜಾತಿ/ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿತು. ಸನ್ಯಾಸದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮಾರ್ಗಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜಾತಿ ಅಥವಾ ಲಿಂಗದಿಂದ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು. ವಚನದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು (ಉದಾ., "ಮನ ಬತ್ತಲೆಯಾಗಿರಬೇಕು") ಬಾಹ್ಯ ಕರ್ಮ ಕಾಂಡ  ಗಳು ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ಮೇಲೆ ಅಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಪ್ರಯತ್ನ ಮತ್ತು ಆತ್ಮ-ಅರಿವಿನಿಂದ ಯಾರಾದರೂ ಸಾಧಿಸಬಹುದಾದ ಆಂತರಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತವೆ. "ಸ್ತ್ರೀ ಸನ್ಯಾಸಿ" ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಸಹ, ಅಕ್ಷರಶಃ, ಸೀಮಿತ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಮಹಿಳೆ ಪುರುಷರನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಎಂಬುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಯಾವುದೇ ಅನ್ವೇಷಕನಿಗೆ ಅನ್ವಯವಾಗುವ ಆಂತರಿಕ ಮನಸ್ಸಿನ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದು ಕಾಮವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದರ ಬಗ್ಗೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಆಕೆಯ ಸನ್ಯಾಸದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕವಾಗಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯ ಅಂತರ್ಗತ ನೀತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಆಕೆಯ ತೋರಿಕೆಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾದ ಅನುಭಾವದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಪ್ರಬಲ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸೂಚ್ಯಾರ್ಥವಾಗಿದೆ.