ಭಾನುವಾರ, ಫೆಬ್ರವರಿ 02, 2025

ಜಂಗಮ ಪದದ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ!

"ಜಂಗಮ" ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಭಾರತೀಯ ಆದ್ಯಾತ್ಮ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಶರಣರು ಕೊಟ್ಟ ವಿಶೇಷ ಕೊಡುಗೆ. ಶರಣರು ಜಂಗಮ ಪದವನ್ನು ಹಲವು ಆಯಾಮಗಳಿಂದ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಕೆಳಗಿನ ಬಳಕೆಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ ಒಂದೊಂದರಲ್ಲೂ ಜಂಗಮ ಪದಕ್ಕೆ ಬೇರೆಯದೇ ಆದ ಹುರುಳು ಹೇಳಬಹುದು. ‌

  1. ಗುರು - ಲಿಂಗ - ಜಂಗಮ 
  2. ಸ್ಥಾವರ - ಜಂಗಮ
  3. ಜಂಗಮ ಸ್ಥಲ
  4. ಜಂಗಮ ಕುಲ
  5. ತ್ರಿವಿಧ ಜಂಗಮ

ಜಂಗಮ ಪದದ etymology / ನಿರುಕ್ತ / ಬೇರರಿಮೆ ಈತರ ವಚನಗಳಲ್ಲಿ ‌ಮೂಡಿ ಬಂದಿದೆ‌.

ಜಕಾರಂ ಜನನಂ ನಾಸ್ತಿ ಗಕಾರಂ ಗಮನವರ್ಜಿತಂ| 
ಮಕಾರಂ ಮರಣಂ ನಾಸ್ತಿ ಏತದ್ಭವ್ಜೇಂಗಮಂ||
-- ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭುಗಳು

ಜಕಾರಂ ಹಂಸವಾಹಸ್ಯಾ ಗಕಾರಂ ಗರುಡಧ್ವಜಂ | 
ಮಕಾರಂ ರುದ್ರ ರೂಪಂ ಚ ತ್ರಿಮೂರ್ತ್ಯಾತ್ಮಜಂಗಮಂ ||

ಜಕಾರೇ ಜನನಂ ಪೃಥ್ವೀ ಗಕಾರೇ ಆಕಾಶೋದ್ಭವಂ |
ಮಕಾರೇ ಮರ್ತ್ಯಲೋಕಂ ಚ ಜಂಗಮಂ ಜಗದೀಶ್ವರಂ | 
ಜಂಗಮಸ್ಯ ತ್ರಿಯಕ್ಷರಂ ಭುವನಾನಿ ಚತುರ್ದಶಂ |
- ಬಾಲಸಂಗಯ್ಯ ಅಪ್ರಮಾಣ ದೇವ

ಜಕಾರಂ ಹಂಸವಾಹಸ್ಯ ಗಕಾರಂ ಗರುಢಧ್ವಜಂ | 
ಮಕಾರಂ ರುದ್ರರೂಪಂ ಚ ತ್ರಿಮೂರ್ತ್ಯಾತ್ಮಕಜಂಗಮಃ || 
ಎಂದೆಂಬ ಜಂಗಮವು.
-- ಹೇಮಗಲ್ಲ ಹಂಪ

ಜಂಗಮ ಜನನಮರಣವಿರಹಿತನಂದೆಂತೆಂದಡೆ: 
ಜಕಾರಂ ಜನನಂ ದೂರಂ ಗಕಾರಂ ಗಮನವರ್ಜಿತಃ |
ಮಕಾರಂ ಮರಣಂ ನಾಸ್ತಿತ್ರಿವರ್ಣಮಭಿಧೀಯತೇ ||
-- ನಂಜುಂಡಶಿವ

ಜಕಾರವೆ ಗುರು, ಗಕಾರವೆ ಲಿಂಗ, ಮಕಾರವೆ ಚರಲಿಂಗವಯ್ಯ.
-- ಶೂನ್ಯನಾಥ/ಶೂನ್ಯನಾಥಯ್ಯ ಅಂಕಿತದ ವಚನಗಳು

ಜಂಗಮ ಎಂಬ ಶಬ್ದದಲ್ಲಿರುವ 
ಜಂ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಜನನಾಭಾವವೂ, 
ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಂಸಾರದಲ್ಲಿ ಹೊಂದಬೇಕಾದ ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನಾಭಾವವೂ, 
ಕಾರಕ್ಕೆ ಮರಣಾಭಾವವು 
ಎಂದು ಅರ್ಥವಿರುವುದರಿಂದ ಮೂರು ಅಕ್ಷರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಈ ಜಂಗಮ ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಪುನರ್ಜನ್ಮ, ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನ, ಮರಣ ಇವು ಮೂರೂ ಇಲ್ಲದವ ನೆಂದು ಅರ್ಥವಾಗುವದು.
--

ತ್ರಿವಿಧ ಜಂಗಮ
(೧)ಪಟ್ಟ - (೨)ಚರ - (೩)ನಿರಂಜನ ಜಂಗಮ
(೧)ಸ್ವಯ ಜಂಗಮ - (೨)ಚರ ಜಂಗಮ  - (೩)ಪರ ಜಂಗಮ
---

ಪ್ರಭುದೇವರ ವಚನದಿಂದ-- 
೧. ಸ್ವಯ, ಚರ, ಪರವೆಂಬ ತ್ರಿವಿಧ ಜಂಗಮವು
೨. ಧರ್ಮಾಚಾರ, ಭಾವಾಚಾರ, ಜ್ಞಾನಾಚಾರವೆಂಬ ತ್ರಿವಿಧ ಜಂಗಮವು
೩.‌ ಶಿಷ್ಯ, ಶುಶ್ರೂಷ, ಸೇವ್ಯವೆಂಬ ತ್ರಿವಿಧ ಜಂಗಮವು
೪. ಆದಿಪ್ರಸಾದಿ, ಅಂತ್ಯಪ್ರಸಾದಿ, ಸೇವ್ಯ ಪ್ರಸಾದಿಯೆಂಬ ತ್ರಿವಿಧ ಜಂಗಮವು
೫. ಪಿಂಡಾಕಾಶ, ಬಿಂದ್ವಾಕಾಶ, ಮಹದಾಕಾಶವೆಂಬ ತ್ರಿವಿಧ ಜಂಗಮವು
೬. ಭಾಂಡಸ್ಥಲ, ಭಾಜನಸ್ಥಲ, ಅಂಗಲೇಪನಸ್ಥಲವೆಂಬ ತ್ರಿವಿಧ ಜಂಗಮವು.

ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳಿಲ್ಲ:

ಕಾಮೆಂಟ್‌‌ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಮಾಡಿ